Lesbók Morgunblaðsins - 17.07.1949, Blaðsíða 1
Þar sem sjóbúð Þuríðar formanns stóð á Stokkseyri, hafa menn nú reist aðra sjóbúð með sama
lagi og nefnist hún Þuríðarbúð. Þar á að verða sjóminjasafn. Búðin var vígð 26. júní s.?i og flutti
Guðni Jónsson skólastjóri eftirfarandi ræðu við það tækiiæri.
ÞURÍÐARBÚÐ Á STOKKSEYRI
Þuríðarbúð.
I.
í'RA alda öðli hefur þrotlaus bar
átta verið háð á þessari strönd Sjór
og land hafa þrevtt fangbrögð sír.
án aíiáts. Þungir, langdrægir brim-
sjóir löðrunga sker og granda,
brotna með hvítum kömbum og
sleikja freyðandi tungum hvern
krók og hvern kima meðfram
ströndinni, eins og þeir vildu seðja
cilíft hungur. En viðnám lai.dsins
er hart. Það hefur endur fvrir
löngu sent öflugan forvörð fram á
fimmtugt djúp, hraunstrauminn
mikla, sem nú myndar skerjagarð-
inn fyrir ströndinni til þcss að lama
hina þungu úthafssjói, áður en þeir
i>á landi. Því segir i viðlaginu:
Þó brimið sje óðlátt,
það brýtur ekki lönd,
en brotnar hjer á neðansjávar-
skerjum.
I þessari endalausu baráttu nátt-
úruaflanna hefur fólkið á strönd-
inni tekið sinn óslitna þátt. Eng-
inn hefur komist hjá að leggja
fram lið sitt og krafta. Þessi bar-
átta fólksins hefur annars vegar
komið fram í vörn og ræktun lands-
ins, en hins vegar í sókn á hendur
Ægi, hinum mislynda herra hafsins.
Fólkið lærði snemma að þekkja
duttlunga hans, lærði snemma að
sigla fleyjum sínum milli skers og
báru og láta krók korm móti bragði
Allir vissu, hve mikið var í húfi,
hvernig sóknin tækist, — það var
oft um líf og dauða að tefla. En
þrátt fyrir það hjeldu kynslóðirnar
áfram öld af öld að tefla á hættuna
og sóttu ótrauðar björg sína a tmð-
in, „upp þó skvettist ýsu frón“, eins
og í formannsvísu einni segir. Þessi
líísbarátta ól upp hrausta menn og
harðgerðar konur. Margoft mundu
þær hafa mátt taka undir með
Ólöfu ríku: „Eigi skal gráta Björn
bónda.“ í verstöðunum sunnlensku
hentaði körlum eigi deigt brjóst
konum eigi vol eða víl. En undir