Lesbók Morgunblaðsins - 23.11.1952, Síða 10

5fl0
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
miljón Sikha og Hindúa flýðu úr
Pakistan, en 6% miljón Múha-
medsmanna flýðu frá Indlandi inn
i P-’kistan. Þetta var í s.iálfu sér
nógu er-itt. vandamál, en burtför
Hindúanna setti hár allt á annan
endann. Svo að segja hver einasti
starfsmaður við rafmagnsstöðina í
Lahore, var Hindúi. Og hið sama
gilti um aðrar stofnanir, svo sem
vatnsveitur, járnbrautir, verk-
smiðjur og fjármálastofnanir. Allir
hinir reyndu og faglærðu menn
við þessar stofnanir fóru úr landi
samtímis, og það var ekki annað
sýnna en allt lenti í ólestri og öng-
þveiti. En þá skeði kraftaverkið,
kraftaverk gert af mönnum. Þessar
stofnanir urðu að starfa. annars
gat Pakistan ekki staðizt. Og þær
störfuðu áfram. Við þeim tóku
ólærðir en dyggir menn, sem áð-
ur höfðu gegnt þar lítilsháttar
störfum. Neyðin kennir naktri
konu að spinna. Og svo fór hér.
Verkamaður hjá rafmagnsstöðinni
kom til yfirvaldanna, þegar allir
hinir faglærðu menn voru flúnir
þaðan. — Ég held að ég geti séð
um að rafstöðin stöð\nst ekki, sagði
h,»on oCT ■'rfi'n7Ö1din sögðu honum
að re-»ma. Hann revndi og rafstöð-
in stöðvaðist ekki einn dag. Hið
sama skeði í öðrum fvrirtækium
um landið þvert og endlangt. Þetta
var kraftaverk — og það gerðu
menn, sem áður höfðu verið lítils
virtir. Þeir björguðu þjóðinni.-
■^C Konumar voru með
Karlmennirnir voru ekki einir
um að bjarga landinu. Konurnar
voru með. Um margar aldir höfðu
þær lifað einangraðar og máttu
alls ekki skifta sér af opinberum
málum. En á þessum reynslu-
tíma, þegar engir voru til þess að
hjálpa flóttamönnum og hjúkra
særðum og sjúkum, þá köstuðu
konurnar í Pakistan andlitsskýlum
sínum og gengu fram til að hjálpa
þjóðinni.
— Við báðum þær að koma og
þær komu þúsundum saman, sagði
ekkja Liaquat Ali Khan við okk-
ur. Konurnar í Pakistan skildu á
þessari örlagastund að þær höfðu
hlutverki að gegna fyrir land sitt
og þjóð. Og þær hafa ekki gleymt
•því síðan.
Frú Liaquat stofnaði allsherjar-
samband kvenna í Pakistan og nú
er það einhver merkasti félags-
skapur í landinu. Það er stofnað
til þess að auka menntun kvenna,
koma á félagslegum umbótum og
heimta jafnrétti fyrir konur og
sæti á þingum.
— Þegar konan er menntuð, þá
menntast öll fjölskyldan, sagði frú
Liaquat.
Seinustu þrjú árin hafa konur
tekið sæti í héraðsstjórnum og á
lögþingum. Og kona hefir verið
forseti þjóðþingsins.
En vegna gamalla fordóma reyn-
ist erfitt að losa kvenþjóðina við
slæðuna og úr einangrun. Það
er forn venja að konur megi ekki
láta sjá sig og margir halda fast
við þá kröfu. Þess vegna er það
að tvær konur, sem kosnar hafa
verið á eitt fylkisþingið, hafa ekki
þorað að kasta slæðunni, en sitja
með hana á þinginu, svo að allt
andlit þeirra er hulið, nema að-
eins augun.
'fc Frá Karachi til eyðimarka
Karachi, höfuðborgin, er nokk-
urs konar spegilmynd af Pakistan.
Hún er í uppgangi, breytist dags
daglega og þar eru saman komnir
menn af öllum þeim þjóðflokkum,
sem landið byggja. Á þessum fimm
árum, sem liðin eru síðan landið
fekk fullveldi, hefir borgarbúum
fjölgað úr 300.000 í 1.200.000.
Hundruð nýrra bygginga þjóta þar
upp. En húsnæðisskorturinn er svo
mikill að stundum búa tvær eða
þrjár fjölskyldur saman. Og um-
hverfis borgina er allt þakið af
kofum, sem gerðir eru úr hálmi
og leir. Þar hafast flóttamenn við
og eiga ekki sjö dagana sæla.
Frá Karachi fórum við með
járnbrautarlest norður til Balu-
chistan. Það er eyðimerkurland.
Það er sjöttungur alls ríkisins að
stærð, en þó býr þar tæplega ein
milljón manna. Úr lestinni að sjá
var því líkast að við værum kom-
in til tunglsins. Þar voru sandar og
klettar, nakin fjöll og melar.
En höfuðborgin Quetta er lit-
auðg og iðandi af lífi. Hún er í 5500
feta hæð yfir sjávarmál og um-
kringd hrikalegum fjöllum. Árið
1935 kom þar ógurlegur jarð-
skjálfti, sem lagði borgina í rústir
og 24.000 manna fórust þar. Nú
hefir borgin verið byggð upp og eru
húsin úr steini og einlyft.
Seint í febrúar fórum við svo
þaðan til Sibi, vetrarhöfuðborgar
Baluchistan, en þangað er hundrað
mílna leið. Alls staðar var ferða-
fólk á leiðinni, með allan farang-
ur sinn og búslóð á úlföldum. Beit-
arlönd þeirra eru hjá Sibi á vet-
urna, en á vorin flytjast þeir svo
norður til sumarhaganna, og verða
þá sumir að ferðast 200 mílur með
fjölskyldur sínar og fénað.
Á einhverjum stað hittum við
fjölskyldu, sem hafði valið sér
næturstað og slegið tjöldum. Við
höfðum svefnpoka með okkur og
spurðum hvort við mættum gista
hjá þeim gegn því að sjá okkur
sjálf fyrir mat.
— Ykkur er velkomið að vera
hér hjá okkur í nótt, sagði bónd-
inn. En það kemur ekki til mála
að þið fæðið ykkur sjálf. Hér í
eyðimörkinni er ferðamaður ætíð
velkominn gestur.
Þeir voru af Braui þjóðflokkn-
um. Allir voru þeir vopnaðir fram-
hlöðnum byssum og höfðu íbjúg