Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1932, Page 2

294
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
ómögulegt að koma upp neinu vara-
liði. Þótt til ófriðar komi, má her-
inn ekki vera meira en 100.000, en
t. d. Eistland sem hefir 15.300 manna
her, getur á fáum dögum aukið hann
upp í 120.000 fullæfðra hermauna.
Kostnaður Þjóðverja við þennau
litla her er gífurlegur, vegna hiunar
löngu herþjónustu. Herkostnaður
Þjóðverja er þrefaldur á móts við
það, sem er í Tjekkóslóvakíu. Og þó
er alt herlið Þjóðverja aðeins sjö fót-
gönguliðsherdeildir og tvær riddara-
liðsherdeildir. Riddaraliðið er sjer-
staklega dýrt, því að það er aðeins
til þess að sýnast! Aður var riddara-
liði ætlað það hlutverk að njósna um
athafnir óvinanna. Nú er þessu hlut-
verki lokið, því að flugvjeJarnar hafa
tekið það að sjer. Og þýska ridd-
araliðið er ekkert annað en ríðandi
fótgönguliðsmenn!
En svo er Þjóðverjum bannað að
eiga hernaðarflugvjelar. Þeim er líka
hannað að eiga stórar fallbysssur
(nema hvað í Königsberg, einasta
víginu, sem Þjóðverjar mega eiga,
eru 22 stórar fallbyssur). Bannað
er Þjóðverjum einnig að eiga sprengju
kastara, landdreka (tanks) og kaf-
hóta. Oll vígin á vesturlandamærunum
voru eyðilögð og vígunum á austur-
landamærunum má ekki breyta,
og þau eru orðin alveg ónýt vegna
þess hvað fallbyssur eru orðnar full-
komnar.
Bannað er Þjóðverjum algerlega
að gera neinar ráðstafanir til að safna
liði. Þess vegna er þeim líka bannað
af. hafa herstjórnarráð (Generalstah),
lu-rskóla og sjóliðsforingjaskóla. — I
Versalasamningnum eru settar strang-
ar reglur um það hve inikið Þjóð-
verjar mega framleiða af v'opnum. Ef
til ófriðar kæmi myndi skotfærabirgð-
ir Þjóðverja aðeins nægja tvo daga.
Og í 190. grein Versalasamningsins
er það fastákveðið hve margar smá-
lestir herskipafloti Þjóðverja megi
vera.
Herinn, sem Þjóðverjum er leyft
að hafa, nægir aðeins til þess að
halda uppi lögreglu. Og þetta átti að
vera fyrirmynd að afvopnun allra
(ijóða!
Atti að vera!!
Þýskaland hefir um mörg ár verið
í Þjóðabandalaginu.
Þýskaland tók þátt í afvopnunar-
ráðstefnunni í Qenf í þeirri von að
£>. grein þjóðasamninganna yrði í
heiön hötð. fciú grem er á þessa leið:
„Atvopnun ÞysKaianus er uppnax'
ac alvopnun ameuns".
Atvopnumn hotst fyrir 13 árum
— aöems í Þýskalandi. Og enu hafa
hinar þjóðirnar ekki sýnt minsta lit
á því að draga úr vígbúnaði sínum.
Sörnu söguna er að segja af öllurn
af vopnuuarráðstefnum:
Erakklaud óttast, að ef staðið verð-
ur við afvopnunarloforðin, þá muni
forystustöðu þess hætt. Fyrst öryggi
— síðan afvopnun, klingir altaf við
úr þeirri átt, og þess vegna verður
ekkert úr afvopnuninni. Það verður
að halda Þýskalandi niðri. Takmarka-
lausri framtakssemi Þjóðverja á að
halda í skefjum, þótt heimsfriði sje
með því hætta búin. Að þessu máli
tylgja Erökkuin, Pólverjar, Belgar og
Tjekkar. Italir geta ekki vígbúist jafn
ört og Erakkar, og fylgja því þeirri
stefnu að dregið sje úr vígbúnaði.
1 Englandi og Bandaríkjunum hafa
menn lítinn áhuga fyrir vígbúnaði
eða afvopnun á landi, vegna þess að
þær þjóðir hugsa mest um flota og
sjóher. En á milli þeirra er aftur á
móti kept um yfirráðin á hafinu.
Ut af þessu kapphlaupi var ákveð-
ið að íramlengja takmarkanir um
vígbúnað þangað til 1. mars 1933. Og
þar sem ekkert ríki vildi fækka
árásarvopnum sínum svo sem stórum
fallbyssum og landdrekum, kafbátum,
hernaðarflugvjelum og flugvjelaskip-
um, voru þau skírð uni og kölluð
varnarvopn!
Þýskaland hefir nú farið fram á
það að fá jafnan rjett við aðrar þjóðir
um vígbúnað. Utanríkisráðherra þess
og hermálaráðherra hafa bent hinum
oðrum þjóðum í Þjóðabandalaginu
á það, sem þær lofuðu fyrir inörgum
árum: Að allar þjóðir í bandalaginu
skyldi afvopna hlutfal.lslega jafnt. —
Og þar sem Þýskaland er í Þjóða-
bandalaginu, hefði hinar þjóðirnar átt
að afvopna eins og það. v. Schleicher
hervarnaráðherra hefir sagt:
„Aðrar þjóðir girða landamæri sín
með járni og steinsteypu. Hvaða rjett
hafa þær þá til þess að banna Þjóð-
verjum að gera slíkt hið sama ? Vjer
kærum oss eigi uni að taka þátt í
vígbúnaðarkapphlaupi, allra síst vegna
þess, að fjárhagur vor leyfir það
ekki. En vjer krefjuxnst þess rjettar,
að verja því fje, sem vjer höfum af
skornum skamti, þannig, að það komi
að sem besturn notum til landvarna“.
Þessi unnnæli ber að skilja þannig:
Vjer stöndum á vegamótum. Aunað
hvort eiga allar þjóðir að afvopnast,
eins og þær hafa hátíðlega lofað, ella
er það þýðingarlaust fyrir Þýskaland
að vera í Þjóðabandalaginu.
Vegna Versalasamningsins verður
hinn litli her Þjóðverja afar dýr. —
Þannig verður hver þýskur borgari
að greiða 10.43 mörk í herskatt. Til
sainanburðar má geta þess að her-
skatt er á nef hvert í Frakklandi
63.65 mörk, Belgíu 28.02 mörk, Italíu
25.69 mörk, Póllandi 16.42 mörk,
Tjekkóslóvakíu 14.70 mörk. Þessar
tölur skýrast best með því að jafna
herkostnaðinum niður á hvern mann,
sein í hernuni er í hverju landi. Og
þá verða herkostnaðartöilurnar þessar:
í Þýskalandi 6570 mörk, Frakklandi
615 mörk, Italíu 330 mörk, Belgíu
323 mörk, Tjekkóslóvakíu 158 mörk,
og Póllandi 134 mörk.
Mars, herguðinii er á vegamótum.
Leiðin til aukins vígbúnaðar leiðir
til glötunar. Leiðin til almennrar af-
vopnunar leiðir til framfara. Þjóð-
verjar hafa afvopnað. En hvenær
munu hinar þjóðir heimsins standa
við þær skuldbindingar, sem þær
gerðu upp á æru og samvisku fyrir
13 árum.
Hjer lýkur þessari grein. En til
frekari skilningsauka á kröfum Þjóð-
verja er rjett að taka þetta fram:
Þjóðverjar eiga engar hernaðarflug-
vjelar, enga landdreka, engar stórar
fallbyssur. Á austur landamærunum
hafa þeir 2430 hermenn á hverja 100
kílómetra og hafa þeir 7 ljetbar fall-
byssur og 2 stórar vjelbyssur. — En
gegn þeim standa á sama svæði:
Pólverjar með 50 hernaðarflugvjol-
ar, 10 landdreka, 390 ljettar vjeílbyss-
ur, 220 stórar vjelbyssur, 111.830
hermenn og 100 stórar fallbyssur.
Tjekkar með 30 hernaðarflugvjelar,
6 landdreka, 420 tjettar vjelbyssur, 60
stórar vjelbyssur, 86.060 hermenn og
70 stórar fallbyssur.
Að vestanverðu hafa Þjóðverjar
jafnmarga hermenn (2430) á hverja
100 km. og eins útbúna, en á móti
eru:
Belgar með 150 hernaðarflugvjelar,