Alþýðublaðið - 19.01.1982, Blaðsíða 2

2
Þriðjudagur 19. janúar 198:
rfllTSTJÓRNARGREIN-------------------------------
„Kanntu brauð að baka ...?”
Útreið Steingríms Hermannssonar, í viðureign hans
við Ingólf Ingólfsson, málsvara sjómanna í eftir-
minnilegum sjónvarpsþætti s.l. föstudagskvöld, er
táknræn fyrir stöðu rikisstjórnarinnar, að lokinni
rimmunni um sjómannasamninga, fiskverð og geng-
isfellingu.
Steingrímur kom út úr þessari viðureign með „klof-
inn hjálm og rofinn skjöld, brynju slitna, sundrað
sverð og syndagjöld", eins og Bölu-Hjálmar orti, I
Ingólfi Ingólfssyni hafa sjómenn eignast verkalýðs-
leiótoga i þungavigtarf lokki, hafi þeir ekki vitað það
áður.,
Alltsem fyrir ríkisstjórninni vakti i málsmeðferð-
inni fór í handaskolum. Vikum saman tönnlaðist
Svavar Gestsson á því, að hér væri við lítinn vanda að
fást: Fiskverðshækkuntil útgerðarætti að halda í lág-
marki, til þess að forðast meiri háttar gengisfellingu.
Kjör sjómanna væri auðvelt að bæta með því að af-
nema olíugjald af óskiptu, og stofnfjárgjald fiski-
skipa. Þegar sjómenn tóku ráðherrann á orðinu,
reyndust þau ómerk ómagaorðin. Ráðherrann kunni
engin ráð til að bæta útgerðinni það tugmilljarðatjón,
sem í tillögunni fólst. Áður vildi Svavar leysa „efna-
hagsvandann" með því að afhenda atvinnurekendum
gjaldeyrisvarasjóð þjóðarinnar. Líka það reyndist
marklaus áróður, enda ekki vitglóra í slíkum tillögum.
Þá lýstu þeir því yf ir, Gunnar Thoroddsen og Svav-
ar Gestsson, að ríkisstjórninni kæmi kjarasamningar
sjómanna og fiskverðsákvörðun ekki við. útgerðar-
menn og sjómenn mættu sjálf ir bera f janda sinn. Um
það væri ekki nema gott eitt að segja, að sjómenn og
útgerðarmenn lýstu verkf alli og verkbanni, til þess að
„reka á eftir sjálfum sér".
Þvert ofan í þessar yfirlýsingar var Steingrímur
Hermannsson gerður út af örkinni, í f ullu umboði rík-
isstjórnarinnar, með miðlunartillögur, sem hafnað
var af öllum aðilum.
þvinæst þverneitaði ríkisstjórnin að staðfesta til-
lögur Seðlabankans um gengisfellingu, eða gera að
öðru leyti grein fyrir svokölluðum efnahagsráðstöf-
unum, fyrr en fiskverð lægi fyrir. Þannig var við-
skiptalegum landamærum landsins lokað í heila viku,
eins pg um hernaðarástand væri að ræða. Þá var sagt
aðfyrir ríkisstjórninni vekti, að ná samstöðu um fisk-
verð og þ.a.l. sjómannasamninga, með fiskseljend-
um.
Á seinustu stundu var það samkomulag rof ið. Full-
trúa rikisstjórnarinnar í yfirnefnd var nú vikið til
hliðar og Steingrímur samdi sjálfur við fiskkaupend-
ur, að lokinni ákvörðun ríkisstjórnar um gengisfell-
ingu.
En jafnvel þessi síðbúna tilraun til að sýna af sér
skörungsskap, að hætti röskra drengja, entist ekki sól-
arhringinn. Steingrímur tapaði málinu strax í sjón-
varpinuaðkvöldi dags. Daginn eftirrifti ríkisstjórnin
samkomulaginu við f iskkaupendur, samdi um hærra
f iskverð og neyddist til að lýsa því yf ir að í kjölfarið
fylgdi 3% gengisfelling til viðbótar.
þannig var þessi örvæntingarfulla viðureign ríkis-
stjórnarinnar við af leiðingar eigin óstjórnar orðin að
einum samfelldum hrakfallabálki. öll afskipti ríkis-
stjórnarinnar af málinu höfðu orðið til þess eins að
gera illt verra. Niðurstaða atvinnuleysisráðherrra Al-
þýðubandalagsins, að fengnum þessum lexíum stétta-
baráttunnar, var sú, að efnahagsmálin væru þrotlaust
strit. Honum er hér með bent á að rif ja upp ritgerðir
Guðmundar Finnbogasonar prófessors, um að meira
vinni vit en 'strit.
Með þrotlausu striti hefur Svavari og samráðherr-
um hans tekizt að f ella gengið tvisvar á þremur sólar-
hringum.
Þrátt fyrir þrotlaust strit tókst ekki að semja um
fiskverð nema til 28. feb. Og bátakjarasamningar í
Reykjavík og samningar sjómanna á stóru togurunum
felldir.
Og svo eru það syndagjöldin: Hvað er til ráða til að
koma í veg fyrir að ríkisstjórninni skoli fyrir borð í
þeirri verðbólguholskeflu, sem nú er að rísa? Fjár-
málaráðherrra segir: Skattahækkanir til að auka nið-
urgreiðslur til þess að falsa enn frekar framfærslu-
vísitölu. „Drullukökubakstur" segjrvf lokksbróðir ráð-
herrans, forseti ASI. „Ég get út af fyrir sig tekið und-
ir þaðmeð Asmundi..." segir formaður röskra stráka
i Framsókn. „Við þurfum að ráðast að meininu" —
segir Steingrímur i Tímaviðtali: „Vísitölukerfinu,
verðmyndunarkerfinu, viðskiptahallanum, hinum
geigvænlegu erlendu lántökum, óstjórninni í fjárfest-
ingarmálum og peningamálum. „Það verður að
marka ákveðna stefnu með tilliti til stöðu atvinnuveg-
anna" — segir Steingrímur.
Það var og. Er það ekki nokkuð seint i rassinn grip-
ið, eftir tveggja ára þrotlaust strit við „drulluköku-
bakstur" skv. .forskrift Alþýðubandalagsins? — jgH
leiklist
A litla sviðinu
í Þjóðleikhúsinu
A litla sviðimi i Þjóleikhúsinu
Kisuleikur
Höfundur: Istvan Örkeny
Þýðing: Karl Gu'ðmundsson og Hjalti Kristgeirsson
I-ýsing: Páll Ragniirsson
I.eikmynd og búning'ar: Sigurjón Jóhannsson
I.eikstjórn: Benedikt /írnason
Ungverjinn Istvan örkeny er
ekki með öllu ókunnur íslend-
ingum, þvi að fyrir nokkrum
árum sýndi Leikfélag Reykja-
vikur eitt vinsælasta leikrit
hans „Það er kominn gestur”.
Undirrituð sá ekki þá sýningu
og þekkir litið til þessa höfundar
nema af afspurn. Hann er svo til
eini ungverski leikritahöfundur-
inn sem náð hefur umtals-
verðum árangri utan heima-
lands sins, og hafa jafnvel sum
leikrita hans gengið mánuðum
saman i þekktustu leikhúsum
Evrópu. Þeirra á meðal er
Kisuleikur, sem frumsýndur
var á Litla sviði Þjóðleikhússins
i seinustu viku.
A yfirborðinu er Kisuleikur
notaleg gamansaga um hinn ei-
lifa þrihyrning ástarinnar. Frú
Orban er miðaldra ekkja i
Budapest. Vinur hennar, Viktor,,
Bryndís Schram skrif
er gamall óperusöngvari og
skúrkur, sem stingur af með
bestu og einu vinkonu frú
Orban, Pálu, sem lika er ekkja.
Systir frú Orban kemur lika
mikið viðsögu, en hún býr i veL-
lystingum praktuglega vestan
járntjalds ásamt syni sinum
uppkomnum ogfjölskyldu hans.
Þær systur eru mjög sam-
rýmdar, þó að langt sé á milli og
skrifa hvor annarri löng og itar-
leg bréf um allt, sem á dagana
drifur. Er leikritið byggt á
bréfaviðskiptum þeirra systra.
Undir niðri er þetta lifssaga
tveggja ólikra kvenna, skrifuð
af svo miklum næmleik og
skilningi, að maður gefur sig al-
gerlega á vald efninu og finnst
að lokinni sýningu erfitt að slita
sig burt úr annarlegum heimi
þessara sérkennilegu systra.
Þær túlka tvenns konar lifsvið-
horf, tvær ólikar manngerðir,
sem skipta hvor um sig miklu
máli i mótun heimsins. Önnur
kann fótum sinum forráð, rasar
aldrei um ráð fram, tekur enga
áhættu. í hennar lifi gerist
aldrei neitt óvænt, i þvi felst
öryggið. Systir hennar, aftur á
móti, lætur tilfinningarnar
hlaupa með sig i gönur, hún
lætur það eftir sér að verða ást-
fangin, velja sér liti og lif að
eigin geðþótta, en ekki eins og
aðætlast til af henni. Hún er
alltaf að gera skissur, verða
fyrir vonbrigðum, upplifa
óhamingjuna. En þannig lærir
hún lika að þekkja hina miklu
hamingju. Og hún sér ekki eftir
neinu. Svona vill hún lifa lifinu.
Hún á ekkert og er ekkert, samt
er hún öfunduð af stóru systur,
sem ekkert skortir af veraldar
gæðum.
Textinn er mjög litrikur,
skrifaður af skáldlegum inni-
leik, sem heldur manni
föngnum. Stóran þátt i þvi á
auðvitað þýðandinn Karl
Guðmundsson, sem fer á
kostum. Efniviðurinn er frábær,
og úrvinnslan ekki siðri.
Fiskverð__________________1
ari hækkun fiskverðs til sam-
komulags milli aöila i yfirnefnd
Verðlagsráðs, þar sem fyrir
liggur loforð sjávarútvegsráö-
herra um að kostnaðarauki vegna
þessa, sem nemur nær 2% af tekj-
um, verði fiskvinnslunni að fullu
bættur með aðlögun gengis eða
öðrum jafngildum hætti innan
tveggja til þriggja vikna.
1 yfirnefndinni eiga sæti: Ólaf-
ur Daviðsson, forstjóri Þjóðhags-
stofnunar, sem er oddamaður
nefndarinnar, Ingólfur Ingólfsson
Bygginganefnd Seljaskóla
óskar eftir tilboðum í byggingu íþróttahúss við
skólann. Húsið er byggt úr forsteyptum ein-
ingum og er hér um að ræða gerð hússins frá
botnplötu og til þess að vera að mestu tilbúið
undir tréverk.
Útboðsgögn munu verða afhent á Fræðslu-
skrifstof u Reykjavíkur, Tjarnargötu 12 f rá og
með þriðjudegi 19. janúar n.k. gegn 2500.00
króna skilatryggingu.
Tilboðum skal skila á sama stað og verða þau
opnuð þar 9. febrúar n.k. kl. 11.00 f.h.
Jgj Þjónustuíbúðir alcðraðra
fifiÍ Da'braut 27 —
• Reykjavík
Óskum eftir að ráða starfsmenn i eftirtal-
in störf
1. Við ræstingar 60% starf
2. Starfsmann i eldhús (afleysing) 70%
starf.
Laun skv. launataxta starfsmannafélags-
ins Sóknar.
Upplýsingar veitir forstöðumaður frá kl.
13-15 daglega.
og Kristján Ragnársson, fulltrúar
seljenda og Eyjólfur Isfeld
Eyjólfsson og Friðrik Pálsson,
fulltrúar kaupenda.
Yfirnefndin mun siðar ákveða
fiskverð frá 1. mars til 31. mai.
||ffiERaw
Þetta umferðarmerki
táknar
að
innakstur
er öllum
bannaður
— einnig þeim
sem hjólum aka.
UTBOÐ
Tilboð í lögn Elliða
Hitaveitu Reykja'
hent á skrifstofu
1.500 kr. skilatrygi
á sama stað miðvi
f.h.
IN'NKAUPASTOFNUN
Fríkirkiuvcgi
Styrkir tilNoregf
Stjórn sjóðsins Þjóðhál
umsóknum um styrki ú
Samkvæmt skipulagsi
auðvelda íslendingum:
skal veita viðurkenndi
lögðum hópum ferðast
samskipti þjóðanna t.d
um, eða kynnisferðum
velli, þ.e.a.s. ekki eru
norrænum mótum, ser
löndunum. Ekki skal ú
linga, eða þeirra sem
I skipulagsskránni seg
að veita styrki, sem r
umsækjendur sjálfir b
Hér meðer auglýst efti
uppfylla framangreind
hvenær ferð verður fa
fararinnar. Áuk þess s
er fram á.
Umsóknir óskast send
ráðuneytinu, Stjórnar
febrúar n.k..