Lesbók Morgunblaðsins - 05.10.1930, Blaðsíða 1
39. tölublað. Sunnudaginn 5. október 1930. V. árgangur.
Hámarksflug.
Flogið í ue5tur, og lent 200 mílum austar en lagt uar á stað.
Eftir major R. UJ. Schroeöer.
Vísindamenn hafa fyrir löngu veitt því athygli, að
hátt uppi er loftstraumur, sterkur loftstraumur, frá
vestri til austurs, sem orsakast af snúningshraða
jarðarinnar. Telur veðurfræðingurinn McAdie, pró-
fessor við Harward háskólann í Bandaríkjunum, að
þessi loftstraumur nái frá 13.000 feta hæð upp í 50
þús. feta hæð. Þar fyrir ofan kemur öfugur loft-
straumur og enn hærra kemur þriðji loftstraumur-
inn frá vestri til austurs. Reynsla R. W. Schroeders
majors í háflugi, sýnir, hve sterkur er vestan-loft-
straumurinn neðri.
Það eru aðeins fáir menn, sem
þola það, að fara hátt í loft upp.
Þegar komið er í 10.000—15.000
feta liæð, stendur venjulega blóð-
buna bæði úr nösum og eyrum á
mönúum. Jeg hafði þó nokkrum
’sinnum komist í 12Q00 feta hæð, án
þess að kenna mjer neins meins.
Hafði það orðið hlutskifti mitt,
sem flugmanns í he'rnum, að reyna
allar vjelsterkustu flugvjelarnar
og fara á þeim ,„upp í mæni“ —,
en svo er það nefnt, þegar farið
er á flugvjelum eins hátt og þær
kornast.
Á þessum ferðum var jeg oft
súrefnislaus, og jeg tók eftir því
að jeg fór, smám saman að venjast
við þunna loftið. En þegar hærra
kom, varð jeg syfjaður, fann til
þreytu og hungurs, og þótt mjer
fyndist jeg stýra alveg rjett, þá
sýndist mjer jörðin vera til hliðar
við mig, í stað þess að vera beint
niður undan mjer. Jeg tók því það
ráð, í hvert skifti, sem jörðin fór
að láta svona vitleysislega, að anda
að mjer súrefni og þá náði jeg
mjer undir eins og jörðin rjetti sig.
Hinn 18. september 1918 fór jeg
í háflug og stefndi til vesturs. Fór
jeg í gegnum ský í 8000 feta, 12000
feta og 16000 feta hæð. í 20000
feta hæð fór að koma hjela á gler-
augun mín, og gekk mjer því mjög
ilia að lesa á mælingaáhöldin. —
Frostið var þarna 18 gráður. Þegar
jeg kom í 25000 feta hæð, tpk jeg
eftir því að sólin var að sortna, og
.jeg heyrði varla neitt í hreyflin-
um. Auk þess fann jeg sárt til
hungurs. Jeg hugsaði með mjer, að
það mundi vera áliðið dags og
farið að dimma. En vegna þess að
flugvjelin hækkaði sig alt af hugs-
aði jeg með mjer, að það væri best
að lialda áfram dálítið lengur, því
að jeg mundi brátt komast „upp í
mæni“. Þá ætlaði jeg að snúa und-
ir eins til jarðar aftur. Jeg var
f
ekkert hræddur við lendinguna,
því að jeg hafði oft lent í myrkri.
Jeg liugsaði með mjer, að nú
nuuidi kominn tími til þess fyrir
mig að anda að mjer súrefni, og
jeg gerði það. Þá var jeg í rúm-
lega 25 þús. feta hæð og frostið
var 25 stig.
Um leið og jeg andaði að mjer
súrefninu, varð sólin alt í einu
björt aftur, og hávaðinn í hreyfl-
inum varð svo mikill, að jeg helt,
að eitthvað væri að honum. Jeg
fann ekki lengur til hungurs, og
alt um kring mig var skínandi
fagur dagur. Mjer lá við að syngja
af einskærum fögnuði. Það var
dýrleg sjón að horfa á heiðbláan
liimininn og skýin, sem voru mörg
þúsund fetum undir mjer. Samt
sem áður var hjelan á gleraugun-
um mjer til mikils baga. Jeg tók
af mjer annan vetlinginn og þýddi
hjeluna af gleraugunum með lóf-
anum. Þetta varð jeg að gera hvað
eftir annað, svo að jeg gæti lesið
á mælingaáhöldin. Þegar jeg var
kominn í 27 þús. feta hæð, varð
jeg að taka gleraugun af mjer.
Var mig þá farið að kala á hend-
inni og leið illa i henni. Kuldinn
var svo bitur, að augun fyltust
tárum og jeg varð að hjúfra mig
sem best niður í vjelina til þess
að leita skjóls. Þannig helt je^