Lesbók Morgunblaðsins - 03.12.1961, Blaðsíða 5
\
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
569
Úr lífi alþýðunnar
LANGI RÓDURINN 1941
Dyrhólaey
MÝRDÆLINGAR hafa um lang-
an aldur sótt sjó á opnum ára-
bátum, og í ýmsum stöðum. Fyr
á öldum var t. d. róið „austan
heiðar“ frá Höfðabrekku. Sann-
ar það nafnið Skiphellir í Höfða-
brekkuhálsi, þar sem skipin voru
geymd. En þar er nú, eins og
kunnugt er, öllu umturnað af
Kötluhlaupum, sem hafa fært
ströndina þar fram um nokkra
kílómetra.
Þá var og útræði frá Dyrhóla-
ey um langan aldur. Þar urðu á
síðustu öld mannskaðar miklir.
Útræði mun hafa verið bæði aust-
an og vestan við eyna. Austur-
hluti hennar kallast t. d. Garðar
og eru þar enn í dag sýnileg
merki um að þar hefir verið út-
ræði. Ef til vill hefir verið róið
frá Kirkjufjöru, þegar svo hent-
aði, en hún er sunnan við Dyr-
hólaey, og er allbreytileg eftir
atvikum.
Út-Mýrdælir voru með sína ver-
stöð hjá Jökulsá á Sólheimasandi.
Er enn í dag talað um Maríuhlið-
ið þar, og þótti það þrautalend-
ing.
Það er ekki fyr en á fyrra hluta
átjándu aldar, að farið var að
stunda útræði í Reynishöfn, og
mun þar fyrstur hafa byrjað for-
mennsku séra Jón Steingrímsson,
þegar hann bjó á Hellum í Reyn-
ishverfi, eins og hann getur um
í ævisögu sinni.
Útræði austan heiðar mun
sennilega hafa fluzt til Víkur seint
á öldum, en ekki eru sagnir um
það, svo eg hafi heyrt,
í ævisögu sinni getur séra Jón
Steingrímsson þess, að 5 skip með
90 manns hafi ekki náð landi und-
ir Dyrhólaey. Hröktust skipin til
Vestmannaeya og voru mennirnir
tepptir þar í 11 daga, en komust
þá til lands undir Eyafjöllum. —
Voru þeir allir taldir af og lýsir
séra Jón þeirri sorg, sem heltók
byggðina út af þessu. Þessa hrakn-
ings er enn-getið í kvæðinu „And-
vara“ eftir séra Jón Hjaltalín.
En um þetta ætlaði eg ekki
að skrifa, heldur róður sem við
fórum úr Reynishöfn og kölluðum
okkar á milli „langa róðurinn“.
Það var hinn 7. marz 1941. Veð-
ur var gott og fórum við til sjáv-
ar. Sjólag var þannig að brim-
laust mátti teljast, en nokkuð hol-
ur sjór. Eg reri úr Reynishöfn á
„Svan“, sem afi minn, Finnbogi
Einarsson í Presthúsum smíðaði
1882. Formaður var Finnbogi Ein-
arsson í Presthúsum og var eg
bitamaður hjá honum. /
Við rerum allsnemma um morg-
uninn og gekk vel að komast úr
landi og fram á mið. Úr Reynis-
höfn er stutt á miðin, þegar fisk-
ur er á grunni. En nú varð ekki
fiskvart fyr en við komum fram
á svonefndan „Bunka“. Ber þá
bunkann á Mávadrangi í söðulinn
á Lundadrangi. Formanni þótti
þar ekki nægur fiskur, svo að við
kipptum fram á „Rifu“. Er það
mið þá er Mávadrangur er kom-
inn fram undan Lundadrang, og
er þar þrítugt dýpi.
Þarna fórum við nú til og frá,
og var allsæoulegur afli. Annar