Alþýðublaðið - 30.08.1995, Blaðsíða 3

Alþýðublaðið - 30.08.1995, Blaðsíða 3
MIÐVIKUDAGUR 30. ÁGÚST 1995 ALÞÝÐUBLAÐIÐ 3 s k o ð a n Stuðningur hagsmunasamtaka bænda við ítalskan pastaiðnað Saga íslensks þjóðfélags hefur allt frá fyrstu tíð einkennst af þeirri stað- reynd að við búuni jú á einangraðri eyju úti í ballarhafi, víðsíjarri öðrum byggðum bólum. Vegna þessara að- stæðna höfum við þurft að vera sjálf- um okkur nóg á flestum sviðum; sam- göngur voru óöruggar og ekki hægt að treysta því að innfluttur varningur bærist til landsins á tilsettum tíma - eða jafnvel að hann bærist yfir höfuð. Pallborðið I Allt hefur þetta hinsvegar breyst því nú eru samgöngur með þeim hætti að vörur eru fiuttar heimshoma á milli á ótrúlega skömmum tíma og samgöng- ur til Islands eru að öllu jöfnu álíka ör- uggar og almennt gerist í nágranna- löndunum. Og hefur svo verið um ára- tugaskeið. En þrátt fyrir þetta höfum við alit fram á þennan dag þurft að búa við haftastefnu í verslun og viðskiptum; haftastefnu sem byggir allt sitt á hug- myndinni um sjálfsþurftabúskap þrátt fyrir að hún sé vitaskuld fráleit að styðjast við fyrir sæmilega nútímavætt þjóðfélag. Undirritaður, sem varla telst háaldr- aður, man vel þegar ekki mátti flytja inn sælgæti, ávexti eða grænmeti svo nokkru hafi numið. Eðlilega veltir maður því fyrir sér hvort þegnum samfélagsins sé virkilega ekki treyst- andi til þess að stjóma eigin lífi í þess- um bráðhættulega heimi. Stjómvöld hafa þannig ákveðið það fyrir okkur þegnana að við megum nær eingöngu bcirða innlendar land- búnaðarafurðir. Ákvörðun þessi hefur það að markmiði að vemda atvinnu bænda fyrir innfluttum afurðum sem em ódýrari en innlendar. Víst er það sjónarmið útaf fyrir sig. En em ekki fleiri hliðar á þessu máli? Afleiðingin fyrir almenning er að hann er neyddur til þess að kaupa þessar vömr þar sem annar valkostur er ekki fyrir hendi. Þrýstihópar bænda benda sífellt á a'ð samkvæmt könnunum séu land- búnaðarafurðir ekki svo mikið dýrari hér en annars staðaf. Það hefur verið talað um 40 til 60% mun (eins og það sé ekki nóg!). Alltaf þegar um þetta er rætt, gleymist aftur á móti að laun fólks í þeim löndum sem miðað er við em tvisvar til þrisvar sinnum hærri en hér á íslandi. Hér er hlutfallið, sem fólk þarf að borga fýrir þessar vömr af launum sínum. miklu hærra en annars staðar - og munar einhverjum hundr- uðum prósenta. Auk þess segir verð afurðanna ekki nema hluta sannleik- ans því almenningur hefur með skatt- peningum þegar greitt bændum fyrir að framleiða afurðina. Haftastefnan hefur einnig verið rök- studd með því að íslenskar landbúnað- arafúrðir séu hreinni náttúmafurðir en afurðir annarra þjóða. Og það sé því óþarfi að flytja inn vömr sem em verri en þær íslensku. Að mínu viti nálgumst við þarna kjama málsins. Það er gmndvallarat- riði í nútímaþjóðfélagi að neytendur hafi valkost þegar kemur að því að versla inn til heimilisins. Af hverju geta stjórnvöld ekki leyft mér sem neytanda að velja sjálíúr hvort ég vil dýrar íslenskar landbúnaðarafurðir eða ódýrar erlendar? Af hverju hræðast samtök bænda það svo mjög að keppa við aðrar þjóðir á jafnréttisgmndvelli? Ef afurðir íslenskra bænda em svona miklu betri en afúrðir útlenskra bænda þá hljóta neytendur að hafa það í huga þegar verslað er. „Ef ekkert breytist í viðhorfi forkólfa hins úr sér gengna landbúnaðarkerfis og þá neyðist maður einfaldlega til að minnka enn frekar kaup sín á landbúnaðarafurðum. Ef hagsmunasamtök bænda vilja endilega að almenningur drekki frekar kók og djús en mjólk og borði frekar pasta en kinda- og nautakjöt - þá þeir um það." Það er alveg óþolandi að íslensk heimili þurfi að standa straum af þeirri óhagræðingu sem viðhaldið er af framsóknarflokkunum í íslenskum landbúnaði á sama tíma og þessi sömu heimili em sífellt krafin um að hag- ræða og sýna aðhald á öðmm sviðum. Stjórnmálaleiðtogar á villigötum og veruleikafirrtir forsvarsmenn bænda verða að hætta að berja höfðinu við steininn til þess eins að viðhalda þessu ástandi. Ég spyr íslenska bændur eftirfar- andi spuminga: Finnst ykkur sjálfum það í lagi að stunda búskap á þeim grundvelli að bú ykkar hafi enga möguleika á að standa undir sér vegna minnkandi kvóta? Finnst- ykkur sjálf- um í lagi að önnur lögmál séu látin gilda um ykkar atvinnugrein en aðrar atvinnugreinar? Finnst ykkur sjálfum eðlilegt að skattfé almennings sé not- að til þess að þið getið búið áfram á jörðum ykkar á sama tíma og fé til heilbrigðismála er skorið niður? Finnst ykkur sjálfum í lagi að taka við skattpeningum almennings á meðan menntun og önnur samfélagsnet bama ykkar eru skorin niður? Öll getum við verið sammála um mikilvægi þess að íslenskir bændur geti haldið áfram að framleiða góðar afurðir. Hins vegar eiga þeir betra skihð en að vera í fjötrum þess að vera á framfæri almennings. Samtök bænda verða að gera sér grein fyrir því að bændur þurfa upp á eigin spýt- ur að taka til í sínum kálgarði eins og allir aðrir. Bændur verða jafnframt að taka undir með samtökum kúabænda og taka af skarið í þessu máli því svo- kölluð hagsmunasamtök þeirra virðast ekki hafa getu eða vilja til þess að breyta býlum landsins úr vernduðum vinnustöðum í sjálfbjarga atvinnu- rekstur. Ef ekkert breytist í viðhorfi forkólfa hins úr sér gengna landbúnaðarkerfis og þá neyðist maður einfaldlega til að minnka enn frekar kaup sín á landbún- aðarafurðum. Ef hagsmunasamtök bænda vilja endilega að almenningur drekki írekar kók og djús en mjólk og borði frekar pasta en kinda- og nauta- kjöt - þá þeir um það. ■ Höfundur er félagsráðgjafi og jafnaðarmaður. v i t i m e n n Hafa haldið þjóðinni í hvítkáisánauð. Jóhannes í Bónus er í krossferð gegn grænmetisframleiöendum. DV í gær. Bíla- og fatakaupin björguðu hagvextinum. Fyrirsögn Tímans í gær fjallaöi um hagvöxtinn (3%) þaö sem af er liöiö árinu, sagði hann samkvæmt áætlun og vitnaði til Þórðar þjóðhagsstjóra. Krókódfll gæddi sér á rándýrum veiðihundum. DV kunni aö greina frá kátum krókódíl í Flórída. Kvennalistinn auglýsir eftir efnahagsbatanum og talar um: Lýðskrum og loforð sem ekki áttu sér stoð í veruleikanum. Yfir- og aðalfyrirsögn forsíöufréttar Tímans í gær sýndi þaö og sannaði aö enn kunna Kvennalistakonur aö koma fyrir sig oröi. Kongó er ekkert annað og meira en B-mynd prýdd dulitlum B- myndasjarma, lúxus tæknivinnu - undanskiljum blámennina sem búið er að velta upp úr Pillsbury’s Best líkt og lambakótilettum. Þetta mun vera kvikmyndagagnrýni í Morgunblaöinu. Óvænt óvægni atarna... Stóra málið er eftir sem áður, að stuðningur ríkisins við landbúnað er meiri hér á landi en í nærri öllum ríkjum heims og að hann er meiri en þjóðfélagið getur staðið undir. Jónas Kristjánsson í forystugrein DV í gær. Alls voru 25 fangar í grillveislunni, en sumir kusu frekar að njóta matarins í stað þess að taka þátt í flóttanum. Frétt Mogga í gær af flótta „hættulegustu glæpamanna Danmerkur" úr fangelsi. Atgervisflótti veldur áhyggjum. Tíminn var meövitaöur í gær - að vanda. Ég hef ekki séð nein rök fyrir því að það sé nauðsynlegt að einka- væða ríkisbankana í augnablikinu. Guöjón Ólafur Jónsson formaöur Sambands ungra framsóknarmanna, sem er „svipa og samviska" Framsóknarflokksins, einsog Guöni frá Simbakoti oröar þaö. DV í gær. Afkoma versnaði um 20% á 12 árum. Frétt í Morgunblaöinu um kúabændur. Tekist hafa samningar milli Ríkissjónvarpsins og þeirra kvikmyndagerðar- manna erframleiða munu og stjórna upptökum á Dagsijósi í vetur - sem verk- takar. Innanbúðarmenn segja að Sjónvarpið hafi með þessum samningum brotið nokkurt blað í sögu sinni þarsem loksins séu nú borguð þar góð laun fyrir mikla vinnu. Hópur upptöku- stjóranna þykir einn sá fríð- asti sem að dagskrárgerð eins sjónvarpsþáttar hefur staðið hér á landi. Þrátt fyrir að vera allir á þrítugsaldri - eða rétt aðeins ögn þar yfir - eru þeir reyndir, harðsnúnir og velmenntaðir fagmenn sem einbeittir ætla að ein- henda sér í slaginn við 19:19 - í samvinnu við íþróttadeild og fréttastofu Sjónvarpsins. Tvísýnt þykir um úrslitin í þeim slag þarsem Stöð 2 hefur enn ekki sýnt trompin er það hefur á hendi fyrir veturinn. Flestir innviða- kunnugir veðja þó á Heimi Steinsson og félaga. Hinir fimm fræknu sem stjórna upptöku Dagsljóss í vetur verða að öllum líkindum þeir Jón Egill Bergþórsson, Marteinn Þórsson, Stein- grímur Dúi Másson, Styrmir Sigurðsson og Tindur Hafsteinsson... Efnt verður til aukasýninga á vinsælasta grínleikriti sem sýnt hefur verið í Kaffi- leikhúsinu; Sápa tvö: Sex við sama borð. Sápa tvö er eftir Ingibjörgu Haraldsdóttur og Sigrúnu Óskarsdóttur en frumsamin lög og textar eftir Valgeir Skagfjörð. Leikendur eru: Bessi Bjarnason, Edda Björg- vinsdóttir, Eggert Þor- leifsson, Margrét Áka- dóttir, Margrét Guð- mundsdóttir og Valgeir Skagfjörð. Leikstjóri er Sig- ríður Margrét Guðmunds- dóttir. Fyrsta aukasýningin verður í Kaffileikhúsinu á laugardagskvöTdið klukkan 21:00... Sigurbjörn Eldon Loga- son opnar á laugardag- inn myndlistarsýningu í kaffipokahúsinu Við Fjöru- borðið á Stokkseyri. Sýning- in er opin alla daga frá klukk- an 13:00 til 23:00 og stendur til 23. september. Þetta er 8. einkasýning Sigurbjörns Eld- ons, sem sýnir nú vatnslita- myndir... r Amorgun og á föstudag verður sýningin og ráð- stefnan AutoCAD EXPO haldin á Scandic Hótel Loft- leiðum. Þetta er í þriðja sinn sem Hugbúnaður hf. stendur fyrir ráðstefnu um tölvu- studda hönnun. Ráðstefnan hefst með ávarpi Árna Magnússonar, aðstoðar- manns iðnaðarráðherra, klukkan 8:30 í fyrramálið. Auk íslenskra fyrirtækja munu fimm erlend fyrirtæki eiga fulltrúa á ráðstefnunni og verða haldnirfyrirlestrar og kynningar næstu tvo daga... "ForSide" oftir Gary Larson Aökomumenn í Vestmannaeyjum hafa oft og tíðum farið flatt á því að stinga sér óvanir af Ystakletti í sjó niður. Jónas Sen uppgötvaði til dæmis um síðustu helgi, að magaskellur eftir dýfingu úr svo mikilli hæð getur verið ansi óþægilegur - svo ekki sé meira sagt... Aarrg I!! fimm á förnum vegi í hvaða stjörnumerki ert þú - og hvað með maka þinn? María Guðmundsdóttir, afgreiðslumaður: Við eruni bæði meyjur. Og erum voða happý með það. Jón Björk Þrastardóttir, ræstitæknir: Ég er hrútur og hann er fiskur. Samband okkar gengur mjög vel. Gísli Sigurgeirsson, leið- Hólmfríður Jóhannsdóttir, beinandi: Eg ku vera stein- íþróttakennari: Þetta getur geit. En mér er alveg sama í nú varla orðið öllu betra. Eg er hvaða stjömumerki tilvonandi nefnilega tvíburi og hann maki minn verður. sporðdreki. Jón Páll Vilhelmsson, Ijós- myndari: Ég er ekki í neinu stjömumerki og ætla sko ekki að velja mér maka eftir þessari vitleysu. Frankófflar geta glaðsL Það varö mörgum gleðiefni í gær að uppgötva, aö Tíminn hefur ekki glatað hæfileikum sínum til sérstæðrar fyrirsagnageröar. Þessi frétt var um útgáfu nýrrar fransk-íslenskrar orðabókar. ViUtir á Vefnum ■ Breski verkamannaflokkurinn er að þykjast nútímavæðast þessa dagana (kannast nokkur við slíka tendensa hjá sósíalistum hér á landi?) með hinn holhljóma en þó ávallt tungulipra Tony Blair í oddi fylkingar. (Hvenær kemur annars að því, að íslenskir stjórnmálaskýr- endur taka þennan kumpána í bak- aríið í stað þess að duncfa sér við að níðast á John greyinu Major?) Á http://mmw.poptel.org.uk/ labour-party/finnið þið í öllu falli tilaðgera pólitískt þenkjandi leftista- heimasíðu sem gleymir sér því miður of oft við að útskýra innri gerð flokksins og „persónúleg" vandamál að hætti naflaskoðunar- manna, frekar en að kljást við raun- veruleg samfélagsvandamál og hugmyndafræði sem er einhvers virði. (Skiljiði?) Aðvífandi nethausar af íslenskum uppruna hafa þaraf- leiðandi takmarkað gaman af síð- unni. Tiltölulega fróðleg er hún þó, með nöfnum og e-meilföngum allra þingmanna flokksins (bögg- böggböggg) og tengillinn yfir til magasíns- heimasíðu ungliðadeild- ar flokksins er safaríkur - ehemm... staffanQcentrum. is veröld ísaks Háskólinn í Alaska teygir arma sína yfir hvorki meira né minna en íjögur tímabelti: írá háskólaútibúinu í Kitchikan (skammt frá suðaustur- landamærum Alaska og Bresku Kólumbíu) til örsmárrar lærdóms- miðstöðvar á hinni fjarlægu Adak í Aleutian-eyjaklasanum. Þessir tveir staðir em jafn íjarlægir hvor ffá öðmm og London og Moskva! Byggt á Isaac Asimov's Book ofFacts.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.