Alþýðublaðið - 28.10.1994, Blaðsíða 7

■mynd: E.ÓI.
FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1994
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
Leigubílstjórar: Þeir verða nú ekki lengur skyldaðir til að vera t stéttarfélagi, en sú krafa verður gerð til þeirra að þeir geti borið þungar ferðatöskur, ef
marka má frumvarp um leigubila.
Skylduaðild felld úr gildi
Akstur leigubíla takmarkaður við 70 ára aldur og bílstjórar verða að geta borið
ferðatöskur að mati stjórnvalda
Búist er við því að á næstu dögum
verði lagt fram nýtt frumvarp um
leigubifreiðar sem að öllum líkind-
um mun vekja upp talsverðar urn-
ræður hérlendis. Samkvæmt heim-
ildum blaðsins var frumvarpið smíð-
að í samgönguráðuneytinu, en ekki
er ljóst hvort það verður samgöngu-
ráðherra eða samgöngunefnd Al-
þingis sem leggur það fram á þingi.
Helstu nýmælin í frumvarpinu eru
þau að skylduaðild að stéttarfélögum
atvinnubílstjóra er felld úr gildi og
þá verða þær takmarkanir lögfestar
að atvinnuleyfi bílstjóra mun renna
úr gildi við 70 ára aldurinn.
Aðdragandi frumvarpsins er sá, að
þann 30. júní síðastliðinn var kveð-
inn upp dómur hjá Mannréttínda-
dómstóli Evrópu vegna kæru Sig-
urðar A. Sigurjónssonar leigubíl-
stjóra á hendur íslenska ríkinu. Dóm-
stóllinn telur að ákvæði íslenskra
laga um leigubifreiðar, þai' sem btl-
stjórar eru skyldaðir til að vera í fé-
lagi leigubifreiðastjóra (Frama),
brjóti í bága við mannréttinda-
ákvæða um félagafrelsi. Þar er gert
ráð fyrir að menn hali rétt til að
mynda hagsmunafélög, en hafi einn-
ig rétt til að vera ekki í stéttarfélagi.
Þessi skylduaðild verður numin úr
gildi ef frumvarpið verður samþykkt
á þingi.
I frumvarpinu er einnig að finna
aðra umdeilda breytingu, sem einnig
hefur orðið tilefni til málaferla. Þar
er um að ræða að atvinnuleyfi leigu-
bílstjóra falli úr gildi við lok 70 ára
aldurs. Verði frumvarpið að lögum
ntun þessi regla gilda um allan akst-
ur í atvinnuskyni. I athugasemdum
við frumvarpið segir að almenningur
eigi þá kröfu að leigubílstjórar séu
góðir, hæfir og fullfrískir ökumenn
sem geti veitt viðskiptavinum þjón-
ustu, til dæmis borið ferðatöskur og
annan farangur. En krafan um há-
marksaldur leigubílstjóra kom meðal
annars í kjölfar fjölda kvartana af
þessu tagi á sínum tínra.
Húsaleigubætur til hinna lægst launuðu: Samþykktar í Hafnarfirði, Garða-
bæ og Reykjavík en hafnað af bæjarráðum Akureyrar, Kópavogs og „nafn-
lausa sveitarfélagsins“ á Suðurnesjum:
Mikil vonbrigði
- segir Guðmundur Árni Stefánsson, félagsmálaráðherra
„Það er pólitísk ákvörðun hvers
sveitarfélags hvernig á málinu verð-
ur tekið. Þau verða þá að eiga það
við íbúa sína og útskýra fyrir leigj-
endum sem við hvað lökust skilyrði
búa, hvers vegna þau hafna húsa-
leigubótum fyrir sitt byggðarlag. Það
eru mér mikil vonbrigði ef sveitarfé-
lög hafna því að taka þátt í þessu
átaki“, sagði Guðmundur Ámi Stef-
ánsson, félagsmálaráðherra, í samtali
við Alþýðublaðið í gær. „Hér er um
að ræða gott mál sem mun leiða til
bóta. Það er með þetta kerfi eins og
önnur að það mun slípast til þegar
menn fara að kunna á það“. Sveitar-
félög landsins verða að gera upp hug
sinn gagnvart húsaleigubótunum
fyrir mánaðamót.
I gærdag hafnaði bæjarráð Akur-
eyrar þátttöku í húsaleigubótakerf-
inu, - í fyrradag „nafnlausi bærinrí'
suður með sjó, það er Keflavík,
Njarðvík og Hafnir, og þar áður
Akranes, Vestmannaeyjar, Isafjörð-
ur og Húsavík. Seinni partinn í gær
bættist Kópavogur, næststærsta
byggðarlag landsins í hópinn.
Hins vegar hefur Reykjavfkurborg
ákveðið að taka þátt í úthlutun húsa-
leigubóta til borgara sinna; og í hin-
um bláa Garðabæ var sama afstaða
tekin til bótanna, þarí bæ töldu menn
hag sínum og íbúanna vel borgið
með því að taka þátt í húsaleigubót-
um. Þá bættist Hafnarfjörður í hóp
bæjarfélaga sem taka munu upp
húsaleigubætur.
„Það er sannarlega átakanleg
ákvörðun þegar þetta mikla réttlætis-
og baráttumál okkar Alþýðuflokks-
manna til margra ára, nær ekki fram
að ganga. Eg féllst hins vegar á til-
löguna í bæjarráði þar eð aðgerð rík-
isvaldsins við framkvæmdina er ekki
aðgengileg né ásættanleg“, sagði
Gísli Bragi Hjartarson, bæjarfulltrúi
Alþýðuflokksins á Akureyri í gær.
Hann sagðist vona að lögin verði
tekin til endurskoðunar nú þegar
þannig að gott mál komist í höfn hið
fyrsta. Sigríður Stefánsdóttir, bæjar-
fulltrúi Alþýðubandalagsins, lét
bóka að hún væri fylgjandi húsa-
leigubótum, en leiðin sem gerí er ráð
fyrir að fara sé meingölluð. Hún
féllst því á afgreiðslu ráðsins, en
óskaði eftir að endanleg afgreiðsla
yrði tekin f bæjarstjórn. Málið verður
því endanlega afgreitt á bæjarstjórn-
arfundi á þriðjudag.
I Kópavogi var meirihluti bæjar-
ráðs andvígur upptöku húsnæðisbóta
í bænum, - Guðmundur Oddsson,
Alþýðuflokki, var samþykkur, en
Valþór Hlöðversson, Alþýðubanda-
lagi, sat hjá við atkvæðagreiðslu.
Fulltrúar Sjálfstæðisflokks og Fram-
Guðmundur Árni Stefánsson: Það
eru mér mikil vonbrigði ef sveitar-
félög hafna því að taka þátt í þessu
átaki. Sveitarfélögin verða þá að
eiga það við íbúa sína og útskýra
fyrir leigjendum sem við hvað lök-
ust skilyrði búa, hvers vegna þau
hafna húsaleigubótum fyrir sitt
byggðarlag.
sóknarfiokks töldu lögin um hús-
næðisbætur til þess fallin að „flækja
verkaskiptingu ríkis og sveitarfélaga
en ekki einfalda eins og stefnt hefur
verið að“. Þá telja þeir að bæturnar
eigi að renna gegnum skattakerfið.
Einnig að hætta sé á að greiðslur
húsaleigubóta leiði til almennrar
hækkunar á húsaleigumarkaði.
„Þetta er forkastanleg ákvörðun
og rökin út í hött“, sagði Guðmundur
Oddsson, bæjarfulltrúi Alþýðu-
fiokksins í samtali við Alþýðublaðið
í gær. „Það að hafna húsaleigubótum
þýðir að leigjendur í Kópavogi sitja
ekki við sama borð og fólk á þessu
svæði, í Garðabæ og í Reykjavík.
„Eg bendi á að húsaleigubætur
koma til með að hækka tekjur hjóna
og einhleypra sem þeirra njóta um
10% og einstæðra foreldra um 17%.
Það er andstætt minni pólitísku
skoðun að hafna kjarabótum til
þeirra sem minnstar hafa tekjumar
og eiga við erfiðleika að stríða",
sagði Guðmundur.
Hann sagði það sérkennilegt að
Félagsmálaráð Kópavogs hefur ekki
talið ástæðu til að gefa umsögn um
svo mikilvægt mál, þótt eftir henni
hafi verið leitað.
Bæjarráð í Kópavogi visaði mál-
inu til afgreiðslu sérstaks fundar bæj-
arstjómar sem haldinn verður klukk-
an 12 á hádegi á mánudag.
„Ég vona að bæjarstjóm hafi vit
fyrir bæjarráði í þessu hagsmuna-
máli svo margra Kópavogsbúa og
bæjarfélagsins sjálfs, sem í dag
greiðir 13 milljónir króna á ári í
húsaleigustyrki.
Vinnu við undirbúning frísvæðis
á Suðurnesjum miðar vel:
ÆT
Akveðnar tillögur
á næstu vikum
- segir Kristján Pálsson í frísvæðisnefnd
„Við höfum tapað íslenskum fyr-
irtækjum úr landi eða hluta af rekstri
þeirra vegna þess að ekki hefur verið
fyrir hendi sveigjanleiki gagnvart
fyrirtækjunum. Það má nefna stoð-
tækjatækjasmíði Össurar hf. í þessu'
sambandi. Með stofnun fríiðnaðar-
svæðis væri hægt koma til móts við
svona fyrirtæki og laða að starfsemi
erlendra fyrirtækja sem hefði veru-
lega atvinnuaukningu í för með sér,
Ég vonast til að hægt verði að leggja
fram ákveðnar tillögur unt frísvæði á
næstu vikurn," sagði Kristján Páls-
son í samtali við blaðið.
Kristján á sæti í nefnd utanríkis-
ráðuneytisins urn frísvæði og í nefnd
sveitarfélaga á Suðumesjum um
málið. Umræða um frísvæði hefur
staðið af og til undanfama þrjá ára-
tugi en ekkert orðið af framkvæmd-
um til þessa.
Kristján Pálsson sagði að nú væri
unnið ákveðið að þessum málum.
Frísvæðanefndin fundaði vikulega
og tillagna að vænta á allra næstu
vikum. Fjármálaráðuneytið væri
með málið í ítarlegri skoðun.
Margir standa í þeirri trú að frí-
svæði sé eitthvað afgirt svæði þar
sem verðir standa í hliðum og fylgj-
ast með hvað fer inn og út af svæð-
inu. Kristján sagði að þessu væri
ekki svo farið. Segja mætti að álver-
ið í Straumsvík hafi fengið ákveðin
frísvæðisréttindi því í samningum
um álverið var samið urn skattaaf-
slált og afslátt á orkuverði. Fyrirtæki
á frísvæði gæti nánast verið staðsett
hvar sem væri en það þætli kostur að
hafa slfk svæði í næsta nágrenni við
alþjóðafiugvöllinn í Keflavík. Frí-
svæðisfyrirtæki væri í raun fyrirlæki
sem fengi styrki til að hefja rekstur,
skattaívilnanir og styrki vegna
Kristján Pálsson: Frísvæði skapar
möguleika á verulegri atvinnu-
aukningu.
menntunar fólks til nýrra starfa.
Ávinningurinn að stofnun slíkra fyr-
irtækja fælist fyrst og fremst f at-
vinnu sem þau veittu, launasköttum
og þjónustu sem þau keyptu. En er
hér utn stórt mál að ræða varðandi
atvinnu?
„Það er ekki vafi á því ef vel tekst
til. Frísvæði var sett við Shannon-
flugvöll á Irlandi fyrir 35 árum. Þá
var þetta bara landbúnaðarhérað en
nú hafa um eitt hundrað þúsund
manns atvinnu af þeirri staifsemi
sem þama fer fram.
Erlend fyrirtæki bíða hins vegar
ekki í röðum eftir því að komast inn
á íslenskt frísvæði. Þetta þarf að
markaðssetja og hér eru ýrnis þau
skilyrði sem ættu að vekja áhuga er-
lendra fyrirtækja og skapa þar með
möguleika á vemlegri atvinnuaukn-
ingu,“ sagði Kristján Pálsson.
Landbúnaðarráðherra leggur gjald
á útflutning hesta:
Ríkið tekur 8.000
krónur á hrossið
Gjaldið á að standa undir kostnaði af heilbrigð-
isskoðun og til verndunar íslenska hestakyninu
Halldór Blöndal landbúnaðar-
ráðhena mun á næstunni leggja
fram nýtt frumvarp til laga um út-
flutning lifandi hrossa. Þar er gert
ráð fyrir nýjum álögum á hrossa-
bændur eða svokölluðu útllutn-
ingsgjaldi. Þetta gjald verður inn-
heimt við útgáfu upprunavottorðs
og getur að hámarki orðið 8000
krónur á hvert útflutt hross.
Samkvæmt heimildum blaðsins
em skiptar skoðanir meðal þing-
manna í bændastétt á Alþingi og
sumir telja ólíklegt að frumvarpið
hljóti samþykki á yfirstandandi
þingi. Utfiutningur lifandi hrossa er
nánast eina greinin innan landbún-
aðarins sem rekin hefur verið nteð
umtalsverðum hagnaði á undan-
fömum ámm. Mikill vöxtur hefur
verið í hrossarækt og útflutningi ís-
lenska hestsins og á síðasta ári nam
útflutningsverðmætið 178 milljón-
um króna.
Hjá Félagi hrossabænda fengust
þær upplýsingar hins vegar f gær að
mikil sátt væri um þetta frumvarp
og þar með talið hið nýja útflutn-
ingsgjald. Þar kom fram að inn-
heimta nýja gjaldsins væri hag-
stæðari fyrir útflutninginn, þar sem
ýmislegt væri innifalið í gjaldinu.
Því er ætlað að standa undir kostn-
aði við skoðun á útflutningshross-
um, útgáfu uppmnavottorðs og
renna til Stofnvemdarsjóðs ís-
lenska hestakynsins.
I samræmi við óskir hrossa-
bænda em reglur um heilbrigðis-
skoðun einfaldaðar en í reglugerð
verður nánar kveðið á um heil-
brigðisskoðun, merkingu, og hlut-
verk trúnaðardýralæknis á útflutn-
ingshöfn. Þá er gefinn sá möguleiki
að ráðinn verði dýralæknir til að
vinna að útflutningsmálum. Kostn-
aður við störf hans yrði greiddur úr
útflutningssjóði.