Alþýðublaðið - 01.08.1986, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 1. ágúst 1986
‘RITSTJORNARGREIN'
Aö fara til fólksins
Alþýðuflokkurinn var ótvíræður sigurvegari
byggðakosningannanú í vor. Málflutningurfor-
manns flokksinsáyfir 100fundum nm land allt
ásíðastaári hefur borið árangur. Andstæðingar
Alþýðuflokksins hæddust að fundaríerðum
formannsins töluðu um loddaraskap og loft-
bólur sem spryngju fyrr en varði. Ástæðan er
ofureinföld. Stjórnmálamönnum hugnast ekki
ný vinnubrögð. Þeirviljahalda í gamlavenju að
hittast á framboðsfundum á fjögurra ára fresti,
veraþarsperrtirog mælskir, snúa útúrhverfyr-
ir öörum og ausa út kosningaloforðum, sem
allir vita að verða svikin, og þeir manna best
sjálfir.
Gott dæmi um slikt kosningamál er það for-
gangsverkefni Sjálfstæðisflokksins að fella
niðurtekjuskatt af almennum launatekjum. Því
máli hefur nefnilega aldrei fylgt nein skýring á
því, hvað koma ætti í staðinn. Einhverjar óljós-
ar hugmyndir um sparnað í ríkiskerfinu og ráð-
deild. Ráðdeildin hefur hins vegar ekki verið
sterkasta hlið ríkisvaldsins.
Það hlakkaði í andstæðingum Alþýðuflokks-
ins þegarlíðatókáþing síðastliðinn vetur. For-
maður Alþýðuflokksins hafði sig lítt í frammi í
ræðustólum þingsins. Við getum andað léttar,
úthaldið er búið. En breyttir tímar bjóða upp á
ný vinnubrögð. Alþingi erekki lengurmálstofa.
Það er liðin tíð, að menn geti unnið málum
sínum fylgi á Alþingi með snjöllum málfluningi
og rökum. Þingið er orðið afgreiðslustofnun.
Ákvarðanir um öll meiriháttar mál eru teknar á
lokuðum þingflokksfundum, ríkisstjónarfund-
um, i ráðuneytum eða nefndum. Þegar allt er
klappað og klárt er farið með málið í þingið og
sagt: „Gerið þið svo vel, samþykkið." Það er því
algjörlega út í hött að fjölga þingmönnum við
þessaraðstæður. Þaðerþví algjörlega út í hött
að þingmaður sé að eyða tíma sínum og kröft-
um í langt mál úr ræðustóli á Alþingi. Hinir
sitja annaðhvort í kaffi eða að tafli. það er eng-
inn að hlusta.
Þetta hefur formaður Alþýðuflokksins skynj-
að. Til þess að hafa áhrif í þessu þjóðfélagi,
koma fram stefnumiðum og fá völd til þess að
framkvæma þá stefnu, verður að fara til fólks-
ins. Það þarf að vekja það til umhugsunar um
rétt þess, skyldur og mátt. Það er af þessum
sökum, sem formaður Alþýðuflokksins fylgir
nú eftir sigrinum frá því í vor með áframhald-
andi ferðum sínum um landið.
Að undanförnu hefur hann og Karvel Pálma-
son, alþingismaður farið um byggðir Vest-
fjarða, allt frá Patreksfirði til Hólmavikur. Þeir
ræðaviðsamherjaum nauðsyn þess aðeflafé-
lagsstarf jafnaðarmanna á hverjum stað, en
aðaltilgangurinn er að hafa tal af fólkinu. Þeir
félagar reifa hugmyndir sínar um betra, þjóðfé-
lag, um réttlátt skattakerfi, um minni ríkisaf-
skipti og miðstýringu, um aukna valddreifingu
og svo mætti lengi telja.
Það fer ekkert á milli mála, að undirtektir við
mál þeirra félaga hafa verið frábærar. Stefna
jafnaðarmanna á hljómgrunn. Sigurinn í vor er
því ekki stundarfyrirbæri, heldur vonandi upp-
haf á langri vegferð. Nestið í þá ferð verður að
veratrúnaðurog traust milli almennings í land-
inu og forystu jafnaðarmanna,
B. P.
Sýslunefnd Vestur—ísafjarðarsýslu:
w
Akvæði um héraðs-
nefndir óljós
Aðalfundur sýslunefndar Vest-
ur—ísafjarðarsýslu var haldinn á
ísafirði dagana 17,—18. júlí 1986. Á
fundinum voru auk sýslumanns,
Péturs Kr. Hafstein, sýsiunefndar-
mennirnir Hallgrímur Sveinsson
fyrir Auðkúluhrepp, Gunnar JÓ-
hannesson fyrir Þingeyrarhrepp,
Orlofsár 4
auknu jafnrétti. Fjöldi fólks getur
aflað sér aukinnar menntunar, en
til að svo megi verða, þarf að veita
mun meiri fjármunum til fullorð-
insfræðslu en nú er.
Fleiri störf
Hagfræðingarnir eru á einu máli
um að orlofsárið sé ódýr kostur.
Það samsvarar tólf minútna stytt-
ingu vinnutímans á dag, eða einum
klukkutíma á viku, eða einni viku í
sumarleyfi. Kostnaðurinn nemur
aðeins 2,5% fyrir atvinnurekendur.
Ef þessar tillögur yrðu að veru-
leika myndi sextíma-vinnudagurinn
að vísu verða úr sögunni fyrst um
sinn. En á móti kemur að fáir munu
láta sig muna um að vinna tólf
mínútum lengur dag hvern, ef þeir
gætu með því móti safnað sér heilu
orlofsári, sem nýtist mun betur en
fáeinar mínútur á dag eða fáeinir
dagar á ári.
Loks myndi þessi tilhögun verða
til þess að störfum myndi fjölga og
atvinnuleysi minnka að sama skapi.
Auðvelt er að vinna upp tólf mínút-
ur á dag, en ef starfsmaður er fjar-
verandi hálft ár eða heilt þarf að fá
annan í hans stað, segja höfundar
þessarar nýstárlegur tillögu.
Valdimar Gíslason fyrir Mýra-
hrepp, Guðmundur Ingi Kristjáns-
son fyrir Mosvallahrepp, Kristján
Jóhannesson fyrir Flatreyrarhrepp
og Gestur Kristinsson fyrir Suður-
eyrarhrepp.
Á fundinum var fjallað um hin
margvíslegustu málefni. Farið var
yfir reikninga sýslusjóðs, sýslu-
vegasjóðs, ársreikninga hreppa
sýslunnar og sjóða í umsjá sýslu-
nefndar auk skýrslna um eyðingu
AIDS__________________l
að möguleika á að finna bóluefni.
Sem frumstig af því er verið að
kanna bindistað þann sem vírus-
inn notar til að fara inn í eitil-
frumurnar. Ýmislegt athyglisvert
var þar í gangi svo og athuganir á
þeim stað vírusins sem bindst við
eitilfrumurnar. Það var von
sumra að þarna væri e. t. v. um
stað að ræða þar sem finna mætti
bóluefni gegn. Greinilegt er þó að
hér eru mörg ljón í veginum, m. a.
fjölbreytileiki vírusins og sú stað-
reynd, að hann sækir í miðtauga-
kerfið. Þá voru einnig uppium-
ræður um áhrif annarra sýkinga
og virðist Ijóst, að aðrar sýkingar
samfara HIV sýkingu flýtir mjög
og auðveldi veirunni, að ná sér •
niður á einstaklingnum.Þá virðist
einnig áberandi, að þeir sem hafi
merki um fyrri kynsjúkdóma eða
fái aðra kynsjúkdóma samhliða,
eru veikari fyrir veirunni. Þá kom
einnig fram að veira virðist hafa
yfir að ráða ákveðnum eggja-
hvítuefnum sem bæla ónæmis-
kerfið beint, auk hinna vel þekktu
ónæmisdrepandi áhrifa.
refa og minka. Til skoðunar komu
ýmis erindi og fjárbeiðnir, og gerð-
ar voru fjárhags- og framkvæmda-
áætlanir fyrir sýslusjóð og sýslu-
vegasjóð.
Sýslunefndin fjallaði um at-
vinnumál og bendir í ályktun sinni
á þá uggvænlegu staðreynd, að
verði ekki nú þegar leystur sá vandi,
sem aðalatvinnugreinar Vestfirð-
inga eiga við að etja, verði brátt
ókleift að snúa vörn í sókn til efl-
ingar blómlegu mannlifi á Vest-
fjörðum. Bent er á að það eru hinar
hefðbundnu íslensku atvinnugrein-
ar, sjávarútvegur og landbúnaður,
sem að stærstum hluta standa undir
mannlífi á Vestfjörðum. Sýslu-
nefnd telur, að vandamál þessara
atvinnugreina hafi nú þegar verið
krufin svo til mergjar, að leiðir til
lausnar liggi fyrir. Stjórnvöld verði
því fyrir lok hundadaga að ákveða,
hvort stefnt skuli að frekari byggða-
röskun en orðin er með ófyrirsjáan-
legum afleiðingum, eða hvort hrint
skuli í framkvæmd markvissum
áætlunum um trygga og blómlega
byggð á Vestfjörðum. Sýslunefnd
telur, að það yrði óbætanlegur
skaði fyrir íslenskt þjóðfélag, ef
vestfirska stóriðjan, fiskframleiðsl-
an, legðist af og blómlegur land-
búnaður væri nauðsynlegt bakland
þeirra, er búa á mölinni. I ferðamál-
um, fiskrækt og lífefnaiðnaði
tengdum fiskveiðum eru fyrir hendi
lítt og ekki nýttir möguleikar. Vest-
firskt hugvit hefur nú þegar sannað
gildi sitt á iðnaðarsviðinu og ekki
að vita, hvað frá Vestfjörðum gæti
komið, ef öll orka, sem nú er Iögð í
að framfleyta atvinnurekstri frá
degi til dags, fengi útrás á annan
hátt. Vestfirðingar hafa aldrei Iegið
á liði sínu við uppbyggingu íslensks
þjóðfélags, en sífelld barátta við
fólks- og fjárstreymi úr héraðinu er
vandi, sem við fáum vart rönd við
reist. Sýslunefndin hvetur þó til
áframhaldandi baráttu og heitir á
góða menn til liðsinnis, svo að vest-
firskar byggðir haldi velli.
Rætt var um samgöngumál og
bendir sýslunefndin enn á þá stað-
reynd, að um er að ræða forgangs-
málaflokk á Vestfjörðum. Nefndin
fagnar þeim áföngum, sem náðst
hafa í samgöngumálum innan sýsl-
unnar undanfarin ár, en mörg verk-
efni bíða þó úrlausnar á þessu sviði,
svo að viðunandi megi teljast.
Sýslunefndin leyfir sér að benda
ráðamönnum á, að nú þegar þarf
að semja langtímaáætlun um gerð
jarðgangna þeirra í sýslunni, sem
rætt hefur verið um undanfarið.
Nefndin telur einsýnt, að sækja
þurfi verkkunnáttu í þessum efnum
til frænda vorra í Færeyjum. Jafn-
framt skorar sýslunefndin á íbúa
sýslunnar að standa fast saman í þvi
mikla hagsmunamáli, sem hér er
um að ræða. Þá hvetur sýslunefnd
stjórnvöld til að nýta þá lækkun,
sem orðið hefur á olíuvörum til
aukningar tekna vegasjóðs, þannig
að unnt sé að flýta gerð varanlegra
vega um landið.
Sýslunefndin ræddi um mennta-
og skólamál á Vestfjörðum og
harmar sérstaklega þá þróun i mál-
efnum Núpsskóla, sem nú er orðin.
Nefndin minnir á það menningar-
og menntahlutverk, sem skólinn
hefur gegnt á Vestfjörðum og víðar
allt frá stofnun hans. Sýslunefnd
skorar á stjórnvöld að standa við
loforð, sem gefin hafa verið um lag-
færingar á húsakynnum skólans.
Jafnframt verði innra starf skólans
byggt upp að nýju í samráði við
fræðslustjóra Vestfjarða, skóla-
nefnd Núpsskóla og nýjan skóla-
stjóra, sem ráðinn verði eigi síðar en
um næstu áramót. Sýslunefndin
skorar á þingmenn Vestfjarða að
leggja þessum málum lið m. a. með
útvegun fjármagns til endurreisnar
skólans.
Aðalfundurinn fjallaði um sam-
starf sveitarfélaga, og lýsir sýslu-
nefndin áhyggjum sínum yfir þróun
þeirra mála eftir lögfestingu hinna
nýju sveitarstjórnarlaga. Bent er á,
að ákvæði um stofnun héraðs-
nefnda, valdsvið þeirra og starfs-
vettvang eru afar óljós og til þess
fallin að valda vafa og ágreiningi, er
skaðað getur eðlilegt og árangurs-
ríkt samstarf sveitarfélaga í hinum
dreifðu byggðum Iandsins. Sýslu-
nefndin skorar á Alþingi að gera
hér hið fyrsta á bragarbót, svo að sú
nýskipan sveitarstjórnarmála, er
lögin gera ráð fyrir, hafi í för með
sér þá endurbót og eflingu byggðar
um landið, sem ætla verður að hafi
vakað fyrir löggjafanum. Þá beinir
sýslunefndin því til hreppsnefnda í
Vestur—ísafjarðarsýslu að taka hið
fyrsta til gagngerrar skoðunar, með
hvaða hætti skuli stofnað til sam-
starfs sveitarfélaga í sýlsunni á
grundvelli þeirrar stefnumörkunar,
er fram kemur í nýjum sveitar-
stjórnarlögum. Sýslunefndin bend-
ir hreppsnefndum á nauðsyn þess
að hefjast nú þegar handa í þessu
efni, svo að héraðsnefndir geti með
raunhæfum og heillavænlegum
hætti tekið við hlutverki sýslu-
nefnda í lok árs 1988 eða fyrr, ef
kostur er.
Þá var einnig rætt um uppbygg-
ingu Safns Jóns Sigurðssonar á
Hrafnseyri og sérstaka þýðingu þess
fyrir Vestfirðingafjórðung. Sýslu-
nefndin hefur hug á, að kanna
verði, hvort og þá með hvaða hætti
rétt væri að standa að flutningi
persónulegra muna Jóns Sigurðs-
sonar frá öðrum söfnum til Hrafns-
eyrar.
Síldin 1
mikið gert af því að víxla kvóta á
milli báta þannig að auka mætti
heildarkvóta og minnka kostnað við
að sækja aflann, kom þetta þannig
út að kvóti báta var jafnvel um 500
tonn. En þar sem nú hafa 30 bátar
skilað inn síldveiðikvóta má reikna
með að hver bátur verði með allt að
1100 til 1200 tonna kvóta. Eins
sagði hann að vonast væri til að
verðlagsforsendur verði teknar
verulega til endurskoðunar, „nátt-
úrlegar forsendur verði teknar með
í reikninginn“. í fyrra hafi verið bú-
ist við 24% hækkun á hráefni á
milli ára, en þegar öllu var á botn-
inn hvolft hafi hækkunin verið um
58%. Menn hafi gert ráð fyrir svo
stórri síld, þannig að stóran hluta
stórsíldar þurfti að salta upp í
samninga um millisíld.
Slysahœtta 1
varp í bíl sínum er hvatt til þess að
hlusta á þessa útvarpspistla því
i stefnt er að því að þar verði komið
á framfæri ýmsum fróðleik og leið-
beiningum til vegfarenda.
Um verslunarmannahelgina má
búast við mikilli umferð um allt
land og eru því vegfarendur hvattir
til sérstakrar árvekni, tillitssemi og
varkárni um þessa mestu ferðahelgi
ársins. Rétt er að minna á að gott
skap og gagnkvæm tillitssemi gerir
góða ferð betri — notkun bílbelta
og ökuljósa getur haft örlagarík
áhrif á ánægju ferðalags, og ferða-
hraði sem miðast við aðstæður er
líklegastur til að skila okkur heilum
heim.
Kjartan 1
vegna hvalveiða í vísindaskyni,“
sagði Kjartan, „en við höfum á
takteinum haldbær rök um að við
höfum farið eftir samþykktum
ráðsins og það er mikilvægt að
hvert tækifæri sé notað til að kynna
okkar mál ekki síst í erlendum fjöl-
miðlum. Sagði hann auðvitað að
við ramman reip væri að draga þar
sem ýmsir umhverfisverndarhópar
hefðu náð að halda uppi miklum
þrýstingi á bandarísk stjórnvöld.
Því væri ef til vill til góðs að málin
skyldu opinberast, það gæti orðið
til þess að sjónarmið íslendinga
kæmu víðar fram. „Menn hafa
kannski veigrað sér of mikið við að
vinna að almenningsáliti í málinu,
það hefði þurft að leggja mun meiri
áherslu á það en gert hefur verið
hingað til“ sagði Kjartan Jóhanns-
son að lokum.
Húseigendur athugið:
Athygli er vakin á því að auk samþykkis meðeig-
enda þarf leyfi byggingarnefndar fyrir því að setja
upp sjónvarpsskerma.
Þeir sem sett hafa slíka skerma upp án leyfis
mega búast við þvi að þeim verði gert að fjarlægja
þá að viðlögðum dagsektum.
Frekari upplýsingar eru veittar á skrifstofu bygg-
ingarfulltrúa, Skúlatúni 2, 2. hæð.
Byggingarfulltrúinn í Reykjavík