Alþýðublaðið - 03.02.1988, Qupperneq 4

Miðvikudagur 3. febrúar 1988
4'
UMRÆÐA
Magnús Marísson skrifar w
I BYRJUN
NÝS ÁRS
„Þaö skýtur nokkuð skökku við að á meðan þeir félagar Gorbasjeff í Rússlandi og skoðana-
bræður hans i Kínaveldi sjá þá lausn helsta til bjargar iösnu efnahagslífi ianda sinna að
draga úr miðstýringu og kerfismennsku, þá förum við íslendingar i þveröfuga átt i helstu
atvinnugrein okkar, sjávarútveginum,“ skrifar Magnús Marísson m. a. i umræðugrein sinni.
Hinn pólitíski veruleiki sem við
blasir í upphafi nýs árs á sér margar
myndir. Nýbúiö er aö lögfesta halla-
laus fjárlög rikisins, nýtt söluskatts-
kerfi, nýtt tollakerfi og staðgreiðslu
skatta. Svo viöamikil eru öll þessi mál
og flókin hvert fyrir sig, að erfitt er aö
dæma um hvaöa áhrif þau hafa hvert
og eitt, aö maður tali nú ekki um þau
öll. Eitt stórmál enn er ótaliö og
sennilega það alstærsta og mikilvæg-
asta, löggjöfin um stjórnun fiskveiða
sem sett var í byrjun nýs árs. Miklar
umræöur og harðar uröu um hana en
„miðstýringarmenn og kerfissinnar"
höfðu sitt fram og þar með féll
stærsta og mikilvægasta vígi frjálsrar
atvinnustarfsemi þessa lands. Er að
furða þótt spurt sé, hvar eru þeir sem
forðum töluðu hæst um valdaafsal í
samhengi við þessi mál og enn er
spurt, hvar eru nú þar talsmenn hins
frjálsa framtaks? Nei. „Nú er hún
Snorrabúð stekkur" og þar hljómar að-
eins bergmálið af því sem var og yfir-
gnæfir þær fáu raddir sem rænu hafa
til að damla á móti kerfinu. En timinn
líður oóf það sem sagt hefur verið hér
á undan er búið og gert og er þar með
farið að orka tvímælis.
Fyrirliggjandi verkefni á þjóðmála-
sviðinu, þ.e.a.s. þegar menn eru búnir
að ná úr sér hinum „pólitísku timbur-
mönnum“ sem ætíð herja á samvisk-
una þegar verið er að keyra í gegn
stórmál á stuttum tíma og með treg-
um huga, eru eftirfarandi.
Nú þegar búið er að færa hin ýmsu
tekjuöflunarkerfi í betri og skilvirkari
búning, eða svo er sagt, þá ætti ekk-
ert að vera því til fyrirstöðu aö hið
margumrædda götótta tekjuöflunar-
kerfi rikisins haldi og skattatekjur all-
ar af launatekjum, rekstri fyrirtækja
og af fjármagnstekjum skili sér. Það
er ekki bara hægt að láta staðar num-
ið við að heimta skatt af launatekjum
einum, skattar af rekstri fyrirtækja og
fjármagnsgróða verða ■ líka að skila
sér, fylgst verður vandlega með hvern-
ig því reiðir af. Að sjálfsögðu verða
skattar hvaða nafni sem þeir nefnast
að vera hóflegir svo innheimta þeirra
dragi ekki úr framtaki manna og hvetji
til skattsvika. Þaö er ekki hægt að bú-
ast við því að menn hafi mikinn áhuga
fyrir því að borga háa skatta á meðan
skattborgararnir verða að horfa upp á
„lénsherra" nútímans sóa skattpen-
ingum þeirra af algjöru ábyrgðarleysi
svo sem dæmin sanna.
Hefja þarf hið bráðast endurskoðun
á núverandi löggjöf um stjórun fisk-
veiða með það að markmiði að við
fáum sem fyrst nýja löggjöf um þessi
mál þar sem athafnafrelsi og frum-
kvæði fá að njóta sin í stað kerfis-
þjónkunarog skrifræöis. Það skýtur
nokkuð skökku við aö á meðan þeir
félagar, Gorbaséff í Rússlandi og
skoðanabræður hans í Kínaveldi sjá
þá lausn helsta til bjargar lösnu efna-
hagskerfi landa sinna, að draga úr
miðstýrjngu og kerfismennsku, þá för-
um við íslendingar í þveröfuga átt i
helstu atvinnugrein okkar, sjávarútveg-
inum.
Ólokið er kjarasamningum, og hætt
er við að erfitt verði að koma þeim í
höfn ef marka má umræður manna
um þessi mál að undanförnu. Kjara-
samningar nú munu verða gerðir í
skugga, skatta- og verðlagshækkana
ásamt yfirvofandi gengisfellingar, ekki
þarf mikinn snilling til að benda á þá
augljósu staðreynd að ofantalin atriði
fara ekki vel saman. Hefja verður strax
þríhliða viðræður, atvinnurekenda, rík-
isvalds og verkalýðshreyfingar um
kjarastefnu næsta samningstlmabils
og þar verður að leggja öll spilin á
borðið og smíða ramma utan um allar
stærðir efnahagslífsins án þess að
nokkuð sé undan dregið. Markmiðið
er að við nánum samkomulagi um
kjarastefnu sem treystir hag þeirra
sem dregist hafa aftur úr, og stuðlar
að heilbrigðu og eðlilegu efnahagslífi,
sem laust er við kaupæði og óreiðu-
þenslu.
SMÁFRÉTTIR
Ólympíufarar
útnefndir
Einar, Guðrún og
Daníel keppa fyrir ís-
lands hönd á Ólympí-
uleikunum í Calgary.
Ákveðið hefur verið hvaða
aðilar taka þátt í Vetraról-
ympíuleikunum í Calgary,
sem þar hefjast 13. febrúar
n.k., fyrir hönd íslands. Fram-
kvæmdanefnd Ólympiunefnd-
ar íslands ákvað nú fyrir
skemmstu þá þrjá íslensku
íþróttamenn er fara skulu til
Calgary i byrjun febrúar. Ein-
ar Olafsson, mun fara og
keppa í 15 km, 30 km og 50 km
skiðagöngu, Guðrún Kristj-
ánsdóttir, keppir í svigi, stór-
svígi og tvikeppni (svígi og
bruni). Þjálfarar eru Helmuth
Maier frá Austurríki og Mats
Westerlund frá Svjþjóö. Far-
arstjóri og fulltrúi ÓLympíu-
nefndar íslands verður
Hreggviður Jónsson, formað-
ur Skíðasambands íslands.
Atak í grunnskólum:
Varnir gegn
vímuefnum
Menntamálaráðuneytið
hefur sókn gegn ávana- og
fíkinefnum í grunnskólum
landsins
Hafin er á vegum mennta-
málaráðuneytisins tilrauna-
kennsla í nokkrum grunnskól-
um meö nýtt námsefni um
fíknivarnir og miðar kennslan
að því að koma i veg fyrir að
ungt fólk ánetjist ávana- og
fíkniefnum.
Námsefnið er bandarískt
að uppruna og hefur verið
unnið fyrir frumkvæði Al-
þjóðahreyfingar Lions I sam-
vinnu við stofnunina Quest-
International i Bandaríkjun-
um. Lionshreyfingin á íslandi
hefur síðan ( árslok 1986 tek-
ið þátt í kostnaði ásamt for-
eldrasamtökunum Vímulaus
æska, við þýðingu og stað-
færslu námsefnisins í sam-
vinnu við menntamálaráðu-
neytið.
Hið nýja námsefni beinist
að einstaklingunum sjálfum
og félagslegu og siðferðis-
legu samhengi neyslu ávana-
og fíkniefna. Auk bandaríska
námsefnisins er á vegum
menntamálaráðuneytisins
unnið að útgáfu á sænsku
námsefni um fíknivarnir og
byggir það á svipuðum
kennsluaðferðum og bandar-
íska efnið.
Annar liður i fíkniefnavörn-
um ráðuneytisins er kaup
þess á sýningarrétti myndar-
innar „Ekki ég — kannski
þú“. Einnig er á vegum ráðu-
neytisins unnið að sérstöku
tveggja ára átaki til aö efla
félagsstarf nemenda í grunn-
skólum og hefurverið ráðinn
sérstakur námsstjóri í þvi
skyni.
A Bílbeltin
Jp* hafa bjargað