Lesbók Morgunblaðsins - 15.01.1939, Side 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
13
jiundi ekki fyrst þurfa að læia
íslensku. Jeg varð alveg hissa —
eins og jeg kynni ekki íslensku —
og botnaði ekkert í því, hvað
hann gæti átt við. Feimnin bjarg-
aði mjer þó frá því, að gera við
þetta athugasemd. Hann leyfði
mjer fúslega að koma til sín og
þangað fór jeg á kvöldin, þegar
jeg gat, lafhræddur við myrkrið
og skepnur úr sjó með fjörutíu
tíma í dönsku í barminum, sem
jeg hafði fengið lánaða. En fljót-
ur var jeg á milli, sem jeg átti
þræðsunni að þakka og löngunin
til þess að verða dönskulærður
varð oftast óttanum sterkari.
Kaupstaðarferð til
Keflavíkur.
Atvik kom fyrir mig, sem jeg
minnist glögglega. Jeg var oft
sendur til Keflavíkur, til að sækja
ýmislegt, sem vantaði til heimilis
í Litlabæ. Meðal annars var jeg
sendur þangað á aðfangadag jóla.
Dimt var yfir og þungbúið loft
og birtan því mjög stutt um það
leyti árs. Um leið og birti fór jeg
á stað til Keflavíkur, eða öllu
heldur þaut þangað, því jeg hljóp
í einum spretti alla leið, til þess
að reyna að fá skímu heim aft-
ur. Þegar til Keflavíkur kom, var
svq Imikil ös í búðinni, sem jeg
átti að fara í, að fólk stóð úti
fyrir búðardvrum og komst ekki
inn. Nú leist mjer ekki á blikuna
og nú rifjuðust upp allar sögurn-
ar, sem jeg hafði lieyrt um aftur-
göngur, drauga og sjóskrímsli og
menn, sem látið höfðu lífið á
Bjarginu (milli Leiru og Kefla-
víkur) af völdum þeirra, orðið
sjálfir að draugum og bæst við í
hópinn. Allur mannfjöldinn, sem
þarna var kominn, var á undan
mjer og átti heimtingu á af-
greiðslu áður en jeg fengi hana,
og við þetta laglega iitlit bættist
svo það, að fullorðna fólkið yrði
vafalaust látið sitja fvrir þegar
röðin loksins kæmi að mjer, en
strákurinn látinn sitja á hakan-
um. Það var sýnilegt, að jeg
mundi ekki fá afgreiðslu fyrir
myrkur. Þessu var jeg nú að velta
fyrir mjer, en reyndi þó að kom-
ast inn í búðina. Jeg var mjög
grannvaxinn og tókst að mjaka
mjer meðfram vegg að púlti, sem
verslunarstjórinn, Bartels að
nafni, stóð við og skrifaði. í búð-
inni var háreisti mikið og hver
keptist við annan að heimta af-
greiðslu og allir þóttust vera
næstir. Grindur voru fyrir fram-
an piilt verslunarstjórans og stóð
jeg við þær, náði í svolítið blað
frá húsbónda mínum, sem kallað
var „Bevis“ og á var skrifað það,
sem izt skyldi tekið, og rjetti það
inn á milli grindanna steinþegj-
andi. Svona beið jeg æði stund í
von um það, að verslunarstjórinn
kynni að veita mjer og blaðinu,
sem jeg rjetti að honum, eftir-
tekt. Mjer til mikillar gleði tók
hann „Bevisið“, leit á það og sagði
á þessa leið við einhvern búðar-
þjón: „Afgreiddu strax drenginn
þarna. Hann hefir staðið hjerna
þolinmóður og steinþegjandi, á
meðan aðrir hafa hrópað liver í
kapp við annan og heimtað af-
greiðslu. Það er rjett að hann
njóti kurteisrar framkomu og
gefðu honum steinsykursmola í
nesti“. Alt í einu var nú farið að
glápa á mig og afgreiðsluna fjekk
jeg strax og náði heim um leið og
svartasta myrkrið skall á.
Svaðilför.
Nálægt sumarmálum vorum við
þrír hásetar sendir inn í Hafnar-
fjörð. Logn var og urðum við að
róa alla leiðina. Ekki vissi jeg
hvor hásetanna var formaður,
Þorsteinn gamli eða Jón, en mjög
vel kom þeim saman og það sem
annar stakk upp á, samþykti
hinn. Það allra fyrsta, sem þeir
gerðu, Jón og Þorsteinn, þegar
inn í Hafnarfjörð kom, var að fá
sjer á flösku. Við voruin allir
orðnir lúnir af róðri og nú hrestu
þeir sig vel. Jafnframt var lagð-
ur inn fiskur og teknar vörur á
bátinn. Þegar það var búið, var
komið kvöld og Jón og Þorsteinn
gamli voru báðir orðnir fullir.
Utanbúðarmaðurinn leyfði okkur
þá af góðvild sinni að sofa um
nóttina uppi á pakkhúslofti og
lánaði okkur poka undir okkur
og ofan á. Um leið og jeg lagðist
fyrir, steinsofnaði jeg, en fjelag-
ar mínir töluðu saman og virtist
liggja mjög vel á þeim. Að morgni
vöknuðu þeir snemma, talsvert
r^^kaðir og öllum var okkur kalt,
og nú var búist til ferðar suður
í Garð. Dálítil gola stóð beint út
fjörðinn og hugðum við allir gott
til að fá hagstæðan byr og geta
siglt alla leið heim I höfn. Voru
mi undin upp segl og sigldum við
beggja skauta byr út Hafnar-
fjörð. Þorsteinn gamli stýrði, jeg
passaði austur, en Jón var í mið-
rúmi. Til þess að njóta sem best
vindsins, var afturseglið skaut-
að út á ár, en þegar kom út í fló-
ann jókst bæði vindur og öldu-
fall. Jafnframt hafði Jón fært sig
aftur til Þorsteins og voru nú
báðir orðnir góðglaðir. Jeg tók
eftir því, að þegar báturinn rugg-
aði á öldunum, mimaði litlu að
árin, sem. afturseglsklóin var bund
in á, tæki sjó og hafði orð á þessu
við þá. Svarið var: „0, vertu
ekki hræddur, drengur litli, öllu
er óliætt“. Rjett á eftir hallast
báturinn svo mikið, að árin, sein
skorðuð yar á milli keipa og
þóttu, tók sjó. Um leið lenti bát-
urinn á hliðina, sjórinn stre.vmdi
inn í austurrúm og miðrúm og
var ekki annað sýnna, en hann
mundi þá og þegar hvolfast eða
sökkva. Jeg reyndi af öllum
mætti að losa árina, en gat það
ekki. Þá reyndi jeg að brjóta
hana og það tókst mjer. Rjetti
nú báturinn fljótlega við, en var
þá orðinn hálffullur af sjó og fje-
lagar mínir hálffullir af brenni-
víni. Tókst nú fljótlega að ausa
bátinn og var siglt á framseglinu
einu eftir þetta, en að öðru leyti
hafði þetta þau áhrif, að fjelagar
inínir gerðu miuna að því ■ að
smakka á flöskunni og karlinn
virtist stýra vel. Ekkert ásökuðu
þeir mig fjrrir það að brjóta ár-
ina, eins og jeg bjóst þó við, en
annars gekk ferðin vel eftir þetta.
Þó mistu þeiy stýrið frá bátnum
þegar þeir sigldu upp í vörina,
en það varð ekki að tjóni.
Á þessari ferð leið mjer verst
af sulti. Við höfðum að vísu haft
með okkur dálítið af rúgbrauði
og smjöri, en það var alveg jetið
upp um leið og til Hafnarfjarð-
ar kom. Var víst tilætlunin sú,
að bæta úr skorti á þessu í Hafn-
arfirði, en úr því varð ekki, lík-