Alþýðublaðið - 09.02.1990, Qupperneq 1

Loksins,
loksins
Eggjastríð í uppsiglingu?
Eggjabirgdir safnast upp hjá stœrri framleidend-
um. Gœti leitt til veröstríös eöa tímabundinnar út-
sölu eins og fyrir jól.
„Ég bið menn einungis
að velta því fyrir sér hvort
nokkur von hefði verið til
þess að slíkir samningar
hefðu náðst ef ekki hefði
fyrst tekist hægum en ör-
uggum skrefum að lagfæra
rekstrargrundvöll höfuðat-
vinnuvega þjóðarinnar,"
segir Jón Sigurðsson, við-
skipta- og iðnaðarráðherra
í grein i Alþýðublaðinu i
dag. Jón segist skilja vel að
Þorsteini Pálssyni gangi illa
að túlka hina merku kjara-
samninga, sér og sínum
flokki í hag.
— SJÁ NANAR Á BLS. 5.
Eggjabirgðir safnast
upp hjá framleiðendun-
um um þessar mundir og
samkvæmt heimildum
Alþýðublaðsins munu
nú stærstu framleiðend-
urnir eiga a.m.k. nokk-
urra vikna birgðir á lag-
er. Þetta ástand gæti á
næstunni leitt til verð-
stríðs á eggjamarkaði
eða a.m.k. tímabundinn-
ar útsðiu svipað og gerð-
■st fyrir jólin.
Eftirspurn eftir eggjum
virðist vera nokkru minni
en framboðið um þessar
mundir. Eggin safnast því
upp hjá framleiðendum. Að
því er fróðir menn herma,
lendir uppsöfnunin nánast
öll á stærri framleiðendun-
um vegna þess að minni
framleiðendurnir eiga auð-
veldara með að koma um-
framframleiðslunni í verð
eftir einkaleiðum. Sam-
kvæmt heimildum Alþýðu-
blaðsins munu þess nú
dæmi að hjá einstökum
framleiðendum séu til
birgðir sem samsvari upp
undir eða jafnvel um mán-
aðar sölu.
Þetta þýðir auðvitað í
reynd að þessir framleið-
endur verða að velja á milli
þess að henda umfram-
framleiðslunni eða reyna
að koma henni í verð með
því að lækka verðið veru-
lega. Þetta var það sem
gerðist fyrir jólin þegar
eggjaverð fór um nokkurra
vikna skeið niður fyrir 200
krónur kílóið.

Gubmundur J. Gudmundsson, formaöur VMSÍ um samningana:
Sömu hugmyndir hétu
samsærisbrugg í fyrra
Ef tilraunin tekst skapast grunnur fyrir nýtt þjóöfélag og jöfnun lífskjara, sagöi
Guömundur í kratakaffi á miövikudag
„Ef þessi tilraun tekst þá
skapast grunnur fyrir nýtt
þjóðfélag á íslandi. Það
þarf auðvitað meira til,
einn allsherjar uppskurð á
kerfinu, en með þessu er
grunnurinn lagður. Bregð-
ist einhver hrynur allt yfir
okkur aftur með helmingi
meiri verðbólgu en við
höfum þekkt lengi“ sagði
Guðmundur J. Guðmunds-
son, formaður VMSÍ og
Dagsbrúnar á fjörugum
kratakaffifundi um ný-
gerða kjarasamninga á
miðvikudag.
Guðmundur sagði að mikil
hugarfarsbreyting hefði átt
sér stað með þessum samn-
ingum. Hann sagði að innan
Verkamannasambandsins
hefðu menn hreyft ámóta
hugmyndum á síðasta ári,
,,sem við reyndum að þræla í
gegn, en fengum ekki svör
frá hluta af Alþýðusamband-
inu og ég tala nú ekki um frá
Vinnuveitendasambandinu.
Þá vorum við taldir svikar-
ar og slíkar hugmyndir
kallaðar samsærisbrugg,
hugmyndir sem menn verða
þjóðhetjur fyrir í dag.“
Guðmundur sagði að hug-
arfarsbreytingin kæmi vel
fram í sögulegri auglýsingu
er ASÍ, VSÍ og Vinnumála-
sambandið kostuðu í samein-
ingu og birtast myndi daginn
eftir, fimmtudag. ,,Það ætlaði
næstum að líða yfir mig þeg-
ar ég sá textann og sjálfsagt
myndu margir gamlir samn-
ingamenn snúa sér við í gröf-
inni sæju þeir þetta. Það er
auðvitað sögulegt þegar
Vinnuveitendasambandið
boðar í auglýsingu með ASÍ
að með gömlu reikningsað-
ferðunum hafi öllum kostn-
aði verið veit sjálfvirkt út í
verðlagið og að nú gangi slíkt
ekki lengur. Þessi auglýsing
boðar út af fyrir sig nýja
tíma."
Guðmundur gerði ýmsa
sérhópa að umræðuefni og
sagði í því sambandi að það
þýddi ekki að vera með nein-
ar hækkanir umfram þær
sem í samningum væru, ann-
ars færi allt til helvítis. Það
væri dapurlegt til þess að
hugsa að eftir því sem launin
væru hærri væru menn harð-
vítugri í launakröfum. „Ég
treysti á að fyrirtæki og
stjórnvöld rjúfi ekki þessa
möguleika til að búa til nýtt
þjóðfélag og jafna lífskjörin.
Ef búvörur hækka ekki, vext-
irnir lækka eins og gert er ráð
fyrir, gengið heldur og opin-
berar hækkanir koma ekki
þá hef ég trú á því að þetta
haldi. En ef einhverjir sér-
hópar snara þessu yfir þá vit-
ið þið hvað blasir við.“
Guðmundur sagði að sjálf-
sagt yrði af öllum félögum
erfiðast að koma samningun-
um í gegn hjá Dagsbrún.
„Taxtar Dagsbrúnar eru þetta
40—50 þúsund krónur og
þarna liggur gremjan. Á hinn
bóginn er borðleggjandi að ef
tiiraunin tekst getur skapast
hér nýtt þjóðféiag og skilyrði
til þess að hækka þessi hræði-
lega lágu laun.“ Fundur
Dagsbrúnar um samningana
verður á mánudag kl. 4.
Mengun í Noröur-Atlantshafi:
Umhverfisverndar-
stofnun á fslandi
í undirbúningi
Alþjóðleg rannsókna-
stofnun fyrir umhverfis-
vernd um norðanveri Atl-
antshaf, staðsett á íslandi,
gæti orðið að veruleika
innan fárra ára. Nefnd
vinnur nú að því að athuga
möguleika fyrir slíkri
stofnun og mun væntan-
lega skila af sér niðurstöð-
um síðar í mánuðinum.
Að sögn Júlíusar Sólnes,
verðandi umhverfismálaráð-
herra, má vænta þess að ráð-
stefna innlendra vísinda-
manna og hagsmunaaðila
verði haldin snemma í mars í
kjölfar þess að nefndin skili
niðurstöðum sínum. Næsta
skref yrði síðan að leita form-
lega eftir samstarfi við aðrar
þjóðir um samvinnu á þessu
sviði.
Talsverður áhugi mun vera
fyrir því víða erlendis að
koma upp rannsóknastofnun
af þessu tagi, m.a. í Banda-
ríkjunum. Júlíus Sólnes
kvaðst einnig hafa nefnt
þessa hugmynd við Kanada-
menn og hefðu þeir ekki tek-
ið henni illa. Hins vegar
hefðu engar formlegar við-
ræður átt sér stað enn.
Nú þegar er til staðar al-
þjóðlegt samstarf varðandi
umhverfismál kringum norð-
urheimskautið og Júlíus Sól-
nes sagði að hugsanleg rann-
sóknastofnun hérlendis gæti
orðið eðlilegt framhald af því
samstarfi.
Arnþór Garðarsson, pró-
fessor við Líffræðistofnun
Háskólans, sem er formaður
nefndarinnar, sagði í samtali
við Alþýðublaðið að hér væri
um afar víðtækt svið að
ræða. Mengun af völdum
efna eða geislunar væri þó
það sem mörgum dytti fyrst í
hug þegar rætt væri um um-
hverfisvernd í hafinu.
Naudungaruppbod á bílum annan huern mánuð:
Flestir semja
Rúmiega 1800 bílar og
vinnuvélar verða boðnar
upp 10. febrúar ef eigend-
ur hafa ekki gert upp
skuldir fyrir þann tíma.
Svipaður fjöldi bíla hefur
að sögn borgarfógeta,
Jónasar Gústavssonar,
verið auglýstur til upp-
boðs að jafnaði annan
hvern mánuð síðastliðin 2
til 3 ár. Ekki kemur þó til
uppboðs nema á hluta af
þessum bílum.
Þær upplýsingar fengust
hjá Tollstjóraembættinu í
Reykjavík, sem er einn af
uppbóðsbeiðendum, að flest-
ir skuldaranna reyndu að
semja um greiðslur áður en
til uppboðs kæmi. Ef hins
vegar ekkert er að gert er
eignin seld hæstbjóðanda á
nauðungaruppboði.
„Við reynum að vera liðleg
í samningum við fólk sama
um hvers konar eignir er að
ræða. Nauðungaruppboð eru
alger þrautalending," segir
Þuriður Halldórsdóttir, full-
trúi hjá tollstjóra. „Það hristir
hins vegar oft upp í fólki þeg-
ar bíllinn er tekinn og fluttur
á Vökuplanið, þá kemur það
og gerir upp," sagði Þuríður.
Á nauðungaruppboðum
fer greiðslan fram í reiðufé.
Að sögn borgarfógeta er það
mismunandi hversu góð kaup
hægt er að gera þar. Gamlar
„druslur" seljist oft á verði
hærra en gerist á bílasölum,
en betri bílarnir hins vegar
oft á lægra verði.