Alþýðublaðið - 27.02.1985, Qupperneq 1
Miðvikudagur 26. febrúar 1985
40. tbl. 66. árg.
Magnús H. Magnússon um húsnœðismálin:
Eignaupptaka
1 stórum stíl
Guðmundur G.
Hagalín látinn
Guðmundur G. Hagalín, rií-
höfundur, lést í sjúkrahúsinu á
Akranesi að kvöldi sl. mánudags,
86 ára að aldri.
Guðmundur G. Hagalín fædd-
ist 10. október 1898 að Lokin-
hömrum í Arnarfirði. Á yngri ár-
um sínum stundaði hann sjó-
mennsku meðfram námi, en sneri
sér síðan að blaðamennsku og rit-
störfum. Var hann meðal annars
blaðamaður á Alþýðublaðinu
1928, en kennari við gagnfræða-
skólann á ísafirði 1928—1945 og
sömu ár bókavörður Bæjarbóka-
safns ísafjarðar. Við ritstörf í
Reykjavík 1946—1949, í Kaup-
mannahöfn 1949—1950 og Kópa-
vogi 1950—1955. Var bókafulltrúi
ríkisins 1955—1969. Var búsettur
að Mýrum í Reykholtsdal frá 1965
til æviloka.
Guðmundur gegndi ótal trun-
aðarstörfum í gegnum árin. Með-
al annars var hann bæjarfulltrúi á
ísafirði 1934—1935, formaður
Alþýðuflokks ísafjarðar í 6 ár, í
stjórn Alþýðuflokksins 1932—
1946, ritari Alþýðusambands
Vestfjarða 1932—1945 og for-
maður Kaupfélags ísfirðinga
1935—1946. Hann gegndi mörg-
um trúnaðarstörfum í tengslum
við rithöfundarferil sinn og
sömuleiðis fleiri trúnaðarstörfum
fyrir Alþýðuflokkinn í Kópavogi
og Garðahreppi.
Eftir Guðmund liggur fjöldinn
allur af ritum og greinum sem
langt mál yrði að telja upp, en
hans verður nánar minnst síðar í
blaðinu.
Eftirlifandi eiginkona Guð-
mundar er Unnur Aradóttir.
Á þriðja milljarðs króna þjófnaður úr Byggingasjóði ríkisins.
Ef fylgt hefði verið forskrift hús-
næðismálafrumvarps Alþýðu-
flokksins frá 1979 væru lán Bygg-
ingarsjóðs nú minnst 60°/o af bygg-
ingarkostnaði staðalíbúðar í stað
311/0 eins og nú er. Væru fasl að tvö-
talt hærri, auk þess sem frumvarpið
gerði ráð fyrir að lán til kaupa á
eldra húsnæði hækkaði samsvar-
andi. Á 10 árum átti kostnaðarhlut-
fall láns af staðalíbúð að vera kom-
ið í 80%.
Þetta er meðal annars niðurstaða
Mangúsar H. Magnússonar, vara-
þingmanns Alþýðuflokksins, er
hann ritar um húsnæðismál í rit-
stjórnargrein Brautarinnar, blað
Alþýðuflokksfélaganna í Vest-
mannaeynjum. Meginhugmyndin
1979 var að gera 10 ára átak til að
byggja Byggingarsjóðinn upp í eitt
skipti fyrir öll svo hann yrði í fram-
tíðinni að mestu óháður duttlung-
um fjárveitingavaldsins. Því miður
hefur þetta ekki gengið eftir og hús-
næðismálin nú í miklum ólestri,
þannig að þúsundir manna fá nú að
kenna á duttlungum fjárveitinga-
valdsins. Jafnvel svo að Morgun-
blaðið er farið að efast um siðgæð-
isvitund þeirra manna sem með þau
mál fara — væntanlega fyrst og
fremst fjármálaráðherra og félags-
málaráðherra.
I frumvarpi Sighvats Björgvins-
sonar og Guðmundar J. Guð-
mundssonar til breytinga á tekju-
og eignarskattslögum er lagt til að
við álagningu tekjuskatts vegna
tekna ársins 1984 komi til 10% af-
sláttur til fiskverkunarfólks — af
beinum tekjum af störfum ófag-
lærðs verkafólks, faglærðs starfs-
fólks í fiskiðnaði, sem og hjá fólki
við verkstjórnarstörf í fiskiðnaði.
Er þetta sams konar frádráttur
Vandræðin byrjuðu fyrir alvöru
strax í febrúar 1980 þegar ríkis-
stjórn sjálfstæðismanna, fram-
sóknarmanna og alþýðubandalags-
manna skerti markaða tekjustofna
Framh. á bls. 2
og fiskimannafrádrátturinn nemur
samkvæmt gildandi lögum. í grein-
argerð með frumvarpinu segir
meðal annars:
„Hér er um tiltölulega einfalda
aðgerð að ræða sem tryggir varan-
legar kjarabætur og gæti komið
nokkuð til móts við þá sérstöku
kjaraskerðingu sem fiskverkunar-
fólk hefur orðið fyrir að undan-
förnu og auk þess getur þetta orðið
Framh. á bls. 2
Sighvaiur og Guðmundur J.:
10% skattaafsláttur
til fiskverkunarfólks
Þessi mynd var tekin á fundi Jóns Baldvins Hannibalssonar á Ólafsfirði, sem var liður ífundaherferðinni
um Norðurland um síðustu helgi. Fjölmenni var á öllum fundunum; samtals má œtla að fundina á
Blönduósi, Hvammstanga, Skagaströnd, Ólafsfirði og Dalvík hafi sótt áfjórða hundrað manns. Fundirn-
ir áttu það sammerkt að fjölmargar fyrirspurnir voru lagðar fram og umrœður líflegar. Nánar verður
greint frá fundunum í máli og myndum á morgun.
Útvarpslagafrumvarpið:
Boöveitukerfið á
vegum sveitarfélaga
Tillögur Alþýðuflokksins
Einsog komið hefur í ljós, þá er
Sjálfstæðisflokkurinn hund-
óánægður með hvernig framsókn-
armönnum hefur tekist að snúa
sjálfstæðismönnum í meiri hluta
menntamálanefndar í neðri deild
Alþingis um fingur sér, varðandi út-
varpslagafrumvarpið. Mikil heift er
nú í garð Halldórs Blöndal og telja
sjálfstæðismenn að hann hafi lúff-
að fyrir Framsókn.
Meirihluti menntamálanefndar
skilaði sameiginlegu áliti. Það er
tvennt í breytingatillögum meiri-
hlutans, sem sérstaklega hefur pirr-
að „frelsispostula“ Sjálfstæðis-
flokksins. Annars vegar er það hinn
svokallaði Menningarsjóður út-
varpsstöðva, sem fái 10% af verði
auglýsinga hjá einkastöðvum, og á
að greiða úr honum hlut Ríkisút-
varpsins í hallarekstri Sinfóníu-
hljómsveitarinnar og nota hann til
eflingar innlendrar dagskrárgerðar.
Hitt atriðið sem fer fyrir brjóstið á
þessum sjálfskipuðu fulltrúum
„frelsisins" er að útvarpsstöð, sem
sendir út eftir þræði, svokallaðar
kapalstöðvar, hafa ekki leyfi til að
auglýsa gegn gjaldi, þar sem þær
geta innheimt afnotagjöld.
Mogginn sá á sínum tíma ekki
ástæðu til að bregða fæti fyrir út-
varpslagafrumvarpið, hinsvegar tel-
ur hann fulla ástæðu til þess nú og
DV rembist einsog rjúpan við staur-
inn í leiðara eftir leiðara og svart-
höfðarausi að rakka niður álit
meirihlutans. Sjálfur varaformaður
Sjálfstæðisflokksins Friðrik Sóp-
husson geysist fram á völlinn og ber
fram sína eigin breytingartillögu,
þar sem auglýsingafrelsinu er sleppt
lausu.
Minnihluti menntamálanefndar
var klofinn í frumeindir sínar og
skilaði hver fulltrúi sínum eigin til-
lögum og áliti. Lang ítarlegastar
voru breytingatillögur Jóns Bald-
vins Hannibalssonar. Við höfðum
samband við Jón Baldvin og báð-
um hann að greina okkur frá, hverj-
ar helstu nýjungarnar væru í breyt-
ingatillögunum.
Jón Baldvin sagði að grundvall-
aratriðið í þessum breytingatillög-
um hans væri að boðveitukerfið
yrði á vegum sveitarfélaganna og
stefnt yrði kerfisbundið að því að
koma upp sameinuðu kerfi til
tölvuvæðingar þjóðfélagsins. Þetta
er hin svokallaða „common carri-
er“-regla, þar sem eignarhald og
viðhaldsskylda á kapalkerfinu er
aðskilin frá fyrirtækjunum, sem
notfæra sér þjónustu kaplanna.
Með þessu er allt boðveitukerfið
haft undir einum hatti og mun það
þjóna upplýsingaþjónustu í sveitar-
félögunum.
Það er að yfirlögðu ráði að sveit-
arfélögin eru látin reka boðveitu-
kerfið, en ekki ríkið, eða Póstur og
sími fyrir þess hönd. Ef ríkið sæi
um þetta, færi það eftir fjárveiting-
um frá því, hversu hröð uppbygg-
ingin yrði. Með því að láta sveitarfé-
lögin reka boðveitukerfið geta þau
sjálf ákveðið hvort þessi uppbygg-
ing fær forgang fram yfir önnur
verkefni. Þetta mun gerast á löng-
um tíma en leggi sveitarfélögin
megináherslu á þetta getur upp-
byggingin gengið hraðar. Eðlilega
má búast við að uppbyggingin verði
hröðust í þéttbýlinu, en Alþýðu-
flokkurinn telur best að frumkvæð-
ið komi frá fólkinu sjálfu og það
gerist best í gegnum sveitarfélögin.
Jón Baldvin sagði að Alþýðu-
flokkurinn hefði lagt fram lista yfir
aðila, sem leitað yrði álits hjá, og
varð meirihlutinn við þeirri ósk.
Sagði hann að tilgangurinn með þvi
hefði verið sá að fá sem flestar
ábendingar og taka tillit til þeirra.
Hefðu margar góðar ábendingar
’oorist og mikil vinna verið lögð í að
samræma þær frumvarpinu.
Þá sagði Jón Baldvin, að með
breytingatillögum Alþýðuflokksins
væri lagt til að tilraun yrði gerð með
afnám einkaréttar Ríkisútvarpsins
og leyfð yrðu óháð útvörp annarra
aðila. Hvað auglýsingar áhrærði,
þá legði Alþýðuflokkurinn til að
leyfðar yrðu auglýsingar í þráðlaus-
um útsendingum en ekki í kapal-
kerfum, þar sem þeir aðilar gætu
innheimt afnotagjöld. Einnig sagði
hann að í breytingatillögunum væri
gert ráð fyrir að félag, sem hyggst
reka útvarpsstöð, leggi fram 5 millj-
ónir í tryggingu fyrir ábyrgð félags-
ins á útsendingum. Þetta er gert til
að sá aðili, sem rekur útvarpsstöð,
geti staðið við þær skyldur, sem á
hann eru lagðar, t. d. ef deilur sköp-
uðust um meiðyrðamál.
Einsog fram hefur komið sendi
Hjörleifur Guttormsson frá sér sín-
ar eigin breytingatillögur og sömu
sögu er að segja um Kristínu S.
Kvaran og Guðmund Einarsson,
Bandalagi jafnaðarmanna.
Framh. á bls. 2