Alþýðublaðið - 09.11.1995, Page 8

Fimmtudagur 9. nóvember 1995 171. tölublað - 76. árgangur Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
■ Óvænt faðmlög á Alþingi
Ingibjörg bauð
mér í dans
- segir Össur Skarphéðinsson alþingismaður.
Þau óvæntu tíðindi gerðust á Al-
þingi í gær að Ingibjörg Pálmadóttir
heilbrigðisráðherra bauð Össuri
Skarphéðinssyni að þau leggðu sam-
an fram frumvarp til að tryggja lán til
bílakaupa öryrkja.
Á þingfundi í gær var lögð fram
fyrirspurn Svavars Gestssonar til
heilbrigðisráðherra um hvaða rök
væru fyrir því að fella niður bíla-
kaupalán til öryrkja. I svari ráðherra
kom fram að hún myndi beita sér fyrir
því við tryggingaráð að þessi lán yrðu
tekin aftur upp. Hins vegar væri ekki
stoð í lögum fyrir þessum lánum. Öss-
ur spurði þá ráðherra hvort hún
hyggðist beita sér fyrir því að lagt yrði
fram frumvarp þar sem þessi lán yrðu
heimiluð samkvæmt lögum. Ef hún
ætlaði ekki að gera slíkt þá ætlaði
hann að gera það. Þá kom Ingibjörg
Pálmadóttir í ræðustól og spurði hvort
þau ættu ekki að gera þetta saman.
„Ég er mjög ánægður með að heil-
brigðisráðherra hefur boðið mér upp í
dans í þessu máli. Ég vænti þess að
það muni þá á næstunni takast sam-
komulag um að ráðherrann eða heil-
brigðis- og trygginganefnd leggi fram
þessa nauðsynlegu breytingu til að
taka af öll tvímæli í málinu," sagði
Össur Skarphéðinsson í samtali við
blaðið.
Aukasýning til styrktar Flateyringum
Þriðjudaginn 21. nóvember verður aukasýning í Þjóðleikhúsinu á leik-
ritinu Þrek og tár eftir Ólaf Hauk Símonarson. Allur aðgangur af sýn-
ingunni rennur óskiptur til styrktar Flateyringum. Leikarar, höfundur,
hljómsveit, tæknifólk og allt starfslið leikhússins sýnir samhug í verki
og gefur vinnu sína við sýninguna. Þjóðleikhúsið lætur húsið í té end-
urgjaldslaust og gefur sinn ágóðahlut. Miðasala á styrktarsýninguna á
Þreki og tárum hefst föstudaginn 10. nóvember.
Drakúla á förum Nú fer hver að verða
síðastur að sjá sýningu Leikfélags Akureyrar á Drakúla. Sýningin hefur
hlotið mikla athygli enda er hér um heimsfrumsýningu að ræða. Þessi
sýning hefur verið hluti írskrar menningarhátíðar sem hefur staðið yfir
á Akureyri að undanförnu. Síðustu sýningar verða laugardaginn 11.
nóvember og laugardaginn 18. nóvember. Bergljót Arnalds og Rósa
Guðný Þórsdóttir í hlutverkum sínum í Drakúla.
Höggmyndir
Guðmundar
Benediktssonar
Á laugardaginn verður opnuð sýn-
ing á höggmyndum Guðmundar
Benediktssonar í Listasafni íslands.
Um er að ræða verk sem listamaður-
inn vann á árunum 1955 til 1995 og
.ber sýningin yfrrskriftina: Jám - viður
- eir. Árlega kynnir Listasafnið verk
eftir starfandi íslenskan hstamann og
er þetta þriðja árið í röð sem slík
kynning fer fram. Guðmundur Bene-
diktsson myndhöggvari er hópi í
þeirra listamanna sem fóru að vinna
óhlutbundin verk á sjötta áratugnum,
en hann er meðal elstu starfandi
myndhöggvara okkar, fæddur árið
1930. Allt of fáir listunnendur þekkja
þó til hans. Ástæðan er fýrst og fremst
sú að listamaðurinn hefur haft litla
þörf fyrir að láta á sér bera. En Guð-
mundur hefur verið mikils metinn af
starfsbræðrum sínum. Hann hefur tek-
ið þátt í fjölda samsýninga en einka-
sýningu hélt hann árið 1957. Guð-
mundur lauk sveinsprófi í húsgagna-
smíði árið 1944 en 1950- 1956 nam
hann við Myndlistarskólann í Reykja-
vík þar sem hann naut tilsagnar As-
mundar Sveinssonar.
f tilefni af sýningu Guðmundar
Benediktssonar mun Listasafnið gefa
út 80 blaðsíðna bók með viðtali við
listamanninn, fjölda ljósmynda og ít-
arlegum upplýsingum um hann. Sýn-
ingin verður opin daglega nema
mánudaga klukkan 12-18 og er kaffi-
stofa safnsins opin á sama tíma. Lista-
safnið verður lokað frá 21. desember
til 2. janúar 1996.
Norræna húsið
Teiknað
með tölvu
Norræna húsið hefur sett saman
dagskrá fyrir böm og ungt fólk sem
hefur hlotið nafnið Cyklonen. Á dag-
skrá Cyklonen í vetur verður meðal
annars boðið til „námskeiðs" í tölvu-
teikningu, tónleika, kvikmyndasýn-
inga og 50 ára afmælis Línu lang-
sokks. Á laugardaginn klukkan 11
verður börnum á aldrinum 6-12 ára
boðið til smiðju í kjallara Norræna
hússins. Þar gefst þeim færi á að
teikna sínar eigin myndir með tölvum.
Leiðbeinandi er Kristín María Ingi-
marsdóttir teiknari. Myndimar verða
prentaðar út í lit og sett verður saman
sýning á verkum þátttakenda í Bóka-
safni Norræna hússins á laugardaginn
sem stendur síðan yfir til 20. nóvem-
ber. Fjöldi þátttakenda er takmarkaður
en aðgangur ókeypis. Skráning í síma
551 7030.
Landgræðslan
Verðlaun
afhent
Á laugardaginn mun Guðmund-
ur Bjarnason umhverfisráðherra
veita landgræðsluverðlaunin 1995.
Þau verða veitt fjórum aðilum, sem
skarað hafa fram úr í starfi sínu í
þágu landgræðslu og gróðurvernd-
ar. Athöfnin fer fram í höfuðstöðv-
um Landgræðslunnar í Gunnars-
holti og hefst klukkan 15.
■ Fjárlagafrumvarpið
Margrét og
Friðrik á opn-
um fundi
Alþýðubandalagið í Reykjavík
heldur opinn fund um ljárlagaffum-
varpið með Friðriki Sophussyni
fjármálaráðherra og Margréti Frí-
mannsdóttur alþingismanni á
Kornhlöðuloftinu í kvöld klukkan
20.30. Að loknum' framsöguerindum
verða almennar umræður. Fundar-
stjóri verður Guðrún Helgadóttir
varaþingmaður. Allir eru velkomnir
á fundinn.
■ Stríðsglæpir á Balkanskaga
Stríðsglæpadómstóll SÞ kominn á skrið
í fyrsta sinn í hálfa öld stóð ákærður
stríðsglæpamaður frammi fyrir alþjóð-
legum dómstól og svaraði ákæruatrið-
um. Hann er Bosníu-Serbi, kaffihúsa-
eigandi og karateáhugamaður og heitir
Dusan Tadic. í síðustu viku mætti
hann í réttarsal í Haag og svaraði
ákærum, þar sem hann var sakaður
um að hafa myrt, misþyrmt, nauðgað
og pyntað múslimska og króatíska
fanga í fangabúðum Serba í Bosníu
árið 1992. Svar hans var. „Ég var ekki
viðstaddur þegar þessir glæpir voru
framdir." Ákæruvaldið fór fram á taf-
arlaus réttarhöld yfir honum en verj-
andi bað um frestun og bar því við að
honum hefði ekki tekist að ná sam-
bandi við vitni, þar sem enn væri bar-
ist í Bosníu. Honum var veittur sex
mánaða frestur.
Dusan Tadic er sá eini þeirra fjörtíu
og þriggja manna, sem sakaðir eru um
stríðsglæpi í Bosníu, sem er í gæslu
dómstólsins. En sú staðreynd að hann
skuli standa frammi fyrir rétti bendir
til þess að stríðsglæpadómstóll Sam-
einuðu þjóðanna sé nú að búa sig und-
ir að taka til starfa af fullum þunga.
Aðalsaksóknarinn Richard Goldstone,
sem á sínum tíma þótti sýna óvenju
mikið harðfylgi þegar hann rannsak-
aði ofbeldi í Suður Afríku, hefur heit-
ið því að draga til ábyrgðar þá yfir-
menn sem fyrirskipuðu ódæðisverkin
eða reyndu ekki að stöðva þau.
Að svo komnu máli hefur dómstóll-
inn ákært ijörtíu og tvo Serba og einn
Króata. Meðal þeirra sem ákærðir eru
fyrir þjóðarmorð eru leiðtogi Bosníu
Serba Radovan Karadzic, hershöfð-
ingi hans Ratko Mladic og Milan
Martic leiðtogi Króata. Meðal
ákærðu er einnig að finna hinn þjóð-
emissinnaða Króata Ivica Rajic, fyrr-
verandi foringi í júgóslavneska hem-
um. Honum er gefið að sök að hafa
fyrirskipað eyðileggingu þorpsins
Stupni Do og stjórnað aftöku að
minnsta kosti sextán íbúa þess.
Þar sem Bosm'u Serbar viðurkenna
ekki valdsvið dómstólsins og neita
allri samvinnu við hann er miklum
erfiðleikum háð að sækja hina ákærðu
til saka. Rétturinn stefnir sakboming-
um samkvæmt 61. ákvæði. Það merkir
að saksóknari getur flutt ákæm í fjar-
veru ákærða og ef dómarar fallast á
málflutninginn geta þeir staðfest ákær-
una. Síðan gefa þeir út alþjóðlega
handtökuheimild, sem gerir ríkjum
Sameinuðu þjóðanna skylt að fram-
selja hinn ákærða dómstólnum. Það
ógnar reyndar ekki öryggi þeirra
ákærðu sem vit hafa á að halda sig
heima, en gerir þeim ansi erfitt að
Bosníu-Serbinn Dusan Tadic, bak við skothelt gler, segir stríðsglæpadóm-
stóli SÞ að hann sé sakiaus af ákærum um morð, nauðganir, pyndingar
og misþyrmingar.
leggjast í alþjóðleg ferðalög.
Dómstólllnn hefur þegar hafið starf
samkvæmt þessu ákvæði. Fyrr í þess-
um mánuði bám fimmtán einstakling-
ar vitni gegn Dragan Nicolic, yfir-
manni fangabúða Bosníu Serba í
norðaustur Bosm'u, en hann var sakað-
ur um að hafa myrt að minnsta kosti
átta múslíma og pyntað tíu aðra. Vitni
sögðu frá hroðalegum misþyrmingum
sem þau urðu að þola þar sem beitt
var bareflum, rifflum og keðjum. Álit-
ið er að Nikolic gangi laus í Bosníu og
eitt vitnanna óttaðist svo hefndarað-
gerðir að það skýldi sér bak við skerm
meðan það bar vitni. Úrskurður kvið-
dóms var á þá leið að nægar ástæður
væru til að ætla að Dragan Nicolic
hefði framið ódæðin og alþjóðleg
handtökuskipun var gefin út.
Lítill vafi er á því að fleiri hand-
tökuskipanir munu fylgja í kjölfarið.
Karadzic og Mladic mættu jafnvel
fara að vara sig.
Það gæti þó orðið þeim og öðrum
stríðsglæpamönnum til bjargar að fjár-
hagsgrundvöllur dómstólsins er
ótraustur og óvíst að hann hljóti þá
fjárhagsaðstoð sem Sameinuðu þjóð-
imar hafa heitið honum. Verði dóm-
stóllinn gjaldþrota hafa jafnvel af-
kastamestu fjöldamorðingjar Balkan-
skagans ekkert að óttast.