Lesbók Morgunblaðsins - 12.01.1930, Qupperneq 6

14
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Eiturbyrlcirar í Ungverjalandi
1 fj’rra koiusit það upp um ýmsar konur í Ungvérjalandi, að
þær höfðu bvrlað mönnuni eitur í stórum stíl. Gerðu þær þetta í
gróðaskyni. Þeir, sem drepnir voru á þennan hátt, voru einkum menn,
sem konurnar vildu losna við, eða þá eldra fólk, sem erfingjum þótti
aJtof langlíft. í þorpinu Navgreö hefir hver gröf verið grafin upp og'
hafa Jælenar fulljTrt að 40 af mönnum þeim, sem grafnir voru upp,
hefði dáið af arsenikeitrun. En sum líkin voru orðin svo gömul og
rotin, að ekki var hægt að dæma um da'uðaorsök. Talið er að tala
þeirra, sem (Jrepnir hafa verið á eitri, sje miklu hærri en þetta, vegna
þess að eiturbyrlararnir hafa rekið-hina ófögru starfsemi sína miklu
víðar en í þessu eina þorpi.
Alls eru það 34 konur, sem teknar hafa verið fastar fyrir þessi
ódáðaverk. Er nú nýlega fallinn dómur í málum fjögurra þeirra. Var
ein dæmd til dauða, en hinar í æfilangt fangelsi. Hjer á myndinni
sjást þessar fjórar konur í rjettarsalnum. Heita þær (talið frá vinstri)
frú Holyba, frú Sebestyen, frú Lipka (hún er dæmd til dauða) og
frú Koteles.
Mál hinna 30 ákærðu, sem eftir eru, verða tæplega tekm til
dóms fyr en einhverntíma í vor, því að fyrst þarf að .yfirheyra 1.40
vitni.
uð sem hreinasta goðgá. Þeir, sem
dvalið hafa í löndum Múhameðstrú
armanna, vita best hve mikil helgi
er bundin við föstudaginn, hvíldar
daginn. Engum Múhameðstrúar-
manni hefir komið til hugar að
gera neitt handarvik þann dag. Þó
mega leikhús, kvikmyndahús, veit
ingahús og matvörubúðir opið
vera; Múhameðstrúarmenn hafa
sem sje ekki talið föstudaginn að-
ein's hvíldardag, heldur einnig
þann dag, sem menn eigi að
skemta sjer. I Stambul, Angora
og ýinsum hinna stærri borga, er
föstudagurinn þó farinn að missa
ýmislegt af helgi sinni, en i sveit-
unum er hann stranglega haldinn
helgur. Það er t. d. alsiða hjá
bændum að þeir loka sig inni þann
dag og setja lilera fyrir alla
glugga. — -----
Ýmsir eru hræddir um það að
Kemal Pasclia muni reisa sjer
hurðarás um öxl með því að ætla
að fá þegna sína til þess að skifta
um helgidag. Þeir halda því fram,
að hanu muni aldrei fá bænílurna
til að fallast á þá breytingu og að
þeir muni Íireint og beint gera
uppreisn. En þeir, sem fylgja Kem
al að málum, halda því fast fram,
að þessi breyting muni verða þjóð
inni til blessunar. Kaupmennirnir í
borgunum eru líka brevtingunni
fylgjandi. Eins og nú er ástatt
verða tyrkneskir kaupmenn og
bankar að hafa lokað á föstudög-
um, þá dagana, sem oft er mest
vcrslun hjá Evrópumönnum. Með
þessu móti tapa kaupmelin og
bankar heilum degi í viku, því að
það bætir ekkert upp þótt þeir
hafi opið á sunnudögUm, því að
])á eru allar verslanir Evrópu-
manna lokaðar. Yegna þessa og
vegna hinna mörgu sjerstöku lielgi
daga Ósmanna, tapa kaupmenn og
bankar nær þriðjungi ársins. En
komist breyting Kemals Pascha á,
e'r stórum bætt úr þessu.
------» »4------
f\ga Khan giftir sig,
Hinn vellauðugi indverski fursti,
Aga Klian, sem á yfir 20 miljónum
manna að ráða, og er af þeim tal-
inn.hálfguð og. dýrkaður, he'fir að
undanförnu dvalið í París og nú
fyrir skemstu giftist hann fátækri
saumastúlku, sem Josephine Uar-
ron heitir. Hjónavígslan fór fram
í hinu gamla ráðhúsi Aix-les-Bains,
og borgarstjórinn þar, rithöfundur
inn Henr,i Clerc, gaf þau saman,
ei' á eftir lýstu tveir indverskir
æðstuprestar blessun sinni yfir
brúðhjónunum. Yið hjónavígsluna
voru ekki aðrir en hjónavígslu-
vottarnir, systir brúðurinnar og
faðir heiinar, sem er dyravörður í
veitingahúsi. En úti fyrir ráðhús-
inu hafði safnast saman fjöldi
fólks, þar á meðal óteljandi blaða
menn og myndtökumenn. Ensk
blöð höfðu sent þangað sjerstaka
frjettaritara í flugvjelum.