Alþýðublaðið - 12.03.1985, Qupperneq 4

1 Útgefandi: Blað h.f. Stjórnmúlaritstjóri og ábm.: Guðmundur Árni Stefúnsson. Ritstjórn: Friðrik Þór Guðmundsson og Sigurður Á. Friðþjófsson. Skrifstofa: Helgi Gunnlaugsson og Halldóra Jónsdóttir. Auglýsingar: Eva Guðmundsdóttir. Ritstjórn og auglýsingar eru að Ármúlav38, Rvík, 3. hæð. Sími:81866.
I alþýóu- I blaðió Áskriftarsíminn pr ÖlflRR
Þriöjudagur 12. mars 1985 Setning og umbrot: Alprent h.f., Ármúla 38. Prentun: Blaðaprent, Síðumúla 12. Cl OIOUU
ÚR EINU
íANNAÐ
Hrakfarir stjórnarflokkanna
,Hiklaust“ var svar Kirstin Flyg-
enring hjá Hagvangi, þegar blaða-
maður Alþýðublaðsins spurði hana
í síðustu viku hvort hún teldi skoð-
anakannanir fyrirtækisins traustari
en skoðanakannanir dagblaðanna.
Úrtakið enda stærra en gengur og
gerist hjá blöðunum og auk þess
valið á réttmætari hátt, þ. e. tölvu-
valið úr þjóðskrá, á meðan blöðin
láta símaskrána duga.
Ef við tökum það sem gefið, að
niðurstöður Hagvangs séu áreiðan-
legri en niðurstöður blaðanna í
þessum skoðanakönnunum, þá
blasir sú mynd við stjórnarflokkun-
um að tugþúsundir kjósenda hafa
flúið þá — gefist upp.
í síðustu alþingiskosningum
hlaut Sjálfstæðisflokkurinn 50.251
atkvæði (38,7%), plús 639 atkvæði
sérframboðsins á Vestfjörðum, alls
50.890 atkvæði (39,2%). Fram-
sóknarflokkurinn hlaut 24.095 at-
kvæði (18,5%), plús 659 atkvæði
sérframboðsins i Norðurlandi
vestra, alls 24.754 atkvæði (19%).
Til samans höfðu því stjórnar-
flokkarnir fylgi 58,2% hinna tæp-
lega 130.000 kjósenda, en stjórnar-
andstöðuflokkarnir því fylgi 41,8%
þeirra.
Staða stjórnarflokkanna var því
sterk og hélst áfram sterk þrátt fyrir
kjararán og réttindabrot í upphafi
stjórnartímabilsins, því verðbólgan
lækkaði og það fór vel í menn. Þeg-
ar síðan Hagvangur gerði skoðana-
könnun ári eftir kosningarnar, í
apríl 1984, gátu stjórnarflokkarnir
ekki beinlínis kvartað. Sjálfstæðis-
flokkurinn var kominn aíla leið upp
í 52,1% atkvæða og því fylgi um
68.800 kjósenda — miðað við
heildarfjölgun kjósenda frá kosn-
ingunum um ca. 2000. Sjálfstæðis-
flokkurinn hafði með öðrum orð-
um fjölgað stuðningsmönnum sín-
um um tæplega 18 þúsun d, á einu
ári, eða um rúmlega þriðjung —
35%. Og hann var kominn með
fylgi meirihluta kjósenda. Fram-
sóknarflokkurinn hafði heldur
ekki ástæðu til að kvarta — mikið.
Hann hafði orðið fyrir óverulegu
fylgistapi, kominn úr 19% í 17,1%.
Fylgið með öðrum orðum úr 24.754
atkvæðum í ca. 22.600 miðað við
áðurnefnda fjölgun kjósenda.
Fylgishlutfall stjórnarflokkanna til
samans var því komið upp í 69,2%
— sem þýðir að þeir nutu stuðnings
um 91.300 kjósenda af áætluðum
132.000.
Þremur mánuðum síðar kom síð-
an önnur skoðanakönnun frá Hag-
vangi, í júlí 1984. Sjálfstæðisflokk-
urinn fór þá í 48,8% fylgi, hafði því
tapað 3,3 prósentustigum og því ca.
4300 kjósendum. Enn var fylgið þó
26,6% meira en í kosningunum og
ekki ástæða til að örvænta. Fylgi
Framsóknarflokksins hafði haldið
áfram að síga og fór í 14,7% og
kjósendurnir því niður fyrir 20 þús-
und. Samtals voru stjórnarflokk-
arnir í júlí því með um 63,5% fylgi
og það því enn talsvert meira en í
kosningunum. Miðað við allt gátu
stjórnarflokkarnir vel við unað, að
minnsta kosti Sjálfstæðisflokkur-
inn.
Fyrir Sjálfstæðisflokkinn hafa
niðurstöður könnunar Hagvangs
nú um mánaðamótin verið blendn-
ar. Annars vegar kemur í ljós að
fylgið hafi hrapað frá könnun tæp-
lega ári fyrr úr 52,1% í 40,4%. Hins
vegar var þessi hlutfallstala þó
hærri en almennt í skoðanakönn-
unum blaðanna í janúar og febrúar,
t. d. könnun Nútímans um sama
leyti sem sýndi fylgið vera rúmlega
33%. En eftir stendur, að sé miðað
við 40,4% fylgi flokksins hafði
stuðningsmönnum flokksins fækk-
að úr ca. 68.800 þegar mest var, í
apríl 1984, í ca. 53.300 nú, sam-
kvæmt Hagvangi (43.800 sam-
kvæmt NT). Hin „hiklaust" trausta
könnun Hagvangs hf. sýndi því, að
flokkurinn hafði glatað fylgi um
15.500 kjósenda á um 10 mánuðum
eða 30% af fylgi sínu. Með saman-
burði við aðrar kannanir má sjá, að
fylgi flokksins hefur nokkuð stöð-
ugt verið að minnka síðasta árið.
Og könnun Hagvangs var gerð á 2
vikum síðari hluta febrúar. Könnun
NT í lok febrúar gefur vísbendingu
um að á þessum tíma hafi fylgið
farið hratt niður á við.
Framsóknarmenn hafa þó tilefni
til að svitna ef könnun Hagvangs er
jafn traust og aðstandendur hennar
vilja meina. Því samkvæmt niður-
stöðum hennar er fylgi flokksins
komið niður í 9,9% og hefur flokk-
urinn aldrei á ævi sinni hafi svo lítið
fylgi. Þetta hlutfall samsvarar því
að kjósendur flokksins séu nú um
13.100 af 132 þúsund. Fyrir 10 mán-
uðum var hlutfallið 17,1% og má
því áætla að kjósendafjöldinn sé
kominn úr 22.600 í 13.100, þeim
hefur því fækkað um 9.500, eða um
42%. Næstum annar hver fylgis-
maður er horfinn á braut. Miðað
við kosningaúrslitin hefur flokkur-
inn glatað stuðningi um 47% sinna
kjósenda. Verri dóm er vart hægt að
fá fyrir frammistöðuna.
Sameiginlegt fylgi stjórnarflokk-
anna nú rétt skreið yfir 50% — eftir
að hafa verið tæplega 70% aðeins
10 mánuðum fyrr — samkvæmt
hinum „hiklaust“ traustu könnun-
um hlutafélagsins Hagvangs. Með
sama áframhaldi má áætla að næst
þegar gengið verður til atkvæða
verði fylgi stjórnarflokkanna sam-
tals komið niður fyrir 40%, allt nið-
ur í 35%. Ef til vill fremur ólíklegt
— en þó að óbreyttu síður en svo
ótrúlegt.
þagnarinnar
Lygi
í Dagblaðinu sl. föstudag má
sem jafnan áður lesa efst á forsíðu
þessi orð: Frjálst og óháð dagblað.
Sé blaðinu velt við svo baksíða
snúi upp gefur að lita þessa fyrir-
sögn um þvera síðu: Þeir ríku í
rekstri eru verndaðir skattleysingj-
ar. Þeir sem skulda eru hins vegar
skattpíndir. í greininni kemur síðan
fram það sem fyrirsögnin höfðar til
og er það útskýrt með dæmum á
fleiri en einn veg og um þetta er
kennt gildandi skattalögum. Um
þetta verður ekki fjallað hér, en eitt
atriði í greininni stakk þó í augu.
Þar er sagt um þessi skattalög:
„Lögin voru sett í tíð „vinstri
stjórnar“ Framsóknarflokks og Al-
þýðubandalags“.
Nú er spurt: Hver var þessi vinstri
stjórn Framsóknarflokks og Al-
þýðubandalags? Flestum sem
greinina lesa mun verða ljóst við
hvaða ríkisstjórn er átt.
En vita blaðamenn hins frjálsa
og óháða blaðs ekki hverjir það
voru sem stóðu að þeirri stjórn sem
bjó okkur þessi, að þeirra áliti,
óréttlátu skattalög. Er þeim ekki
ljóst að forsæti þeirrar stjórnar
skipaði þáverandi varaformaður
Sjálfstæðisflokksins. Ráðherrar í
þeirri stjórn voru meðal annarra
Friðjón Þórðarson og Pálmi Jóns-
son, sem enn sitja á þingi fyrir
Sjálfstæðisflokkinn og gegna þar
háum embættum. Og stuðnings-
menn þessarar stjórnar og haldreipi
voru þeir Albert Guðmundsson og
Eggert Haukdal og var þeim í lófa
lagið að stöðva hverja aðgerð
stjórnarinnar. Þetta var því langt í
frá að vera vinstri stjórn. Sjö ráð-
herrar af tíu voru úr flokki íhalds-
ins, Framsóknar og Sjálfstæðis-
flokki.
Víst er blaðamönnum allt þetta
Ijóst. Hér er aðeins verið að fela
staðreyndir, þegja um þátt sjálf-
stæðismanna í stjórnaraðgerðum.
Þetta er lygi þagnarinnar, lævísasti
áróður sem hægt er að beita. Og við
þetta má bæta. Hvers vegna hvarfl-
ar það ekki að blaðamönnunum,
þegar þessum, að þeirra dómi hin-
um óréttlátu og öfugsnúnu lögum
er lýst, að ríkisstjórn Steingríms
Hermannssonar með Albert Guð-
mundsson sem yfirmann skatta-
mála virðist hafa lagt blessun sína
yfir óskapnaðinn.
Þótt þetta dæmi sé tekið úr
blaðamennsku DV er ekki, svo að
skilja að hér sé um neitt einsdæmi
að ræða, sem öðrum fremur sé at-
hyglisvert, heldur er hér um daglega
mistúlkun að ræða. En frjáls og
áháð blaðamennska getur þetta
vart kallast.
Það er sem sagt daglegur við-
burður í íslenskum stjórnmálum að
ábyrgð á gerðum ríkisstjórnar er
velt á herðar eins ráðherra þótt
ábyrgðin sé stjórnarinnar í heild.
Það á að vera aðall hvers blaða-
manns sem vill skýra frá gangi mála
og gagnrýna mál að heiðarlega og
undanbragðalaust sé sagt hverjir
hlut eiga að máli. Lög sem mismuna
og eru óréttlát, eins og að er vikið í
DV í ofangreindu máli, eru á ábyrgð
allra sem þar hafa að unnið frá upp-
hafi, en engu síður þeirra, sem hafa
látið óréttlætið viðgangast.
Þessar vangaveltur um rang-
færslu blaðaummæla verða til þess
að leiða hugann að því að nú eru til
umræðu á Alþingi lög um útvarp og
sjónvarp. Þessi lög og nýtt laga-
frumvarp eru mjög til umræðu
meðal stjórnmálamanna svo og alls
almennings. Hvernig þau munu
koma frá Alþingi ef afgreidd verða
er allt enn á huldu. Sjálfstæðis-
menn margir hverjir hafa lagt ofur-
kapp á að þessum lögum yrði flýtt
sem mest og þar ríki sem mest frelsi
í fjölmiðlun samkvæmt þeirra túlk-
un. Það frelsi sem mundi leiða til
þess að þeir sem mestu fjármagni
hafa úr að spila og greiðastan að-
gang að auglýsingamarkaðinum
gætu skapað sér besta tækifærið til
fjölmiðlunar og þar með náð aug-
um og eyrum flestra landsmanna.
Framh. á bls. 2
MOLAR
Óboðinn gestur
Það gerðist víst um daginn í fisk-
eldisstöð Grundartangamanna,
eins og Skagablaðið kallar þá, að
óvæntan gest bar að garði hjá
Bergmanni Þorleifssyni, aðaleld-
ismanni:
„Einn var samt sá gestur sem
kærði sig kollóttan um skort á
rannsóknum á hollustu seiðanna,
enda fór illa fyrir honum, því dag-
inn áður en Skagablaðið bar að,
var Bergmann að slæða greyið
uppúr einu kerinu. Óboðni gest-
urinn var köttur sem hefur ætlað
af fá sér góðan bita en með ófyrir-
sjáanlegum afleiðingum"
Friðarhjólreiðartúr
I ár eru 40 ár síðan bombunni var
varpað á Hirosima og hafa ýmis
samtök ákveðið að vera með að-
gerðir í tilefni af því og minna fólk
á að slíkur harmleikur má aldrei
endurtaka sig. Hópur fólks á
Norðurlöndunum hefur ákveðið
að hjóla frá Stokkhólmi til
Hirosima. Verður hópurinn tví-
skiptur og hjólar annar í austur-
átt, yfir Sovétríkin í áttina til
Japan, en hinn hópurinn flýgur
vestur til Bandaríkjanna og hjólar
yfir þau þver. Hóparnir munu svo
mætast í Hirosima.
Hóruhús til sölu
Til sölu: 109 herbergja hóruhús,
fullfrágengið með tveim „hóp-
reiðsölum“, sundlaug og tennis-
velli. Söluverðið er 25 milljón
dollarar eða rúmur 1 milljarður
króna. Nei, við á Molum erum
ekki byrjaðir með fasteignaaug-
lýsingar en hafi hinsvegar einhver
áhuga á að kaupa pútnahúsið, þá
er það til sölu i Nevada. Húsið
kallast „Mustang Ranch“ og er
stærsta hóruhúsið í fylkinu.
Vændiskonurnar fylgja með í
kaupunum, þær munu halda
áfram sinni iðju hjá nýja eigand-
anum. Nevada er eina fylkið í
Bandaríkjunum þar sem vændi er
leyft. Fyrirtækið kann að þykja
dýrt, en þeir sem hafa það til sölu
segja, að það taki ekki langan
tíma að borga sig upp. Áætlaðar
mánaðartekjur af hóruhúsinu eru
reiknaðar í kringum 4 milljónir ís-
lenskra króna.
Veiðileyfi hækka
Nú eru menn í óða önn að undir-
búa sumarleyfi sín. Sumir eru ef-
laust að íhuga að skreppa yfir
Atlantsála og njóta sólarinnar á
suðrænum ströndum. Aðrir halda
tryggð við blessað landið sitt og
eru að hugsa um að leita sér að
andlegri upplyftingu í íslenskri
náttúru, vongóðir um að vel muni
viðra í sumar eftir þá einmuna
veðurblíðu sem verið hefur í vet-
ur. Margir eru þeir þó sem sjá sér
ekki fært að slappa af í sumarleyf-
inu því pyngjan leyfir það ekki.
Þeim er bent á Hringinn hans
Friðriks Þórs. Þar geta þeir notið
landsins fyrir lítinn pening og án
þess að þurfa að setja sig á haus-
inn. Sumir eru svo óheppnir að
vera haldnir rándýrum kvillum
einsog t. d. veiðiáhuga. Þeir sem
einusinni hafa ánetjast slíkum
dellum losna aldrei úr ánauðinni,
það vitum við á Molum manna
best. Nú hafa okkur borist til
eyrna hryllilegar fréttir, því búast
má við miklum hækkunum á
veiðileyfum. Það má búast við að
þau hækki frá 30—50%.