Lesbók Morgunblaðsins - 29.05.1960, Síða 11

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
303
SÁLRÆNIR FYRIRBURDIR
Konur nœmari fyrir þeim en karlmenn
DR. JOSEPH B. RHINE, forstjóri Parapsychology Laboratory við
Duke-háskólann í Norður Karolinufylki í Bandaríkjunum, hefir
starfað þar síðan 1940 og er fyrir löngu kunnur orðinn fyrir rann-
sóknir sínar á sálrænum fyrirbærum. Kona hans, dr. Louise
Rhine hefir alltaf aðstoðar hann við þessar rannsóknir, og segir
hún svo frá í grein, sem birtist í blaðinu „Montreal Star“:
VIÐ fengum fyrst áhuga fyrir
þessum rannsóknum meðan við
vorum við nám í háskólanum í
Chicago, og eg hefi aðstoðað mann
minn síðan hann hóf rannsóknirn-
ar. Starf mitt er aðallegaíþvífólgið
að lesa þau bréf sem berast, íhuga
þau og flokka þau. Við skiptum
þeim í þrjá flokka.
í fyrsta flokki eru hugskeyti,
eða þau fyrirbæri þar sem menn
verða varir við það sem aðrir
hugsa.
í öðrum flokki er skyggni, þar
sem menn verða varir við eitthvað
án þess að skilningarvitin verði
þess vör.
í þriðja flokki er svo framsýni,
þegar menn sjá fram í tímann, sjá
þá atburði, sem eiga eítir að
gerast.
Fjöldi manna skrifar hjá sér
frásögn af slíkum undarlegum
fyrirburðum, er fyrir þá hafa
komið, og senda okkur svo þessar
sögur þegar þeir frétta að hér sé
miðstöð rannsókna á sálrænum
fyrirburðum.
Við höfum nú þegar skráð og
flokkað 8000 slíkar sögur, og þar
af eru 6000 komnar frá konum.
Þó hefir okkur borizt miklu
meira, því að það er ekki nema
svo sem þriðjungurinn af öllu þvi,
er okkur berst, sem við höldum til
haga. Meginhlutinn af því, sem við
stingum undir stól, álítum við að
kominn sé frá geðveikluðu fólki,
eða þá að frásagnirnar eru ekki
nógu greinilegar. Okkur berast að
meðaltali tvö bréf á dag um sál-
ræna fyrirburði — fyrirburði sem
menn verða varir við vegna ein-
hvers hæfileika utan við skilning-
arvitin.
Flest bréfin koma frá konum.
Þær skýra venjulegast samvizku-
samlega og einlægnislega frá, en
eru þó í vandræðum. Það er al-
gengt að þær hnýti við setningum
eins og þessum: „Maðurinn minn
heldur að eg sé geggjuð, en ....
Eg hefi ekki þorað að segja nein-
um frá þessu áður....Eg hefiekki
þorað að segja manninum mínum
frá þessu, því að eg er hrædd um
að hann kunni að hlæa að mér....
Hvernig gat þetta skeð?“
Eitt af fyrstu bréfunum var frá
konu og hún skrifaði: „Mig
dreymdi einu sinni að barið væri
að dyrum. Eg þóttist ganga fram
og opna dyrnar. Úti fyrir var
sendisveinn með blómvönd. Eg
þóttist taka við blómunum, fara
með þau inn í eldhús og bresta í
grát. Þremur vikum seinna varð
maðurinn minn bráðkvaddur. Dag-
inn eftir jarðarförina var dyra-
bjöllunni hringt og úti fyrir stóð
sendisveinn með blómvönd, sem
ekki hafði komizt til skila fyrir
jarðarförina. Eg tók við blómun-
um, fór mpð þau inn í eldhús og
fór að gráta. Og þá rifjaðist það
upp fyrir mér, að þetta var alveg
eins og í draumnum".
Sögurnar í bréfunum eru ólíkar,
og stundum er meira en ein saga
í bréfi. Það er enginn vafi á þvi,
að konur hafa meiri áhuga en
karlmenn fyrir sálrænum fyrir-
burðum. Vera má að þetta sé þvi
að kenna að karlmennirnir hafa
um allt annað að hugsa vegna dag-
legra starfa sinna. Þeir verða
venjulega að hafa hugann bundinn
við lífsbaráttuna og þess vegna se
þeir ekki jafn næmir fyrir hinu
andlega. Og þótt þeir verði varir
við eitthvað, þá humma þeir það
fram af sér og kemur ekki til
hugar að færa það í letur.
En konurnar eru ekki þannig
bundnar af efnishyggju. Þær lyfta
huga sínum í félagi yfir góðum
kaffibolla. Og þá geta þær sagt
hver annari frá draumum sínum
eða því sem fyrir þær hefir borið.
Sálræn fyrirbrigði eru oft eigi
í neinu sambandi við merkisat-
burði. Þau gerast á ósköp hvers-
dagslegan hátt, og oft taka menn
hreint og beint ekki eftir þeim.
Stundum kallar fólk þau tilvilj-
un og skeytir svo ekki meira um
þau. Móðir getur til dæmis orðið
þess vör, að eitthvert barna henn-
ar er næmara en hin á það sem
hún hugsar, og eins og les í hug
hennar. En hún kallar það til-
viljun.
Eg á fjögur börn, son og þrjár
dætur. Það var ekki fyr en þriðja
barnið, Betsy, var orðin nokkurra
ára gömul, að eg tók eftir því, að
hugsamband var milli okkar. Það