Alþýðublaðið - 14.08.1984, Blaðsíða 4

alþýðu-
ijimtiJ
Þriöjudagur 14. ágúst 1984
Úlgefandi: Alþýduflokkurinn.
Sljórnmálarilstjóri <>g ábm.: (iuómundiir Árni Slefánsson.
Kilsljórn: Kriórik Þór Guómundssun »k Sijjurrtur Á. Frirtþjófsson.
Skrifslufa: Helgi Gunnlaugsson og Halldóra Jónsdóltir.
Aufjlýsingar: Fiva Gurtmundsdóllir.
Kilsljórn oj{ auglýsingar eru art Ármúla 38, Kvík, 3. hært.
Sími: 81866.
Setning og umbrot: Alprenl h.f., Ármúla 38.
Prenlun: ISIartaprenl, Sirtuinúla 12.
Áskriftarsíminn
er 81866
Hungursneyðin í Eþíópíu
Það eru syndir forfeðranna, sem
eiga stóran þátt í því neyðarástandi,
sem nú hefur skapast í Eþíópíu. Ef
ekki kemur til alþjóðlegt átak til að
koma í veg fyrir hörmungarnar,
getum við átt á hættu að þarna
skapist langvarandi hörmungar-
ástand. Mikið skógarhögg og of-
beit, hefur aukið neyðarástandið í
núverandi þurrkatíö mjög mikið.
Um 5 milljón manns líður skort í
landinu, en íbúar þess eru 30 mill-
jónir.
Eþíópía og Líbería eru einu lönd-
in í Afríku, sem ekki voru evrópsk-
ar nýlendur. Samband þessara
landa við umheiminn hefur veriö
mjög tilviljanakennt. ítalir réðust
tvisvar á Eþíopíu fyrir um það vil 50
árum. En að mestu leyti hefur land-
ið veriö ósnortið af erlendum áhrif-
um, en á þessari öld hefur það verið
undir einveldisstjórn Haile Se-
lassies keisara.
Aðvörunarkerfi
Valdataka hersins fyrir tíu árum
hafði mikil áhrif á þróun mála. Þá
voru stofnuð landbúnaðarfélög um
allt landið og þannig tókst að koma
upp aðvörunarkerfi, sem upplýsir
hjálparstofnanirnar um ástand
mála áður en reglulegt neyðar-
ástand skapast. Það er mjög al-
gengt að bændur þurfi að ferðast
fótgangandi í þrjá sólarhringa með
börn sín á bakinu, frá héruðunum í
Tigre og Wollo, til að fá hjálp.
Fyrir fimmtíu árum var um 40%
af Eþíópíu þakið skógi. í dag eru
bara um 4% af landinu skógi vaxið
og er það einkum í norðurhluta
landsins. Þar er mikið hálendi, en í
dölunum er gott beitiland fyrir
kvikfénað. Landbúnaðurinn þar er
hinsvegar mjög frumstæður. Kvik-
fénaðurinn valsar um að eigin vild
og mjög litið er um að landsvæðin
séu afgirt. Mjög lítið er um nýrækt
og plöntun nýrra trjáa í stað þeirra,
sem hverfa.
Þegar þurrkatímabil bætast ofan
á ofbeitina og enginn gerir neitt til
að rækta upp ný tré í stað þeirra sem
kvikfénaðurinn hefur nagað upp,
þá er stutt í neyðarástand. Bæði
Rauði krossinn, Sameinuðu þjóð-
irnar og aðrar hjálparstofnanir
hafa því gert áætlun um nýrækt og
plöntun trjáa fyrir 150 milljón
krónur á næstu fjórum árum.
Verst úti
Það er Wolaita-héraðið í suður-
Eþíópíu, sem er þéttbýlast, sem hef-
ur orðið verst úti í þurrkunum. 45%
íbúanna er þjáð af sjúkdómum,
sem eiga rætur að rekja til næring-
arskorts. Börnin deyja af misling-
um, lifrarveiki og niðurgangi. Bæði
börn og fullorðnir deyja af malaríu
og öðrum hitabeltissjúkdómum.
Það er erfitt að gera sér nákvæma
grein fyrir því hversu margir deyja
vegna næringarskorts. í Koyesha,
en þar búa 130.000 manns, dóu 457
mæður í maímánuði vegna næring-
arskorts ... Þúsundir manna nærast
á soðnum blöðum og af og til smá
káli og kartöflum. Þarna eru menn
þó bjartsýnir á haustið, því smáúr-
koma lyfti brúnum á fólkinu og er
búist við að hægt verði að uppskera
maís í haust.
y. <

•

,' v -
% •
wmmm
*. ■
’mmMM
í Wolaitas þar sem búa 1,2 mill-
jón manns, er bara einn spítali með
110 sjúkrarúm, en auk þess eru 17
heilsugæslustöðvar í héraðinu. Það
þýðir að 5 til 6 þúsund manns geta
komist i.meðferð á einum mánuði.
I heilsugæslustöðvunum eru börnin
líka bólusett.
Erfiðleikar
í hjálparstarfinu
Hið mikla framlag alþjóðlegra
hjálparstofnana, sem Rauði kross-
inn í Eþíópíu, sem eru mjög sterk
samtök, stjórnar ásamt kirkjuleg-
um hreyfingum í landinu, hefur
haft mikil áhrif til að hjálpa þeim
sem eru í nauðum staddir í landinu.
En hinar miklu vegalengdir og
áframhaldandi þurrkar, eru stór
hindrun í vegi hjálparstarfsins. Al-
þjóðlegi Rauði krossinn óttast því
að um 1 milljón þurfandi muni ekki
fá hjálp í tæka tíð í ár.

Kvikfénaðurinn er undirstaða lífsins íSuður-Eþíópíu, en hann hrynur niður vegna þurrkanna.
Evrópsk hjúkrunarkona matar hungrað barn i Eþíópíu
MOLAR
Til hvers er verið aó
hækka vextina fyrst
Denni segir að bankarnir
eígi helst að hætta að |
lána fólki?
Fórnarlömbunum
fjölgar
Enn þann dag í dag, 39 árum eftir
að sprengjan féll á Hiroshima,
fjölgar fórnarlömbum kjarn-
orkusprengjunnar. Á síðustu 12
mánuðum hafa 2573 Iátist af
völdum geislavirkninnar. Þessar
upplýsingar, sem komnar eru frá
japönskum yfirvöldum, voru
lesnar upp á árlegum mótmæla-
fundi, sem haldinn er í miðborg
Hiroshima. í ár mættu um 50.000
manns og var fórnarlambanna
minnst með 40 mínútna sorgarat-
höfn.
Hljóðsprengjur
Furður náttúrunnar eru margar,
t.d. nota höfrungar og nokkrar
j aðrar hvalategundir hljóðsprengj-
ur til að lama og drepa bráð sína
með. Þrýstingur hljóðsins, sem
þeir geta gefið frá sér, er á við
dýnamit sprengju undir vatni. Oft
flýtur urmull af lömuðum smá-
fiski upp eftir slíkar hljóðspreng-
ingar frá hvölunum. Samkvæmt
útreikningum getur styrkur hljóð-
bylgjanna náð 25 decibilum. Þar
sem höfrungar eru mjög skynsöm
dýr, hafa þeir aldrei beitt þessu
vopni sínu í sýningarþróm víðs-
vegar um heiminn, því hljóðið
myndi endurkastast frá veggjun-
um og drepa þá sjálfa. Það er von-
andi að ráðamenn risaveldanna
séu jafn skynsamir og höfrung-
arnir, því heimurinn er eins og
risavaxin þró og kjarnorkuvopnin
þeim ósköpum gædd, að sá sem
grípur til þeirra, kveður jafnframt
upp sinn eigin dauðadóm.
Pílagrímsfálkinn í hættu
Það er ekki bara íslenski fálkinn,
sem er í hættu vegna gírugra ræn-
ingja. Frændur okkar í Skandi-
naviu hafa miklar áhyggjur vegna
þeirrar þróunar, sem stofn píla-
grímsfálkans hefur orðið fyrir. Á
þessari öld hefur honum fækkað
mjög mikið. En það eru ekki bara
eggjaræningjar og ungaþjófar,
sem ógna honum, heldur ekki síð-
ur mengunin. En eggjaræningj-
arnir höggva engu að síður stór
skörð í stofninn. Þess vegna hafa
meðlimir í náttúruverndarráðum
tekið til þess ráðs að halda vörð
um hreiðrin. í Danmörku er píla-
grímsfálkinn þegar útdauður, og í
Svíþjóð eru bara 15 pör eftir.
Fuglinn verður um 40-50 cm lang-
ur, er með brúnt bak þegar hann
er ungi, en verður dökkgrár þegar
hann eldist.