Alþýðublaðið - 06.12.1989, Blaðsíða 2
2
Miðvikudagur 6. des. 1989
fLMIHlKLÍIHII
Ármúli 36 Sími 681866
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Dreifingarstjóri: Sigurður Jónsson
Setning og umbrot: Leturval, Ármúla 36
Prentun: Blaðaprent hf.
Áskriftarsíminn er 681866
Áskriftargjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 75 kr. eintakið.
LODDARABRÖGÐ
Á ÞINGI
Stjórnarandstaðan á Alþingi hefur stundað loddarabrögð til að
ná athygli fjölmiðla og slá ryki í augu fólks, segir Jón Sigurðsson
ráðherra í grein sem birtist í Alþýðublaðinu í gær. í fyrsta lagi hafi
hún haldið því fram að ekki sé samstaða innan ríkisstjórnar um
stöðu íslands í Evrópuviðræðunum, og að utanríkisrráðherra hafi
vanrækt mikilvægustu hagsmuni íslendinga í viðræðunum við
Evrópubandalagið. í öðru lagi hafi stjórnarandstaðan haldið því
fram að ekki sé samstaða um virðisaukaskattinn og í þriðja lagi
hafi rjkisstjóminni mistekist að stjórna efnahagsmálum.
Viðskiptaráðherra rekur lið fyrir lið stöðu mála og bendir á að
ríkisstjórnin hafi þvert á röksemdir andstæðinga náð góðum ár-
angri í efnhagsmálum þrátt fyrir erfitt árferði. Alþýðuflokknum
hafi tekist að ná fram lækkun á fyrirhuguðum virðisaukaskatti
þegar Ijóst var að tvegja þrepa skattur yrði engin töfralausn til
þess að lækka matvælaverð. Samkomulag stjórnarflokkanna
tryggi hins vegar umtalsverða lækkun. Það sé alrangt aö utanrík-
isráðherra vanræki að gæta hagsmuna íslendinga og bendir á að
Evrópubandalagið muni ekki Ijá máls á tvíhliða viðræðum eins
og Sjálfstæðisflokkurinn hefur krafist.
Sjálfstæðismenn vita betur. Þeir komast hins vegar upp með
loddaraskap eins og skoðanakannanir benda til. Það er aldrei vin-
sælt að stjórna þegar illa árar. Vonandi vænkast hagur þjóðarbús-
ins. Þá kynnu niðurstöður skoðanakannana að breytast.
BESTA JÓLAGJÖFIN
Jafnaðarstefna er í eðli sínu alþjóðleg. Það er kjarni hennar að
berjast gegn ranglæti og fy rir réttlæti. Boðskapur hennar er f riður
og frelsi öllum til handa, jafnrétti og bræðralag með mönnum og
þjóðum. Jafnaðarmenn hafa ævinlega beitt sér fyrir því að að-
stoða þjóðir sem eru efnhagslega afskiptar eða búa við óréttlæti
í stjórnmálum. Jafnaðarstefnunni verður ekki framfylgt nema
með samvinnu þjóða.
Islendingum ber að berjast fyrir umbótum í alþjóðamálum.
Sanngjörn skipan heimsmála byggir ekki síst á jöfnun lífskjara.
Við verðum að gera okkur Ijóst að sá jöfnuður næst ekki nema
mestar byrðar verði lagðar á auðugustu þjóðirnar, þar á meðal ís-
land. Sameinuðu þjóðirnar hafa stefnt að því að aðildarlöndin
legðu 1 % þjóðartekna til þróunarhjálpar. Við höfum fallist á þetta
ákvæði án þess að framfylgja því. Við erum víðsfjarri settu marki.
En við verðum að taka okkur á. Alþýðublaðið skorar á þingmenn
að taka höndum saman og auka til muna þróunarhjálpina til fá-
tækra þjóða, og stefna að því í áföngum að framfylgja settu
marki. Samstaða okkar með fátækum þjóðum stuðlar að friði og
frelsi í heimi.
A aðventunni, sem er gengin í garð, er bankað upp á hjá okkur.
Fjölmörg samtök og stofnanir hafa undanfarin ár unnið að marg-
víslegum mannúðarmálum og stólað á velvilja landsmanna.
Margir rétta líka hjálparhönd. Hjálparstofnun kirkjunnar hefur
safnað peningum á aðventunni undir yfirskriftinni Brauð handa
hungruðum heimi. Stofnunin reiðir sig að langmestu leyti á jóla-
söfnuna, en um 80% af fé Hjálparstofnunarinnar fæst þannig.
Meðal verkefna sem stofnunin glímir sérstaklega við um þessar
mundir er að styrkja fátæk börn á Indlandi til skólagöngu. Á ann-
að hundruð indversk börn njóta skólagöngu vegna framlaga frá
íslandi, en nú stendur til að styrkja enn fleiri börn.
Mað kostar fimmhundruð krónur á mánuði að veita einu barni
skólagöngu á Indlandi. Rík þjóð á að deila með þeim sem minna
bera úr býtum. Og okkur ber að svara kallinu. Verkefnin eru út um
allt. Réttum þeim sem þjást hjálparhönd. Það væri velþegin jóla-
gjöf sem auðug þjóð gæfi sjálfri sér, ef sérhver íslendingur legði
fimmhundruð krónur í söfnunarbauk Hjálparstofnunarinnar.
ÖNNUR SJONARMIÐ
ALÞYÐUBLAÐIÐ birti leiðara í
!>ær um vantraust Morgunblaösins á
forystu Sjálfstæðisflokkinn varð-
andi umræðurnar á Alþingi í fyrri
viku um LB/EFTA-málefni. Van-
traust Morgunblaðsins kom fram í
Keykjavíkurbréfi sem birtist sl.
sunnudag.
En þaö eru fleiri talsmenn hægri-
aflanna sem eru óhressir með þátt
og frammistööu forystu Sjálfstæðis-
flokksins í utanríkismálum þessa
dagana. Hægripressan DV birti leið-
ara í fyrradag sem einnig er hrein
vantraustsyfirlýsing á Þorstein
Pálsson formann Sjálfstæðisflokks-
ins og þingflokkinn allan.
Ritstjóri DV og fyrrum þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, Ellert Schram
ásakar forystu Sjálfstæðisflokksins
harðlega fyrir að hafa notað utan-
rikismál og teflt hagsmunum ís-
lands í tvísýnu í umræðunum um
vantraustiö á ríkisstjórnina á Al-
þingi í fyrri viku. Grípum fyrst niður
í leiöara Ellerts þar sem hann fjallar
um frammistöðu ríkisstjórnarinnar
og utanríkisráðherra í Evrópumál-
um og sjávarútvegsmálum sem
tengjast hagsmunum okkar á Evr-
ópumarkaði:
„Ekki verður dregið í efa að
ríkisstjórnin hafi í hvívetna gætt
hagsmuna íslendinga varðandi
verslun með fisk. Ekkert bendir
til annars en að utanríkisráð-
herra hafi staðið sig með mikilli
prýði í þeim könnunarviðræð-
um sem hann hefur stýrt. Og enn
er tækifæri til að taka upp tví-
hiiða viðræður við EB nú ef nú-
verandi vinnubrögð duga ekki.“
Og Ellert er ekki að spara þungu
skotin á forystu Sjálfstæðisflokksins
þegar Ijóst er orðið að formaður
flokksins og aðrir forystumenn hans
eru farnir að gera bandalag við
Hjörleif Guttormsson í Alþýðu-
bandalaginu um íslenska utanrikis-
stefnu:
„Sjálfstæðisflokkurinn er
ekki í góðum félagsskap þegar
hann gerir bandalag við Hjörleif
Guttormsson um íslenska utan-
ríkisstefnu. Sjálfstæðisflokkur-
inn hefur hingað til ekki notað
utanríkismái til upphlaupa.
Sjálfstæðisflokkurinn tekur
vonandi ekki upp á því í þessu
mikilvæga hagsmunamáli ís-
lensku þjóðarinnar að hlaupa
frá áratuga gamalli grundvallar-
stefnu sinni til þess eins að koma
höggi á andstæðinga sína.“
Ellert: Ásakar forystu Sjálfstæðisflokksins fyrir að gera bandalag viö
Hjörleif Guttormsson um utanrikismái.
Hvað gerir Sjálfstæðisflokkurinn
næst? Sækir um inngöngu í heima-
varnarliö Birnu Þórðardóttur?
JÓLABÓKAFLÓÐIÐ er runnið af
stað og á hverjum degi getur að líta
umsagnir um bókmenntir hátíð-
anna. Margt er misgáfulega skrifað,
en klippara þessa þáttar þykir tilefni
að birta glefsu úr ritdómi Arnar Ól-
afssonar í DV um helsta bókmennta-
verkið i ár, „Fyrirheitna landiö" eft-
ir Einar Kárason:
,JBygging sögunnar er vönduð
og áhrifarík, eins og vonandi
sést að framan. En strengir sög-
unnar tengjast einnig á annan
hátt margvíslega. T.d. þegar sagt
hefur verið frá löngu umliðinni
tilraun Bóbó til að myrða Badda
í 5. k„ er hann mjög umhyggju-
samur við Badda í Bandaríkjun-
um í 6. k. Og það er grátbroslegt,
að einmitt þessi úrslitatilraun
Bóbó til að vernda ungabarn sitt
og halda þannig í eiginkonuna,
varð til þess að hún yfirgaf hann.
Sagan er full af váboðum fram-
anaf, t.d. saga Bóbó í 1. k. um
fyrstu utanlandsför hans. Það
þótti nú aldeilis fínt að eiga
ömmu í Danmörku, en vonbrigð-
in með að finna þar fyrir niður-
drabbað rónabæli eru forboði
þeirrar ferðar sem nú er að hefj-
ast.“
Nú veif sem sagt lesandinn af
hverju bygging sögunnar er vönduð
og áhrifarík. Hvar værum við ef
ekki væru til krítíkerar til að segja
okkur hvaö meistaraverkin fjalla
Einn með kaffinu
— Hvernig frétti drottningin
að hún væri barnshafandi?
— Það var í öllum blöðun-
um!
DAGATAL
Ofbeldisseggur Reykjavíkur
Aðalmál dagsins er ofbeldið í
Reykjavík. Það er alveg sama
hvaða fjölmiðil litið er í eða hlust-
að er á; ávallt glymur sama við-
kvæðið við, ofbeldið í Reykjavík.
Lögreglustjóri kemur fram í hverju
viðtalinu á fætur öðru og ber
hendur fyrir höfuð sér, segist ekki
hafa mannskap og löggurnar séu
bara hættar að þora út á götuna.
Lögregluþjónum sé meira að segja
bannað að fara fáliðaðir á vett-
vang sakir hættu á því að vera
lamdir. En eins og kunnugt er fara
lögregluþjónar aðeins á stúfana ef
þeir eru í meirihluta og þá til að
lemja aðra og handjárna.
Lúlli léttlyndi var á vappinu á
gangstéttinni í morgun og heilsaði
mér eins og venjulega. Við fórum
auðvitað sem gamlir Reykvíking-
ar að ræða mál málanna, ofbeldið
í Reykjavík.
— Það er ekki nema von að
krakkarnir hagi sér svona, sagði
Lúlli, þeir gera bara eins og haft er
fyrir þeim.
— Já, þú meinar áhrif sjónvarps-
ins? spurði ég.
— Já, já, einmitt áhrif sjónvarps-
ins, sagði Lúlli.
— Já, þessar ofbeldismyndir á
Stöð 2 eru stórhættulegar fyrir
ungar og viðkvæmar sálir, sagði
ég-
— Já, sennilega eru þær það,
sagði Lúlli. En það er ekki það
versta.
— Nú?
— Nei, nei. Versta ofbeldið er
náttúrlega beinu sjónvarpssend-
ingarnar frá Alþingi. Og þetta eiga
að heita ráðamenn þjóðarinnar!
Það er bara leitun að öðru eins of-
beldi þegar rambóar þingsins
vaða hver yfir annan með svívirð-
ingum og skömmum.
— Já, þú meinar það, sagði ég
hugsi.
Lúlli glotti.
— Og ekki nóg með það. Heldur
þú ekki að sjónvarpsfréttirnar hafi
áhrif? Þar eru allir helstu áhrifa-
menn þjóðarinnar að skammast
hver út í annan og hóta hverjum
öðrum og ógna. Hvernig líður
ungmennum þessa lands eftir að
hafa hlustað á talsmenn sjávarút-
vegsins tjá sig um kvótann? Eða
þegar forysta launþegasamtak-
anna og málsvarar vinnuveitenda
hafa skipst á nokkrum vel völdum
skotum?
— Þú segir nokkuð, sagði ég.
— Já, já og ekki nóg með það,
sagði Lúlli. Svo er það allt prent-
aða ofbeldið.
— Prentaða ofbeldið?
— Já, í dagblöðunum. Það hefur
nú ekki góð áhrif á æsku þessa
lands að lesa allar svívirðingarnar
sem menn skrifa hver um annan.
Unglingur sem álpast til að lesa
grein eftir Hannes Hólmstein get-
ur fengið skrýtnar flugur í höfuðið.
Og lamið aðra unglinga í höfuðið
þangað til að þeir sjá skrýtnar
flugur einnig.
— Þetta er vandamál, samsinnti
ég með hnyklaðar brýr.
Nú var Lúlli kominn á flug.
— En aðalmálið Dagfinnur
minn, er náttúrlega fyrirmyndin
sem ungingarnir fá í sjálfum borg-
arstjóranum.
— í Davíð? spurði ég efins.
— Já, Davíð veður yfir alla
menn og lemur frá sér til hægri og
vinstri ef einhver reynir að standa
í vegi fyrir honum. Hann er hinn
sannkallaði ofbeldisseggur
Reykjavíkur. Þegar starfsdegi Dav-
íðs lýkur, taka ofbeldisseggir göt-
unnar við. Og löggan þorir hvorki
í Davíð né hina götustrákana.
Svo kvaddi Lúlli léttlyndi og
skildi mig eftir í þungum þönkum.