Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1943, Blaðsíða 7

LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
231
sje, og er þetta gert með vatns-
rásum úr brendum leir.
Hverirnir gætu þess vegna verið
einhver mestu hlunnindi á landi
voru, ef vjer kynnum með að fara,
því þá mætti viðhafa til ærið margs
sem kostar ærna peninga í útlönd-
um. Þann veg er jeg sannfærður
um, að við þá mætti hafa ýmis-
legar stórar verksmiðjur með þeim
mesta ábata, ef menn hefði hug-
mynd um hvílíkur kraftur í þeim
er og hvern veg hann ætti að nota í
gufuvélar, sem nú tíðkast erlendis
í öllum verksmiðjum, en sem þó
jafnan er býsna kostnaðarsamur,
af því þær þurfa mikið eldsneyti,
og er þó eldsneytið ekki haft til
annars en afla vatnsgufunnar. Nú
með því að vjer höfum næga gufu
nærfellt við alla hvera, þá er auð-
vitað, að vér þyrftum langt um
minna til að kosta en aðrar þjóð-
ir til að koma upp gufuvélum og
láta þær erfiða af sjálfsdáðun bæði
dag og nótt, yrðu verksmiðjur vor-
ar þar í frábrugðnar öðrum verk-
smiðjum, að ekkiþyrftiað eyðaein-
um kolahnefa upp á þær, þó að þær
gengju ár eftir ár og afköstuðu
alt eins miklu og verksmiðjur er-
lendis, er eyða mörgum þúsund
steinkola tunnum á ári hverju. —
Ef vjer nú á þennan hátt hefðum
hjá oss vefara og prjónaverksmiðj-
ur, þá yrði ullin okkar öll saman
tíu sinnum meira verð en hún er
nú. En hvað er að tala um þetta
við landa vora, Jónminn,þeirhugsa
ekki mikið út í slíka sálmaogskilja
ekki meira af slíkum ’hlutum en
það væri Hebreska; já! hvað segi
jeg?? Þeir skilja Hebreskuna langt
um betur þegar á allt er litið, því
það eru að vísu mörg hundruð
manna á voru landi, sem hafa verið
að kúldast við að læra hana á
unga aldri, en jeg efast um að það
sje nokkur maður hjá oss, sem
kunni að búa til leirpípu til að
veita vatni í. Og aldrei heyra menn
neinn ymta á því, að menn þurfi
að nema nokkuð af hinum þarflegu
vísindum hjá oss, þó að allir megi
vita, að flestar siðaðar þjóðir álíta
þau ómissandi og stundi þau nú
hvað mest.
Jeg kom að Geysi öndverðlega í
maí og var hann þá eins og hann
á að sjer á haustum og vorum, þeg-
Jjó ns messufiálíd (íó)ijrLeLL\
inga
(Kvæði þetta var sungið á skemmtun, sem Eyrbekkinga-
félagið hélt á Eyrarbakka 26. og 27. júní).
Hve fagnandi opnum við æskunnar dyr,
í angandi hásumar gliti,
er draumurinn rætist, sem dreymdi okkur fyr,
í daglegum önnum og striti;
að hlusta á niðinn, sem hafaldan ber,
og hittast að nýju á ströndinni hér.
Að heilsa’ ykkur vinir, sem haldið hér vörð,
og hopuðu aldrei úr spori,
og önnuðust hér vora elskuðu jörð,
sem upp rís á sérhverju vori.
Þið sandinum hafið í sáðlendur breytt,
og sigrandi vonunum leiðina greitt.
Og félag vort þráir að leggja ykkur lið,
og leiðina á milli okkar brúa.
Þótt veröldin skjálfi í vopnanna klið,
að vináttu skulum við hlúa,
og takast í hendur og treysta þau bönd,
sem tvinnaði æskan á þessari strönd.
Maríus Ólafsson.
ar rigningar hafa gengið, býsna
vatnsmikill og flóði út um barm-
ana, og mátti þá sjá umhverfis
hann og aðra hveri, sem voru við
hann, nóg af efni því, er náttúru-
fræðingar kalla hveramauk (Thei-
othermín). Jeg tók nokkuð af því
í glas til að geta skoðað nákvæm-
ar er jeg kæmi heim. Pann jeg að
það er nokkurskonar lífeðlisefni
(organisk Materie) sem í útsjón
allri líktist soðhlaupi og hefir ísjer
mikið ólífisloft og dálítið af fjólu-
efni. (Joð). Nú finst mörgum að
hveravatn líkist kjötsúpu að smekk
— og er það því skrítið að hlaupið,
sem kemur í vatnsrásirnar út frá
hverunum, skuli líkjast soðhlaupi,
og hafa í sjer mikið af ólífislofti
eins og soðhlaupið hefir. — Lærðir
menn vita ennþá ekki nærri því til
hlítar hvernig á efni þessu stend-
ur, en ekki er það ólíklegt að það
eigi þátt í verkunum þeim, sem
hveravötn sýna í ýmsum sjúkdóm-
um. Það er vonandi að mönnum
takist með tímanum að komast ná-
kvæmar niður í þessu og mörgu
öðru, sem hveravatninu áhrærir,
því efnafræðin er hjer hinn ágæt-
asti leiðhrvísir, en það þarf bæði
mikinn tíma, nákvæmni og athygli
til að reyna slíka hluti til hlítar og
komast niður í hvernig á þeim
stendur.
Drengurinn bendir á koníaks-
flösku og segir: — Pabbi, hvað
er í þessari flösku?
— Það er meðal, drengur minn,
og maður á að taka það inn, þeg-
ar maður er veikur.
— Þú hefir verið voðalega veik-
ur í gærkvöldi, pabbi. Var það
ekki.
★
Hóteleigandi (í Sviss): Viljið
þjer ekki koma út og horfa’ á
sólarlagið ?
Gesturinn: Hvað kostar það?
★
— Hvað gerir leigjandinn þinn?
— Hann er hugvitsmaður.
— Nú, og hvað finnur hann
upp?
— Nýjar og nýjar afsakanir
fyrir því að geta ekki borgað
húsaleiguna.