Alþýðublaðið - 25.04.1984, Qupperneq 1

alþýöu-
blaöió «
Miðvikudagur 25. apríl 1984 79. tbl. 65. árg.
Verðbólga
Hækkun framfærslukostnaðar á ársgrundvelli.
——Miðsett 4ra mánaða Undanfarin:
.hækkun*________■■■■■■»■■■■ 12 mánaða hækkuni /o
\-mmm3ja mánaða hækkun -120
100
/7
. / / .Jf*!
/ • /1 VS..
1» '
. / * „ 1»
\V
\ v
V;
%

' 1982 ' 1983 1984
80
60
40
20
0
2ja mánaöa á undan og 2ja á eftir, síðustu tvö gildi innihalda spár.
Þetta er verð-
bólguþróun
síðustu missera
Menn þekkja vel þá leiki stjórn-
málamanna, þegar tölur og talna-
samanburður er annars vegar, að
þeir fá mjög svö óiíkar niðurstöð-
ur út úr sama dæminu. Þannig
þekkja menn deilur um verð-
bólgustigið hverju sinni; cinn
sagði 50% verðbólga á sama tíma
og annar staðhæfði að verðbólg-
an væri 100%.
Þessir talnaleikir stjórnmála-
manna hafa ruglað margan
manninn í gegnum tíðina. Ekki
þar fyrir að þessir stjórnmála-
menn fari með rangt mál þegar
tölum ber ekki saman. Það gerist
stundum, en oftar eru er skýringa
á ólíkum niðurstöðutölum stjórn-
málamanna að leita í mismunandi
forsendum. Það er eins og með
verðbólgutölur. Einn miðaði við
verðbólguþróun .mánaðarins,
annar við meðaltal verðbólgunn-
ar síðustu 12 mánuði o.s.frv.
Á meðfylgjandi töflu, sem
fengin er úr Hagtölum mánaðar-
ins — mánaðarriti (apríl) Seðla-
bankans — má sjá verðbólguna,
hækkun framfærslukostnaðar
síðustu misseri. Eins og fram
kemur í skýringum er viðmiðunin
grundvölluð á þrenns konar hátt.
í fyrsta lagi miðsett fjögurra mán-
aða hækkun, þ.e. 2 síðustu mán-
aða og spá fyrir 2 næstu, í annan
stað þróun síðustu 12 mánaða og
í þriðja lagi hækkun undanfar-
inna þriggja mánaða.
Hinn Nýi Tími:
Mótvægi gegn
ísfilmöflunum?
Þá er nýi Tíminn kominn á mark-
aðinn og óskar Alþýðublaðið hon-
um velfarnaðar. Aðstandendur
blaðsins auglýsa það sem blað ní-
unda áratugarins og er óskandi að
það standist, t.d. hvað varðar land-
búnaðarmál.
Það er fleira sem vekur athygli en
nýjabrumið eitt sér. Magnús Ólafs-
son, hinn nýi ritstjóri, sendi frá sér
í síðasta tölublaði gamla Tímans
eins konar stefnuskrá þar sem hann
lagði þunga áherslu á mótvægi við
yfirburðastöðu Morgunblaðsins og
DV í blaðaheiminum. Sagði hann:
Framhald á bls. 2
Vel heppnuð friðarvika
Friðarvikan í Norræna húsinu
nú um páskana var feiknavel sótt
og heppnaðist með ágætum í alla
staði. Svo mikil var aðsókn að
hinum ýmsu dagskráratriðum yfir
páskadagana að færri komust að
en vildu í húsakynnum Norræna
hússins.
Á lokafundi friðarvikunnar í
fyrrakvöld var síðan Steingrími
Hermannssyni forsætisráðherra
afhent áskorun friðarvikunnar,
en þar er afdráttarlaust skorað á
íslensk stjórnvöld að beita sér fyr-
ir því að dregið verði úr kjarn-
orkuvopnakapphlaupi risaveld-
anna og að raunveruleg afvopnun
hefjist.
Davíð borgarstjóri hreint ekki feiminn vegna
mikillar aukningar útsvarsbyrðarinnar:
„Launin hafa hækkað
miklu meir en þetta“
Davíð Oddsson, borgarstjóri
sjálfstæðismanna í Reykjavík bætti
enn einni rósinni í hnappagat sitt er
hann svaraði spurningu blaða-
manns Morgunblaðsins fyrir páska
um hvort hann teldi ekki að aukn-
ing útsvarsins um 41% á sama tíma
og laun hækkuðu um 20% gæti
orðið einhverjum launþega ofviða.
Var Davíð spurður að þessu í
framhaldi af upplýsingum Þjóð-
hagsstofnunar vegna fyrirspurnar
Jóhönnu Sigurðardóttur þing-
manns um þessi mál. Davíð er ske-
leggur að vanda og segir að allt
saman sé þetta af og frá. Þjóðhags-
stofnun sé bara vaðandi í villu. Og
hann er ekki aldeilis á því að auknar
skattaálögur verði „einhverjum
launþegum“ ofviða.
„Nei, við teljum að laun á milli
ára, þegar allt er tiltekið, hafi
hækkað nreira en þarna er tiltekið í
frétt Þjóðhagsstofnunar. Þar er til
dæmis ekki tekið tillit til neinna
launaskriða eða þess háttar og við
teljum raunar að þetta séu ákaflega
villandi fréttir og í rauninni ekki
sæmandi fyrir Þjóðhagsstofnun að
bera fréttir á borð með þessum
hætti“, mælti Davíð af sínum ó-
tæmandi viskubrunni.
Heldur Davið að eitthvert launa-
skrið hafi átt sér stað hjá því fólki
sem blaðamaður Morgunblaðsins
Framhald á bls. 2
Lœknar:
Vara við niðurskurði
á spítulunum
tímabili. Má þvi búast við að lítið
sem ekkert verði htegt að taka inn
af biðlistum spítalanna í sumar“.
Leiðir
til samdráttar í
allri þjónustu
við sjúklinga
Á sameiginlegum fundi stjórna
læknaráöa Borgarspítala, Landa-
kotsspitala og Landspitala fyrir
páskahelgi var samþykkt ályktun
þar scm varað er við fyrirhuguð-
um sparnaöarráðstöfunum í
rekstri þessara spítala.
Segir í ályktuninni að á undan-
förnum árum hafi rekstrarfjár-
skortur háð allri starfsemi spítal-
anna í Reykjavík og að sá skortur
hafi haft í för með sér mikið að-
hald og sparnað á öllum sviðum.
Frekari niðurskurður muni því ó-
hjákvæmilega leiða til samdráttar
í allri þjónustu við sjúklinga:
„Þá lýsa stjórnir læknaráðanna
áhyggjum sínum yfir þeim víð-
tæku lokunum á sjúkradeildum,
sem fyrirhugaðar eru í sumar.
Lokanirnar svara til þess, að á 12
vikna tímabili verða yfir 100
sjúkrarúm tekin úr notkun á
lyfja- handlæknis- og barnadeild-
um þessara þriggja spítala. Því er
ljóst að vart verður hægt að sinna
nema bráðaþjónustu á þessu
stefnu þeirri sem rikt hefur i tíð ríkisstjórnar hægrimanna. Það er af-
gerandi: Þegar hefur mikill sparnaður farið fram og ekki hœgt að
spara meir án þess að draga úr allri þjónustu við sjúklinga.
Abyrgðarleysi stjórnvalda hvað varðar erlendar lántökur:_
Hvert mannsbarn skuldar
150 þús. kr. í útlöndum
Hvert einasta mannsbarn hér á
landi skuldar um 150 þúsund krón-
ur í útlöndum.
Samkvæmt upplýsingum Seðla-
bankastjóra í síðustu viku þá eru
heildarskuldir þjóðarinnar í erlend-
um lánum samtals 36,3 milljarðar
króna. Ef íbúatölunni hér á landi er
deilt í þá tölu —240.000 íbúar í
36.300.000.000,00 krónur þá eru
niðurstöðutölur þær að hver einasti
íslendingur, hvort sem hann er barn
að aldri, fullorðinn, eða aldraður,
stendur ábyrgur fyrir 150 þúsund
krónum.
Og ekki stefnir í það að þessi tala
muni lækka á næstunni, heldur
þvert á móti áætlar ríkisstjórnin
enn frekari lántökur erlendis.
Ekki skulu menn heldur ætla að
þessar skuldir þjóðarinnar erlendis,
sem núverandi og fyrrverandi ríkis-
stjórn hafa verið ötular við að safna
upp, rýrni sjálfkrafa eða étist upp,
því þær eru gengistryggðar og hafa
t.a.m. hækkað verulega síðustu
misseri einungis vegna hins háa
gengis á Bandaríkjadollar. Og stór
hluti þess fjármagns sem tekið hef-
ur verið að láni hefur verið eytt í
margs konar framkvæmdir og fjár-
festingar, sem litlu eða engu hafa
skilað til baka og munu ekki geta
staðið undir vaxta- og afborgunar-
kostnaði af þeim erlendu lánum
sem tekin voru.
Það er því hætt við að það verði
enn einn ganginn skattborgarar sem
verða að taka á sig þungann af
þessum gífurlegu lánum á næstu
árum.
Ætli flestum launamönnum þyki
ekki alveg nóg um sinn persónulega
skuldabagga og bara jyað að láta
endanásaman frádegi tii dags, þótt
stjórnvöld bæti ekki um betur og
hlaði upp skuldum erlendis til að
standa straum af ýmsum óþarfa
fjárfestingum sem litlum eða eng-
um arði skila. Og svo hefur það líka
þekkst að tekin eru erlend neyslulán
— lán til að reka ríkissjóð og ýmsar
stofnanir hins opinbera.
En tölurnar tala sínu máli og eru
ógnvekjandi: 150 þúsund krónur á
hvert mannsbarn. Og þrátt fyrir
þetta er óráðsíunni enn haldið á-
fram á stjórnarheimilinu eins og
ekkert sé að eða hafi í skorist.