Lesbók Morgunblaðsins - 26.07.1931, Blaðsíða 6
230
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Myndastytta af Wilson, forseta Bandaríkjanna, var nýlega afhjúpuð í Póllandi. Er hún reist í
þakklætisskyni fyrir það hvern þátt Wilson átti í því að Pólverjar fengu frelsi sitt aftur. Myndin
er gerð af Gutzon Borglum myndhöggvara. — Fyrir framan myndina stendur ekkja Wilsons, Moseicki
forseti Pólverja og Gutzon Borglum.
Þýskt ritsafn:
„Deutschland und der Norden“.
Frá því hefir verig skýrt í ís-
lenskum blöðum, að í júnímánuði
1929 va-r haldið þýskt-norrænt há-
skólamót í Kiel og sóttu þangað
fulltrúar frá Norðurlandaháskól-
unum og frá 22 þýskum háskólum.
Þar voru og sendiherrar Norður-
landa, þýskir ráðherrar og fjöl-
margir stúdentar. Á móti þessu var
Ágúst H. Bjarnason prófessor fyr-
ir hönd háskóla vors. Nú liefir
Schleswig-Holsteinische Univer-
sitátsgesellschaft gefið út merki-
legt rit.safn um mót þetta, er nefn-
ist ,,Deutschland und der Norden“
og er 411 hls. að stærð í stóru
broti, prentað á gljápappír með
fjölda mynda. I ritsafni þessu eru
fyrirlestrar þeir, er fluttir voru á
mótinu, ræður og ýmsar ritgerðir
um nórræna og þýska menning,
um vísindi og listír, íþróttir o. fl.
Fimm fyrirlestrar voru fluttir á
mótinu. Próf. Ágúst H. Bjarnason
flutti þar fyrirlestur, er hann
nefnir „Das moderne Island“, ítar-
legt erindi um framfarir og menn-
ing Islendinga á síðustu áratugum.
Kemur hann víða við, skýrir frá
framförum í landbúnaði og sjávar-
útveg, heilbrigðismálum, fjármál-
um, vísindum óg listum og er er-
indi hans hið fróðlegasta.
Næsti fyrirlestur er um sænskt
eðli og sænska list eftir prófessor
A. Romdahl í Gautaborg. Bendir
hann á það í erindi þessu, að eðli
þjóðar skapist ekki eingöngu af
kynþáttaruppruna, landslagi og
loftslagi, heldur hafi atburðir sög-
unnar einnig áhrif á mótun þjóð-
arlundarinnar. Sýnir hann fram á,
hversu viðskifti Svía við aðrar
þjóðir hafi mótað byggingarlist
þeirra, einkum kirkjur og hallir.
Þriðji fyrirlestur er eftir prófess
or A. W. Brögger í Oslo um Ose-
bergfundinn svonefnda. Er þar
skýrt frá hinum stórmerku forn-
leifum er fundust 1903 í bænda-
býlinu Oseberg á Vestfold. Fund-
ur þessi er nál. 1100 ára gamall og
er skip, er notað var sem grafhýsi
drotningar einnar. í skipinu eru
all'ir þeir hlutir, er fylgja skyldu
dretningunni, ílát og ábreiður,
rúmstæði, vefstóll, skartgripir,
skrautvagn, sleðar, heil naut o. fl.
Var öllum þessum hlutum bjargað
og loks komið fyrir á Bygdö-safn-
inu (1926), er geyma á einnig
Gaukstad og Tuneskipin, mjög
merka fornleifafundi. En hver var
þessi drotning? Að áliti fornfræð-
inga Ása, móðir Hálfdánar svarta
og amma Haralds hárfagra.
Þá skýrir dr. P. Nörlund í Kaup
mannahöfn frá „miðaldasögu
Grænlands í ljósi fornfræðarann-
sókna“. Er þar skýrt frá hinum
stórmerka fundi á Herjólfsnesi og
Görðum, hinu forna biskupssetri.
Hefir Matthías Þórðarson þjóð-
minjavörður skýrt ítarlega frá
fundi þessum í Skírni.
Loks flutti prófessor E- Setála í