Alþýðublaðið - 31.08.1988, Qupperneq 2
2
Mióvikudagur 31. ágúst 1988
MÞYIUBLMÐ
Útgefandi:
Framkvæmdasfjóri:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Umsjónarmaður
helgarblaös:
Blaöamenn:
Dreifingarstjóri:
Setning og umbrot:
Prentun:
Blaö hf.
Hákon Hákonarson
Ingólfur Margeirsson
Kristján Þorvaldsson
Þorlákur Helgason
Haukur Holm, Ingibjörg Árnadóttir og Ómar
Friöriksson.
Þórdls Þórisdóttir
Filmur og prent, Ármúla 38.
Blaöaprent hf., Síöumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuöi. í lausasölu 50 kr. eintakiö virka daga, 80
kr. um helgar.
NÁTTÚRUHAMFARIR
0G ALMANNAVARNIR
RÍKISINS
Oöru hverju hrökkvum viö íslendingar upp úr þægindum
nútímans og erum illþyrmilega minnt á þá staöreynd, að
viö búum í harðgeru landi, þar sem allra veöra er von og
hætta af völdum náttúruhamfara ávallt skammt undan.
Fréttirnar af aurskriöunum í Ólafsfiröi eru tíðindi sem
minna okkur á staðreyndir um íslenska staóhætti og
nálægö okkar viö afl og eyðingarmátt náttúrunnar. Síöast-
liöinn sunnudag var lýst yfir hættuástandi á Ólafsfirði er
aurskriöur féllu á kaupstaðinn. Skriöurnar ruddust á hús
og garöa og hrifu meö sér bifreiðir og lausa hluti og ollu
skemmdum fyrir tugi milljóna króna. Vegir grófust í
sundur og flugvöllurinn lokaöist vegna bleytu í vatns-
viörinu. Sem betur fer uröu þó engin meiösli á mönnum
eöa banaslys af völdum aurskriöanna. Um 200 íbúar voru
fluttir úr heimilum sínum vegna náttúruhamfaranna og
hættunnarsem af þeim skapaðist. Fréttirnar frá Ólafsfiröi
hafaslegið óhug á landsmenn og menn minnast ósjálfrátt
skriða sem fallið hafa í öðrum landsfjórðungum á liönum
árum og skilið eftir sig dauða og rústuð heimili.
Alþýöublaöið birtir i dag itarlegt viðtal viö Guðjón Peter-
sen, framkvæmdastjóra Almannavarnaríkis ns. í viðtalinu
kemur meöal annars fram, að 15 kaupstaðir eru á skrá
vegna snjóflóðahættu. Það þarf ekki að koma neinum á
óvart að kaupstaðirnir 15eru allirá Vestfjörðum, á Norður-
landi og á Austfjörðum. í máli framkvæmdastjóra
almannavarna kemurennfremurfram, að mjög erfitt sé að
verjast aurskriðum. Orðrétt segir Guðjón Petersen:
„Hættulegu skriðurnar eru þess eðlis, að í aldanna rás
myndast þykk jarðvegstorfa upp eftir hlíðum. Síðan kemur
að því að hún er orðin það þykk, að þegar hún blotnar vel
upþ í rigningu verðurhún óstöðugog „húrrar“ þáöll niður.
Slík jarðvegstorfa getur grafið stóran hluta byggðar undir
sig.“ íviðtalinu sem Alþýðublaðið birtir i dag kemureinnig
fram, að í snjóflóðunum á Patreksfirði fyrirtæpum áratug
hafi varnargarðar, sem þá voru nýlega reistir, beint snjó-
flóðinu inn í byggðina. Guðjón Petersen staðfestir að
varnargarðamirhafi ekki verið reistiraö tilhlutan almanna-
varna á sínum tíma og segir mjög vandasamt að ráðast í
forvarnir af þessu tagi. Almannavarnir hafi þar af leiðandi
viljað fara mjög varlega í slíkar framkvæmdir. Það kemur
fram í máli framkvæmdastjóra almannavarna að hættu-
matið sem stofnunin er að vinna að þessa stundina sé
einmitt grundvöllur að gerð varnarvirkja gegn snjóflóðum,
en mun erfiðara sé að verjast aurskriðum. Sem dæmi
nefnirGuðjón Petersen að almannavarnirséu þegarbúnar
að veitafétil byggingar varnarvirkja í Holtahverfi áísafirði
og hefjast framkvæmdir við mannvirkin í haust. Sam-
kvæmt nýjum lögum um varnir gegn flóðum og skriðu-
föllum hefur verið stofnaður sérstakur sjóður sem hefur
fastar tekjur af iðgjöldum viðlagatryggingar. Verkefni til
varnar snjóflóðum og skriðuföllum hafa því fastar tekjur.
Að sögn Guðjóns Petersens er nú til fé í sjóðnum til að
hefja framkvæmdir víða. Það er ánægjulegt, að fjár-
veitingar skuli ekki vera þröskuldur í vegi nauðsynlegra
framkvæmda sem veita öryggi gegn eyðingu mannvirkja
og mannslífa af völdum snjóflóða og skriðufalla. Það er
því afar nauðsynlegt að hefja sem víðast um landið um-
ræddar framkvæmdir sem byggjast á hættumati
almannavarna. Það er einnig fyllsta ástæða til að hrósa
Almannavörnum ríkisins fyrir góðan undirbúning að for-
vörnum og virkan þátt stofnunarinnar í hamförunum á
Ólafsfirði þegar öryggisþjónusta og hjálparstarf við
byggðina voru samræmd af Almannavörnum ríkisins.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
Kaykjavík 12/12 1985.
Andris góður:
Sendi þér hénneð ujnheðnar upplýsingar.
124 hsfs gengið í rrfklrkjuns á árlnu, þritt fyrir helðsrlegar til-
raunlr til þess aö ganga af henni dauðrirrr
Hins vegar hafa aöeir.s 2o r.anns sagt slg úr kirkjunnl, og við laus-
legan yfirlestur sýr.ist nér, ai ítnö hafi fé betra.
£g held, við ettun ekkl aá haía ofriklar áhyggjur af prósar.tu-
reglunni í sa.tbandi við útsvanð. Hig grunar, að það komi betur
út en gamla fyrlrkomulaglð.
Með bestu kveðjua,
4.bf
Minnisblað séra Gunnars til fyrrum safnaðarfulitrúa: Farið hefur fé
betra.
Gót>i
\)W'
ftirinnl
FRÍKIRKJAN hefur mjög
verið í fjölmiðlum að undan-
förnu vegna brottvikningar
séra Gunnars Björnssonar og
mála sem lúta að brottrekstri
hans. Bréf Fríkirkjusafnaðar-
ins — sem reyndar heitir Frl-
kirkjan — er nýkomið út og
þar halda erjurnar áfram. Er
tæpast hægt að fullyrða að I
fréttabréfinu ríki andi kær-
leiksorða eða fyrirgefningar.
Þvert á móti. Hin nýja stjórn
helgar nær allt fréttablaðið
málefnum séra Gunnars
Björnssonar og eru ummælin
slík að lesanda fréttablaðs
Fríkirkjusafnaðarins finnst
hann að lestri loknum sjá
glitta í hala og klauffót
undan kjóli klerksins um-
rædda.
Guðmundur Hjaltason,
gjaldkeri Fríkirkjusafnaðar-
ins, skrifar grein í fréttablað-
ið sem heitir einfaldlega
„Fjármál safnaðarins". Þar
segir orðrétt:
„Bágborinn var viðskilnað-
ur fyrri stjórnar á sviði fjár-
mála safnaðarins og ein-
kenndist af kæruleysi og
trassaskap, þ.e. algerri
óreiðu og ábyrgðarleysi.
Eftir aðalfund í lok mai
1987 var hinn 4. júní haldinn
fyrsti fundur nýkjörinnar
stjórnar og var Eyjólfur Hall-
dórsson þar kosinn gjaldkeri
safnaðarins og skyldi hann
þar með annast fjárreiður
hans.
Daginn eftir stjórnarfund-
inn greiddi þó þáverandi for-
maður, Gísli ísleifsson, sjálf-
um sér þóknun fyrir dyra-
vörslu kr. 20.000 og tók hann
þá peninga sjálfur út af spari-
sjóðsbók safnaðarins í
Landsbankanum. Fjórum
dögum síöar, þ.e. 9. júní,
millifærir svo gjaldkeri kr. 1,5
milljónir út af reikningi í
Landsbankanum yfir í útibú
Sparisjóðs vélstjóra. Daginn
eftir voru síðan kr. 500.000
færðar yfir á sama reikning.
Engar skýringar hafa á þessu
fengist nema að hér hafi
kunningsskapur við útibús-
stjórann ráðið. Ofangreind
tilfærsla fjármuna er brot á
10. grein laga safnaðarins."
Og þá skrifar gjaldkerinn
um fjármál séra Gunnars
Björnssonar. Þar segir:
„Hinn 9. júni greiddi gjald-
keri svo Gunnari Björnssyni
kr. 62.342 sem var samansafn
gamalla kvittana og reikn-
inga, sem sumir voru allt frá
árinu 1984, fyrir fatahreinsun,
skyrtukaup, akstur, póst-
kostnað o.fl. Allar þessar
greiðslur hafði fyrri stjórn
neitað að greiða og sumar
einnig stjórnin 1985, þar sem
hér væri um að ræöa einka-
neyslu prestsins og annað
greitt með embættiskostn-
aði. Það er athyglisvert að
gjaldkeri „glataði“ flestum
fylgiskjölum frá þessum
tíma, en þessar nótur voru
betur varðveittar.
Fljótlega kom svo aö því
að gjaldkeri undirritaði ávis-
anir óútfyiltar og afhenti
presti tékkheftið þannig til
að vasast meö. Greiddi prest-
urinn síðan hina ýmsu reikn-
inga, m.a. greiddi hann sjálf-
um sér laun eftir eigin út-
reikningi, og nú tvo mánuði
fyrirfram. Þá hækkaði hann
laun sín í laun prófasts án
samþykkis stjórnar.
Ekkert var af hálfu gjald-
kera, og því síður prests,
fylgst með hvort innstæða
væri á tékkareikningi, enda
fóru nú fljótt að berast til-
kynningar um ávísanir, sem
innstæða var ekki fyrir. Þá
var og trassað að greiða
reikninga og við uppgjör í
byrjun júni sl. höfðu verið
greiddar um 88 þús. krónur í
dráttarvexti og kostnað
vegna ógreiddra reikninga og
innstæðulausra ávísana. Þá
hafði ekki verið greidd inn
staðgreiðsla skatta og nú i
júni, er það var gert upp, voru
þar komnir um 14 þús. kr.
dráttarvextir. Ekki hafði verið
séö um að greiða til Trygg-
ingastofnunar ríkisins hlut
safnaðarins i eftirlaunum
Þorsteins Björnssonar og
námu dráttarvextir vegna
þess kr. 41.660. Þá voru
komnir dráttarvéxtir á reikn-
ing frá RÚV fyrir auglýsingar
og svo mætti lengi telja.
Samtals voru greiddar kr.
144.519 i dráttarvexti og
kostnað vegna trassaháttar
þeirra, sem með fjármál safn-
aðarins fóru, þar til óreiðan
var gerð upp nú í júní sl.
Þá lét Gunnar Björnsson
gjaldkera greiða sér þóknun
fyrir aðstoð viö dreifingu
fréttabréfs í mai sl„ sem þó
var eingöngu áróðursbréf
fyrir þá félaga Gunnar og
Gisla fyrir síðasta aðalfund
safnaðarins. Greitt var með
ávísun á handhafa, kvittun
óundirrituð, en ávísunin síð-
an framseld af Gunnari
Björnssyni. Þannig mætti
lengi telja en hér verður stað-
ar numið að sinni.“
GUÐMUNDURHjaltason
gjaldkeri fjallar einnig um
kaupin á Betaníu og segir aö
ekki hafi legið fyrir samþykkt
safnaðarfundar um kaupin.
Þá skrifar gjaldkerinn um
viðhald Frikirkjunnar og
Garðastrætis 36, þar sem
embættisbústaður séra
Gunnars er til húsa.
Guðmundur segir:
„Mikið hefur verið stagast
á því að núverandi stjórn
safnaðarins ætlist til þess að
presturinn greiði af „sinum
lágu launum“ (eins og Gísli
ísleifsson komst svo snyrti-
lega að orði i Morgunblaðinu
fyrir skömmu) viðhald á
Garðastræti 36.
Hið sanna er að presti bar
að fá samþykki stjórnar fyrir
framkvæmdunum áður en í
þær var ráðist, hvað hann
ekki gerði.
í hverju var viöhaldiö fólg-
ið? Málning, gluggatjöld o.fl.
samtals fyrir um kr. 600 þús-
und.
Brýnu viðhaldi á kirkjunni
var slegið á frest og fjár-
munir safnaðarins notaðir til
kaupa á Betaníu.
Vonandi verður hægt að
hefja viðgerðir á kirkjunni
næsta vor þegar frá líður
Betaníukaupum og séð verð-
ur hvernig þeim reiðir af.
Fjárreiöur safnaðarins eru
nú komnar í rétt horf og eigi
lengur gefnar út innstæðu-
lausar ávísanir, og mun það
eigi ske meðan undirritaður
hefur með þau mál aö gera.“
Hér er sennilega best að
bæta amen við.
SERA Gunnar Björnsson
fær enn fleiri glósur á sig l
safnaðarbréfi Fríkirkjunnar
en fram koma í skýrslu gjald-
kera. Hans er getið á hverri
síðu bréfsins. En einna furðu-
legasta umfjöllunin um séra
Gunnar er þó heilsíða sem
bpr yfirskriftina Góði hirðinn?
Þar er birt minnisblað sem
séra Gunnar sendi Andrési
Andréssyni, þáverandi safn-
aðarfulltrúa Fríkirkjusafnað-
arins, tveimur mánuðum eftir
ritun afsökunarbeiðnibréfs
Gunnars í október 1985.
Segir í textanum að miði séra
Gunnars sýni viðhorf Gunn-
ars til safnaðar sins.
Síðan er minnisblaðið birt
Ijósritað. Þar stendur:
„Reykjavík 12/12 1985.
Andrés góður:
Sendi þér hérmeð umbeðn-
ar upplýsingar.
124 hafa gengið í Frí-
kirkjuna á árinu, þrátt fyrir
heiðarlegar tilraunir til þess
að ganga af henni dauðri!!!
Hins vegar hafa aðeins 20
manns sagt sig úr kirkjunni,
og við lauslegan yfirlestur
sýnist mér, að farið hafi fé
betra.
Ég held, við ættum ekki að
hafa ofmiklar áhyggjur af
prósentureglunni í sambandi
við útsvarið. Mig grunar, að
það komi betur út en gamla
fyrirkomulagið.
Með bestu kveöjum,
G.Bj.“
En nú eru líkur á því að
séra Gunnar hafi misst fleiri
úr söfnuðinum en 20. Og
spurningin er hvort farið hafi
fé betra?
Einn
með
kaffinu
Nonni kaldi neitaði alltaf að nota öryggislínu þegar
hann vann í byggingarvinnunni. Dag einn féll hann af
þriðju hæð og lenti á túni. Vinnufélagar hans hröðuöu
sér til Nonna kalda og spurðu hvort hann hefði meitt
sig.
Nonni kaldi þuklaði bein sín og svaraði:
— Sko, fallið meiddi mig ekkert. En ég fann dálítið
fyrir déskotans túninu!