Alþýðublaðið - 23.12.1994, Síða 17

FÖSTUDAGUR 23. DESEMBER 1994
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
17
Mae West: „Margir karlmenn hentuðu mér betur en einn maður."
Slæm stúlka með
gott hjartalag
- Mae West 1984 -
Slæm stúlka með gott hjartalag.
Þannig lýsir Mae West sjálfri sér í
viðtali við blaðakonuna Charlotte
Chandler sem birtist 1984, fjórum
árum eftir andlát Mae West. Mae
West var einhver mesta kyn-
bomba kvikmyndasögunnar, hún
var fræg fyrir að vera djarftæk í
karlamálum, hafði munninn fyrir
neðan nefið og lét engan segja sér
fyrir verkum. Hún bragðaði ekki
áfengi eða tóbak, baðaði sig upp úr
ölkelduvatni hvern dag, en þótti
kynlíf gott - og kínamatur.
Mae West: Kynlíf og vinna hafa
verið það eina sem skiptir máli í lfft
mínu.
Spurning: En í öfugri forgangs-
röð...
Mae West: Já. Ef ég þurfti að
velja milli kynlífs og vinnunnar, þá
valdi ég alltaf vinnuna. Ég er samt
fegin að ég þurfti ekki að velja á
milli þessa í meira en svona viku í
senn. Síðan ég varð fullorðin hefur
mig aldrei þurft að skorta hvorugt í
meira en viku.
Sp: Hvað þýðir „fullorðin“?
Mae West: Þrettán. Ég var byrjuð
fyrir þann tíma, en það var ekki
reglulega. A undan því var ég að
þreifa fyrir mér.
Sp: Manstu hvenær þú fórst fyrst
að hugsa um kynh'f?
Mae West: Ég ntan ekki hvenær
ég gerði það ekki. Ég var alltaf for-
vitin um stráka og hvað þeir höfðu
sem ég hafði ekki. Ég lék mér alltaf
við stráka. Þeir hópuðust í kringum
mig. Ég vildi prófa hvemig þeir
kysstu. Koss frá karlmanni ereins og
undirskrift hans. Þegar ég var tólf ára
kyssti ég alla strákana í partíum. Ég
bar saman hvemig þeir fóru að. En
við gerðum ekkert nteira en að
kyssa. En mér fannst garnan að finna
fyrir vöðvunum á þeim.
Ég hef alltaf viljað hafa marga
nienn í kringum mig. A dintmu
kvöldi er það eins og að geta valið úr
mörgum bókurn að lesa, bara betra.
Einn hafði fallegt hár, annar haföi
mikla vöðva, sá þriðji...hmm. Ég sá
ekki að ég þyrfti að neita mér um
neitt, margir karlmenn hentuðu mér
betur en einn maður.
Benito Mussolini: „Ég á enga vini."
Lýðurinn
er eins og
kona
- Benito Mussolini 1933 -
Markmið þýska blaðamannsins
Emil Ludwig var að reyna að
fræðast um „tilfinningalíf, sjálfs-
álit og fyrirætlanir“ Benito Muss-
olinis, einræðisherra á Ítalíu.
Mussolini lýsti sjálfum sér sem
einmana stjórnanda, utan og ofan
við samfélagið, og endurspeglaði
þannig að vissu leyti hugmyndir
tveggja hcimspckinga sem hann
dáði, Machiavelli og Nietzsche.
Ludwig var yfirleitt ekki hallur
undir einræðisherra, en kannski
var ekki alveg laust við að hann
léti hrífast ögn af Mussolini.
Máski gat hann tekið undir orð
Mussolinis sjálfs sem einhverju
sinni mun hafa sagt að hann væri
fyrsta flokks leiðtogi í annars
ilokks ríki en Adolf Hitler væri
annars flokks leiðtogi í fyrsta
flokks ríki.
„Hásæti eru einhvem veginn
miklu síðurheillandi síðan Napóleon
var keisari," sagði hann.
„Það er satt,“ svaraði ég. „Núorð-
ið vill enginn vera kóngur. Fyrir
stuttu síðan sagði ég við Fuad Eg-
yptalandskóng að kóngar nærðust á
ást lýðsins en einræðisherrar á ótta.
Þá hrópaði hann upp yfir sig: „Mikið
vildi ég fá að vera einræðisherra!"
Eru einhver dæmi í sögunni um
valdaræningja sem hefur notið ástar
lýðsins?"
Ur svipbrigðum Mussolinis má
yfirleitt ráða hverju hann ætlar að
svara (nema þegar hann hann vill
halda hugsunum sínum leyndum) og
nú varð hann alvarlegur í framan.
Það var eins og slaknaði á uppsafn-
aðri orkunni í líkamanum og hann
virtist yngjast um mörg ár. Eftir
stundarþögn sagði hann, næstum
hikandi:
„Kannski Júlíus Caesar. Morðið á
Caesar var mikil ógæfa fyrir mann-
kynið.“ Hann bætti við, lágum rómi:
„Ég hef mikla ást á Caesar. Hann var
einstakur vegna þess að í honum
sameinaðist viljastyrkur stríðs-
mannsins og snilld lærdómsmanns-
ins. Undir niðri var hann heimspek-
ingur sem horfði á allt sub specie et-
emitatis. Það er rétt að hann þráði
frægð, en hann lét ekki metnað sinn
slíta tengsl sín við mannkynið.“
„Getur einræðisherra þá hlotnast
ást?“
„Já,“ svaraði Mussolini með nýj-
um þrótti. „En þá þarf almúginn að
óttast hann á sama tíma. Lýðurinn
elskar sterka menn. Lýðurinn er eins
og kona.“
„Ég get ekki átt vini og ég á enga
vini. I fyrsta lagi vegna þess hvernig
ég er skapi farinn, í öðm lagi vegna
þess hvaða augum ég lít á mannfólk-
ið. Því forðast ég bæði náin kynni og
samræður. Þegar gamall félagi kem-
ur á minn fund er samtalið yfirleitt
vandræðalegt fyrir okkur báða og
stendur ekki lengi. Einungis úr fjar-
lægð fylgist ég með ferli gamalla fé-
laga.“
„En ef þér metið einsemdina svo
mikils,“ spurði ég, „hvemig getið þér
þá umborið allan þann aragrúa af
fólki sem þér þurfið að horfa á hvem
dag?“
„Með því að fylgjast aðeins með
því sem það hefur að segja mér,“
svaraði hann. „Ég leyfi því ekki að
komast í neitt samband við minn
innri mann. Það hreyfir ekki meira
við ntér en þctta borð eða pappíram-
ir sem á þvf liggja. Mitt í manngrú-
anum varðveiti ég einsemd mína
ósnerta."
„En óttist þér þá ekki að glata öllu
andlegu jafnvægi? Ég þarf varla að
minna yður á sigurgöngumar til
foma þar sem keisaramir höfðu í
vagni sínum þræl sem hvíslaði stöð-
ugt í eyra þeirra að allt væri í raun-
inni einskis nýtt hjóm?“
„Auðvitað þekki ég það. Þessir
ungu menn þurftu að minna keisar-
ann á að hann væri maður en ekki
guð. Núorðið er slíkt allsendis
óþarft. Fyrir mitt leyti að minnsta
kosti hef ég aldrei haft neina til-
hneigingu til að álíta mig guð, heldur
hef ég alltaf verið þess mjög vitandi
að ég er dauðlegur maður með allar
þær langanir og allan þann breysk-
leika sem því fylgir.“
Yiðtöl eru gLæpsamleg
- Rudyard Kipling 1892 -
Enski rithöfundurinn og skáldiö
Rudyard Kipling hafði orð á sér
fyrir að vera sérvitur og skapstór.
Hann sýnir þá hlið á sér í eins kon-
ar viðtali sem blaðamaður The
Sunday Herald átti við hann í
Boston 1892. Blaðamaðurinn viil
ákafur tala við meistarann, en
hann er tregur til og kýs að hella
sér yfir bandaríska blaðamcnn.
Þegar upp er staðið er blaðamað-
urinn samt hæstánægður og hann
segir við Kipling að hann hefði
ekki fyrir nokkra muni viljað
missa af þessu viðtali.
„Hvað emð þér að vilja? Hví ráð-
ist þér á mig í friðhelgi heimilis
míns? Hef ég ekki sagt að ég vilji
ekki láta taka við mig viðtal?“ Þetta
segir hann hratt og höstuglega.
„Herra Kipling. Ég fór að tilmæl-
um yðar og sendi minnisblað um
viðtalsefni heim til yðar. Ég óska eft-
ir svari.“
Það fékk ég.
„Hvers vegna vil ég ekki láta taka
viðtal við mig? Vegna þess að það er
siðlaust! Það er glæpsamlegt, jafn
mikill glæpur gegn persónu minni og
árás úti á götu, og það verðskuldar
ekki síðri refsingu. Það er lágkúm-
legt og lítilmótlegt. Enginn sómakær
maður myndi biðja urn að láta taka
við sig viðtal, hvað þá veita það.“
„En, Herra Kipling, sómakærir
menn eins og þér, og ekki síður svo -
jafnvel ýmsir heiðursmenn - em
ekki á sama máli. Þetta er í fyrsta
sinn sem ég heyri þessa skoðun. Ég
hef aldrei heyrt talað um að viðtöl
séu siðlaus og glæpsamleg."
„Þá vom þessir menn kjánar. Ég
hef á réttu að standa. Ég ætla ekki að
gefa yður neinar frekari ástæður, þið
þessir fuglar í Ameríku kunnið
hvorki að skilja né meta blaða-
mennsku, og ykkur órar ekki fyrir
því sem ég er að segja. Við Englend-
ingar höfum andstyggð á athæfi ykk-
ar. Hvað er annars góður blaðamað-
ur? Hveiju viljið þið koma til leiðar?
Bandarísk blöð em rotin í gegn. Ég
veit allt um það. Eitt sinn fór ég með
hópi af blaðasnápum frá Fíladelfíu í
litinn bæ þar sent hafði verið framið
morð. Þeim tókst að breyta bænum í
helvíti. Þeir vilja ekkert nema
hneykslisfréttir, og þær fá þeir ekki
frá mér.“
Við svo búið gaf ég í skyn að ég
hefði skilið hvað hann var að fara.
En hann hélt áfram.
„Það er ekki eitt einasta blað í
þessu landi sem verðskuldar sneftl af
virðingu. Það er hægt að umbera The
New York Tribune, en annað veifíð
gerir það lfka einhvem óskunda. Ég
geri ráð fyrir að þér ætlið að skrifa
upp eftir mér og koma því fyrir á ein-
hverjum leyndum stað í sneplinum
yðar sem ég veit reyndar ekki hvað
heitir.“
„Nei, herra minn,“ sagði ég, „þér
eigið skilið að tróna efst á forsíðunni.
Skilgreining yðar á bandarískum
blöðum er svo nýstárleg og veitt af
slíku örlæti að liún mun ekki fara
leynt.“
„Herra Kipling," hélt ég áfram,
„þér emð heimsmaður og þér skúld-
ið heiminum eitthvað, rétt eins og
hann skuldar yður.“
,Já, og fyrst þarf hann að greiða
mér þessa litlu skuld,“ hreytti hann
út úr sér, „en mína skuld ætla ég
aldrei að greiða.“
Rudyard Kipling: „Mína skuld ætla
ég aldrei að greiða."