Lesbók Morgunblaðsins - 08.02.1931, Blaðsíða 6

38
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Nú hellum við meira af vatni í
fötuna, þangað til dýpið er orðið
6—6 sm., og gefum svo lirfunni
tíma til þess að átta sig. Eftir
stundarkorn hefir hún aftur teygt
úr stýrinu, þannig að hárkransinn
er kominn upp á yfirborðið á ný,
og svona heldur hún áfram um
hríð, þótt við bætum meira í föt-
una. En loksins gefst hún þó upp,
því það er takmarkað, hve mikið
getur tognað úr stýrinu. Fari nú
svo, að vatnið hækki svo mikið
að lirfan geti ekkert við ráðið,
kann hún þó ráð við vandanum.
Ilún teygir út úr sjer fingurmynd-
aðar totur, eins konar tálkn, á tak-
mörkum stýrisins og bolsins. 1 tot-
unum er.urmull af örfínum æðum.
og síast súrefnið úr vatninu, ef
eitthvað er, inn í þær.
Þegar lirfan etur, grefur hvin
sig í gegnum sorpið á botniniim
uns hún finnur einhvérjar hálf-
illdnar agnir. Þær ber hún sjer
til munns, með öllum þeim óhrein-j ,
indum, sem við þær hanga, og læt-C j
ur svo grön sía. Munnholan er girt
mjög fínu neti, sem í verkun sinni
minnir mjög á skíði hvalanna. Þeg
ar næringin er komin inn í munn-
inn, þrengir lirfan munnholuna.
með sjerstökum vöðvum, svo vatn-
ið síast lit um netið, út í þann
hluta munnholunnar, sem er utan
við }>að. Þaðan er því spýtt út um
munninn, en fæðan verður eftir í
netinu, og rennur ]>aðan eftir vjel-
indinu niður í magann.
I hinum ógeðslegu og hálfeitur-
menguðu forarpollum og ræsum,
þar sem flestum lífverum er bráð-
ur bani vís, lifir randaflugulirfan,
hver veit hvað lengi. En loks segir
hún skilið við æskustöðvarnar,
skríður á land þar sem vott er,
og ikl^eðist föstum hjúp, sem mynd
ast hefir úr húð lirfunnar. Tvær
nýjar öndunarpípur myndast nú á
framenda bolsins, en stýrið hverfur
næstum alveg. Lirfan hefir nú náð
nýju þroskastigi á þróunarbraut
iífsins, og fellur nú í nokkurs
konar dvala. Útvortis virðist eng-
in breyting eiga sjer -stað, en lík-
aminn, inni í hjúpnum, tekur stór-
feldum stakkaskiftum. — Þetta er
púpustigið. — Þegar breytingunni
er lokið, brestUr hjúpurinn, og út
úr honuro kemur randafluga, Hún
fetar í fótspor forfeðra sinna,
styrkir líkama sinn við nægtar-,'
borð blómanna,-og geldur horfnum
kynslóðum skuld sína, með því að
stofna nýja kynslóð. Forarpollum
og ræsum trúir hún best fyrir af-
kvæmi sínu, því þar hafðist hún
sjálf við í æsku:
Randaflugan er gott dæmi upp á
dýr, sem lifir við gerólík kjör á
ýmsum stigum lífsins. Lirfan er
ú
vel fallin til þess að vekja and-
stygð og óbeit almennings, því
glæsilég og aðlaðandi er hún ekki.
En fáar verur eru betur gerðar úr
garði til þess að mæta orustu lífs-
ins en einmitt hún. Og innri líf-
færi hennár eru gerð af svo mik-
illi fegurð og yndisleik, að fátítt
éi í dýraríkinvl.
Reykjavík, 29. janúar 1931.
Sigurvcgarinn hjú Marnc.
Frá stríðsárunum. Joffre og hershöfðingjárnir Petain, Foeh og
Fayolle. —
Eftir hina miklu orustu hjá
Marne yar Joffre yfirhershöfð-
ingi Frakka talinn mesti hersnill-
ingur sinnar aldar. En honum fór
eins og fleirum, að álit hans og
frægð helst ekki til stríðsloka, og
hersnild hans varð nokkuð vafa-
söm, þegar farið var að kryfja
hana til mergjar.
Joffre var sonur handiðnamanns
og var látinn fara í verkfræðinga-
skola 1869. En árið eftir var hann
undirforingi í setuliðinu í París,
þegar Þjóðverjar sátu um borgina.
Tveim árum síðar fór hann í liðs-
foringjaskólá. Svo var haiw í her^
[jjónustu í Tonkin, Sudan og
Madagasear : nokkur ár, og hækk-
aði smám s„man í tigninni, og
árið 1910 komst han'n, í liérforíngja
ráðið og varð formaðui bess. —
Stjórnaði hann hinum miklu hcr-
æfingum Frakka, sem beint voru
miðaðar við það, að til ófriðar
kæmi við Þjóðverja.
Þar var eingöngu bygt á því, að
sókn yrði 'af Frakka hálfu, enda
miðaði Foch alla kenslu á herfor-
ingjaskólanum við það.
Þess vegna var það 1914, þegar
stríðið skall á, að Frakkar gerðu
ekki ráð fyrjr sókn a.f T*jóðyeria