Alþýðublaðið - 06.09.1994, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 6. september 1994 FRETTIR ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5

Rauðakrosshúsið við Tjamargötu hefur nú verið starfrækt um níu ára skeið með góðum árangri:
Athvarf fyrir böm og
unglinga í vanda
Auk athvarfsins er rekin símaþjónusta sem er opin allan sólarhringinn allt árið um kring
Rauðakrosshúsið við Tjarnargötu veitir börnum og unglingum sem eiga við erfiðleika að stríða
margskonar aðstoð og aðhlynningu. Alþýðublaðsmynd Einar Ólason
ann 14. desember í ár
eru liðin níu ár frá opnun
Rauðakrosshússins svo-
nefnda að Tjamargötu 35,
Reykjavík og má segja að það
hafi ekki tekið það svo langan
tíma að sanna tilverurétt sinn.
Húsið hefur smám saman bætt
við þjónustuna sem það veitir
og heldur það úti í dag neyðar-
athvarfi, símaþjónustu og ráð-
gjöf, sem sérstaklega er hugsuð
fyrir börn og unglinga sem eiga
við vandamál að stnða. Þó er
eitthvað urn að fullorðið fólk
nýti sér þjónustuna líka.
Megintilgangurinn með opn-
un Rauðakrosshússins var að
koma til móts við þarfir bama
og unglinga sem ættu við vem-
lega erfiðleika að stríða. At-
hvarfið skyldi vera opið allan
sólarhringinn, alla daga ársins
og þannig auðvelda bömum og
unglingum að leita sér aðstoð-
ar. Athvarfið er sérstaklega ætl-
að þeim sem em 18 ára og
yngri og þurfa aðstoð við að
leysa úr vanda sínum. I athvarf-
inu er boðið upp á svefnað-
stöðu, næringu, aðhlynningu,
stuðning og ráðgjöf.
Símaþjónusta opnuð
Árið 1987 var opnuð sérstök
símaþjónusta Rauðakrosshúss-
ins, til að svara mikilli eftir-
spum eftir slíkri þjónustu.
Haustið 1991 fékkst svo grænt
númer (99 66 22) til að auð-
velda bömum og unglingum á
landsbyggðinni að hringja, svo
og til að símtölin kæmu ekki
fram á sundurliðuðum reikn-
ingum. í þennan síma er hægt
að hringja allan sólarhringinn
alla daga ársins og ræða við-
kvæm málefni án þess að þurfa
að gefa upp nafn og símanúm-
er.
Ekki er nauðsynlegt að hafa
næturdvöl í Rauðakrosshúsinu
til að leita sér þar aðstoðar,
heldur geta menn kíkt við og
fengið að ræða við ráðgjafa ef
menn óska. Oft gerist það í
kjölfar viðtals. Sjö fastráðnir
starfsmenn vinna við Rauða-
krosshúsið auk fjölda sjálf-
boðaliða. Húsið er fjármagnað
af Rauðakrossinum, svo og em
seld jólakort og skilaði sú sala
um 900 þúsund króna hagnaði
um síðustu jól. Einnig hefur
húsið þegið töluvert af ftjálsum
framlögum, meðal annars átta
manna bifreið sem sjálfboða-
liðar nota til að koma illa föm-
um unglingum í miðborg
Reykjavíkur til aðstoðar aðfara-
nætur laugardaga.
Gestakomur aukast
Rauðakrosshúsið hefur safn-
að saman tölulegum upplýsing-
um um starfsemi sína og í þeim
kemur meðal annars fram að
gestakomur á árinu 1993 vom
131 og jukust þær úr 100 árið á
undan. A bak við þessa 131 ge-
stakomu munu vera 83 einstak-
lingar og af vom 49 að vitja
húss í fyrsta skipti. Flestir
þeirra 22 sem komu oftar en
einu sinni til dvalar, munu vera
gestir sem stunda stífa vímu-
efnaneyslu.
Miklar sveiflur em á milli
mánaða. I júní, þegar flestir
komu, vom 26 gestakomur, en
einungis 4 létu sjá sig mánuði
síðar, í ágúst. Gistinætumar á
árinu vom alls 754 og að baki
þeim 131 gestakoma eins og
áður kemur fram. Það mun
vera fækkun frá því 1992, en
þá vom gistinætumar 804.
Það kemur ekki á óvart að
meirihluti þeirra sem gista hús-
ið hafa lögheimili í Reykjavík
(53%), þar sem húsið er nú ein-
mitt í hjarta þeirrar borgar, ná-
grannabæir Reykjavíkur skipta
með sér 27% og hver landshluti
sem eftir er er á milli 2 - 8%.
Að vísu virðist enginn Vest-
firðingur hafa ratað inn fyrir
dyr Rauðakrosshússins á þessu
herrans ári 1993.
Þrír af fjórum börn
einstæðra
Kynjahlutfall gesta er nokk-
uð jafnt. Þar koma þó ívið fleiri
piltar, eða 58% á móti 42%
stúlkna. Það mun þó vera
breyting ffá fyrri ámm. Meðal-
aldur gesta er á bilinu 16-17
ára og virðist það vera nokkuð
stöðugt á milli ára. Stúlkumar
em þó heldur yngri, um 15,6
ára að meðalatali en drengimir
16,8 ára.
Það er sláandi að einungis
39% gesta em í námi og heil
22% virðast hafa komist upp
með að flosna upp úr skyldu-
námi. Það er einnig sláandi
hlutfall þeirra gesta sem eiga
foreldra sem em ekki í sambúð
en það em 76%. Tvö prósent
hafa misst annað eða bæði for-
eldri en 22% eiga foreldra í
sambúð.
Af þeim sem koma í hús era
56% sem em hvorki í vinnu né
í skóla. Allmargir koma beint
af götunni, eða 17% gesta og
20% fara á götuna að dvöl lok-
inni. Algengustu orsakir þess
að menn leituðu vistar vora
húsnæðisleysi (38%), sam-
skiptaörðugleikar við foreldra
eða forráðamenn (27%) og
vímuefnaneysla gesta (15%).
Gelgjuskeiðið áberandi
í símtölum
Notkun á símaþjónustunni
hefur dregist töluvert mikið
saman á milli ára. Á árinu 1992
hringdu inn 7528 en árið eftir
4460.1 ársskýrslu Rauðakross-
hússins segir að sennilegar
skýringar á þessari fækkun séu
aukning á þjónustusímum sem
em með 99 númer svo og lítil
kynning á símaþjónustunni í
gmnnskólum á síðasta skólaári.
Þar segir einnig að ástæður
hringinga séu margvíslegar og
nánast engin takmörk fyrir því
hvað hringjendur vilji ræða. Þó
séu þættir er tengjast gelgju-
skeiðinu meira áberandi en aðr-
ir og þá helst spumingar um
getnaðai-vamir, kynlíf, ástina,
líkamann tilfinningar, sam-
skipti við foreldra, gagnstæða
kynið, vímuefnaneyslu, sjálfs-
myndina, einelti ofbeldi og
vanlíðan af ýmsum toga.
Að telja
fólk af
sjálfsvígum
Stúlkur em í miklum meiri-
hluta þeirra sem hringja eða
52%. Piltar em 29%, þær sem
ekki lengur teljast stúlkur em
13% og karlar 6%. Ef taldir em
allir sem hringdu, þá er meðal-
aldurinn 21,6 ár en annars em
langflestir í aldurshópnum 13 -
16 ára. Lengd símtala er að
meðaltali 6,5 mínútur, en þau
lengjast umtalsvert í ákveðnum
tilvikum. Það er þegar sjálfsvíg
ber á góma. Þá fer meðallengd
símtals upp í 22 mínútur. Slík
símtöl vom 120 talsins á árinu
1993.
Tíminn sem flestir hringja á
er eftir að gmnnskólanemendur
koma heim úr skóla en foreldr-
ar em ókomnir úr vinnu. Það er
tíminn á ntilli 13:00 og 17:00.
Þó er talsvert hringt um kvöldin
og um helgar.
Daggestir á árinu vom 1.717
og er fjölgun sú sem varð frá
árinu á undan einkum skýrð
með aukningu þeirra tilvika þar
sem ráðgjöf var þegin í Rauða-
krosshúsinu. Nú leita einnig
fleiri strákar eftir aðstoð en á
síðasta ári.
Vantar
framhaldsmeðferð
Það er ljóst eftir þessa lesn-
ingu að gott starf er unnið í
Rauðakrosshúsinu. Það að
hjálpa illa fömu fólki á fætur á
ný er ómetanlegt fyrir þjóðfé-
lagið og þá sérstaklega þessu
unga fólki sem á allt lífið fyrir
höndum. Það getur hreinlega
skipt sköpum um líf og dauða
að gripið sé í taumana á réttu
augnabliki.
Þá er ljóst að húsið hefur ein-
ungis bolmagn til að sinna
bráðatilfellum og ekki er sopið
álið þó í ausuna sé komið. Vax-
andi atvinnuleysi stendur fyrir
dymm og oft er erfitt fyrir
reynslulítinn menntunarlausan
ungling að koma undir sig fót-
unum. Starfsmenn Rauðakross-
hússins reyna að tryggja að
unglingurinn fari ekki frá þeim
öðmvísi en honum sé tryggður
áffamhaldandi stuðningur opin-
berra aðila, en þá kemur að
þeim vanda að lítil sem engin
íjölskylduráðgjöf er á vegum
hins opinbera
Hœtti skyldunámi
22%
Mynd 9
Skólaganga gesta
Skyldunámi ioklö
39%
I framhaidsnnámi
13%
Mynd 10
Kynforeldrar gesta
Annaö/basöi látin
2%
Hveijlr hringja?