Lesbók Morgunblaðsins - 16.04.1967, Qupperneq 5

SUMARLE TFI
EFTIEl
BEHGÞÓRU
CÍSLADÓTTUR
P óstur berst til D. með
áætlunarbílnum sex daga vik-
unnar. Bíllinn gengur frá E. til
H., sem eru flugsamgöngumið-
stöðvar, aðra leiðina á dag, og
skilar farþegum og flutningi á
milliliggjandi svæði. Þessar
greiðu póstsamgöngur eru aðeins
eitt dæmi um þær gífurlegu
framfarir, sem orðið hafa, síðan
ég flutti suður fyrir x árum.
Meðan ég þekkti til á D.
barst póstur með strandferða-
skipunum og var því viku til
hálfsmánaðar gamall. Þá hafði
póstkoma sjálfstætt gildi sem
andlit. Eg virtist svo dæmalaust
merkileg persóna. Svo miklu
merkilegri, en þegar ég var á
á meðal þeirra sem eitt af börn-
um M. á Siglunni. Var þetta
virðing fyrir menntun minni?
Virðing sem aðeins er að finna
hjá því fólki, sem ekki þekkir
hver hin raunverulega innistæða
menntunar er? Þekkir ekki. að
hún er starf, hversdagslegt strit
engu síður en þeirra. Og til að
tengja hana sínum hugarheimi,
yfirfærir það menntun á eitt-
hvað háleitt, listir, visindi, hug-
sjómr eða á þjóðfélagslegar
virðingarstöður og örugga af-
komu. Var þetta virðing fyrir
ímynduðum uppgangi föður
míns, síðan hann byrjaði að
vinna hjá flokknum? Eða var
þetta einfaldlega ánægja þeirra
við að endurhitta gamalt andlit?
Nú var ég komin til pósthúss-
ins og fékk afhenta tvo blaða-
stranga. Það voru engin bréf.
Fólk er orðið eitthvað svo latt
að skrifa. Mér fannst fallegt á
D. og ég vissi, að svo þótti
einnig mörgum ferðamönnum.
Það var ekki laust við, að ég
hefði horn í síðu nýju húsanna,
sem hvarvetna höfðu sprottið
upp á kostnað þeirra gömlu. Ef
ég byggi hérna, mundi ég þó lík-
lega kjósa nýtt.
atburður í lífi fólks. Við höfð-
um bitizt um það krakkarnir að
sækja á afgreiðsluna þykka
bréfaböggla og þungar kippur
af blaðaströngum. Næstu daga
var heimilið undirlagt pósti.
Eitthvað á þessa leið hugsaði
ég, þar sem ég gekk í hægðum
mínum til pósthússins. Ég hafði
boðizt til að fara. Krakkarnir
nenntu ekki, og ég sagði systur
minni, að ég hefði ekki nema
gaman að því að labba eftir
póstinum. Það var sannleikur.
í rauninni naut ég þess að sjá
hvarvetna fagnandi gamalkunn
Br að var enginn í húsinu,
þegar ég kom heim. Systir mín
líklega farin með krakkana til
tengdamóður sinnar. Ég hellti
mér kaffi í bolla og settist inn
í stofu með blöðin. Þetta var
eins og í höfuðborginni, blöðin
Augu mín hvörfluðu yfir
síðuna og staðnæmdust við and-
lit, sem kom kunnuglega fyrir sjónir. Jú,
ekki bar á öðru, R. frænlca mín búin að gifta sig.
Teikning: Baltasar.
samdægurs, og ég saknaði þykkra blaðabunka
bernsku minnar, er ég fletti í gegnum þau. Ég stað-
næmdist við dálkinn :árnað heilla:. Var vön að lesa
hann, og gerði það án öfundar eða kvíða, sem margir
telja að konur á mínum aidri séu haldnar af. Þó ég
væri orðin xx ára gömul, hafði aldrei hvarflað að
mér annað en ég myndi giftast og eiga eftir að lifa
í hamingjusömu hjónabandi. í þessum dálki rakst
ég næstum daglega á kunningja mína, skólasystkin
og vinnufélaga. Ágætt meðan ég þekkti ekki obb-
ann af fólkinu í :dánarfregnir og jarðarfarir:, og
ég brosti með sjálfri mér yfir að vera ennþá ung.
Augu min, sem höfðu hvarflað um síðuna, stað-
næmdust allt í einu við andlit, sem óneitanlega
kom mér kunnuglega fyrir sjónir. Jú, ekki bar á
öðru. R. frænka mín búin að gifta sig. Ekki svo
að skilja, að það kæmi mér á óvart. Ég kunni skil
á manninum og hafði átt von á þessu. Bara að hún
hefði ekki staðið í þessu einmitt núna. Bara að
hún hefði ekki staðið í þessu nú þessa fáu daga,
sem ég ætlaði að eyða í æskuhögunum í ró og næði.
Notalegheitin sem höfðu umvafið mig voru gjör-
samlega gufuð up, og í stað þeirra komin einhver
truflandi óvissa, eins og vegna yfirvofandi hættu.
Nú myndi allt hefjast að nýju. Ég þekkti ekkl
sveitunga mína, ef þeir höfðu nokkru gleymt. Nú
myndi moldviðrið hefjast að nýju og ég andvarpaði.
Hefði ég aðeins ekki verið heima, þegar það átt.i
að hafa gerzt. Barn, sem fætt er í október, hefur
komið undir í janúar. Ég hafði einmitt fengið jólaleyfi
mitt framlengt til að geta unnið áfram í frystihúsinu
meðan hrotan hélzt. Hún hafði staðið út janúar,
og ég farið stuttu eftir þorrablótið. Ekki svo að
skilja, að þessi janúarmánuður væri á nokkurn hátt
eftirminnilegur. Þvert á móti stóð hann mér fyrir
hugskotssjónum sem einn dimmur dagur með kulda,
krapa og vinnu í frystihúsinu frá morgni til kvölds.
Það var sumarið eftir, að ég neyddist til að yfirfara
í huganum hvern dag, hverja stund þessa janúarmán-
aðar. Fyrst í samtölum við þorpsbúa. Seinna gat ég
sjálf ekki varizt áleitni þessarar gátu.
R.. frænka mín var barnshafandi. Þungi hennar
leyndi sér ekki, þar sem hún gekk aðalgötu
þorpsins, framsett en frjálsmannleg. Hún virtist
ekkert gera til að leyna ástandi sínu. Mér fannst
næstum að hún nyti að láta sem mest á því bera.
Fólk á D. er alls ekkert sérstaklega siðavant, og
ekkert einsdæmi að stúlka eigi barn i lausaleik,
meira að segja undantekning ef ógift stúlka liðlega
þrítug á ekki einn króga eða svo. Alltaf vöktu
þannig atburðir þó víst umtal, umtal sem hjaðnaði
eðlilegum tíma eftir að atburðurinn fór fram og allar
staðreyndir lágu ljósar fyrir. En nú skorti upp á með
staðreyndirnar. Enginn þorpsbúi vissi né taldi sig
vita, að R. hefði þennan vetur verið í tygjum við
karlmann. Þegar svo stendur á, eru allir jafn líklegir,
eða hér öllu heldur ólíklegir. Þrír myndarlegustu
ungir menn þorpsins lágu undir grun. Enginn þeirra
vildi gefa nokkrar upplýsingar sjálfur, sem mig undr-
aði ekki, þar sem ég vissi, að allir höfðu þeir meira
eða minna gert hosur sínar grænar fyrir R., en ár-
angurslaust. Fólk skiptist í hópa eins og við kosn-
ingar, og hélt hver hópur sínum fram. í október, þegar
aliir hóparnir virtust vera að sameinast um einn af
þremenningunum, dundi reiðarslagið yfir
R. fæddi barnið heima með hjálp ljósmóður og að
viðstöddum lækni. Fæðingin var eðlileg, og engin
ástæða til að ætla það stundarruglun eða óráðshjal,
þegar hún kenndi barn sitt G. verkstjóra í frystihús-
inu. G. átti er þetta gerðist fjóra fjóra drengi með
konu sinni, og þann elsta um fermingu. Hann var að
allra dómi vel giftur, og hjónabandið hafði verið
talið farsælt allt til þessa. R. var móðursystir mín,
þótt við værum mjög jafnaldra. Hún var af síðasta
hjónabandi ömmu minnar, sem var þrígift. Kona G.
var aftur á móti sonardóttir annars manns hennar
af fyrra hjónabandi hans og því ekki skyld okkur R.,
þó ætíð hefði verið mikil vinátta með henni og mínu
móðurfólki. Sem verkstjóri var G. óvenju vel þokk-
aður, þó feimni hans, óframfærni og oft á tíðum bros-
legt lítillæti gagnvart undirmönnum og starfsfólki
Framhald á bls. 14.
16. apríl 1967
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 5