Lesbók Morgunblaðsins - 26.06.1932, Blaðsíða 1
25. tölublað. Sunnudaginn 26. júní 1932. VII. árgangur.
T>oj
Krýsuulk er landnámsjörð. Þcir nam Þórir liaustniyrk-
ur land. Þá hefir tygðin sennilega uerið uestar en nú
er, eða þar sem kölluð er gamla Krýsuuik. Eru bcejar•
rústir þar í hrauni og sandi sem nú er óbyggilegt. Um
skeið uar Krýsuuik höfuðból með mörgum hjáleigum■
Nú er litið orðið eftir af fornri frcegð.
'ar fara skal hjeðan til Krýsu
víkur er nú um tvœr leiðir að
velja. Onnur er sú, að fara í hif-
reið til Grindavíkur. Þaðan er
ruddur bíivegnr austur að Isólfs-
skála og bílar hafa klöngrast alla
'leifi þaðan til Krýsuvíkur. En
sltemur mun vegurinn viða vera,
afiaTiega vegna lausagrjóts. Þeir
senrfara þessa leið mega því bú-
ast við því að verða að ganga miTli
ísólfsskála og Krýsuvíkur.
Hin leiðin, sem farin hefir verið
frá öndverðu liggur upp frá Hafn-
arfirði, um KaTdársel og síðan
,,undir hliðum“, sem af því hafa
dregið nafn og kallast nú Undir-
lilíðar. Hefjast þær rjett fyrir
vestan Helgafell og ná saman við
Sveifluháls, en hann teygir sig
alla leið suður undir sjó á imilli
Isólfsskála og Krýsuvíkur. —
Premst er hnúkur,-sem heitir Mæli-
fell og er hann tilsýndar að norð-
an mjög svipaður Keili.
Vegurinn meðfram hlíðunum-er
sljettur og liggur milli hrauns og
hlíða alla leið, Mætti þar • ryðja
góða,n hílveg. Undirhlíðar eru fal-
legar og stinga mjög í stúf vvfi
grátt og grettið hraunið. Þær epu
talsvert grónar og skógarkjarr í
þeim víðast og mikið af þröstum
í skóginum. Ómar hinn dillandi
söugur þeirra hátt og lágt í hlíð-
unum.
Nýibær- Að ofan hverinn, sem rekur út úr sjer tunguna.
Fyrst í stað er útsýn
þegar kemur suður með
lítil, en
Sveiflu-
hálsi er úti í hrauninu Fjallið eina
(223 m) og þá Hrúthólmi (200 m).
Hjá Sandfelli er nokkur brekka
upp Sandfellsklofa upp á Norð-
Jingaháls og blasa þá vifi í hraun-
inu Mávahlíðar (237 m.), og hálf
svipill fjöll þar fyrir vestan,
Trölladyngja (393 m.) og Græna-
dyngja (390 m.). Vegurinn heitir
Ketilstígur og dregur nafn af
kvos nokkurri eða skál, vestarlega
í Sveifluliálsi, og heitir hún Ketill.
Þar liggur leiðin vfir liálsinn til
Krýsuvíkur. Er hálsinn allhár og
ei' sagt að fallegt og einkennilegt
sje að sjá af honum niður yfir
Kleifarvatn og Krýsuvíkursveit.
Nú eru menn að. vísu hættir að
fara þessa leið, heldur er farið
miJli Undirhlíða og Sveifluháls
vfir Vatnsskarð upp -að norður-
hotni Kleifarvatns og svo suður
með því að vestan. Þriðja leiðin,
sem ókunnugir ætti að vara sig á,
liggur frá Katlinum suðvestur með
hlíðum að Vigdísarvöllum. Þar
voru áður tveir bæir. Stóðu þeir
á völlum nokkurum í krika milli
Vigdísarháls (230 m.) og Núpshlíð-
aiháls (354 m.). Annar hærinn
hefir nú lengi verið i eyði og hinn
um nokkur ár. Þeir töldust Jil
Krýsuvíkursóknar, þótt þeir væri
vestan Sveifluháls. Þar er gríðar-
stórt tún og nær eggsljett, en nú
er kominn mikill mosi í ]>að af
órækt. Það hefir verið girt með
voldugum túngarði og er hann
víða stæðilegur enn. Eftir húsa-
tóftum að dæma, hefir þarna verið
stórt bú. En upp úr nokkru af
rústunum hefir verið bygð fjár-
rjett.
f Krýsuvík er nú í rauninni að
eins einn bær bygður, Nýibær.
Sjálft liöfuðbólið Krýsuvík er að
Krýsuuík.
Eftir Órna Óla.