Lesbók Morgunblaðsins - 05.11.1972, Síða 11

Guðmundur A. Finnbogason
Sig-urður Pétursson.
með bönnin sto tvö, Hielgiu og
Siigiurð. Það var heinind milkið
áfall, er hún fréttá lát manins
sínisv ‘þegiair sjómeinn kiam'u frá
Auistf jönðum haustið 1896. Ingi
bjödig var hrauat oig hedlsteypt
kona, prýðiJleiga gneind og af-
buirða diuigKeig. Héiit hún sftlnu
heiimil'i ög giekk b&rnun'uim í
föður- og móðurs'tiað og ólust
þ'aiu upp hjá henni til fuilvaxt
aráira.
■Hel'ga varð sieimna íkoina
Eyjólfs Jóhajnn.ssona'r, foins'tjóra
'flrá Sweinaifluwgiu og bjiuiggu
þau í Reykjavik.
Snemma hneigðist hugur Sig
urð'ar að sijió'niuim. Uinditr eiins og
Wainn gat farið að garnga ein-
siaim'all fór hamn að lleggja leið
slina niðuir á bryggju og of-
an í fjöru. 'Snemmla byifljuðu
viðisíkiptii þeinra, Sigiurðlar og
ÆJglis og þáð í fluilri alvöru
upp á lif ag dauða. Silguröúr
var 4ra ’áira gamall, er hiamm
fór eiflt siinm sem oflflar niðuir á
Duusbryggj'u. Það var vierið að
slkipa safti úr stkipi er lá þar
úti á viilkinni. Uppskipunarbát-
ur var við bryggjumia, em
uippi á bry.ggjummi vioru mokikr-
iir meinm og me'ðai Iþeirra var
einm, er .siflóö fyrir miðtitiökiu á
saltin-u. Eimhver áigreilnihgur
viar á milli hiams og iþeiinra, er
í báitinuim voiru. Lagði mátítök'u
miað'Uirinm rika úherzlu á ‘sliflt
mlál Og tii Æreikari ánéifltingar
slló hiamm ‘hamdl'eggmium aifitiur
fyirir siig með iþeim afflieiðdmigium
að Siigurðiur vaæð fiyirir högg-
dm.u og ihröikk últ af biryigigj-
'ummi í sjöimm og sökk hlamm ti'l
botms. Voru brygigjumiemn flltjót
'ir til að ná í áir og var Sliglurð-
ur krakaðuir 'upp mieð hemmi.
Hamm 'komisit furðiu fljóitlt til
gamigs á mýjam Mk og var
hamm þá látilnm flara heim til
sim. Þeflta voru nú aðeirns
ifiyrsitiu, en ekki síðustu faðm-
lög, þei-rra fétogamma, Sigurðar
I. Péturssonar og Ægis á
þeirra lömigu saimverultáð. Þeir
tólkuislt rnamgoflt á 'upip á Jlif og
dauðá. Sigurður hafði eimatt
betur í þeim hor&u átöitoumi, em
oflt máitti ekki tæpara stamda.
Umgur fór Ságurður að róa
'mleð rostawm fionmammi í Kefla
vlík og reru þeir á 4ra manna
fiarl Sigumður var imjöig s-jó-
veifcur tál að byrja með. Var
það eiiflt sinm', aið þeir reru í
norðamyligju flram á RJiif að
viiltja um 'þons'kanetim'. Þau
voru orðim noktourra nálflta og
fi'skurmm, sem áðal'lega va-r
ulfsi vaæ orðilnm miorkinm í net-
'unum. Lyktín af moirklumum
imiurn ekki hafa verið sáriega
hresisaindi fyrir Ságiurð, em
hamm var mieð versifla móti
alf sjóveiikinmi þemman dag. En
fanmlammimjuim heflur eklki .þótt
veilki Sigumðar mjög til' vork-
ummar 'fa'lin. Hamm igerði sér
litiið'Uyiriiir og sló Sigurð utam-
urndir með nforfciu'blaultum sijó-
AJétltlkiignum. iReiödist Siguröur
mjög 'þesisu höglgú og vildi
gjarnam hiefna sán, þólöt umgur
vasri. Kom þar fram hams amd-
fegi kra'fltur og ’kariimemoska,
en um 'ileið stjM'limg á iskapimu,
er hamm haJfði í rikum mæli, því
ekfcert varö 'úir heflndumi og
áfiram hélt hamn að róa það
sem elflflir var vehtliöaitimmár.
Það má segja að f orðsims beztu
merkdmgu, háfi Silgurðlur þá ver
ið slegitan m ddtíara sjó-
miemmsíkummar, þvi uipp Ærá
þesisiu mimmkaði sjóveákim, en
m'a.gmaðist kratflbur og áræöi Sig
urðar. Á þeissium timlumi voru
leifar af gömlum venjum, er
eilnisltÖku ifommemin ‘hötföu í
fa’’ammi og þóltitu hámdhægt
mieðal' viö sjöveiki, þegár ungl-
ilngar áltlflu i hlUlt, að s(lá þá i
andlitið mleð biauitum sjóvettl-
imigli.
Fjórtám ára gamail reri Sig-
uröur á vetramvertiðimmi á 4ra
manma fari hjá Þómði Þorkels-
siymi, þekkbum og góðiumi Kefl-
Vikimigi. Honum llikaði vel í
því sikíprúmi. Einnig reri hanm
sem umigiinigur hjá öðrum á'gæt
um mamni, Þoœteimi Þorvarðs-
syni. Þarslfleilnm bauð Sigurði
þau góðu kjör, að hamrn mætti
fá allt, sem 'hamm driæigi, en
þeir reru þá engu að siður með
handfæri heltíur en' net. Sýndi
þeflta mammúðarbraigö 'Þor-
Ste’ins þanm góðhug og skito-
íng, er hanm bar tíl fööurlausa
drengsilns 'Og móöur hamis. Það
isltó'ð ekki á Siigurði vdð hamd-
færliö. Hamm varð sflrax bráð
ifliislkilnin og diró o'flt oig lOflflast
mum méira em félagaæ hams.
Var það homum bæöi .gagm og
giaman. Ákugimm og toraflflaimiir
voru mógir og svo var ámœgj-
arn að Vimina fyrir h'ei'mlilli siibt.
Sjórimtm heilteði Sigurð bæði
suimar og ivetuir. Tvö suimur
reri hamn á Ausiflfjörðum hjá
Viihjállmi á Hámeflsistö'ðum. Þar
líltoaði homum viel að vera.
Silgurður flór slörax að róa á
miótorbáfluim miað því fyrsta, er
þe'ir komiu tíi Keflavitour. Til
að byrja með var hamm háiseti,
em var svo seiinma mótiori'sitíi og
þá á m.ib. Svamimum hjá Árma
Géiir Þórodidissyn’i. Ár-ni var
eimini atf fyirisflu mióflorlbáiflatfoir-
mömnum í Kefiilavik. Hainn var
þekktiur að framúrslkarandi
myndarslkap og iregliusemi,
bséði á sjö og í iamd'i. S'igurð-
uir var tlvaer vetrarverlfliöir á
Svainiimium hjá Árrna Geir og
ffiikaö'i honum mjög vei viö
þann ággeita flormiainm. simm.
Nsösitu sipor Siguxöaæ voru að
tefca sikipsitjórmarprótf og verða
sjáiflur flormaður með mótorbát.
LauiS't fyrir 1920 var SligurÖiur
formaðUr á m.ib. Njarðvík,
tólf tonma mótonbát, er búend-
ur í Innra-Njarölvitounhverfi
áfltlu og vair béltiurimm gierðiur út
þa'ðám. Á vetrarve'ntíöimmi
1920 iVar hámn formaðíuir mieð
m.b. Minervu, 18 tonna bát, er
var geröuir út af sömu mömm-
um og átflu m.íb. Njarðvíikina.
MSnierva var eiinmdg gerð út
flrá ImmirÍHNjarÖvdk. Þesisia vier-
tlíð leniti Sigiurður mieð skip-
verjum siimum á Míinervu J
sflómum mamnira.umium og litPs-
h'álska. Það var fosltudags'kvöld
ið 29. febrúar 1920, að Mín-
erva fór í röður frá I-Njarð-
vik. Húin hélt sem aðrir bát-
ar firá Njaröivífcum og Keflia-
vik út á miðin um 10—15 míl-
ur morður frá Garötefcagia. Veör
ið var s'æmil'ega goflt á últledö-
imini, emi flór að hvessa á lamd-
suminam (isuðtvesltan), þegar leið
á mó’títilna og um mongunimm,
þegair þeir á Mínervu flónu að
raiga limuma (löðina) var toom-
ið rok. Náðu þeir sam't í enda-
bðlið og gáltiu dregiö dál'ifimm
sipotita, þar flii linam sliltinaöd og
uim það Heyiti Sflö'ðvaöilslt vélim
í bálflnum. Þá vár ékiki um anm
að að rajða, en að setja upp
siegl og silgda eiinis næarri viindi
og hægt var, norður um og imn
i bugitima ag var það gert. Þeg
ar liöa tðk á daigimm. gekk lámd
synmimguiriimin miður um tíiimia.,
em skömmu seimma ra'uk hamm
upp með úíflsyniniU'gs (auöVieslt-
am.) hvassvi’ðri.
ÚtMtið ivar nú ekfki bjöagu-
lagt hjá þéiim á Minervu að
þurfla að fllaiSka á séglumum
umdan Oflviðri og stórsjó í édtrt-
iina að himium sflórhœltihuleiga
skerjagairöi flram atf Mýrum.
Það var ekfcert hæglt aö gera
þvií flil fyrlirsiflöðu, og þamgað
inin í skerjiaigairðimm ‘komuteit
þeir ininarn um brilm og boöá,
em á meðam Mimerva var þar á
störhælttusvæðimu siotaði út-
synminigsveðrimu og vindurinn
gekk í norður og á þeirri
Stuindiu voru þei.r staddir nœsit-
um uiflan í heljarboða, er svo
tíl geirn yifir bátnum. Var nú
hvert auigmablik m'ikiiis virði og
gðð 'fláð dýr til bráðir^ að-
gerða að venda seglum báfs-
ims og fá hamrn tí'l að fjarlægj
ast boðanm, en til þesis þuirflti
að siíita, eða sfcera kaðal í
sumiduir. SiguiTðUr sendi métor-
isltamn hið bráðais'fla miður i mót
oi'hús tal að ná þar í hrníí, en
mðtorisitinm Þorbergur Maigmús
sorn frá HóCimiflastskoití, sem var
ágætur sjióm/aðuir og fl-jötur til,
kam að vörrau spori mieð hmíf-
inm til Sigurðar, en þá haföi
Si'gurður, á meðam, siilbið kaðal
imm í sumdur og korniið segl-
umum svo fyrir, að MSinerva
ranm atf siflað flrá boðamum og
þar með Voru þeir félagar úr
þeiirri hráöiu Iffiflshæitltíu, er yfir
þelim haflðli votfað. ÞaÖ var vit-
að imiái, að Siiguiröiur Pétursisiom
var aflþuirða kraftaimiaöur, en
þétíta áflak hans á áiilaé'asitumd
þeirra skipsverja þófltd alveg
ytfirnáttúruiegt og það var ein
róma söigm þeirra báiflsverja á
Minervu, að svo litiu hefði
mátt muna að hefði Sig-_
urður ,ekki si'itiö kaðalimm á
þvl auignahliki og áður en hníf-
urinn kom, hetfði boðimn faMið
ytfir bátinm og dagar þeirra þar
með vieirið flaití'ir. M'ímerva
Mb Guðjón Pétur GK 191.
SAXMJR
SÆGAKPtJll
sagt frá
Sigurði Péturssyni
skipstjóra
frá Keflavík
11