Lesbók Morgunblaðsins - 17.02.1990, Blaðsíða 7
Sama sagan
Klukkan var að ganga tólf þetta laugardags-
kvöld. Rigningarsuddi lá þungt yfir borginni
og lagði hauströkkrinu lið við að fela hverja
ljósskímu. Leigubíllinn rann áreynslulaust eft-
ir blautri götunni og undan hjólunum gusaðist
„Hefurðu eitthvað heyrt
af Birnu,“ spurði hún.
„Ég frétti að hún sé farin
að búa. - Ekkert skil ég í
svona fólki - eiga
yndislegan mann,
einbýlishús og Volvó og
fara svo með - falla fyrir
pípulagningarmanni,
PIPULAGNINGAR-
MANNI“
Smásaga eftir
ÞÓRÐ HELGASON
vatnið langt upp á gangstéttirnar og rann
síðan saman í litla læki sem seytluðu niður
í vatnselginn að nýju.
Leigubílstjórinn ók þegjandi og maðurinn
í aftursætinu bryddaði ekki upp á samræð-
um. Hann virtist vera milli þrítugs og fer-
tugs. Hann var ekki áberandi ölvaður en
þrútin augun í teknu andlitinu komu upp
um hann.
Skær ljósin frá Hótel Sögu teygðu sig í
átt til himins, til dapurlegra stjarnanna sem
reyndu að brjótast gegnum regnskýin en
máttu sín lítils gegn ofureflinu. Það var
löng og óskipuleg biðröð fyrir framan and-
dyrið þegar ieigubíllinn renndi í hlað.
Bílstjórinn nefndi gjaldið og maðurinn borg-
aði þegjandi.
„Góða skemmtun vinur,“ sagði bílstjór-
inn. Það mátti heyra á honum að hann vissi
allt um þessa skemmtun.
Maðurinn tók sér stöðu aftast í röðinni
og lét fara lítið fyrir sér í troðningnum.
Hann gaf sig ekki að neinum og svaraði
ekki ef á hann var yrt. Stundum var kallað
á hann, „Hjálmar, Hjálmar...“, en hann
virtist ekki heyra.
Flestir í hópnum voru drukknir, margir
dauðadrukknir. Sumir gerðu hróp að dyra-
vörðunum sem horfðu áhyggjufullir á fólks-
mergðina fyrir utan og hleyptu við og við
nokkrum gestum inn í ríki útvalinna. Yms-
um tókst að segja brandara sem þegar féllu
í góðan jarðveg. Sumar konurnar reyndu
áhyggjufullar að halda aftur af mönnum
sínum en fórst það ekki vel úr hendi. Kona
um fimmtugt hallaði sér upp að súlu og
grét hátt með miklu táraflóði og milli ekka-
soganna kallaði hún á einhvem mann sem
greinilega var kominn inn. Síðan gekk hún
völtum fótum brott og hvarf út í sortann.
Það var greinilega fullt út að dyrum á
Hótel Sögu þetta kvöld eins og önnur laugar-
dagskvöld. Leigubílarnir komu hver af öðr-
um og þungbúnir bílstjórar kvöddu farþega
sína og óskuðum þeim góðrar skemmtunar.
Sumir bflstjórarnir sögðu ekkert er kóf-
drukknir farþegar þeirra klöngruðust út úr
bflunum og bættust í röðina. Skyndilega var
kallað háum rómi:
„Hjálmar, hæ, Hjálmar, þú hér, gamli.
seigur. . . auðvitað ert þú hér? Hvernig
spyr ég.“
Hjálmar leit við og sá þann sem hrópað
hafði. Hann var að koma út úr leigubíl og
hélt á axlafullri Vodkaflösku.
„Sæll, Siggi,“ sagði Hjálmar og rétti hon-
um höndina. „Ert þú einn?“
„Nei, því miður. Heldurðu að maður sleppi
einn út? Auðvitað er Hadda með mér.
Hadda, hvar í andskotanum ertu?“
Nú kom Hadda til þeirra út úr þrönginni.
„Jesús, ert þú hér,“ sagði hún, „ertu
einn?“ Maður hennar svaraði fyrir Hjálmar:
„Auðvitað er hann einn, ertu eitthvað
skrítin manneskja? En hann verður ekki
lengi einn, sannaðu til.“ Hann beindi orðum
sínum að Hjálmari. „Þið getið það. Þið get-
ið það, þessir karlar. Þið getið það sko.“
Hann rétti flöskuna að Hjálmari. „Þessir
karlar geta það. Munur en við hinir.“ Siggi
tókst allur á loft. „Djöfull maður! Þið getið
allt. Allt. Svo megum við hinir ekkert."
„Ji, Siggi, reyndu nú einnu sinni að
þegja, fíflið þitt. Geturðu aldrei þagað? Aldr-
ei getur þú haldið kjafti.“ Hadda horfði á
mann sinn með fyrirlitningu og tók undir
handlegg Hjálmars eins og til að vernda
hann. Siggi tók við flöskunni hjá Hjálmari
og fékk sér sopa.
„Þegja manneskja, ertu vitlaus! Þetta er
hann Hjálmar, þú þekkir hann Hjálmar.
Auðvitað þekkirðu hann Hjálmar. Hjálmar
á skrifstofunni. Hann er að halda upp á það
að vera loksins laus og liðugur, fijáls eins
og fuglinn. Maður verður að samgleðjast
gömlum vini og starfsfélaga. Þessir karlar,
þið þessir karlar. Djöfull maður. Þessir karl-
ar!“
Hadda reif í bindið á Sigga og kippti
honum að sér. Hún leit ásakandi á hann
og reyndi að lækka róminn.
„Já, en það var hún sem stakk af, asni.
Veistu ekki að það var hún sem fór. Þú
veist að hún stakk af með öðrum, fíflið þitt.
Aldrei getur þú verið eins og maður.“ Hadda
reyndi ekki lengur að hvísla.
En Siggi tók engum sönsum. „Fór. Fór.
Hvaða helvítis máli skiptir það? Sérðu ekki
tækifærin manneskja. Sérðu ekki möguleik-
ana sem þessir gæjar fá upp í hendumar?
Sérðu aldrei neitt? Þú sérð aldrei neitt.
Þessir karlar. Djöfull maður. Af hvetju ferð
þú ekki? Þá fengirðu að sjá...“
Siggi tók andköf. Hann var orðinn skræk-
róma og athygli fólksins beindist að þeim.
Siggi rétti Hjálmari flöskuna. Hadda fór frá
þeim og fann sér nýja viðmælendur. Siggi
hallaði sér upp að Hjálmari.
„Sérðu þessa,“ sagði hann og benti á
áberandi drukkna konu sem stóð við dyrnar
og beið. „Sérðu hana. Sérðu. Hún hleypir
öllum upp á sig, bókstaflega öllurn." Sigurð-
ur lækkaði róminn og skáskaut augunum
til Höddu sem virtist alveg hafa gleymt
þeim. „Ég komst einu sinni upp á hana.
Og þá var hún meira að segja gift. Hún er
skilin núna, alveg eins og þú, lukkunnar
pamfíll. Ég skal kynna ykkur. Hvað gerir
maður ekki fyrir vini í nauð. Hún er bijál-
uð, alveg bijáluð, uss, uss!“
Siggi þagnaði snögglega enda var Hadda
komin til þeirra aftur og lét nú sem ekkert
væri. Hún tók undir arma þeirra beggja og
leit á Hjálmar.
,,Af hvetjú kfehiúrðu ekki í níát' til dkkár
einhvern tíma? Það hlýtur að vera alveg
hræðilegt að vera alltaf einn á kvöldin. Við
skulum ná í þig ef þú vilt. Það hlýtur að
vera agalegt að vera svona einn.“ Hadda
hallaði sér upp að Hjálmari.
„Hvaða helvítis kjaftæði er þetta í þér
manneskja?“ Sigurður starði á konu sína.
„Hann hefur sko annað að gera á kvöldin
en éta, skal ég segja þér.“ Siggi gaf Hjálm-
ari kankvíst olnbogaskot. „Sérðu ekki mögu-
leikana manneskja, tækifærin. Éta, éta!
Hver heldurðu að hafi áhuga á því, svona,
fáðu þér einn drengur. Éta, hún er bijál-
uð.“ Siggi rétti Hjálmari flöskuna.
Hadda starði á mann sinn eins og hún
sæi hann í fyrsta sinn. Öll viðleitni til að
tala lágt og hvísla var nú gleymd. „Alltaf
þarftu að láta eins og fífl. Ætlarðu aldrei
að verða eins og maður, aldrei ALDREI.
Heldurðu að þú getir nokkurn tíma orðið
öðruvísi en þetta pakk sem ól þig upp,
PAKK!“
Siggi starði á konu sína þegjandi. Síðan
leit hann undan, fékk sér sopa úr flöskunni
og gekk burt. Hann gaf sig á tal við fólk
sem hann virtist þekkja vel. Hadda greip í
handlegg Hjálmars og hallaði sér upp að
brjósti hans.
„Ekki veit ég hvernig ég get verið gift
þessu fífli — tólf ár — TÓLF ÁR — hugs-
aðu þér. Tólf ár með þessum idíót.“ Tárin
runnu niður kinnar Höddu. „Aldrei neinar
tilfinningar — engin blíða.“ Hún beit á vör-
ina. „Ég hefði náttúrlega getað losað mig
við hann og fengið eitthvað betra. Maður
hefur auðvitað fengið tilboð. — Bara aldrei
þorað neitt, eitt eða neitt. Svo eru það börn-
in. — Jesús minn, komdu einhvern tíma í
mat til okkar. Það er aldrei hægt að tala
við þennan aumingja."
Hjálmar játti og þakkaði fyrir.
„Hefurðu eitthvað heyrt af Birnu,“ spurði
hún. „Ég frétti að hún sé farin að búa. —
Ekkert skil ég í svona fólki — eiga yndisleg-
an mann, einbýlishús og Volvó og fara svo
með — falla fyrir pípulagningarmanni,
PÍPULAGNINGARMANNI! Hvað er hægt
að tala um við pípulagningarmann — klós-
ettið kannski — ég meina — hann getur
ekki verið eins — þú veist — ekki alveg eins.
Ég er náttúrlega ekki fordómafull — en
drottinn minn — pípulagningarmaður.
Hvaða matur finnst þér bestur? Komdu
annaðkvöld. Hvert skyldu þau fara að
skemmta sér? Ætli þau fari ekki í Glæsibæ,
almáttugur GLÆSIBÆ!"
Nú kom Siggi til þeirra og.veifaði flösk-
unni. Hann var sýnu drukknari en áður.
„Hvað ertu að hanga utan í honum mann-
eskja — ætlarðu að eyðileggja allt fyrir
honum? Heldurðu að hann hafi komið hing-
að til að hanga með þér í allt kvöld? Ætl-
arðu að eyðileggja fyrir honum heilt laugar-
dagskvöld? Tækifærin manneskja — MÖGU-
LEIKARNIR. Gamli seigur. Lukkunnar
pamfíll. Þessir karlar geta það. Hérna fáðu
þér einn. — Blessaður góði vertu ekki að
koma til okkar að éta. Það er bara tímasó-
un. Þú færð bara lambalæri hvort sem er.
Það er það eina sem hún kann að malla.“
Siggi beindi nú orðum sínum til Höddu.
„Hvað hefur hann að gera við steikt lamba-
læri þegar nóg er af lifandi og sprellfjörugu
lamba...“
„Geturðu aldreið þagað, idótinn þinn,
þegar almennilegt fólk er að tala saman.
Ekkert nema kjafturinn. Læri — lifandi
læri.“ Hadda var nú farin að beina orðum
sínum til allra viðstaddra. „Hann veit ekk-
ert um þau, það eitt get ég sagt ykkur.“
Hún benti á lærin á sér. „Hvað er þetta,
Siggi, geturðu sagt mér það?“ Rödd hennar
var nú orðin há og skræk. „Eru þetta ekki
lifandi læri. Eða ertu kannski búinn að
gleyma því eftir allan þennan tíma? Hvenær
komstu síðast við ...“
„Haltu kjafti, helvítist bikkjan þín.“ Siggi
þreif til Höddu og slengdi henni niður í
götuna. Flaskan féll á eftir henni og brotn-
aði. Einhver greip í hann og hélt honum.
Hadda hágrét meðan Hjálmar reisti hana á
fætur og reyndi að koma lagi á fötin hennar.
Nú brast stífian skyndilega. Dyrnar opn-
uðust og fólkið þyrptist inn. Siggi barst inn
með straumnum. Síðan var dyrunum lokað.
Hadda var nú farin að ná sér. „Ég fer
ekki þarna inn. Til hvers líka. Þessi ljand-
ans fauti má eiga sig. Ég fer sko heim. Sá
skal fá fyrir ferðina.“
Um leið og Hjálmar studdi hana inn
leigubílinn stundi hún: „Þú kemur einhvern
tíma í mat til okkar, ha? — Pípulagningar-
maður ... Hvað er hægt að tala um við ..
Bílhurðin skall að stöfum og Hadda hvarf
út í nóttina.
Hann gekk að dyrunum. Hann var einn.
Fyrstu leigubílarnir voru farnir að bíða eft-
ir fólki.
Höfundur er kennari í Reykjavik.
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS 17. FEBRÚAR 1990 7