Alþýðublaðið - 23.12.1994, Side 4
4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
FOSTUDAGUR 23. DESEMBER 1994
Á jólunum minnumst við fæðingar Jesú frá Nazaret; og sumum finnst jólin ein allsherjar afmælisveisla þar-
sem allir fá pakka. En hver var Jesú? Var hann pólitískur æsingamaður, heimspekingur, sonur guðs - eða
kannski guð sjálfur? Stefán Hrafn Hagalín og Magnús Árni Magnússon töluðu við þrettán manns úr öllum
áttum og spurðu einfaldlega:
Hver var Jesús?
Bragi Ólafsson,
Ijóðskáld:
Góður
kvöldverð-
argestur
„Eina sem ég hef haft af þessum Jesú að
segja nýlega er að ég á málaða mynd af hon-
um þar sem norsk fjölskylda er að bjóða
honum til kvöldverðar. Myndin heitir að
mig minnir Kom Jesus og vcer vor gest. A
henni er Jesús svona snyrtilegur, ungur
maður sem tilvalið virðist að bjóða til
Jesús sem mexíkanskur indíáni.
kvöldverðar. Að öðru leyti hafa leiðir okkar
lítið skarast síðan í frumbernsku minni. Eg
hef alltaf efast um að Jesús hafi verið svona
góður maður einsog af er látið. Að vísu var
hann kannski sanngjarn og réttsýnn maður,
svona miðað við umhverfi og lífshlaup
hans, fólkið t kringum hann. En vart
óbreyskur. Mér hefur annars að undanfömu
orðið hugsað til hans í sambandi við eitt
ákveðið atriði: Þannig er að ég er 32 ára og
Jesús dó víst 33 ára. Það hefur lengi verið
eitt af takmörkum mínum í lífinu að verða
að minnsta kosti jafngamall Jesú. Ég bíð
spenntur."
Auður Eir
Vilhjálmsdó ttir,
sóknarprestur:
Jesús var
rosalega
skemmti-
legur
Jesús sem Haitíbúi.
Jesús sem indíáni.
„Jesús var frelsarinn. Yndislegur maður
og hefur verið vinur þeirra sem hann hitti og
gaf samferðamönnum sínum nýjar hug-
myndir um sjálfa sig og nýjar hugmyndir
um líftð og tilveruna. Jesús gaf þeim nýja
baráttu og nýja gleði. Var hann skemmtileg-
ur? Já, hann hlýtur að hafa verið alveg rosal-
ega skemmtilegur og var til dæmis ofsalega
mikið í boðum. Já, mikill.partýmaður. Jesús
var alltaf hreint í partýjum og reyndar ótrú-
legt, að hann haft nokkurn tíma komist til
vinnu; slíkur partýmaður var hann. Jesús
hóf síðan kvennagildin til vegs og virðingar.
Hann tók matinn af borðinu, þvoði fætur
lærisveinanna og svo t'ramvegis. Jesús kall-
aði sig líka móður, sagði eitthvað á þessa
leið: Hversu oft hef ég ekki viljað safna
ykkur undir væng minn einsog ungamamm-
an safnar saman hænuungunum sínum.
Þessvegna löðumst við konur svona mikið
að Jesú: Hann var talsmaður kvenlegra
gilda.“
Jesús sem Svíi.
Svavar Gestsson, al-
þingismaður:
Jesús er
siðferðis-
legt og
pólitfskt
tákn
„Ég lít á Jesú sem siðferðislegt og pólit-
ískt tákn. Hann stendur fyrir siðferðilegar
áherslur sem snúa að samskiptum við ná-
ungann og varar við dómhörku gagnvart
misgjörðum annarra og svo hinar pólitísku.
Þar er Jesús tákn fyrir hina kúguðu, gegn
kúgurunum. Þar eru kúgaramir annars vegar
hinir innlendu hræsnarar, faríseamir og hið
erlenda vald, Rómverjarnir. Þannig sé ég í
Kristi heimspekilegar og pólitískar skírskot-
anir, sem í mtnum huga eru ekki síður mik-
ilvægar en hinar trúarlegu, sem aðrir myndu
kannski nefna fyrst.“
Karl Th. Birgisson, rit-
stjóri Heimsmyndar:
Jesús var
misskilinn
hugsuður
„Jesús var ljúfmenni og kraftaverkamað-
ur; mikilhæfur pólitískur hugsuður sem var
misskilinn af samtíðarmönnum sínum.“
Jesús sem Japani.
Björgvin Brynjólfs-
son, formaður Sam-
taka um aðskilnað
rfkis og kirkju:
Jesús var
helsti
spámaður
gyðinga
, Jesús var helsti spámaður gyðinga og sá
þeirra sem óumdeilanlega hefur náð best til
fólksins. Ef við veltum fyrir okkur hvorí
mín sýn á Jesú hafi breyst frá bamæsku þá
er til að svara að ég hef náttúrlega aldrei trú-
að því að hann hafi orðið til með öðmm
hætti en annað fólk. Þegar ég fór sem barn
að aldri að læra biblíusögumar og kristin
fræði þá afgreiddi ég meyfæðinguna og þá
Jesús sem bandarískur blökkumaður.
mynd sem gefin er í Biblíunni af sköpun
heimsins sem þjóðsögur gyðinga. Þjóðsögur
em auðvitað ágætar til síns brúks, en þær
em ekki annað en þær eru; þjóðsögur.“
Hjörleifur Svein-
björnsson, fræðslu-
fuUtrúi hjá BSRB:
Jesús er
„mannleg-
leikans
kraftur"
„Ég er eiginlega síður upptekinn af því
hver þessi maður var frekar en þeirri mynd
sem við sköpum hann í á hverjum tíma. Ég
held að yfirleitt sköpum við Jesú í okkar
mynd, en ekki öfugt og við höfum ýmis
dæmi um það. Til dæmis talaði Halldór
Laxness um það í frægri ritgerð um Passíu-
sálmana, að Jesú-gervingurinn á þeim tíma
sé þessi kaghýddi Suðumesjamaður. Síðar í
þessari sömu ritgerð talar Laxness um
Charles Chaplin sem Jesú-gerving. A þessa
vfsu væri hægt að tala um litla manninn
hans Alberts Guðmundssonar sem einskon-
ar Jesú-gerving lfka. Fyrir mér er Jesús fyrst
og fremst þessi mannlegleikans kraftur sem
Jóhannes frá Kötlum talar um í kvæði sínu.
Hann er þessi bróðir heimsins þegar maður
hrapar í neðsta þrepið.“
Jesús sem evrópskur bandaríkjamaður.
Magnús Skúlason,
geðlæknir á Land-
spftalanum:
Jesús
yfirsteig
mannleg-
an Iffsstfl
„Það kann að lýsa fádæma dómgreindar-
leysi og skorti á sjálfsgagnrýni að ætla sér
þá dul svo mikið sem freista þess að segja
orð af viti til að svara þessari nærgöngulu og
yfirþyrmandi spurningu, og það fyrirvara-
laust. Eitt af megineinkennum mannlegs
hlutskiptis gegnum aldirnar er spumin og
ráðgátan sem maðurinn stendur andspænis
varðandi sjálfan sig, heiminn og tilvemna,
uppruna, tilgang og lögmál lífsins og allra
hluta. Okkur fer því best að viðurkenna van-
mátt okkar og smæð. Og svo er spurt hver
Jesús sem Kínverji.
Jesú var. Hann bjó án efa yfir heillandi
sannfæringarkrafti, orðheppni, ntálsnilld og
einstaklega beinskeyttu og heilsteyptu gild-
ismati sem allt hefur stuðlað að feykilegum
persónustyrk hans. Ofmat hann kannski
mannskepnuna í kröfum sínum um óeigin-
gjarnan kærleika? Var hann maður eða guð?
Má það ekki einu gilda? Óneitanlega er
margt í fari og sögu Jesú sem yfirstígur gjör-
samlega mannlegan lífsstíl og skírskotar í
leiftrandi þversögnum til æðri veruleika og
máttar ofar mannlegum skilningi og með
öllu ósegjanlegt líkt og andblær hinnar
æðstu hljómlistar og Ijóða. Boðskapur hans
minnir okkur stöðugt á að auðmýkt og virð-
ing fyrir hinum hinstu ráðgátum og verð-
mætum er tilhlýðileg, og það er ekki við
hann að sakast hve skammt hefur miðað í að
fylgja fordænti og vísbendingu hans til
fyllra og sannarra lífs.“
Kristfn Jóhannes-
dóttir, leikstjóri:
Jesús er
ambassa-
dor Guðs
„Hver var Jesú? Það væri nær að spyrja í
nútíð: Hver er Jesú. Hann ku vera bráðlif-
andi. Hvort þú leggur áherslu á þátíð eða nú-
tíð skiptir öllu máli. Mismunandi þjóðir
heims sjá Jesú fyrir sér á mismunandi hátt
og það er skiljanlegt, því það er eins og með
ástina, eftir þvf sem þú þekkir einhvern bet-
ur því vænna þykir þér um hann. Okkur
rnyndi ekki detta í hug að teikna Jesú eins og
maðurinn hefur væntanlega litið út, því okk-
Jesús sem Filippseyingur.
ur er ekkert sérlega hlýtt til þess heimshluta
sem hann bjó í. Hjá okkur er hann frekar
eins og einhver ítalskur Rómeó, því við
þekkjum það betur. Annars er Jesús, sem
ambassador Guðs á jörð, kærleikurinn og
trúnaðurinn. í raun skiptir ekki máli hvort
hann heitir Jesú eða eitthvað annað, hvað