Lesbók Morgunblaðsins - 15.02.1970, Blaðsíða 9

Barnard úrvinda af þreytu eftir ígræffsluna í Washkansky.
Sekúndurnar virtust verffa aff klukkustundum, en svo gcrffist
undriff: Iljartaff byrjaffi aff slá.
asta blóðdropa fyrir lífi sínu.
Um þetta leyti vor,u fréttamenn
farniir að streyma að. Þeir
reyndu að kiomast inn í sjúkra-
húsið undir öllu mögulegu
yfirskyni, klæddust lækna-
og hjúkrunarkvennabúningum,
lágu á gluggunum og klifruðu
jafnvel upp í trén fyrir utan,
til að sjá inn.
Læknarnir ákváðu að halda
fund með sérfræðingum í sem
flestum gneinum, þar sem
skyldi með Washkansky og
snúizt við væntanlegum við-
brögðum líkamaims við nýja
hjartanu. Fundurinn sam-
þykkti að halda skyldi áfram
meðhöndluninni sem hafin var.
Á þriðja degi var Washkanský
svo langt kominn, að hann
fékk kjúklinga að borða og lét
sér vel líka. Reynt var að
halda frétltamönnum og Ijós-
myndurum, sem mest frá hon-
um, því annars var hætt við,
að honum hrakaði. Svo
hækkaði hj artslátturinn — en
fundur sérfræðinga komst
að raun um, að það stæði
ekki í neinu sambandi við
höfniun líkaimans á hjartanu,
einkum vegna þess, að Waslh-
kansky fór fram á flest-
um öðrum sviðum. Banmard
bjóst við því að vakna við góð-
ar fregnir morguninn eftir, en
þá reyndist púlsinn vera kom-
inn upp í eitt hundrað og þrjá-
tíu slög. Þessi dagur skæri
væntanlega úr um það, hvort
líkaminn hafnaði hjartanu eða
ekki. Útvarpið sagði, að Wash-
feansky kallaði Bernard
„manninn með gullnu hendum-
iar”. Barnard leit á hendur sín-
air og leiðrétti: „maðurinn með
bólgnu hendumar”. Sjúkdóm-
urinn hafði nú þegar sett möirk
sín gneinilega á þær. Ekki var
að vita, hve marga hjartaflutn-
inga hann 'gæti framkvæmt úr
þessu. Þegair hanm ræddi við
Washkansky þennan morgun
lá illa á sjúklingnum; hann gat
ekki sofið og vildi fá að vera
í friði. Homum var gefið svefn-
Zyf. Þegar hann vakanaði aft-
Ur var hann í góðu skapi og
hafði ágæta matarlyst. En þetta
stóð ekki lengi. Hjartsláttur-
inn hækkaði. Sérfræðingarnir
ákváðu, að nú yrði að láta til
skanar skriða, ef líkaminn ætti
ekki að hafna hjartanu og
sjúklingurinn að deyja. Þeir
tóku til sinna ráða og heppn-
•aðist að halda Washkansky
við góða líðan næstu fimm dag-
ana. Á tíunda degi vaknaði
Washkansky við slæma líðan
og var hungraður. Hann svaf
þá nótt og þorðaði til skiptis.
Morguninn eftir var hann hins
vegar hress og kátur og bað
um rakáhöld. Hanin hlustaði á
útvairpið og sagði, að ef þeir
héldu, að hann ætlaði að lypp-
ast niður, þá skjátlaðist þeim.
Næsti dagur reyndist svip-
aður. Þó þreyttist Washkansky
bráðlega. Kona hans kom í
heimsókn. Þau héldust í hend-
Ur og Washkansky sagði henni
að herða upp hugann; hann
mundi spjara sig. Sjónvarps-
menn komu á vettvang og
mynduðu Washkansky frá öll-
um sjónarhornum. Fundur sér-
fræðinganna að kvöldi þess
dags komst ekki að neinni mik-
ilvægri niðurstöðu. Hert var
þó enn á hreinlæti til að fyrir-
byggja algerlega, að sýklar og
bakteríuir kæmust að Wash-
kansky. Þetta kvöld var hringt
í Barnard og honum tilkynnt,
að hann hefði fengið næsta
hjartaþega — það var dr.
Blaibarg. Líðan hans var slæm,
en búizt var við, að hann
héldi út þar til Washkansky
vasri kominn úr hættu. Barn-
ard fór og lei't á hann. Hann
kvaðst vilja gangast undir að-
gerðina og því fyrr því betra.
Það var sama daginn, sem
læknarnir rákust á grunsam-
legan blett á röntgenmynid af
lungum Washkanskys.
Það kom upp úr kafinu, að
hann hafði fengið lungnabólgu.
Það var tekið fyrir allar heim-
sóknir og Washkiansky ein-
angraður svo fullkomlega, sem
hægt var. Honum var sagt,
að hanin væri með svolítið kvef.
Byrjað var á penisillíngjöfum.
Washkansky var heldur niður-
dneginn og hóstaði ákaflega.
Eftir hver't hóstakast dró mjög
af honum. Daginn eftir át hann
fylli sína og virtist vera að ná
sér. En þegar næstu röntgen-
mynldir voru skoðaðar sáust þar
engin batamerki. Ekki skýrðust
málin við það, að sýklar fund-
ust litlir sem engir og smitun-
in átti því að vera rénandi.
Ákveðið var nú að halda áfram
penisillíngjöfum til vonar og
vara þar til næsta moirgun. En
það tók brátt að draga til hins
venna. Washkanisky átti erfitt
um andardirátt og varð loks að
anda með hjálp tækja.
Mánudaginn 18. desember,
sem var fimmtándi dagur
hins nýja lífs Washkanskys,
versnaði staðan enn. Púlsinn
var óeðlilega hraður og öndun-
in einnig. Washkansky var ís-
kalt á höndum og fótum. Það
var nú orðið sýnilegt, að hann
dæi brátt ef eitthvað yrði ekki
gert á stundinni. Washkansky
spurði aðeins, hvort nokkur
von væri enin. Barnard fyrir-
skipaði að hefja onrustuna þeg-
ar í stað. Daginn eftir skaut
Washkansky læknunum skelk
í bringu. Er hann vaknaði átti
hann erfitt um andardrátt, átt-
aði sig ekki vel á umhvenfi sínu
og kom varla upp nokkru orði í
samhengi. Lækniarnir uppgötv-
uðu þegar, að of lítill sykur
var í hlóðinu og gáfu Wash-
kansky glúkósa. En fleira
fylgdi. Hvítu-blóðkomaforði
Washkanskys fór nú ört minnk
andi og bráð hætta var á ferð-
um. Þetta var hið alvarlegasta,
sem hent hafði til þessa. Það
kom í ljós við greiningu, að
sýklar höfðu séð við lækmm-
um. Nú var spumingin sú,
hvort Washkansky væri svo
illa farinn, að lyf ynnu ekki á
sýklum þessum. Enn var smá-
von og læknannir ásettu sér að
halda í hana allt þar til yfir
lyki. Ann Washkansky kom í
heimsókn með bróður sínum og
mági. Hún var miður sín en
Barnard bað hana að herða upp
hugann. Enn var Washkansky
á lífi og e.t.v. mátti vekja bar-
dagaþrótt hans með því að
hvetja hann. Barnard bað því
konu hans að stappa í harun
stálinu. Hún reyndi allt, sem í
hennar valdi stóð og þar kom,
að Washkansky brosti breitt
þótt langt væri leiddur og lof-
aði að gefast aldrei upp, þótt
móti blési. Nú var baráttunni
haldið áfram af meira kraftien
nokkru sinni. Ýtt var undiir
með Washkansky, hvar sem
hamn dróst aftur úr. En hann
var á undanhaldi á fleiri og
fleiri vígstöðvum. Hvítu blóð-
kornunum hiríðfækkaði. Lung-
un sendu súrefnislaust blóð aft
ur inn í æðarnar og sjúkling-
urinn blánaði upp. Dælt var
súrefni í gríð og ergi. En allt
kom fyrir ekki. Enginn vildi
viðurkenna það — en það var
staðreynd, að hér var tvennt
að dauða komið: maður og
hjarta.
Barnard ákvað að setja dæl-
una í samband. Hann taldi sig
mundu geta fengið u.þ.b. sólar-
hrings frest með því. Hinir
læknarnir reyndu að telja um
fyrir honum. Þeir sögðu, að
ástand Washkanskys væri ber-
sýnilega vonlaust og allir viður
kenndu það nema Barnard. En
Barnard hélt við sirrn keip, og
fékk þá á sitt band. Samt töldu
þeir óráð að setja dæluna aftur
í samband, aðeins til að auka
kvalir Washkanskys og allra
annarra. Kona Washkanskys
kom, en stóð stutt við. í þessu
máli var ekkert lengur að gera.
Louis Washkansky lézt um
morguninn eftir átján daganýtt
líf.
Barnard þakkaði hverjum
um sig, sem þátt hafði átt í að-
gerðinni og umönniuninni og
gekk friam í kaffistofuna, þar
sem hann stóð drykklanga
stund líkt og stirðnaður. Þegar
hann vaknaði loks af dvalanum
fannst honum hann verða að
komast eitthvert langt í buritu.
En krufningin var eftir. Hana
varð að gera umsvifalaust. Það
kom í ljós, að lungun voru svo
gegnsýkt að tilgangslaust
hefði verið að tengja dæluna.
Washkansky hefði dáið hvort
eð var. Barnlaxd ásakaði sjálf-
an sig fyrir dauða hans. En hin
ir læknarnir vissu betur. Þeir
töldu um fyrir honum með þeitn
árangri, að óðar en varði var
Barnard farinn að ráðgera
næsta hjarbaflutning sinn. En
ýmislegt varð að gera fyrst.
Hann fó,r til Blaibergs og spurði
hann, hvort hann treysti sór til
að bíða smátíma og, hvort
hann væri enn ákveðinn í því
að leggjast undir skurðhnífinn.
Barnard sagði honum, að Wash-
kansky hefði ekki dáið vegna
hj artaflutningsins, að því er séð
yrði. Blaiberg svaraði aðeins:
— Ég vil vera við góða heilsu
og haldi ég ekki góðri heilsu,
vil ég frekar deyja. Hvenær
geturðu geirt aðgerðina? —
Barnard sagðist þurfa að
skreppa utan í tíu daga, en að-
gerðin yrði fnamkvæmd svo
fljótt, sem auðið væri. Blaiherg
svaraði: — Það er ekki bara
mín vegna, sem mér leikur hug-
ur á því, að þetta heppnist —
heldur einnig vegna þín og
hinna læknanna. —
1B. febrúiar 1970
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9