Alþýðublaðið - 25.04.1984, Page 4
alþýðu-
blaöið i
Miðvikudagur 25. apríl 1984
Útgefandi: Alþýöuflokkurinn.
Stjórnmálaritstjóri og ábm. Guömundur Árni Stefánsson.
Blaöamaöur: Friðrik Þór Guömundsson.
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdóttir.
Ritstjórn og auglýsingar eru aö Ármúla 38, Reykjavík, simi 81866.
Setning og umbrot: Alprent hf. Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent, Síðumúla 12.
Áskriftarsíminn
er 81866
Formaður fjárlaganefndar Öldungadeildar Bandaríska þingsins:
Hallalaus fjárlög
1 U.S. News & World Report birt-
ist fyrir nokkru viðtal við Pete
Domenici, formann fjárlaganefnd-
ar öldungadeildar bandaríska
Þjóðþingsins. Viðtalið fer hér á eft-
ir í lauslegri þýðingu.
Blm: Ef hallinn á fjárlögum er
eins voðalegur og af er látið, hvað
dvelur þá Þjóðþingið?
Dominici: Meðan efnahagslegur
bati varir og verðbólga hjaðnar örar
en vonir stóðu til, leggja kjósendur
ekki hart að öldungadeildarmönn-
njóti til þess fulltingis forsetans, síst
á kosningaári.
Blm: Hve lengi bíður Þjóðþingið
átekta?
Dominici: Það sem til ráða verð-
ur í fjárlagamálinu og skattamál-
um, þarf að taka gildi 1985. Að
skjóta því lengur á frest, væri að
takast mikla áhættu á herðar eins
margt og komið er undir þróttmiklu
atvinnulífi og hagvexti án verð-
bólgu. Ákjósanlegast væri, að
Þjóðþingið hefði þegar tekið af
skarið, en snemma á næsta ári verð-
ur það að hefjast handa.
- ' '-'V- V\*V%..- V.' A
•“ ' C’c » S. v *)'. ' “Ví
um að takast á við hallann. Auk
þess verður (uppsafnaður) halli upp
á 200 milljarða ekki þurrkaður út
nema með því að skera jöfnum
höndum niður útgjöld og að auka
tekjur. Til þess hrekkur ekki niður-
skurður á útgjöldum einn sanian.
Þjóðþingið sker hvorki niður út-
gjöld né hækkar skatta nema það
Blm.: Hvers vegna getur Þjóð-
þingið ekki frestað því fram yfir
kosningarnar 1984?
Dominici: Frá því að ákvarðanir
eru teknar og þangað til, að til
þeirra segir, líður nokkur tími, og
atvinnulífið þarfnast ráðrúms til að
laga sig að nýmælum.
Blm.: Hefur Reagan forseti haft
frumkvæði í þessum efnum eins og
á er þörf?
Dominici: Þegar forsetinn lagði
fram fjárlögin fyrir 1984, var sem
hann segði við Þjóðþingið: „Ég
fellst á nýja skatta, ef þið skerið
niður útgjöld“. Ég held, að hann
hafi fyrir satt, að hækkun skatta,
jafnvel 1985 eða 1986, stofnaði hag-
vexti í hættu. Gallinn er sá, að nið-
urskurður einn dugar ekki.
Blm.: Gæti sameiginleg nefnd
flokkanna tveggja eða fundur for-
setans með forystumönnum Þjóð-
þingsins leyst vandann?
Dominici: Ég set ekki traust mitt
á slíkar nefndir. Ráðstefna með for-
setanum gæti verið gagnleg, en
(forystumenn) hyggja að viðbrögð-
um kjósenda. Ef Þjóðþingið tæki
boði forsetans, sem nýtur nokkurs
stuðnings (á meðal demókrata),
kynni hann að ljá máls á ráðstefnu.
Blm.: Hvaða útgjöld verða skor-
in niður?
Dominici: Með því að draga úr
aukningu á framlögum til land-
varna mætti spara milljarða. Þann-
ig að þau ykjust um 3 eða 4% á ári
í stað 7 eða 8%, eins og í ráði er.
Hvert undanfarinna þriggja ára
hafa þau vaxið um 10%. Með því að
taka yfir höfuð kúfinn af útgjalda-
Iiðum mætti spara álitlegar upp-
hæðir, en ég undantek liði, sem þeg-
ar hafa verið skornir mjög niður svo
sem almannatryggingar. Að þessari
Sœnskir jafnaðarmenn:______________
Afhjúpum skattsvikarana!
Afhjúpum skattsvikarana segja
sænskir jafnaðarmenn um þessar
mundir. Nánar tiltekið var ályktað
á flokksþingi Jafnaðarmanna-
flokksins á Skáni þar sem þess er
krafist að bankaeftirlitið þarlendra
opinberi hvaða einstaklingar og
bankar eru flæktir i mörg hundruó
milljón króna lánveitingar sem gert
hefur vissum fjármálajöfrum kleift
að stinga ómældum fjárhæðum
undan skatti.
Nýlega kom það fram hjá banka-
eftirlitinu að áveðnir bankar og
fjármálastofnanir aðrar hefðu lán-
að ýmsum einstaklingum verulegar
fjárupphæðir vegna svo kallaðra
„skattaáætlana“, sem gera lántak-
endum kleift að komast hjá skatt-
greiðslum. Stærsta einstaka lánið
var veitt til fjármálajöfursins Wic-
tor Forss, upp á 250 milljón
sænskra króna eða um 925 milljón
íkr.
Flokksþingið gerði það að kröfu
sinni að bankaeftirlitið fram-
kvæmdi nýja úttekt á þessum mál-
um, úttekt er næði til síðustu
tveggja ára. Bankaeftirlitið hefur
ekki viljað gefa upp hvaða einstakl-
ingar og bankar það eru sem um
ræðir, um Forss þennan fengust
upplýsingar með öðrum leiðum.
Telur flokksþingið að vegna
leyndarhjúpsins sé óhjákvæmilegt
að það grafi undan siðferði í skatta-
málum almennt.
eftir 6—7ár
leið yrði ekki stuggað við viðgangi
atvinnulifs, vöxtum haldið niðri og
létt á vaxtabyrði ríkisskuldanna,
svo að úr hallanum drægi enn frek-
ar.
Blm.: Hvaða skatta ætti að
hækka?
Dominici: Álag á tekjuskatt í tvö
eða þrjú ár kæmi til álita, enda tæki
það ekki ti! láglaunafólks. Að lík-
indum verður eins konar söluskatt-
ur á dagskrá. Tollur á innfluttri hrá-
olíu þykir mér álitlegur. Þá koma til
álita margir framtalsliðir, sem fólk
kallar „skattfría“, liði, sem vel
mætti skattleggja, þótt undanþegn-
ir hafi verið skatti.
Blm.: Á dýrtíðaruppbót á
greiðslur almannatrygginga að vera
á úrskurðarvaldi forsetans?
Dominici: Það ætti að takmarka
dýrtíðaruppbætur á slíkum greiðsl-
um. Það ætti Þjóðþingið að gera.
Mér finnst hins vegar ekki, að Þjóð-
þingið geti tekið það mál upp að
nýju, rétt eftir að það hefur um-
breytt (almannatryggingunum).
Blm.: Hvenær verður þess í fyrsta
lagi vænst, að hallinn á fjárlögun-
um verði jafnaður?
Dominici: Hallalausra fjárlaga
má vænta eftir sex eða sjö ár, ef við-
varandi hagvöxtur verður og úr
hallanum dregið með þeim leiðum,
sem við höfum rætt.
H.J.
MEINHORNIÐ
„Iss, þetta er enginn vandi, þær eru líka svo seigar þessar Framsóknar-
lummurý sagði R. Reagan Bandaríkjaforseti, þegar hann hafði unnið
fyrstu verðlaun í keppni vestra um hver gæti lengst látið lummu loða við
nef sitt. Reagan fékk sérlega seiga uppskrift senda frá flokksskrifstofu
framsóknarmanna hér á landi, en auk þess hefur forsetinn æft sig um
áratugaskeið. „Ég er búinn að vera með lummu á nefinu frá því ég var
pínulítill kúreki á búgaðinum hans pabbaý sagði hinn hamingjusami
sigurvegari að lokum.
NÝI TÍMINN
Megum viö sem sagt t.d.
búast við því að horfið verði
frá landbúnaðarpólitik 19.
aldarinnar?
MOLAR
Kvennahús í Firðinum
Nýlega var opnað „Kvennahús"
að Reykjavíkurvegi I6, Hafnar-
firði. Mikil gróska hel'ur verið i
starfsemi Kvennalistans í Reykja-
neí kjördæmi allt síðastliðið ár sem
og samtakanna í heild og þótti kon-
um nú tímabært að opna hús í kjör-
dæminu þar sem þær gætu hist og
rætt það sem efst er á baugi í
kvennamálum hverju sinni.
Opnunartími skrifstofnunnar er
mánudaga til fimmtudaga kl. 17-19,
föstudaga kl. 18-20 og laugardaga
kl. 11-14.
Fáar stuðningskonur listans gera
sér grein fyrir því skemmtilega
starfi sem á sér stað hjá kvennalista-
konum og þeim möguleikum sem
hver og ein hefur á mótun og frarn-
kvæmd mála. Aðalatriðið er að
þarna eru allar konur hjartanlega
velkomnar, hvar í flokki sem þær
standa.
Símaskrá Reykjavíkur
söngleikur?
Andrew Lloyd Webber varð
fyrst verulega frægur er hann og
félagi hans sömdu söngleikinn
fræga um Jesus Christ Superstar.
Síðar tóku við aðrir stórkostlegir
söngleikir eins og Evita og nú síð-
ast „Cats“ sem Janis „okkar“
Carol syngur í.
í Newsweek var nýverið fjallað
um þennan galdramann tónlistar-
innar sem magnað hefur fram ó-
mældan gróða með tónum og
dönsum. Nú er enn ein fantasían
komin á svið frá honum, „Star-
light express“. Timaritið hefur
eftir dagblaði einu að eftir „Cats“
gæti Webber hæglega „samið vel-
heppnaðan söngieik með því að
nótnasetja símaskrá Reykjavík-
ur!“
Skattvandræði hægri-
vængsins
Alþýðublaðið sagði nýlega frá
því að þó vandræði Alberts Guð-
mundssonar væri mikið með göt
og ramma ætti Ronald Reagan
ekki síður í vandræðum með fjár-
ans fjárlögin. Albert hefur þurft
að taka ýmislegt til baka hvað
skattaálögur varðar og nú síðast
brugðið á það ráð að herða mjög
söluskattsinnheimtuna.
- Reagan er með svipaðar hug-
myndir í gangi, hann hefur nú gef-
ið fjármálaráðuneyti þarlendra
skipun um að gera tillögur að alls-
herjar endurskoðun tekjuskatts-
laganna. Og fleiri svið skattamál-
anna eru í endurskoðun og greina
fróðir menn frá því að reikna megi
með því að í júní stæði til að fella
niður skattfrádrátt vegna afborg-
ana í íbúðarlánum. Reagan hefur
sjálfur hvíslað þessu að húsbyggj-
endum í Texas, en segir að fyrir
dyrum sé allsherjar einföldun á
skattakerfinu sem kemur á móti
til góða...