Alþýðublaðið - 24.09.1996, Blaðsíða 4

4
V
ALÞÝÐUBLAÐK)
ÞRIÐJUDAGUR 24. SEPTEMBER 1996
■ Jafnaðarmaðurinn Ingibjörg Vilhjálmsdóttir ræðir í viðtali
við Kolbrúnu Bergþórsdóttur um bróður sinn Vilhjálm Sigur-
stein, sögulega sendiför í drengsmálinu, leiðtoga jafnaðar-
manna, þursaflokk Framsóknar, heilaþvegna allaballa, klofnings-
sögu Alþýðuflokksins og mikilvægi þess að berjastfyrir réttlæti
Jafnaðarstefnan
var lífið sjálft
„Jafnaðarstefnan er aðalbrautin,"
sagði skáldið Jón Skúlason Thoroddsen
eitt sinn og Ingibjörg Vilhjálmsdóttir
hefur í áratugi brunað eftir braut jafnað-
arstefnunnar og blæs ekki úr nös þótt
orðin sé áttatíu og íjögurra ára gömul.
Hún hefur allt frá bamsaldri verið sann-
færður jafnaðarmaður, var á sínum
yngri árum önnur tveggja kvenna í Fé-
lagi ungra jafnaðarmanna og síðar virk í
kvenfélagi Alþýðuflokksins. Hún var
áskrifandi að Alþýðublaðinu í tæp sex-
tíu ár og lét ekki frá sér áskriftina fyrr
en hún fluttist á Elliheimilið Grund fyrir
fimm árum. Þar hefur hún frían aðgang
að málgagninu sem hún les samvisku-
samlega í setustofu heimilisins. Ingi-
björg er jafnaðarmaður eins og þeir ger-
ast bestir og þvf kemur ekki á óvart þeg-
ar hún segist aldrei hafa kosið annan
flokk en Alþýðuflokkinn.
Hefurðu aldrei svindlað?
„Guð minn almáttugur, nei. Ég veit
ekki til hvers ég ætti að gera það. Með
því væri ég að svíkja sjálfa mig. Á
heimili foreldra minna var jafnaðar-
stefnan Iífíð sjálft. Við vorum öll jafn-
aðarmenn, ég man aldrei eftir að hafa
verið annað. Mér hefur sýnst á langri
ævi að hugsjón um jöfnuð og réttlæti sé
Um bróður sinn Vilhjálm: Allir sem
kynntust honum hændust að hon-
um. Hann var glaðlyndur og Ijúfur
maður að eðlisfari. Hugurinn var
svo lifandi. Logaði á honum eins
og prímusi.
sumum mönnum meðfædd og öðrum
ekki. Já, ég held bara að það sé stað-
reynd.“
Ljúfmennið Vilhjálmur
Sigursteinn
Ingibjörg ólst upp á Eyrarbakka þar
sem faðir hennar stundaði sjómennsku.
Um Ólaf Friðriksson: Ólafur var
alltaf kátur og gat aldrei verið kyrr.
Það var alltaf svo mikið að gerast í
kringum hann.
Seinna flutti fjölskyldan til Reykjavíkur.
Ingibjörg giftist tuttugu og eins árs að
aldri og gerði húsmóðurhlutverkið að
ævistarfi sínu. Eiginmaður hennar,
Magnús Jósefsson, vann í smjörlíkis-
gerð og var sýningarstjóri í Trípolíbíó.
Hún segir hann hafa verið sannfærðan
jafnaðarmann þótt aðrir í ætt hans hafi
fylgt Sjálfstæðisflokknum að málum.
Elstur í systkinahópi Ingibjargar var
Vilhjálmur Sigursteinn, sem allt frá
sautján ára aldri starfaði á Alþýðublað-
inu sem blaðamaður og skrifaði þar
meðal annars fræga pistla undir nafninu
Hannes á hominu. Vilhjálmur, sem fékk
lömunarveiki á öðm ári, bjó alla ævi við
mikla fötlun sem bugað hefði veiklund-
aðri menn, en hann lét aldrei deigan síga
og hugrekki hans og seigla þóttu aðdá-
unarverð.
„Hann heyrðist aldrei kvarta og þess
varð aldrei vart að fötlunin hefði lagst
þungt á hann,“ segir Ingibjörg um bróð-
ur sinn sem var níu ámm eldri en hún.
„Hann var mikið góðmenni og mann-
þekkjari sem leysti allra vanda. Allir
sem kynntust honum hændust að hon-
um. Hann var glaðlyndur og ljúfur mað-
ur að eðlisfari. Hugurinn var svo lifandi.
Logaði á honum eins og prímusi."
Vilhjálmur lést árið 1966, mjög
skyndilega: „Hann var að koma úr
heimsókn og hitti þá vini sína, Ragnar í
Smára og Sigurð Guðjónsson og bauð
þeim heim. Þeir sátu saman í stofunni á
spjalli þegar Vilhjálmur stóð allt í einu
upp og sagðist ætla að skreppa fram.
Hann fór síðan inn í herbergi sitt, hneig
niður í rúmið, hafði fengið hjartaáfall.
Ragnar sem var fljótfær og ör, stóð upp
eftir að Vilhjálmur gekk úr herberginu
og sagði: ,Já, ég er að fara“, og hentist
út. Sigurður, sem var alltaf jafn rólegur,
ætlaði sömuleiðis að ganga út en honum
varð áður litið inn til Vilhjálms og sá að
eitthvað alvarlegt var að. í því kom
heimilisfólk heim og hringt var á sjúkra-
bfl sem flutti Vilhjálm á spítala. Hann
lést örfáum klukkustundum síðar. Hann
var sextíu og þriggja ára. Þegar hann
veiktist af lömunarveikinni sagði lækn-
irinn við mömmu að hann gæti lifað til
sextugs. Hann átti því nokkur ár umfram
það.“
Sendiför í drengsmólinu
Sem bam og unglingur var Ingibjörg
nokkuð tíður gestur á Alþýðublaðinu og
gegndi erindum fyrir bróður sinn. Ein
sendiförin er öðrum sögulegri þótt Ingi-
Greiðendur
þungaskatts
Munið að ál.estrartímabil vegna
3. gjaldtímabils 1996 erfrá 20. september
til 10. október.
Verið tímanlega og forðist áætlanir
og aðrar álögur.
Upplýsingar um álestraraðila er að finna
á baksíðu nýju akstursbókarinnar.
Þeir sem ekki hafa þegar sótt
akstursbækur geta fengið þær hjá
álestraraðilum.
RSK
RÍKISSKATTSTJÓRI
Mér finnst að menn eigi að haga lífi sínu þannig að þegar þeir i
með góðri samvisku að þeir hafi aldrei nfðst á sam
björg segist aðeins muna hana óljóst. Til
hennar kom vegna „drengsmálsins" svo-
kallaða árið 1921, þegar menn skipuðu
sér í fylkingar og börðust vegna þeirrar
óskar Ólafs Friðrikssonar að fá að taka
að sér rússneskan dreng og ala hann upp
hér á landi.
„Ég var tíu ára þegar þetta var og ég
man hvað við bömin fundum mikið til
með þessum rússneska dreng sem alltof
margir vildu gera heimilislausan. Einn
daginn lét Vilhjálmur mig fá bréf sem
hann hafði skrifað og bað mig um að
fara með niður í Suðurgötu þar sem Ól-
afur bjó, og fá bréfið manni sem átti að
standa í skúmaskoti á vissum stað. Ég
var send í þessa ferð því bróðir minn
taldi að enginn myndi gmna barn um
græsku. Óvinir Ólafs vöktuðu götuna,
en það fór eins og Vilhjálmur hélt, eng-
inn veitti mér athygli og ég kom bréfinu
til skila. Ég hef aldrei vitað hvað í því
stóð né hver það var sem tók við því.“
Ólafur Friðriksson var á þessum tíma
ritstjóri Alþýðublaðsins og þar sátu þeir
Jón Baldvinsson fyrsti formaður Al-
þýðuflokksins gjaman á fundum. Báðir
eru þeir Ingibjörgu minnisstæðir þótt
samskiptin hefðu ekki verið náin:
„Ég sá þessa menn á sínum vinnu-
stað en talaði ekki við þá og þeir ekki
við mig. Á þessum ámm vora böm ekki
að trana sér fram, héldu sig' í ákveðinni
fjarlægð frá fullorðnum og þeir full-
orðnu vom ekkert að skipta sér um óf af
bömunum. En ég sá þá og fylgdist með
þeim.
Jón Baldvinsson var góður maður,
afskaplega rólegur, yfirvegaður og at-
hugull. Þeir vom gjörólfldr menn, hann
og Ólafur Friðriksson. Ólafur var alltaf
kátur og gat aldrei verið kyrr. Það var
alltaf svo mikið að gerast í kringum
hann. Þegar tveir svo ólíkir menn beijast
hlið við hlið þá verður úr góð blanda.
Ólafur var meiri maður fólksins, ákafur
hugsjónamaður, óskaplega mælskur og
snjall ræðumaður. En Jón Baldvinsson
kom miklu í gegn með hægðinni og
samningsviljanum."
Þursaflokkur Framsóknar og
heilaþvegnir allaballar
Hver finnst þér vera besta ríkisstjóm
sem við höfum átt?
„Mér fannst best þegar Alþýðuflokk-
urinn og Framsóknarflokkurinn voru
saman í stjóm 1934-37. Þá var mest gert
fyrir alþýðu manna og fólkið í landinu.
Þá vom allt öðru vísi menn í forsvari
fyrir Framsóknarflokkinn en núna.“
Já, nú eru þeir ansi drumbslegir
framsóknarmennimir.
„Framsóknarflokkurinn er þursa-
flokkur. Það þarf ekki annað en að líta á
Halldór Ásgrímsson til að sjá það. Hann
passar ekkert inn í embættið sem hann
gegnir. Hann er utanrfldsráðherra en öll-
um finnst eins og hann sé sjávarútvegs-
ráðherra. Og þetta kvenfólk sem þeir era