Tíminn - 02.07.1967, Side 8

SUNNUDAGUR 2. júM 1967.
8_________________________
Hver voru fyrirheitin?
Radsstjórnin heíur birt til-
kynningu unn, að stjómarflokk
arnir hafi orðið sannmála um að
halda stjómarsamstarfinu
áfram. Nú kemur þess vegna
bnátt að því, að ríkisstjórnin
þurfi að standa við þau fyrir
heit, sem hún og flokkar henn
ar géfu fyrir kosningamar. Þess
u«n fyrirheitum á ríkisstjórnin
það að þakka, að hún hélt
velli í kosningunum, að vísu
með talsvert naumari meiri-
hluta atkvæða en áður. Það er
þvi tímabært, að það sé rifjað
upp, hvernig stjórnarflokkam
ir höguðu málflutningi sínum
fyrir kosningar og hverju þeir
lotfuðu. Nú er það kjósend-
anna að ganga eftir efndunum.
„Barlómsáróður
Framsóknaru
Það var eitt helzta ádeiluefni
stjómarflokkanna á Fram-
sóknarflokkinn, að hann mál-
aði ástand efnafhagsmálanna allt
of dökkum litum. Afkoma at-
vinnuveganna væri engan veg-
inn slík og hann vildi vera
láta, enda þótt flokkur-
inn byggði málflutning sinn
fyrst og fremst á vitnisburði tals
manna atvinnuveganna sjálfra.
Framsóknarflokkurinn „sér ekk
ert annað en erfiðleika og öfug-
þróun“, sagði Alþýðublaðið.
Mbl sagði, að „Framsóknar-
menn hefðu klifað sí og æ á því
að atvinnuvegimir ættu við
mikla erfiðleika að búa og þar
væri allt á niðurleið. Sérstak-
lega hefði þessum svjirtsýnis-
áróðri verið beint gegn land-
búnaði og iðnaði og einnig nú
síðustu mánuði gegn sjávar-
útvegi“ (Mbl. 10. maí. Á þessu
var harnrað dag eftir dag í
stjórnarblöðum. Framsóknar-
flokkurinn var stimplaður
íbaldsflokkur fyrir að benda á
erfiðleika hjá atvinnuvegun
um. Hvað eftir annað komst
Mbl. svo að orði, að málflutn-
ingur Framsóknarflokksins
væri ekki annað en „svartsýn-
is- og barlómsáróður.“
Sagan um Þorstein
Til þess að gera þennan áróð
ur um „barlóm“ Framsóknar
manna sem áhrifamestan,
bjuggu áróðursmeistarar Sjálf
stæðisflokksins til söguna um
Þorstein á Vatnsleysu. Ein .út-
gáfa hennar var á þessa leið
(Mbl. 12. maí):
„Þorsteinn Sigurðsson bóndi
á Vatnsleysu, formaður Búnaðar
félags íslands, sagði flokks-
mönnum sínum til syndanna á
flokksþingi Framsóknar í
marz sl. Þorsteinn á Vatns-
leysu mótmælti sífelldum
áróðri Framsóknarflokksins um
að allt væri á niðurleið í land-
búnaðinum, og sagði, að þessi
áróður hefði þegar haft hin
verstu áhrif fyrir landbúnaðinn
og m.a. valdið því, að jarðir
hefðu ekki byggzt, búið væri
að sverta þennan atvinnuveg
svo, með stanzlausum bar-
lómi, að menn vildu ekki leggja
fyrir sig búskap. Fyrir þessi um
mæli m.a. var Þorsteinn á Vatns
leysu felldur úr miðstjóm Fram
sóknarflokksins.“
Þessi saga var endurtek-
in milli 20—30 sinnum í Mbl.
fyrir kosningarnar með tilheyr
andi skýringum um tilefnis-
lausan barlóm Framsóknar-
flokksins. Mbl. hélt áfram að
segja þessa Þorsteinssögu, þótt
hann lýsti því yfir opinber-
lega, að hann hefði enga slíka
ræðu haldið!
Landsfundurinn sagði
allt vera í lagi
Jafnhliða þessuim þaulskipu
lagða áróðri um barlóm Fram-
sóknarmanna var efnahags-
ástandinu lýst sem glæsileg-
ustu. Framfarir hefðu aldrei ver
ið meiri og „viðreisnin“ hefði
lagt öruggan grundvöll til að
byggja á. Að vísu stöfuðu nokkr
ir erfiðleikar af verðfalli, en
þá þyrfti ekki að óttast. í stjórn
málaályktun landsfundar Sjálf
stæðisflokksins sagði svo:
„Þótt verðfall framleiðsl-
unnar kunni að draga úr hag-
vexti um sinn, þá er efnahagur
þjóðarinnar nú svo traustur,
að auðið á að vera að forðast
veruleg efnahagsleg vandræði,
ef skynsamlega er á málum
haldið“.
Mbl. hélt því ákaft fram, að
með „viðreisninni“ hefði Sjálf-
stæðisflokkurinn lagt grund-
völl að stórstígum framförum og
öruggri þróun á sviði atvinnu-,
félags- og menningarmála“ (7.5.)
Porsætisráðherrann lofaði
mönnum, er hann setti lands-
fund Sjálfstæðisflokksins,
„frelsi, og framförum, bjart-
sýni og batnandi hag,“ ef þeir
aðeins veittu ríkisstjórninni
brautargengi áfram.
„Grunnur“ Jóhanns
Jóhann Hafstein vildi ekki
vera eftirbátur forsætisráð-
herra í því að lýsa hinu fagra
ástandi efnahagsmálanna. Hann
sagði í landsfundarræðu sinni,
TÍMINN
að viðreisnin hefði heppnazt svo
vel, að henni væri lokið. Hún
væri búin að leysa efnahagsmál
in svo fuUkomlega, að næsta
ríkisstjórn þyrfti ekkert um
þau að hugsa. Orðrétt sagði Jó
hann á þessa leið:
„Sú rikisstjórn, sem með
völd fer að alþingiskosningun
um loknum í júní í sutnar, get-
ur ekki haft það verkefni að
reisa við fjárhag og efnahags-
líf eða ahnenna þjóðfélags-
þróun. Verkefnið verður að
byggja á þeim grundvelli, sem
með viðreisnarstefnunni hefur
verið lagður.“
f framhaldi af þessu bjó Jó-
hann til kjörorð Sjálfstæð
isflokksins: Framtíðin verður
byggð á grunni viðreisnarinnar.
Samkvæmt þessu ættu efna-
hagsmálin ekki að þurfa að
valda ríkisstjórninni miklum
vanda næstu misseri.
Aðalloforð stjórnar-
flokkanna
Hvert var svo aðalloforð
stjórnarflokkanna í kosninga-
baráttunni? Það var í stytztu
máli dregið saman í fyrsta lið
stj órnmálaályktunar landsfund-
ar Sjálfstæðisflokksins, þeg-
ar hafin er upptalning á því,
sem flokkurinn ætli að gera
á komandi kjörtímabili. Þessi
málsliður hljóðaði svo:
„1. Stefnt verði að víðtæku
samkomulagi um verðlag og
kaupgjald, er treysti gengi
krónunnar og tryggi atvinnu
vegunum samkeppnisaðstöðu,
en launþegum batnandi
kjör.“
Alþýðuflokkurinn lofaði,
þessu sama, ekki síður mjög ein
dregið eða m.ö.o. traustari
gjaldmiðli, samkeppnishæfni
atvinnuveganna og bættum
kjörum launþega. Þá lofaði
Sjálfstæðisflokkurinn 10 ára
áætlun um eflingu atvinnu-
veganna auk margs konar
áætlana annarra.
Þannig sigruðu
stjórnarflokkarnir
Það stutta yfirlit, sem hefur
verið rifjað upp hér á undan,
sýnir nokkuð glöggt, hvernig
stjórnarflokkarnir fóru að því
að vinna kosningamar. Þeir
stiimpluðu það barlóm ein
an, að atvinnuvegirnir ættu
við nokkra teljandi erfiðleika
að etja. Að vísu væri verðfallið
nokkurt áfall, en ætti ekki að
valda verulegum erfiðleikum,
ef rétt væri stjórnað. Með „við-
reisninni11 hefði verið lagður
traustur grundvöllur að fram-
förum og batnandi afkomu bæði
atvinnuvega og launafólks. í
framhaldi af þessu var því
teflt fram sem höfuðloforði,
að gjaldmiðillinn yrði treystur,
atvinnuvegunum tryggð sam-
keppnisaðstaða og launþeg-
um batnandi kjör.
Með þessum áróðri og loforð
um tókst stjórnarflokkunum að
halda meirihlutanum, en þó
með nokkru minni atkvæðamun
en áður.
Gyllingarnar báru
árangur
Það verður að játa, eftir á,
að barlómsáróður stjórnarflokk-
anna gegn Framsóknarflokkn
um hefur borið einhvern árang
ur, alveg eins og 1946, þeg-
ar haldið var uppi svip
uðum málflutningi gegn Fram-
sóknarflokknum. Margir hafa
lagt meiri trúnað á gyllingar
stjórnarflokkanna, en aðvaranir
B’ramsóknarflokksins, jafnvel
talið aðvaranir hans merki um
íhaldssemi. Frarr-sóknarflokk
urinn lagði á það megináherzlu
að lýsa ástandinu eins og það
kom honum fyrir sjónir og
draga ekki upp glansmyndir af
gulli og grænum skógum, þegar
honum virtust verulegir erf-
iðleikar framundan. SMkt eitt
samrýmist ábyrgum stjórn-
málaflokki.
Það hefur hjálpað umrædd
um áróðri stjórnmálaflokk-
anna, að sökum áhrifa góðær
isins býr mikill hluti þjóðar-
innar við sæmileg kjör og hef
ur þvi látið stjórnast af þeirri
trú, að allt væri enn í bezta
lagi.
Nú er komið að
efndunum
Allt er þetta nú liðinn tími.
Stjómarflokkarnir fengu meiri
hlutann, sem þeir báðu um, og
nú er það þeirra að sanna í
verki, að þeir hafi haft rétt fyr
ir sér, þegar þeir sögðu, að allt
væri í stakasta lagi og það væri
aðeins „svartsýnis- og barlóms-
áróður“ hjá Framsóknarmönn
um að tala um erfiðleika hjá
atvinnuvegunum. Og nú er það
stjórnarflokkanna að efna lof-
orðin, sem þeir gáfu fyrir kos
ingarnar eða m.ö.o. að gera það
allt í senn að treysta gjald-
miðiilinn, tryggja atvinnuveg-
unuim samibeppnisaðstöðu og
launþegum batnandi kjör.
Þessi loforð voru gefin skýrt
og greinilega fyrir kosningar.
Nú er það kjósenda stjómar-
flokkanna að ganga eftir því að
staðið verði við þau. Og brátt
munu kjósendur geta dæmt um
hvorir rálku réttari og átoyrgari
málflutning fyrir kosningam-
ar, stjórnarsinnar eða Fram-
sóknanmenn.
Gæfumunur stjórnar-
flokkanna
Margt er rætt um það innan
Sjálfstæðisflokksins, að hann
skyldi stórtapa í kosningunum
en Alþýðuflokkurinn vinna á.
Margir kenna forystunni um.
Ekki sízt er hún ásökuð fyrir
hinn skefjalausa áróður Mbl. í
þágu erlends atvinnureksturs á
íslandi. Mbl. hefur oft oor'ð
þann svip, að frekar mætti líia
á það sem erlent blað en is-
lenzkt. Þótt ef til vill sé ekki
mikill skoðanamunur nulli
Alþýðuflokksins og Sjálfstæð
isflokksins u«i þessi mál, hefm
Alþýðublaðið rætt þau miklu
meira frá þjóðlegu sjónarmiði
en Mbl. Allt annar blær var
t. d. á málflutningi Alþýðu-
blaðsins en Morgunblaðsins, þeg
ar álmálið svonefnda var á döf-
inni. Fleiri dæmi mætti nefna.
Svo langt hefur Mbl. oft
gengið í þessum áróðri sínum,
að engu er líkara en að það
sé fjandsamlegt íslenzkum at-
vinnurekstri. Mbl. harmar það
ekki, þótt íslenzk fyrirtæki
hafi dregizt svo saman, að 'nó-g
hundruð manna hafa misst at-
vinnu sína. Mbl. fagnar ’ovi
líka dauflega. þegar íslenzkir
framtaksmenn byggja upp fyr-
fyrirtæki, sem veita ''iölda
manna atvinnu. En það fagnar
því linnulaust. að álfélagið
skuli nú óbeint veita 190 fslend
ingum atvinnu!
Tvímælalaust hefur Mbl
hrakið hundruð manna frá Sjálf
stæðisflokknum með þess-
um furðulega áróðri sínum.