Lesbók Morgunblaðsins - 26.09.1954, Side 9
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
605
V Höfðingi Cheyenne-þjóðflokksins og
höfundur greinarinnar.
inn höndum og síðan myrtur af
blóðbræðrum sínum.
Hér skammt frá liggur Texas
slóðin þar sem stórar nautgripa-
hjarðir voru reknar til markaðs-
staðanna, og síðasti bardagi Indí-
ána í Oklahoma var háður, bardag-
inn við Washita, þar sem hermenn
stjórnarinnar börðust við lið Chey-
enne Indíána undir stjórn Svarta
Ketils höfðingja þeirra ásamt sveít-
um úr þjóðflokkum Kiowa, Com-
maces og Arapahoes. Var það mik-
ið blóðbað og í mörg ár lágu bein
Indíána, hermanna og hesta í hrúg-
um á vígvellinum og ekki þykir
það til tíðinda að finna bein þar
enn í dag.
Hér bjó líka einhver mesti
menntamaður Indíána Sequoyah,
sá sem fann upp stafróf sem var
svo auðvelt að hver maður gat
lært að lesa og skrifa á þrem dög-
um. Er hann fór að útbreiða staf-
róf sitt var hann tekinn hönduin
og sakaður um að vera haldinn ill-
um anda og tóku höfðingjarnir sér
viku frest til að dæma í máli hans,
en að þeim tíma hðnum var hann
ekki aðeins látinn laus heldur og
heiðraður á margan hátt. Er það
\
nefnt sem dæmi um ágæti stafrofs
hans að þann vikutíma er hann var
fangi kenndi hann öllum gæzlu-
mönnum sínum að lesa og skrifa.
Margt fór miður í sambúð Indí-
ánanna og hvítra manna, en eitt af
sorglegustu atvikunum var það er
friðsamir Vichitas Indíánar höfðu
talið annan þjóðflokk á að semja
frið við hvítu mennina. Tók flokk-
urinn sig upp og hélt til næsta
virkis. En hermennirnir vissu ekid
að Indíánarnir væru komnir
í friðsamlegum erindum, réðust á
flokkinn og gjöreyddu honum.
Er Indíánarnir sáu fram á að
barátta þeirra var vonlaus komu
þeir saman á þing og eftir að frið-
arpípan hafði gengið á milli höfð-
ingjanna og gjöfum skipt ákváðu
þeir að semja frið og sameiningu
þjóðflokkanna. — Viðurkenna þeir
vanmátt sinn með þessum orðum:
„Vort gróðurríka fagra land og
auðugu veiðisvæði, gefin oss af
hinum Mikla Anda, og þekkja eng-
in takmörk nema strendur hinna
miklu vatna og sjóndeildarhring
himinsins, er nú vegna vanmáttar
vors orðið smátt og fátækt land,
sem vér getum varla nefnt vort."
ÞINGIÐ HEFST
Ég var vakinn upp af hugleið-
ingum mínum við að bumbuslátt-
ur hljómar um vellina og hrynj-
andin stígur hraðar og hraðar unz
það virðist vera samfelldur hljóm-
ur, og er'það merki þess að nú
eigi þing að hefjast.
Sönglist Indíánanna er að sumu
leyti lík rímnalögum okkar íslend-
inga; þeir segja frá hetjudáðum
forfeðra sinna í söng og dansi og
hófst þingið með að sungnir voru
gamlir söngvar og dansar stignir
og eru allir dansarnir tákndansar
og er oft erfitt fyrir hvíta menn
að greina milli þess sem fram fer.
— Söngvar þessir og dansar hafa
varðveitzt gegnum aldirnar og hafa
öldungarnir kennt þeim yngri og
lagt mikla áherzlu á að ekkert
gleymist eða glatist.
Trúarlíf Indíánans er mjög
skemmtilegt athugunar. Hann tyll-
ir sér í krónur trjánna eða á ein-
hvern afskekktan veðurbarinn
klett, slær „tom-tom“ og kveður
hvern sönginn eftir annan. Hann
Indíána dansarar og töframenn.