Lesbók Morgunblaðsins - 28.01.1973, Blaðsíða 13

kann að þykja undarleg uppá-
stunga en hugsi maður þetta til
enda er niðurstaðan augljós. Því
fleira fólk sem býr i miðbæjun-
um, þ.e. nálægt vinnu sinni því
færri bifreiðar aka í gegnum borg
irnar kvölds og morgna og 'því
minni býrði kemur á hvern ein-
stakling af vöidum umferðartþung
ans. Með myndun nokkurra
slíkra jjéttbýliskjarna í hverri
borg, sem bjóða fólki upp á gæða
íbúðir í hjallahúsformi, með terr-
össu og gróðri í nágrenni við allt
líf borgarinnar má skapa að-
dráttarmiðdepla, sem héldu smám
saman aftur af útþenslu borg
anna og éyðingu lands af þeim
völdum. Það mætti jafnvel vinna
ný svæði inni í borgunum en
slíkt hefur ekki gerzt í Þý2ka-
landi síðustu 100 árin. I þéttbýlis-
kjörnunum, sem gætu orðið aHt
að 30 hæða háir, má auðveldlega
mynda yfirbyggð „opin svæði,"
sem væri þá nýja borgarrýmið,
þar sem fullnægja má hinni fé-
lagslegu þörf einstaklingsins.
A SAMA HATT MA EINNIG
VINNA ónotuð rými yfir gömlum
iðnaðarsvæðum fyrir íbúðar-
byggingar nálægt miðborgum og
bæta þannig skipulagsgalla án
mikils tilkostnaðar. Þetta á sér-
staklega við ef um fagra staði er
að ræða. Vitaskuld er rétt að fá-
sinna væri að þétta borgir nú
enn meira ef byggt væri með
óumbreytanlegum byggingarefn-
um, t.d. steinsteypu en með Meta-
stadt-kerfinu má breyta þétti-
leika borganna tiltölulega auð-
veldlega með sömu húsaeiningun
um komi eitthvað nýtt upp á ten
inginn.
En Metastadt-kerfið býður
ekki aðeins upp á borgarskipu-
lags'kosti.
Fyrir einstaklinginn opnast ný
ir möguleikar til. að skipuleggja
að vild sitt eigið umhverfi. Með
konlu nýs barns í fjölskyldu t.d.
þarf ekki annað en kaupa nýtt
herbergi og bæta við hin. Eins
þegar öll börnin eru farin að
heiman má selja ónotuðu iherberg
in og bæta þeim við annars stað-
ar. Einnig opnast sá möguleiki að
endurbæta íbúðir án mikils til-
kostnaðar eftir því sem bygg-
ingatækninni fleygir fram. íbúð-
in getur því ávallt verið miðuð
við þörf en ekki vegna þess ,,að
svona var byggt" í upphafi.
INNRÉTTING OG MILLIVEGG-
IR ERU stuðluð með 60 cm rast-
er. Öll gólf, loft og veggir eru
tvöföld, svo að leggja má og
breyta leiðslum bvar og hvernig
sem er. Þannig má t.d. hafa bað-
ker úti á miðju gólfi. Ofnar eru
allir byggðir niður í tvöfalt gólf
ið og allar raftengingar sömu-
leiðis.
Metastadt-kerfið er nú þegar
samkeppnishæft við flesta núver
andi byggingarmáta í Þýzkalandi
en með nægílegri fjöldafram-
leiðslu má enn lækka þann kostn
Framtíðarborg eða býflugnahú? Þannig má hugsa sér þéttbýliskjarna miðborgarsvæðis. Þarna
er sunðlauer oe: kvikmyndahús, en samgöngutækin neðst.
^' j a|‘ a

‘ji
y— T:í | 1!
ÍÝ V m - * - SB’Í f
mu Li,
H||a| ir
.(II
*♦' V. wBr. - 1 * m;

[

Líkan af stórri sambyggingu, byggðri úr Metastadt-einingum. Kosturinn er hreyfan-
leiki osr veruleua meiri tilhreyting; en við eigrum að venjast á steinsteypuöldinni.
að að mun. Fyrir því hef ég ör-
ugga reikninga máthúsafyrirtæk
isins, sem þegar er búið að kosta
nokkrum tugum milljóna í Meta-
stadt-kerfið."
DIETRICH ER BJARTSÝNN A
að draumur hans eigi eftir að ræt
ast og að þetta síbreytilega kerfi
léttbygginga eigi eftir að koma
mörgum til að hugsa og taka upp
tækni nútímans í stað þess að
nota ævafornar aðferðir, sem inni
halda vatn og stein og skilja eft-
ir sig byggingar sem eru illhagg-
anlegar hindranir á sífeHdri þró-
un borga okkar.
Fyrir einstaklinginn kemur sá
kostur sennilega fyrst, að bann
mun ekki Jengur þurfa að slíta
sér út fyrir hlut, sem er einfald-
ari að gerð en allflestar bifreið-
ir. Eða mundu margir kaupa
handunnar bifreiðar fyrir tíu
sinnum meira verð en venjuleg
verksmiðjuframleidd bifreið kost
ar?
Þögn og
veiðimenn
Framh. af bls. 3
Celans, mikilvægasta Ijóðskáld
þýzkrar tungu ásamt Gúnter
Eich (og Ingeborg Baohmann)."
Margir eru vafalaust sömu
skoðunar, og mundu segja að þau
væru beztu skáld á þýzka tungu
nú, þótt klaufalegt sé að tala um
„bezta" skáldið og mjög varhuga
vert. Það talar enginn um „bezta
fjallið" eða „bezta blómið". eða
„bezta fljótið", því að allt er
þetta afstætt og misjafrilega eft-
irminnilegt, það er allt og sumt.
„Die Zeit" gætir sín, enda menn-
ingarblað, dómar þess hitta
í mark: þau eru mikilvægustu
Ijóðskáld þýzkrar tungu, segir
blaðið. Slikt má til sanns vegar
færa. Eftir virkjun Þjórsár er
hún vafalaust mikilvægasta fljót
á íslandi, en ekki það „bezta".
Þorskurinn er líka, a.m.k. enn,
mikilvægasti fiskur landsmanna,
en ekki sá „bezti". Þessi dæmi,
þótt varla eigi þau heima í þess-
um inngangi, eru tekin hér af
marggefnu tilefni, svo marg-
ir sem skr:fa illa, ábvrpðarlaust
og af ónákvæmni um bókmennt-
ir — og þá einkom Ijóðlist —
heima á íslandi, svo að ekki sé
talað um skilningsleysið. En
Peter Huohel, Gunter Eich og
Ingeborg Bachmann eru hvorki
fjöll, blóm, fljót né jrorskar, það
er rétt. Þau eru skáld og því
verður að taka samanburð-
inn hér að framan með fyrirvara.
Aftur á móti eru margir sem
skrifa um bókmenntir þorskar,
flestir þriggja nátta þorskar.
Stundum seldir sem fyrsta
flokks vara. Þýzku Ijóðskáldin
sem rætt hefur verið um í þess-
ari grein hafa ekki farið var-
hluta af slíkum skrifum um verk
sín. En út í þá sálma verður
ekki farið í þessum inngangi,
enda koma slík skrif ekki við
kjarna málsins.
Á Celan og Bachmann verður
minnzt í næstu grein og munu þá
fylgja dæmi um Ijóðlist þeirra og
nokkurra annarra þýZkra nú-
tímaskálda sem hafa dregið að
sér athygli mína. Lísa og Toni
Kreitmeier í Oberammergau
veittu mér aðstoð við þýðingu
Ijóðanna, en þess ber einnig að
geta að Gunnar Wendler í
Frankfurt rétti mér hjálparhönd
við þýðingu Ijóðsins „Alter Kup-
ferstich" („Gömul kopar-
stunga"), þar sem mætast tveir
heimar: myndin bak við glerið og
veruleikinn sjálfur.
Þýzkar nútímabókmenntir eru
lítið sem ekkert þekktar heima á
íslandi, þó að þær séu fjölbreytt-
ar og gróskumiklar. Tírhi er kom-
inn til að við kynnumst þeim l?t-
illega milliliðalaust, án aðstoðar
annarra, t.a.m. Dana og Svía.
Þeir hafa nóg með sig. Skandín-
avía er útkjálki engu síður en
ísland.