Lesbók Morgunblaðsins - 15.05.1955, Qupperneq 14

282
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Hugsaðu þig um tvisvar
áður en þú heimtar skilnað
frá. Þýzkaám#, BoHao,di og Belgi,u
og þeir hallast aUir að Búumrm.
Stjórnmalalega kvaðu Englend,-
ingar upp dauðadóm yfir sér í Suð-
ur Afríku árið 1921, þegar sam-
bandsflokkui’irm, undir forustu Sir
Thooaas Smartt sameinaðist iJ(Okki
Smuts hershöiðmgja til þess að
þjóðernissinnar undir stjórn Hert-
zogs skyldu ekki ná rneiri hluta.
Siðan þetta skeði hafa aðeins verið
tii tveir stjórnmálailokkar í Suð-
ur Aíriku, báðir undir stjórn Búa.
Enskrr menn þaia verið í báðum
flpkkum og þó iremur í hinum
sameinaða ilokkk
Þegar iðnaður rei* i
urðu iolksiiutmngar ur. sveitimum
tii þp^gaima. Fram að þeiih tima
hófðu þorgimar. verið höjjuð.vígi
Breta í landinu, svjórmnalalega
séð. En vegna þessa mnstreynns í
borgtfnar, náðu þjöðermssimiar
þar yiiriök.VfíV FYW iíVi wm
höfðu þeir aðeins þ'rjú þingsæti í
borgunum, en hafa nú 24 sæti þar.
Og svo fremi að þjóðermssinna-
ílpkkur Malans klofni ekki, þá mun
hann verða áfram í'astur í sessi og
ráða, öllu.
Hvort sem litið er á tunguna eða
stjórnmálin, þá eru Bretar á þröðu
undanhaldi. Það þýðir ekki framar
íyrír þá að ætla sér að stoína
stjórnmálaflokk, það þýðir ekkert
fyrir þá að vera að syngja „God
Save tþe Queen“ og reyna að ein-
angra sig og ná völdum. Enda er
nú svo komið, að flestir sem eru af
brezkum ættum telja sig ekki
brezka heldur Suður Afríkubúa °g
kunna bezt við það. Elestir eru
fæddiy þar og þykir vænzt um
þetta íöðurland sitt, og hafa drukk-
ið, í sig þjóðerniskennd og siði
þess. Margir haíá þegar gleymt
tungu feðra sinna og fala eingöngu
hina hollenzku mállýzku.
Ámsir menn í öðrum löndum
halda að þessir tveir þjóðflokkar í
Suður Afríku, Bretar og Búar, sitji
i||AÐ vap: árið 1950. í skrifstofu
lögij'rmðingsins Samuel M. Starr
Í phicage, sat skjólstæðingur hans,
ung hena, sem vildi endilega fá
hjónaskilnað. — Lögfræðingurinn
reyncþ að sýna henni fram á að
hún mundii íðrast þess seinna, en
þa,ð engan árangur. Þá mundi
lögtræðrngmíinn allt í einu eftir
þ.vý, að em af skrifstofustúlkum
bbþs yar ijráskilin kona, — hann
hatði aunfáazt yfir hana og veitt
þemai atiytnnu þegar heimilið
s.unóraðis.t. Gæti nú ekki skeð að
háh ^.ti komið vitinu fyrir þessa
aldrei á sátts höfði. En það er nú
eitthvað annað. Samkomulagið er
hið ákjósantegasta. Og Búarnir hafa
Ó.regið talsyerðan dám af Bretum,
Lífsskoðanir þeirra og Byeta eru
hinar sömu. Þess vegna kemur
þeim svo vel saman. Það er sama
hvar li.tið er á íélagslífið, þar gætir
ekki hins imnnsta tvískirmungs. Og
það er eitt mál, sem hefir dregið
þá saman, hættan af ofvreili Svert-
ingja, baráttan fyrir því að Suður
Atríka verði alltaf land hvítra
manna og h,YÍtir men.n ráði, þar og
menning hvítra manna líði ekki
undir lok. Þetta tengir þá órjúfan-
legum b.öndum i sjálfsvörn, sero er
sterkasta driffjöðrin í eðh manna.
Þetta málefni er hinum brezkkynj-
uðu íbúum í Suður Afríku meira
virði, heldur en ættartengslin við
brezku þjóðina,. Þeim heíir skihzt,
að hér er ekki um, það að rapða
hvort Bj-etar og Bú.ar eiga að vera
ráðandi í landinu, heldúr hitt, að
Bantunegxar verði ekki báðum yf-
irsterkajri.
konu, þótt röksemdir karlmanna
heiði ekki nein áhrif á hana?
Hann lét þessar tvær konur tala
saman og það gafst svo vel, að ekk-
ert varð úr skilnaði að því sinni.
Unga konan sá að hún varð að taka
tillit til annarra en sín, að minnsta
kosti barnanna, og hún ákvað að
reyna enn um sinn að búa við mann
sinn. Og þa,ð var einnig talað við
manninn, og þetta blessaðist. Þau
sáu bæði, að skilnaðuí var ekki
nein lausn á vandamálum sínum.
Þar sem þetta hafði nú gengið
svo vel, réði Samuel M. Starr til
sín fimm fráskildar konur í viðbót,
til þess að tala við þær, sem heimt-
uðu skilnað og segja þeim frá
reynslu sinni. Síðan hafa hundrað
fráskildar konur gefið sig fram sem
sjálfboðabða, til þess að vin,na að
því að hjónabönd megi haldast.
Þær hafa sfofnað með sér félags-
skap, sem nefnist „Divorce Anony-
mous“, skammstafað DA. Þessi
félagsskapur er orðinn kunnur u.m
alla Ameríku, og til hans leita ekki
aðefns lögfræðingar, heldur einnig
prestar og læknar. Starfsemi fé-
lagsskapa^ins er sjálfboðavinna,
líkt og þeirra sem gengust fyrir
AA., sá sem hefur reynsluna reynir
að leiðbeina þeim, sem vilja ana út
í sömu kelduna.
Ein þessaya kvenna hefuy skrifað
grein um þetta. Hún segir að það
sé svo sem ekki skemmtflegt starf,
í hvert skiiti sem hún sé að tala
um fyrir einhverri konu, verði hún
að ríía upp öll þau sáy, sem skiln-
a,ðurinn veitti henni, pg þau sé við-
kvæm. En hún telji það skyldp. sína
að segja mæðrum frá því; að skiln-
aður leysi ekki neinn vanda.