Lesbók Morgunblaðsins - 12.02.1994, Síða 1
O R G U
L A Ð S
Stofnuð 19 2 5
6. tbl. 12. FEBRÚAR 1994 — 69. árg.
Kaflar úr
Apókrýfu bókunum
Hið íslenska Biblíufélag hefur gefið úr Apókrýf-
ar bækur Gamla testamentisins, sem svo eru
nefndar. Orðið mun merkja huldurit vegna
þess að uppruni þeirra er hulinn. í þessum
bálki eru 1. og 2. Makkabeabók, Bæn Man-
Málverk eftir Tintoretto frá 1560: Súsanna íbaðinu. Myndin er varðveitt á Listsögu-
safninu í Vínarborg. Sjá ltafla á næstu síðu
Apókrýfu bækumar úr
Gamla textamentinu hafa
ekki alltaf verið með í
Biblíunni, en eru það nu.
Auk þess er nú búið að
gefa þær út sérstaklega
og hér er gripið niður í
þær á þremur stöðum.
asse, Tóbítsbók, Júdítarbók, Esterarbók,
Speki Salomons, Síraksbók, Barúksbók, Bréf
Jeremía, og Viðbætur við Daníelsbók.
Apókrýfu bækurnar komu út sérprentaðar
á íslensku 1931, en sú bók er löngu uppseld.
Núna koma þær út í nýrri þýðingu séra
Arna Bergs Sigurbjörnssonar í samvinnu
við dr. Guðrúnu Kvaran og Jón Sveinbjöms-
son prófessor. Apókrýfu bækurnar voru í
íslensku Biblíunni framá miðja síðustu öld.
Þær voru í Guðbrandsbiblíu og kaþólikkai'
hafa alltaf haft þær í sinni Biblíu. Á siðbótar-
tímanum kom upp ágreiningur um bækurnar
og kalvínistar höfnuðu þeim algerlega. Þær
féllu út úr Biblíunni hér vegna þess að
Breska & Erlenda biblíufélagið styrkti út-
gáfu Biblíunnar hér frá því fyrir síðustu alda-
mót til 1981 að ný Biblía var gefin út á veg-
um Hins íslenska Biblíufélags, en kalvínsk
áhrif voru sterk í breska félaginu.
Bókin er gefin út án mynda til að halda
verði hennar niðri, en geysilega mikið og
margvislegt myndefni stendur til boða, því
margir stórmeistarar myndlistarinnar á liðn-
um öldum sóttu gjarnan myndefni í sögurn-
ar. Má þar til dæmis nefna Botticelli, Tintor-
etto, Cai’avaggio og Rembrandt. Bókin er
rúmai' 500 blaðsíður og kostar kr. 3.850.
Ur Júdítarbók
12. kafli
Trúfesti JÚDÍTAR VIÐ Trú
Feðranna
Hólofernes lét því næst fylgja Júdít þang-
að sem silfurborðbúnaður hans var lagður á
borð og bauð að búa henni veislu svo að hún
gæti neytt af dýrindis ki'ásum hans og víni.
En Júdít sagði: „Ég mun ekld borða af þessu
því að það myndi verða mér til falls. Það
nægir sem ég hafði meðferðis." „En þegar
það þrýtur sem þú ert með,“ sagði Hólofer-
nes, „hvaðan eigum vér þá að fá sams konar
mat handa þér? Enginn af þjóð þinni er hér
á meðal vor.“ Júdít svaraði: „Svo sannarlega
sem þú lifir, herra minn, þá mun ambátt
þín eigi hafa lokið því sem hún hafði meðferð-
is fyrr en Drottinn hefur framkvæmt það
sem hann ætlar með hendi minni.“ Þá fylgdu
þjónar Hólofernesai' henni inn í tjaldið. Svaf
Júdít þai' lágnættið. Undir dögun fór hún á
fætur og sendi Hólofernesi þessi boð:
„Herra. Bjóð þú að ambátt þín fái að fara
út til að biðjast fyrir." Hólofernes ski]»ðt
lífvörðunum að hindra ekki fór hennar. Júd-
ít dvaldist í þrjá daga í herbúðunum en gekk
jafnan á næturmu' út í dalinn við Betúlúu
og laugaði sig í herbúðunum við vatnslind-
ina. Er hún steig upp úr vatninu bað hún
Drottin, Guð ísraels að greiða götu sína til
þess að veita börnum þjóðar hans viðreisn.
Þegar hún hafði hreinsað sig sneri hún aftur
og hélt sig í tjaldi sínu. Að kvöldi neytti hún
matai' síns.
Málverk eftir Caravaggio (1560-1609) sem sýnir á mjög dramatískan og raunsæjan hátt hina siðprúðu mær Júdít afhausa
Hólofernes. Margir þekktir málarar fyrr á öldum spreyttu sig á sögunni um Júdít og Hólofernes.