Alþýðublaðið - 25.10.1996, Qupperneq 5
FÖSTUDAGUR 25. OKTÓBER 1996
ALÞÝÐUBLAÐK)
5
fiBfi a s kv r i n g|
n lagði hann fram „pólitíska erfðaskrá" um hvernig hann vill að forystusveit flokksins
en „erfðaskráin" féll í misgóðan jarðveg. Sighvatur Björgvinsson hefur lýst yfirfram-
fti formaður Alþýðuflokksins
gagnrýndur harðlega. Mér finnst að
hann hafi gengið í gegnum þroska-
skeið sem er mjög mikilvægt fyrir
stjómmálamenn.“
Áhrifamaður í flokknum sagði
hinsvegar að -Guðmundi Árna væri
nauðsynlegt að halda friðinn, og bætti
við: „Eg skil manninn hreinlega ekki.
Hann segist ætla að hlusta á stuðn-
ingsmenn sína áður en hann tekur
ákvörðun um framboð. Ef hann gerir
það sem hyggilegast er, og fer ekki
fram, þá er hann hka að skýra ffá því
að stuðningsmennimir hafi ekki verið
nógu margir."
Félagi í Sambandi ungra jafnaðar-
manna kvaðst telja Guðmund alltof
umdeildan í flokknum til að geta náð
kosningu sem formaður. Utilokað
væri að hann gæti fengið meirihluta
atkvæða á flokksþingi.
Stuðningsmenn Guðmundar Áma
segja að kjör hans myndi staðfesta
kynslóðaskipti í Alþýðuflokknum,
hann eigi að baki glæsÚegan feril sem
bæjarstjóri Hafnarfjarðar og viti þaðan
hvernig það er að veita stórum og
pattaralegum Alþýðuflokki forystu.
í sanítali við Alþýðublaðið f gær
sagði Guðmundur Árni að sterkar
raddir í flokknum krefðust kosninga.
„Auðvitað eru glögg kaflaskil þegar
Jón Baldvin lætur af formennsku eftir
tólf ár. Ég hygg að það séu sterk rök
að flokksmenn hafi valkosti þegar
næsti formaður er valinn."
Ein ástæða þess að Guðmundur
Ámi íhugar ffamboð í fullri alvöru, er
að hann á erfitt með að horfa uppá
Sighvat setjast í formannsstólinn.
Þetta staðfesta stuðningsmenn Guð-
mundar Áma. Einn sagði: „Það verður
á brattann að sækja fyrir Guðmund
Áma en hann hefur allt að vinna. Það
verður erfitt fyrir hann að sitja þegj-
andi og hljóðalaust undir formennsku
Sighvats."
Uppgjör á Reykjanesi?
Rannveig Guðmundsdóttir er held-
ur ókát, sem fyrr sagði, með hvemig
Jón Baldvin lagði línur um framtíð
Alþýðuflokksins um leið og hann til-
kynnti að hann yfirgæfi brúna. Sam-
kvæmt heimildum Alþýðublaðsins
mun Rannveig hafa minnt Jón Bald-
vin á, að sjálfur bauð hann sig fram
með tíu daga fyrirvara gegn sitjandi
formanni árið 1984: „Og þá var ekki
verið að hugsa um einingu flokksins
eða hvernig ætti að halda friðinn,"
sagði stuðningsmaður hennar.
Rannveig og Guðmundur Ámi em
bæði þingmenn Reykjaness, og áttu í
harðri baráttu í prófkjöri fyrir síðustu
þingkosningar. Rannveig hafði betur,
en efalítið munu þau aftur takast á fyr-
ir næstu kosningar. Ymsir flokksmenn
gerðu að umtalsefni hvaða staða kem-
ur upp í kjördæminu ef annaðhvort
eða bæði fara fram. Einn heimilda-
maður sagði um þetta: „Rannveig gæti
setið á ffiðarstóli. Ef hún gefur kost á
sér sem formaður gerir Guðmundur
Árni það líka, og öfugt. Það snýst um
forystuna á Reykjanesi. Hvomgt getur
unað hinu þess að vera formaður Al-
þýðuflokksins. Ef þau fara bæði fram
munu atkvæðin skiptast á milli þeirra
og Sighvatur verður formaður. Eg tel
reyndar 99 prósent líkur á því að Sig-
hvatur verði formaður einsog staðan
er núna.“
Annar viðmælandi, sem kvaðst
hlynntur ffamboði Rannveigar, sagði:
„Eg hef áhyggjur af því að það muni
valda uppnámi í kjördæminu ef þau
fara bæði ffam.“
Áhrifamaður í flokknum mat stöð-
una svona: „Þeir sem fara í þetta
munu allir skaða sig, nema Sighvatur
sem á að vera nokkuð öruggur með
sigur. Össur mun ekkert gera. Rann-
veig lætur einsog það sé móðgun við
konur að Jón Baldvin skuli ekki velja
sig sem eftirmann sinn. Hún virðist
vera búin að gleyma því að hún er for-
maður stærsta þingflokks stjómarand-
stöðunnar. Það felst allmikil virðing í
því. Ég tel það reyndar henta Sighvati
ágætlega ef annaðhvort Rannveig eða
Guðmundur Ámi bjóða sig fram. Ef
Rannveig fer ein ffam gegn Sighvati
mun hún ekki hafa það. Ef Guðmund-
ur Ami fer einn fram mun hann ekki
hafa það. Ef þau fara bæði fram er það
fyrirsjáanlegt pólitískt sjálfsmorð. Éini
maðurinn sem hefði getað ógnað Sig-
hvati Björgvinssyni er Össur Skarp-
héðinsson, hefði hann haft áhugann.
En hann hefur ekki áhuga á að blanda
sér í baráttuna og fær tæplega meiri
áhuga þegar hún er orðin að eintómu
mgli.“
Á jsessari stundu er ógjömingur að
spá fyrir um hvort Rannveig gefur
kost á sér. Hún sagði í Alþýðublaðinu
í gær að ef vilji er fyrir hendi meðal
flokksmanna að kjósa milli ffambjóð-
enda til formanns, þá ætti sá vilji að
vera ljós viku fyrir flokksþing. Hún
útilokaði hinsvegar ekki að hún tæki
ákvörðun fyrir þann tíma.
Rannveig hefúr gengið lengst for-
ystumanna flokksins í gagnrýni á pól-
itísku erfðaskrána, og kallaði hana „-
óklókt útspil“ í blaðinu í gær. f sam-
tölum við stuðningsmenn hefur Rann-
veig lýst talsverðri gremju í garð Jóns
Baldvins, og riljað upp að hann studdi
hana ekki þegar þingflokkurinn valdi
tvo nýja ráðherra sumarið 1993.
Rannveig sagði í samtali við blaðið
í gær, að engu væri við fyrri yfirlýs-
ingar að bæta í bili. Hún muni fylgjast
með þróun mála og tilkynna ákvörðun
sína þegar þar að kemur.
Óvissa um varaformennsku
Meðan skjálfti fer um Alþýðuflokk-
inn vegna formannsskipta hafa fáir
leitt hugann að varaformannsembætt-
inu. Guðmundur Árni Stefánsson
gegnir embættinu nú og hafði, áður en
Jón Baldvin ákvað að hætta, sagt að
hann myndi gefa kost á sér áfram.
Þetta kann að breytast ef Sighvatur
og Guðmundur Ámi glíma um for-
mennskuna. Á þriðjudagsfundinum
munu þessi mál hafa komið aðeins til
umræðu. Þar útilokaði Sighvatur að
hann gæfi kost á sér í varafor-
mennsku, ef hann tapaði formanns-
kosningum fyrir Guðmundi Áma, og
taldi slíkt ekki viðeigandi. Óljósara er
hinsvegar hvemig Guðmundur Ámi
myndi bregðast við ósigri fyrir Sig-
hvati.
Víst er um, að Guðmundi Árna
mun veitast nokkuð létt að halda vara-
formennskunni ef hann lætur for-
mannskjörið framhjá sér fara. En
komi sú staða upp að Sighvatur verði
formaður og Guðmundur Ámi hætti
sem varaformaður er enginn augljós
kandidat fyrir hendi. Nafn Rannveigar
hefur verið nefnt, en óvíst er að hún
myndi sækjast eftir varaformennsku
þarsem hún gegnir mikilvægu emb-
ætti sem formaður þingflokks jafnað-
armanna.
Hörö átök ósennileg
Mál málanna í íslenskum stjómmál-
um næstu tvær vikur snýst um hver
verður ellefti formaður Alþýðuflokks-
ins. Ósennilegt er að til harðvítugrar
baráttu komi, þótt aðrir en Sighvatur
gefi kost á sér. Af samtölum við
flokksmenn mátti glöggt ráða að þeim
var í mun að halda ffiðinn.
„Á þeim tímamótum þegar Jón
Baldvin hættir formennsku og segist
vera á leið úr pólitík verða alþýðu-
flokksmenn aúðvitað að standa sam-
an,“ sagði gamalreyndur flokksmaður.
„Það er enginn heimsendir þó það sé
kosið á milli manna, slíkt er sjálfsagt
og eðlilegt. En öllu skiptir hvemig til
tekst að loknu flokksþingi. Margir al-
þýðuflokksmenn eru svolítið óöryggir
um hvað framtíðin ber í skauti sér, og
eiga erfitt með að sjá fyrir sér Alþýðu-
flokkinn eftir Jón Baldvin."
Þótt innihald pólitískrar erfðaskrár
Jóns Baldvins Hannibalssonar sé um-
deilt, virðast alþýðuflokksmenn þó á
einu máli um að koma í veg fyrir eijur
og sundrungu. Slíkt heimilisböl er
þeim í alltof fersku minni.
■ Undirbúningi fyrir
flokksþing Alþýðu-
flokksins lokið
Búist við
allt að 350
fulltrúum
á flokks-
þing
„Ef kosið verður á milli manna í
embætti formanns flokksins reiknum
við með allt að 350 fulltrúum á
fiokksþingið. Ef ekki verður kosið á
milli manna í embættið þá verða full-
trúar eitthvað færri,“ segir Karl
Hjálmarsson, framkvæmdastjóri Al-
þýðublaðsins, en hann hefur ásamt
hóþi fólks unnið að undirbúningi fyr-
ir flokksþing Alþýðuflokksins sem
haldið verður 8.-11. nóvember
næstkomandi í Perlunni.
Skipulagsvinna hefur staðið yfir
frá því í sumar og Karl segir að
henni sé svo til lokið. Flokksfélög
víða um land hafa verið eða eru að
búa sig undir að kjósa fulltrúa á
flokksþing og vonast er til að niður-
stöður úr þeim kosningum liggi fyrir
á næstu dögum.
Flokksþingið hefst með þingsetn-
ingu á föstudegi. Þann dag munu
málefnahópar taka til starfa og kynna
málefnavinnu sína sem lögð verður
fyrir þingið til samþykktar. Kosning-
ar í öll embætti flokksins, nema
flokksstjórn, fara fram á laugardegi
og eiga úrslit að liggja fyrir þann
sama dag. Hátíðarkvöldverður og
dansleikur verður um kvöldið.
Á sunnudag lýkur málefnavinnu
og verður kosið verður í flokksstjórn
þann sama dag. Þinginu lýkur síðan
klukkan tvö.
Karl hvetur alþýðuflokksmenn til
að mæta á þingið og í hátíðarkvöld-
verðinn. „Við erum að fagna 80 ára
afmæli Alþýðuflokksins og flokkur-
inn er að kveðja Jón Baldvin Hanni-
balsson eftir tólf ára formannssetu.
Það er því ærin ástæða fyrir fólk að
fjölmenna," sagði Karl.