Alþýðublaðið - 30.04.1986, Blaðsíða 1

alþýðu
Miðvikudagur 30. apríl 1986 82. tbl. 67. árg.
Metin á 35, en
seld fyrir 25
ísbjarnarhúsin á Seltjarnarnesi
seldust fyrir 10 milljónum lægra
verð en gert var ráð fyrir við sam-
einingu Isbjarnarins og BÚR á sín-
um tíma. Að sögn fjármálastjóra
Granda hf. sem formlega séð var
seljandi húsanna, bitnar þessi mis-
munur þó ekki á því fyrirtæki held-
ur minnkar eignarhlutur ísbjarnar-
ins í Granda hf. sem þessari upp-
hæð nemur.
Það virðist því vera að koma á
daginn, sem ýmsir spáðu á sínum
tíma, að eignir ísbjarnarins væru í
mörgum tilvikum of hátt metnar
við sameiningu þessara tveggja fyr-
irtækja. Það var Seltjarnarnes-
kaupstaður sem keypti ísbjarnar-
húsin á Nesinu og söluverðið var 25
milljónir króna, en þessi hús voru
metin á 35 milljónir við sameining-
una.
Þegar húsin voru metin var, að
sögn Jóns Rúnars Kristjónssonar,
fjármálastjóra Granda hf. notað
fasteignamat frá 1985, framreiknað
til september 1985. Jón Rúnar sagði
hins vegar að við sameininguna
hefði verið gengið þannig frá þess-
um málum að endanlegt verðmæti
þessara eigna réðist af söluverði
þeirra, þannig að mismunurinn á
upphaflegu mati og raunverulegu
söluvirði, kæmi ekki til með að
bitna á fyrirtækinu, heldur minnk-
aði eignarhlutur Isbjarnarmanna í
Granda hf. sem þessu næmi.
Kaupverðið, 25 milljónir króna
greiðast á 19 árum með aðeins 2%
vöxtum umfram verðtryggingu, en
slík vaxtakjör eru mun hagstæðari
en bjóðast á almennum markaði
um þessar mundir. Má í því sam-
bandi nefna að ríkissjóður býður
nú skuldabréf til sölu á almennum
markaði með allt að 9% raunvöxt-
um.
Atvinnuleysi
Kvótinn búinn.
Ólafsvikingar sjá nú fram á at-
vinnuleysi i kjölfar þess að flestir
bátar þar eru búnir að fiska upp í
þorskkvóta sína fyrir allt árið. Að
sögn Bárðar Jenssonar, formanns
verkalýðsfélagsins á staðnum var
atvinnuleysi óvenjumikið í Ólafsvík
á síðasta ári eða samtals yfir 2.200
vinnudagar, sem fólk hafði ekki
vinnu.
Bárður sagði þetta atvinnuleysi
fyrst og fremst hafa bitnað á um
300 manna hópi sjómanna og
verkafólks, sem samsvarar þvi að
nálægt tug manns hefði gengið at-
vinnulaus í Ólafsvík allt árið í fyrra.
Eins og m.a. kom fram í sjón-
varpsfréttum í fyrrakvöld, ríkir
mikil gremja meðal sjómanna og
verkafólks í Ólafsvík, vegna þeirra
afleiðinga sem kvótakerfið hefur á
atvinnulífið þar og sagði Bárður að
mönnum þætti hart að horfa upp á
dæmi þess að menn fengju kvóta
sem þeir gætu ekki nýtt en græddu
hundruð þúsunda ef ekki milljónir
árlega á því að selja kvóta.
„Þeir menn sem ekki geta nýtt
kvóta sína eiga að leggja þá inn og
svo á að veita viðbótarkvóta þang-
að sem þörfin er mestþ sagði Bárð-
ur og bætti því við að Ólafsvíkingai
hefðu einungis sjávarútveginn og
afurðir hans fyrir sig að leggja.
Framh. á bls. 2
Tívolí Eden—Borg í Hveragerði opnaði hlið sín að nýju á sumardaginn fyrsta. Þrátt fyrir rigningarsuddann sunn-
anlands var fjöldi fólks á svœðinu og einkanlega virtist yngri kynslóðin skemmta sér hið besta þrátt fyrir veður-
skilyrðin. — Og það er auðvitað alltaf gaman að skella sér í einn hressilegan kappakstur.
Bílainnflutningur
tvöfaldaðist í mars
Reiknað á föstu gengi er verð-
mæti bílainnflutningsins á fyrsta
fjórðaparti þessa árs 45% meiri en
á samsvarandi fjóröaparti sl. árs.
Þrátt fyrir þessa gífurlegu aukn-
ingu, varð vöruskiptajöfnuðurinn
hagstæður um rúmlega 400 mill-
jónir króna.
Vöruskiptajöfnuðurinn varð þó
óhagstæður í mars, ef sá mánuður
er reiknaður sérstaklega, en í þeim
mánuði varð einmitt öll aukning
bílainnflutningsins. Verðmæti
vöruinnflutningsins fyrstu þrjá
mánuði þessa árs var um 11%
minna en á sama tíma í fyrra, ef
reiknað er á föstu gengi. Helstu or-
sakir þessa eru taldar þær að mun
minna var nú flutt inn af rekstrar-
vörum íslenska járnblendifélagsins
en í fyrra og rekstrarvöruinnflutn-
ingur álverksmiðjunnar var nú að-
eins fjórðungur af því sem á sama
tíma í fyrra. Þá var heldur ekki um
nein skipakaup að ræða nú, ólíkt
því sem var í fyrra.
Flugvélakaup reiknast aftur á
móti hafa verið útgjaldasöm í ár,
vegna kaupa Flugleiða á hljóðdeyf-
um vegna Ameríkuflugsins. í frétt
frá Hagstofunni eru allir þessir liðir
sagðir mjög breytilegir milli ára, en
séu þeir frá dregnir, er almennur
vöruinnflutningur engu að síður
um 2% minni á fyrstu þremur mán-
uðum þessa árs en var á sama tíma
í fyrra.
Ætla má að bílainnflutningur
verði óvenjumikill á þessu ári, og
voru þegar fyrir tollalækkanir
fluttir inn nokkru fleiri bílar en á
sama tíma í fyrra, en í mars, eftir að
tollalækkanirnar höfðu gengið í
gildi, tvöfaldaðist þessi innflutn-
ingur miðað við mars í fyrra og þó
heldur ríflega. í marsmánuði voru
fluttir inn 1.264 bílar, en á sama
tíma í fyrra voru þeir 603.
Dagskrá 1. maí
í Reykjavík
1. maí, á alþjóðlegum baráttudegi
verkafólks, gengst 1. maí—nefnd
Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í
Reykjavík, B.S.R.B. og I.N.S.Í. fyr-
ir aðgerðum, sem hér segir:
Kl. 13.30 verður safnast saman á
Hlemmtorgi og gengið þaðan kl.
14.00, undir kröfum dagsins, á
Lækjartorg, þar sem haldinn verð-
ur útifundur.
Fundurinn hefst kl. 14.30.
Ræðumenn verða:
Af hálfu A.S.Í.: Aðalheiður Bjarn-
freðsdóttir.
Af hálfu B.S.R.B.: Ragnheiður
Ásta Pétursdóttir.
Ávarp flytur: Linda Ósk Sigurðar-
dóttir.
Fundarstjóri verður Ragna Berg-
mann, Verkakvennafélaginu Fram-
sókn.
1. maí-kaffi í Nausti
Alþýðuflokkurinn verður með 1. maí kaffi í Veitingahúsinu Nausti á milli
klukkan 15 og 18 fimmtudaginn 1. maí. Þar flytja ávörp þau Bjarni P.
Magnússon og Bryndís Schram, sem skipa fyrsta og annað sœtið á fram-
boðslistanum í Reykjavík.
Haukur Morthens kemur fram og skemmtir gestum.
1, maí ávarp Fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í Reykjavík, BSRB og INSI:
„Við stefnum að stórauknum
kaupmætti í áföngum“
Fátœkt er enn algeng á íslenskum
Á 1. mai, baráttudegi verkafólks
um allan heim, lítum við frá fortíð
til framtíðar, skoðum hvað áunn-
ist hefur á liðnum misserum og
minnumst hugsjóna verkafólks
um frelsi, jafnrétti og bræðralag
allra manna. Nú sem fyrr er brýnt
að íslenskt launafólk hyggi vel að
launakjörum sínum og réttindum
og búi sig undir að rétta sinn hlut
eftir áralanga kjaraskerðingu at-
vinnurekenda og stjórnvalda.
I síðustu kjarasamningum
tókst að vinna varnarsigur gegn
atvinnurekenda- og ríkisvaldi.
Frumkvæði verkalýðshreyfingar-
innar í samningunum skilaði
verkafólki þó ekki nema litlum
hluta þess kaupmáttartaps, sem
launafólk hefur orðið fyrir á sið-
ustu árum. Við fögnum nýrri hús-
næðislöggjöf. Við fögnum einnig
fengnum réttindum fiskvinnslu-
fólks. En við minnum á að öll bar-
áttan um endurheimt fyrri kaup-
máttar er eftir. Við búum enn við
ófullkomna kauptryggingu, þrátt
fyrir ákvæðin í nýgerðum samn-
ingum.
Við minnum á að iækkun verð-
bólgu er ein meginforsenda kjara-
samninganna. Mikilvægasta
verkefni okkar nú er því að verð-
lagsforsendur þeirra standist. Við
skorum því á hvern einasta félags-
manna verkalýðsfélaganna að
halda vöku sinni, fylgjast með
verðlagi á vöru og þjónustu, svo
ekki verði svikist aftan að neyt-
endum með of háu verðlagi. Ein-
ungis með samstilltu átaki allra
launamanna er unnt að tryggja
umsamin laun fólks.
Nýgerðir samningar breyttu
litlu um, að laun hér á landi eru
smánarlega lág. Við það verður
ekki unað. Þess vegna eru kröfur
okkar ákveðnar og ótvíræðar:
Við stefnum að stórauknum
kaupmætti í áföngum.
Við stefnum að öruggri kaup-
tryggingu allra launa.
heimilum
Við viljum hækka Iægstu laun
sérstaklega, umfram önnur laun í
komandi samningum. Um þá
kröfu verður verkalýðshreyfingin
að sameinast í næstu samningum.
Þannig má koma öllum launum í
landinu yfir fátæktarmörk.
Það er hrikaleg staðreynd á ár-
inu 1986 — mitt í allri velferð ís-
lensks þjóðfélags — skuli koma í
ijós, að fátækt er enn algeng á ís-
lenskum heimilum. Fátæktin er
bein afleiðing kaupráns iiðinna
ára. Við þessu þjóðfélagsböli
verður að snúast af hörku. Við
gerum þá siðferðilegu kröfu til
þessa þjóðfélags, að enginn þurfi
að búa við niðurlægingu fátæktar
og ölmusugjafa. Tryggja ber fjár-
hagslega stöðu þeirra, sem höllum
fæti standa, sérstaklega ber að
hyggja að barnmörgum fjölskyld-
um, einstæðum foreldrum og
sjúklingum.
Þá ber samtökum verkafólks
að gæta hagsmuna þeirra, sem
ekki hafa afl til að láta að sér
kveða við samningaborðið og í
fjölmiðlum. Sérstök ástæða er til
að minna á aldraða. í Reykjavík
eru þrettán hundrað aldraðir á
biðlista eftir hentugu húsnæði. Á
sjötta hundrað eru á sérstökum
neyðarlista borgarstjórnar. Þenn-
an smánarblett verður að þvo af
íslensku þjóðféiagi.
Vegna misgengis launa og láns-
kjara á síðustu árum eru nú fjöl-
margar fjölskyldur að missa íbúð-
ir sínar á nauðungaruppboðum.
Við krefjumst þess að uppboðin
verði stöðvuð þegar í stað.
Við krefjumst þess að auknu
fé verði varið til íbúða á félags-
legum grunni.
Við krefjumst öryggis til
handa leigjendum.
Við styðjum alla viðleitni til að
lækka húsnæðiskostnað.
Um þessar mundir horfir ófrið-
lega í alþjóðamálum. Enn hefur
herveldi farið með vopnum á
hendur smáþjóð til að leysa við-
kvæm pólitísk deilumál. Við for-
dæmum öll grimmdarverk gegn
saklausu fólki um allan heim á
degi hverjum, hvort sem þau eru
framin í Libýu, Suður-Afríku,
Mið-Ameríku eða Afghanistan.
Viðkvæm deilumál verða aldrei
leyst með hervaldi. Það leiðir ekki
til annars en fleiri og grimmilegri
ógnarverka og ofbeldis.
Við Islendingar viljum eiga
frumkvæði að friði. Við eigum að
banna um alla framtíð geymslu á
atómvopnum á íslensku land- og
hafsvæði. Við eigum að beita
okkur fyrir því að Norðurlönd
verði kjarnorkuvopnalaust svæði
og ísland herlaust land utan hern-
aðarbandalaga. Einungis þannig
getur smáþjóð sýnt hervæddum
þjóðum gott fordæmi.
Verkalýðshreyfingin þarf nú að
leggja aukna áherslu á félagsleg
réttindi verkafólks í flóknu tækni-
væddu samfélagi. Gegn allt of
löngum vinnudegi og vinnu-
þrælkun margra stétta teflir hreyf-
ingin fram hugmyndum um styttri
vinnudag, auknar tómstundir og
Framh. á bls. 2