Lesbók Morgunblaðsins - 07.04.1984, Qupperneq 11

1
i
fljótfarið eftir hraðbrautinni frá Lugano og leiðin ligg-
ur um dali og sumstaðar eftir jarðgöngum. Það var
stutt eftir af dagsbirtunni, þegar til Locarno var komið;
nógu bjart samt til þess að sjá, að þetta er fallegur bær
með urmul af hótelum, sem hafa merkilegan leiðarvísi á
stórri töflu niðri við vatnið. Þar eru myndir af hótelun-
um, upplýsingar um verð og annað og þaðan getur mað-
ur sett sig í samband við þau. Við gistum á Hotel
Astoria, sem kostaði 100 franka með morgunverði og
leit vel út að utan, en var ekki á mjög marga fiska
innanstokks. Á flestum miðlungshótelum með baði
reyndist verðið 80—100 frankar.
Mistrið hafði verið að þéttast og sást varla yfir
vatnið fyrir því um kvöldið, en hitinn var þægilegur,
eitthvað um 20 stig, — og sá sérstaki ilmur í loftinu,
sem fylgir suðrænum stöðum. Fjöldi fallegra veit-
ingastaða er í röðinni meðfram vatninu og við snæddum
kvöldverð á Mövenpick; sú keðja virðist ná yfir allt
landið, — og þar var eins og Svissarar segja sjálfir,
afbragðsmatur á skikkanlegu verði: Austurlenzkur rétt-
ur úr ýmsu kjöti, hrísgrjónum og firna sterku kryddi,
sem kostaði 20 franka með bjórnum.
Ekki var álitlegt að líta út á Lago Maggiore um
morguninn 16. september: Mistrið hafði breytzt í
svartaþoku og það rigndi.
Þá kemur óðar upp í
manniíslendingurinn og
maður spyr: Ætli hann sé
nú brugðinn, — lagstur í
sunnanátt og rigningu?
Vegna þess arna sáum við
naumast annað af Loc-
arno en það sem greina
mátti í rökkrinu kvöldið
áður. Nú voru tveir kostir
fyrir hendi: Að bíða í Locarno unz kynni að stytta upp,
eða halda þeirri ferðaáætlun, sem sett var í upphafi.
Það var ákveðið að halda áfram, því ennþá girnilegri
skoðunarefni voru talin vera á seinni hluta þessa
hringaksturs; ekki sízt Berner Oberland. Ferðinni í
næsta áfanga var heitið til Zermatt, sem er einn af
þessum sjálfsögðu viðkomustöðum í nánd við Matter-
horn, það fræga fjall. Nú áttum við um að velja hrað-
brautina norður á St. Goddard-skarð og þaðan í vinkil
til vesturs eftir Valais; dalnum mikla, sem nær svo að
segja eftir endilöngu Sviss og að vísu með talsverðum
þröskuldi við Furke-skarðið, þar sem upphefst það
mikla fljót Rhone. Valais er sumsé Rhone-dalurinn
framlengdur í austur frá Genfar-vatni og heyrir að
verulegu leyti til franska hlutanum í Sviss.
Við ákváðum samt að fara aðra leið yfir í Rhone-dal:
Suðvestur með Lago Maggiore, þar sem á að vera und-
urfallegt í góðu veðri og síðan inn eftir fjalladal, sem
liggur í norðvestur frá Verbania, og loks yfir Simplon-
skarðið. Er skemmst frá því að segja, að þokan grúfði
áfram yfir vatninu og landinu og það var sama sagan
inn eftir dalnum hjá Domodossola. Ljóst var, að ekki
yrði mjög skemmtilegt að klifra yfir Simplon-skarðið í
svartaþoku; það losar tvö þúsund metra. Svo það var
ákveðið í Iselle að láta bílinn uppá bílaflutningalest,
sem fer í gegnum 20 km löng jarðgöng yfir í Rhone-dal.
Sú ferð tók aðeins 17 mínútur; við sátum bara í bílnum
í myrkrinu og þetta var eins og ferð inní iður jarðar.
Við fórum af lestinni í Brig, sem er frægðarlaus smá-
bær austarlega í þessum geypilega og búsældarlega dal.
Aðeins 9 km vestar er komið í annan viðlíka smábæ:
Visp, þar sem fjós og súrheysturnar standa við götur
með sama rétti og búðir. Og kaupfélagið í Visp er bara
gott. Hér brugðum við okkur þvert út úr leið: Til Zer-
matt er farið eftir þröngum afdal, sem liggur til suðurs
út úr Rhone-dalnum. Hann heitir Matter-dalur og fjöll-
in umhverfis eru yfirleitt í rúmum 3 þúsund metrum,
nema hvað Weisshorn nær uppí 4506 metra. Þetta eru
fjöll sem tekur að horfa á, eða líta upp til. Við sáum þau
í bakaleiðinni, en á leiðinni til Zermatt var enn þoka í
miðjum hlíðum.
beðið eftir
Matterhorni
Bílvegurinn endar í þorpi, sem heitir Tásch. Þar er
farangur og mannskapur látinn í lest og haldið með
Matterhorn í allri sinni dýrö. Hálfur þriðji tugur fjallgöngumanna hrapaði þar til dauðs síðastliðið sumar.
henni 6 km spöl til Zermatt. Menn kæra sig víst ekki um
bílaumferð í þessu rómantíska hótelaþorpi, en útsend-
arar hótelanna bíða á járnbrautarstöðinni með raf-
magnsbíla. Okkur fannst traustvekjandi útsendarinn
frá Hótel Allalin, enda reyndist það frábært hótel; er
fjögurra stjörnu og kostaði 100 franka herbergið. Með
þessu hóteli er hægt að mæla við hvern sem er.
Hótel Allalin er merkt með „Garni“ sem merkir, að
þar er seld gisting og morgunverður aðeins. En nóg er
af veitingahúsum í Zermatt; við fundum vistlegan kjall-
ara við aðalgötuna og snæddum þar ágætis fondue; sú
matseld mun upprunnin í Sviss, en hefur breiðst þaðan
út.
Zermatt er alger jólakortabær, þar sem allir lifa á
túristum. Þeir aftur á móti virðast yfirleitt á
fjallgönguskóm og ætla sér að klífa hæstu tinda; eink-
um og sér í lagi Matterhorn, sem Svissarar prenta utan
á súkkulaðipakka og hafa gert heimsfrægt. En ekki
hafa allir fjallgöngumenn átt afturkvæmt úr bergveggj-
um Matterhorns. Ur Hótel Allalin blasir við kirkjugarð-
urinn í Zermatt og mátti sjá
margar nýjar grafir þar.
Hvorki meira né minna en 25
fjallgöngumenn höfðu hrap-
að til bana í Matterhorni um
sumarið og margir þeirra
höfðu fengið legstað í Zer-
matt. Sú staðreynd aftrar þó
ekki öðrum frá því að reyna.
Morguninn 17. september var
ekki uppörvandi að sjá, að þokan var enn í miðjum
hlíðum og timburhúsin með gaflinn undan brekkunni
voru þung og ábúðarmikil; regn draup af upsum og
niður á blómakerin, sem hvarvetna prýða svalir. Um
hádegið fór að birta lítið eitt og grillti þá í Matterhorn.
Það var ákveðið að láta slag standa og taka sér far með
kláfferjunni, sem liggur upp til Schwartsee við rætur
Matterhorns. Fyrst er farið með smákláfi uppúr dal-
botninum og þeim sem óvanir eru þessum ferðamáta,
finnst hrikalega hátt niður í gljúfrin, sem verða þegar
ofar dregur. En það venst. Frá skiptistöð er farið með
miklu stærri kláfi upp til Schwartsee og þá er komið i
2.580 metra hæð og upp fyrir snjólínu. Þar ríkti hrá-
slagi og svipað loftslag og verður uppi á öræfum íslands
um réttaleytið, þegar snjó er að byrja að festa. Nú sást
langleiðina á tind Matterhorns, en oftast var éljakiifur
á tindinum, samt var ógleymanlegt að sjá þetta fræga
fjall og skriðjöklana niðurúr austurfjöllunum. Þegar
þangað er litið, sjást margar lyftur, sem ganga óraleiðir
frá Zermatt og uppá hálendið þar sem heitir Kleine
Matterhorn. Þar var nú allt snævi þakið og skíðavertíð-
in hafin.
Lyftan upp til Schwartsee fer á 10 mínútna fresti og
er varla meira en 10 mínútur frá skiptistöðinni. Úr
þessari miklu hæð er gaman að líta niöur og sjá sel og
geitabúskap, ellegar kýr með bjöllur um hálsinn lengst
uppi í hlíðum. Og þegar betur er að gáð sjást merktar
gönguleiðir um allar trissur og ótrúlega margt fólk var
á gangi eftir stígunum. Þeir sem geta hugsað sér að
eyða sumarleyfinu í útivist á fjöllum og með dágóða
áreynslu á lappirnar — mundu varla verða vonsviknir
þarna, tignarleg fegurð hvert sem litið er.
Á götu í Zermatt. Hér eru flestir á fjallgönguskóm og þar að auki með bakpoka og ísaxir.
Næsta laugardag: ílr heimsborg í háfjöllin.
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 7. APRlL 1984 1 1