Alþýðublaðið - 08.10.1986, Blaðsíða 4

aSþýöu-
Miðvikudagur 8. október 1986
Alþýðublaðið, Ármúla 38, 108 Reykjavik
Sími: (91) 681866, 681976
Útgefandi: Blaö hf.
Ritstjóri: Árni Gunnarsson (ábm.)
Blaðamenn: Jón Daníelsson, Ása Björnsdóttir, Kristján
Þorvaldsson,
Framkvæmaastjóri: Valdimar Jóhannesson
Skrifstofa: Halldóra Jónsdóttir og Eva Guðmundsdóttir
Setning og umbrot: Alprent hf., Armúla 38
Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12
Áskriftarsíminn
er 681866
43. flokksþing Alþýöuflokksins 70 ára afmælisþing
ÍSLAND FYRIR ALLA
Kæru félagar. Frá þvi aö viö
komum seinast saman til flokks-
þings fyrir tveimur árum er mikið
vatn til sjávar runnið. Þau um-
skipti, sem orðið hafa á högum Al-
þýðuflokksins eru ótrúleg, á svo
skömmum tíma.
Alþýðuflokkurinn var ótvíræður
sigurvegari seinustu sveitarstjórn-
arkosninga. Reyndar er þar um að
ræða mesta kosningasigur í sveitar-
Síðari hluti
stjórnarkosningum sem flokkurinn
hefur unnið á lýðveldistímanum.
Miðað við þau kosningaúrslit, og
skoðanakannanir síðan, má ætla
fylgi flokksins á bilinu frá 17—
20%. Það er riflega þreföldun á
fylgi flokksins frá því sem það var
minnst fyrir seinasta flokksþing.
Nú telst Alþýðuflokkurinn vera
næststærsti flokkur þjóðarinnar.
Þá er það ekki síður ánægjulegt að
enginn kallar hann framar Faxa-
flóaflokk; í núverandi þingflokki
okkar er enginn þingmaður fyrir
allt svæðið frá Holtavörðuheiði til
. Hellisheiðar. En í sveitarstjórnar-
kosningunum reyndist Alþýðu-
flokkurinn vera næststærsti flokk-
urinn á landsbyggðinni með 22,5%
atkvæða.
E.t.v. er samt stærsta breytingin
sú, sem ekki verður í tölum talin.-
Vanmetakenndin gagnvart and-
stæðingum, sem setti mark sitt á
margan manninn hér áður fyrr, er
strokin burt úr ásýnd íslenskra
jafnaðarmanna. Hennar sér hvergi
stað lengur. Nú eru menn slollir af
því að vera jafnaðarmenn.
Kæru félagar. Fyrir formanns-
kjör á seinasta flokksþingi birti ég
ykkur stefnuyfirlýsingu, sem fróð-
legt er að rifja upp nú, í Ijósi þess
sem gerst hefur sl. 2 ár. Þar segir
m.a.:
1. Alþýðuflokkurinn á að hasla sér
völl afdráttarlaust vinstra megin
við miðju í hinu íslenska flokka-
kerfi.
2. Undir minni forystu mun Al-
þýðuflokkurinn taka af tvímæli
um, að við erum ekki gamaldags
kerfisflokkur heldur róttækur
umbótaflokkur, sem vill breyta
þjóðfélaginu í átt til valddreif-
ingar og virkara lýðræðis —
gegn miðstjórnarvaldi og rikis-
forsjá. Alþýðuflokkurinn mun
lýsa sig reiðubúinn til samstarfs
um stjórn landsins með þeim
öflum, sem vilja leggja þeirri
stefnu lið.
3. Við eigum að vera íhaldssamir á
farsæla og ábyrga stefnu í örygg-
is- og varnarmálum, stefnu, sem
forystumenn flokksins frá fyrri
tíð áttu drjúgan hlut í að móta
og nýtur stuðnings yfirgnæfandi
meirihluta þjóðarinnar.
4. Undir minni forystu mun Al-
þýðuflokkurinn vísa á bug öll-
um kenningum um Alþýðu-
bandalagið sem sameiningar-
eða forystuafl vinstrimanna, þó
ekki væri nema vegna klofnings-
iðju forvera þeirra í fortíðinni og
hörmulegrar reynslu þjóðarinn-
ar af ríkisstjórnarþátttöku AB
árum saman.
5. Undir minni forystu mun Al-
þýðuflokkurinn leita samstarfs
um að mynda forystuafl jafnað-
armanna og frjálslyndra afla,
vinstra megin við miðju í ís-
lenskum stjórnmálum. Mark-
miðið er að auka áhrif jafnaðar-
stefnunnar og jafnaðarmanna á
stjórn landsinsþ
Á seinasta flokksþingi sam-
þykktum við líka róttækustu um-
bótaáætlun, sem Alþýðuflokkur-
inn hefur sett sér, allt frá því hann
setti fram hina frægu 4ra ára áætl-
un á kreppuárunum, sem þá leiddi
til hinnar einu sönnu vinstri stjórn-
ar, sem verið hefur á íslandi
1934—37.
Stefnuyfirlýsing okkar ’84 er nú
öllum kunn, því að hún bar hið
fræga heiti: „Hverjir eiga ísland?
— Stefnuyfirlýsing Alþýðuflokks-
ins um leiðir til að jafna eigna- og
tekjuskiptingu og stuðla að þjóðfé-
lagslegu réttlæti“.
Þennan boðskap kynntum við
þjóðinni milliliðalaust á 100 fund-
um á átta mánaða timabili 1984—
85. Þar með sönnuðum við að ekk-
ert fær hindrað hugsjónahreyfingu
fólksins í að koma fram málum sín-
um, ekki einu sinni ofurvald fjöl-
miðla og fjármagns í annarra hönd-
um.
í framhaidi af þessu leggjum við
nú fyrir þetta flokksþing til um-
ræðu og afgreiðslu tillögur Alþýðu-
flokksins um róttæka „kerfisbreyt-
ingu“ á íslensku stjórnarfari. Þess-
ar tillögur okkar snúast um:
• Nýtt og réttlátt skattakerfi og út-
rýmingu skattsvika
• Nýtt húsnæðislánakerfi
• Einn lífeyrissjóð fyrir alla iands-
menn
• Valddreifingu frá ríkis- og em-
bættismannavaldi til sveitar-
stjórna og landsbyggðar
• Nýja atvinnustefnu í landbúnaði
og sjávarútvegi/fiskiðnaði, sem
stefnir að nýju vaxtarskeiði á
landsbyggðinni
• Samræmda launastefnu, sem
snýst um að draga úr óhæfilegum
launamun og tryggja aukinn
kaupmátt — án verðbólgu.
Þetta verða stóru málin í kom-
andi kosningabaráttu. Þannig
verða kjósendur jafnt sem and-
stæðingar krafnir svara við tillögu-
flutningi Alþýðuflokksins: Eru
menn með — eða á móti? Þannig
hefur Alþýðuflokkurinn ekki ein-
asta styrkt stöðu sína, hvað fylgi
varðar. Hann hefur líka náð mál-
efnalegu frumkvæði í stjórnmála-
umræðunni.
Nú velkist enginn í vafa um það,'
hvert Alþýðuflokkurinn stefnir.
Við heyjum baráttuna undir merkj-
um sígildrar jafnaðarstefnu, sem
snýst um virkara lýðræði, frelsi ein-
staklingsins til orða og athafna og
aukinn jöfnuð og réttlæti í þjóðfé-
laginu.
I ávarpi mínu til ykkar fyrir for-
mannskjör á seinasta flokksþingi
stóðu þessi orð: „Gleymum því
aldrei, að frá og með þeim degi sem
sjómaðurinn við færið, verkamað-
urinn með byggingarkranann og
uppfræðari æskunnar finna það
ekki í hjarta sínu lengur, að okkar
flokkur sé þeirra flokkur, þá hefur
okkur mistekist. Þá höfum við
hreinlega brugðist skyldum okkar
og ætlunarverki!*
Við þurfum ekki að kvarta und-
an því lengur, að málflutningur
okkar nái ekki eyrum fólks. And-
stæðingar okkar ræða fátt annað
fremur sín í milli en það, hvort þeir
geti starfað með Alþýðuflokknum
eða hvort Alþýðuflokkurinn sé lík-
legur til að vilja starfa með þeim.
Það er gott. Þannig á það að vera.
Þetta staðfestir betur en flest ann-
SETNINGARRÆÐA
Jóns Baldvins Hannibalssonar
formanns Alþýðuflokksins
manninn. Þeir sem haldið hafa
uppi merki jafnaðarstefnunnar og
Alþýðuflokksins á liðnum áratug-
um hafa vissulega fengið að kenna
á því. Á þessu þingi liggur frammi
bók, þar sem við minnumst látinna
félaga nokkrum eftirminnilegum
orðum. Ég bið ykkur, hvert og eitt,
að færa inn í þessa minningabók
nöfn þeirra, sem ykkur stóðu næst
og þið kunnið best að minnast. Hér
mun ég aðeins nefna nöfn þriggja
manna. Hver og einn þeirra mark-
aði spor í sögu þessarar hreyfingar,
sem seint mun fenna í. Þeir eru:
Jóhann Þorleifsson, einn stofn-
enda Alþýðuflokksins, sem lést
þann 15. des. 1985, 97 ára gamall.
Guðmundur Gíslason Hagalín,
rithöfundur, sem lést 24. febrúar,
1985.
Björn Jónsson, forseti Alþýðu-
sambands íslands, sem lést 26. apríl
1985.
Þótt önnur nöfn séu ekki nefnd
að þessu sinni, geymum við minn-
ingu þeirra allra þakklátum huga.
Ég bið alla þingfulltrúa að rísa úr
sætum og heiðra minningu hinna
látnu.
Félagar. Þegar ég nú lít yfir far-
inn veg þessi sl. tvö ár get ég ekki að
þvi gert, að mér finnst sæmilega
hafa til tekist. Þess vegna er þetta
flokksþing okkar núna ekki aðeins
afmælishátíð — það er líka sigur-
hátíð.
• Við höfum náð SÖGULEGUM
SÁTTUM í Alþýðuflokknum.
• Það ríkir nú meiri eining um
stefnu og starf flokksins en löng-
um áður.
• Mér er það sérstakt fagnaðarefni
að við höfum náð heilum sáttum
og sameiningu við félaga okkar
og skoðanabræður í Bandalagi
jafnaðarmanna.
Þegar sögulegir atburðir gerast,
gera þeir gjarnan boð á undan sér
með jarteiknum eða fyrirboðum.
Það hefur ekki farið fram hjá nein-
Framh. á bls. 3
að, að við höfum ekki aðeins náð
auknum styrk, heldur líka málefna-
legu frumkvæði.
Á slíkri stundu er gott að minnast'
fallinna félaga.
Þann 16. ágúst sl. minntumst við
þess að 100 ár voru liðin frá fæð-
ingu Ólafs Friðrikssonar. Hver eru
eftirmæli Ólafs Friðrikssonar í 70
ára baráttusögu íslenskra jafnaðar-
manna? Hann var brautryðjand-
inn, sem reisti merkið þegar fáir
aðrir höfðu kjark og einurð til að
hasla því völl. Hann var eldhuginn,
sem vakti menn til dáða, blés
mönnum í brjósti kjarki og baráttu-
anda. Hann var prédikarinn, sem
sáði — en uppskar ekki. Boðun
hans og málflutningur var neistinn,
sem kveikti bálið. Líf hans allt stað-
festir skáldlegt innsæi norðlenska
skáldsins sem sagði: Fáir njóta eld-
anna sem fyrstir kveikja þá.
Á langri ævi skiptast á skin og
skúrir. Við skulum minnast þess að
það er í mótlætinu sem reynir á
Molar
Sumargleðin
Þetta er sextánda árið sem Sumar-
gleðin skemmtir landsmönnum
og er það öruggt að enginn leik-
hópur skemmtikrafta og hljóm-
listarmanna hefur starfað svo
lengi og við jafnmiklar vinsældir.
Sumargleðin endar nú landsreisu
sína í Veitingahúsinu Broadway,
og er það í þriðja skiptið sem hún
kemur fram þar.
Að þessu sinni voru gerðar
miklar breytingar á Sumargleð-
inni og hún yngd upp þrátt fyrir
aldurinn. Aðalbreytingin er sú að
ein af okkar bestu söngkonum
gekk til liðs við hópinn, Sigrún
Hjálmtýsdóttir (Diddú). Einnig
komu til liðs við þá gleðimenn
fjórar fallegar dansmeyjar frá
Dansnýjung Kollu og eru þrjár af
þeim þekktar sem „Svörtu ekkj-
urnar“. Það var ekki eingöngu
bætt fólki inní skemmtidagskrána
því góður liðsauki bættist inní
hljómsveitina, ungur og efnilegu
hljómlistarmaður að nafni, Einar
Bragi.
Þeir eru auðvitað á sínum stað
hinir síungu og eldhressu Bessi
Bjarnason, Magnús Ólafsson,
Diddu
Einar Bragi
Hermann Gunnarsson, og svo
náttúrlega Ragnar Bjarnason
ásamthljómsveit sinni Ragnar á
veg og vanda að halda saman
þessum hressa fjórtán manna
hópi.