Lesbók Morgunblaðsins - 12.11.1978, Blaðsíða 9
Wf.fliíifitagwaiBis
graMBTOXMHiaffSCTg
mimiMiri pwiwm—■
miö, lét svo um mælt um afstraktlist
ungu mannanna, aö þar væru á feröinni
„ung nátttröll". Ugglaust á hann viö, aö
þá hafi dagaö uppi í myndgerð, sem
búiö væri aö afgreiða. Þó fátt sé nú nýtt
undir sólinni, er þó enginn hlutur né
stefna svo, aö búiö sé aö afgreiöa hana
aö fullu og öllu. Nýir tímar kalla alltaf á
endurmat og ný sjónarhorn. Þessvegna
er sama hvort menn vinna myndir úr
atvinnulífi, af landslagi, úr biblíunni eöa
íslendingasögunum eöa afstrakt, —
alltaf verður hægt aö nálgast þessi
viöfangsefni meö nýrri hugsun og
hugsanlega meö nýrri tækni. Þess-
vegna er út í hött aö elta ólar viö
eitthvað, sem kann aö hafa verið gert
áöur og sé gamaldags, — nema það sé
nálega kópíeraö og höfundurinn hafi
ekkert nýtt til málanna aö leggja.
í dægurlagaheiminum er nú sífellt
veriö að enduriífga gamlar lummur meö
nýjum útsetningum. Og Þórarinn Eld-
járn hefur reynt aö endurlífga rímna-
formið meö þvi aö yrKja um nútíðarefni.
Einu sinni var talaö um, aö skáldsagan
væri dauö; nú skrifa ungir menn
skáidsögur, sem vekja athygli og eiga
erindi. En þeir skrifa ekki amerískar
skáldsögur og heldur ekki um fólk í
Kína.
Sumir íslenzkir myndlistarmenn hafa
oröiö fyrir sterkum áhrifum af erlendri
list; þaö er síöur en svo einsdæmi.
Kunn eru til dæmis þau áhrif, sem
myndir Turners höföu á Kjarval. En
hann fór ekki aö mála Themsá eða
Parlamentiö eöa enska kastala uppfrá
því.
Þaö er nefnilega eitt aö kunna til
verka í tæknilegum efnum og annað að
hafa eitthvaö aö segja, sem máli skiptir.
Nú þegar þessi tegund afstraktlistar er
meö frásagnarívafi og talar meira aö
segja meö „nýju myndmáli" eins og þeir
segja, er í lófa lagið aö láta hana veröa
annaö og meira en dauft bergmál af því
sem búiö er aö gera í útlöndum. Ekki er
þarmeö verið aö biöja um neinskonar
þjóðlega útgáfu; hinsvegar veröur góö
list alltaf þjóðleg eins og oft hefur veriö
hamrað á.
Afstraktlist ungu málaranna, sem þó
eru ekki svo bráðungir lengur, er oftast
meö þeim hætti að hún gleður augaö;
hefur skreytigildi og stundum kann hún
aö vekja spurningar. Almennt mun fólk
ekki vant myndum af þessu tagi og
vafasamt aö nokkur þori aö gefa
sextugum góöborgara eina slíka í
afmælisgjöf. Þegar bezt lætur er
samsetningurinn myndrænn, en oftast
mjög í ætt við auglýsingaplaköt. Þaö er
út af fyrir sig tímanna tákn. En
umhverfið hér á norðurhjaranum og
íslenzkt mannlíf viröist ekki róta mikiö
við þessum ungu mönnum. Þeir minna
dálítið á popphljómsveitirnar fyrir
nokkrum árum, sem ævinlega sungu
sína texta á ensku, því þeir voru á leið
út í heimsfrægöina og íslenzkir textar
voru ekki rétta leiðin til þess.
HÉR AÐ OFAN
Tvær myndir eftir Guðberg
Auðunsson. Öll verkin, sem
hér eru myndir af, hafa veriö
á sýningum á Kjarvals-
stööum.