Tíminn - 29.03.1969, Blaðsíða 2

Tíminn - 29.03.1969, Blaðsíða 2
2 TIMINN LAUGARDAGUR 29. marz 1999. 1944: Þessi mynd er tekin í Englandi. Eisenhower, sem þá var yfirmaöur alls herafla Bandamanna, talar við fallhlífarhermenn, sem voru um það bil að stíga upp í flugvélar í fyrstu árásinni á meginland Evrópu. FORINGI í BLÍÐU OG STRlÐU Framhald ai t»ls 1. sjúhrahússiins, að benshöfðiing inin væri miM hieiimis og helju. En jiafimvel þá vair álMin veiik voin uim að j'áirnvillji hersihöföinigG anis myndi etnn eimiu sirnni bjanga boinuim úr gneipum dau'ðaois, en á isil. áni vtanð hjanta bans sjö siinlnum fyniir aiívarliegium áföli urn. H*anm giat borða® uippieystd fæiðu slðu'stu vilkiumia og svaf eða möktii lanigit'ímuim samian. Hanm var eiinnig fær urn að tala • vi® tonu sfcia og a®na frjölisikyMu mieðiiimi. Þjððhöfðimigjar fjöiida lamda bafa þegar lýst því yfir að þeir mumi verði vdðstiadidiir útför Eis enhovers. Leiðtogar þjóða og ailþjóðastoifmama fara vimsamiieg um viðurbenindnigairorðuim um Edsenhover. í Evrópu ec han*s miminzt sem yfirmianos Sam- bain'dsherjanina, sem uir.nu stni® ið 1945 og ieystiu þaniniig hin 'hemumidiu ®ömd úx áoauð. Hans er elininiig minnzt sem fyrsta yfirmans NATO og sem flarsæis Stijónnmáilamianns og forseta. Hanis er miininzt sem henshöf®- ingja, er skoðaði þa® æðsta hlut venk siitt *a® tomia í veg fyrir stiríð. Dwigibt David Edsenibowieir var blýlegur og hrosimiilldur maður, sem ávanin sér trauet _ og vir® ingu þjóðar sinnar. í augum lianda smraa var hanin Ike, per- sónugerfdngur amieinísika draums inis urn ótakmairkáða mögulieiGca á frsegð og firama. Eisenbower var af aiimúigia- fóilki kominn, en varð 34. for setd Banidiarikjanna. Áður bafði hanin o*rði@ heiimslþekktur, sem yifiirmaður herafla bamdiamanina í Evrópu í heimssityTjölidinim síðatri, henriáðsforinigi Bam'da- ríkjiahers efibir stríði'ð. rektor Columbia háskóla, og yfiirmaðuL hemafla Aitlantslhafsbamidial'ags- ins á fyrstu árum þass. Eisenhowar var þriðji af sex sonum fátæks fóilks frá Mið- vestur ríikjunum, fæddur 14. olctóber 1B90, í Deniisoin Texas. Fjöiiskylda hanis fllutti fijótlega tffl Ab'ileme í Kaosas, þar seim hanin ólst upp, gekk í skóla, situndaiði íþróttiir oig vann með skólianium, tffl að létta undir moð hieiimilimi. Hann var talinn yflir meðálaig í íþróttum og mámi. Reyndi hann fyrst að komast í flotahá- skólLann, en fékk ekki inmgöngu vegna aiidurstakmarkana og fór þá í hásfcóla bersins, West PoimJt. Útskráifaðdst hann þaðan 1911, með þeim hæstu í siinmi d-eiiid. G-e'kk EiisenihiOwier síðan d ber irnin og árið 1916 gekk hann að eiiga Mamie Geneva Doud, dótt ur verzlumarmianpis frá Coiloirado. Þau eignuðust tvo synd. Annar þeirra dó þriggja ána að aMrd, en hiinn, Jobn er nú sendiberra Bamidaní'kj'aninia í Bru’ssel. í tuttugu og flimm ár var ferffll Eisenbowers í hernum ifiremur viðhurðalítffli og hafðd hann náð a® verða colomel, þeg ar beimistyrjiöldin síðari brauzt út. Var hann á stultibum táma hæklkaður í tiigm upp í Ldieutem a.it Genenail. 8. lóvemiber 1942 var hann skipaður yfiirherishö'f ðdingi berja Bandamannia í Norður Afríku. Stj'órmaði hainn innrásinni þ'ar og eininiig á Sifciiey og Ítailíu. Þegar undirbúmiiinigur aið iinin- rásinni í Nonmandí bófist, var Eiisemhower skipaður yfirmaður henmar. 6. júní 1944 stjórnaði banin mesta ininnásarii'ði, sem nokfcru simná befur verið safraað saman, og náði fót- festu á strönd Fralkkiands. Stjórniaðd bainn síðan sókminmi inn í Þýzkaland. Varð hann þá a® stjórna herjum 12—15 landa og tókst furðu vel að komast hjá árekstrum í þeim viðskiptium. Efltir að Þjóðverjar gáfust upp, 8. maí 1945, varð Eisen- hower fyrsti herstjóri Banda rfflcjanna í Þýzkalamdi og vann að því, ásamt herstjórum hinnia bandamanna, að komia á stjórn í iandinu. Jafnframt vairð hann, s®m hershöfðingi, að skipulegigja gífui'lega iiðe- flkitninga til Kyrrahafsins, þar sem enm geisaði stríð. A Potsdam-ráðstefnu leið- toga bandamanna átti Eisen- hower marga fundi með Tru- man fonseta. A einum þessara fu-nda saigði Tru-ma-n meðal an-n ars: „Það er ekkert, sem ég vffl ekfci hjálpa þér að fá, og þar á mieðal er forsetaembæ-tt iö 1948“. Eise-nhower segir í m-inniniguim sínum að h-anm hafi ekki tekið þebta alvairlega og síðar m-eir, þegar honum bauðst stjórnmál'aframi, var hann lengi hikamdi við að leggja út á þá braut. Eisenhower ferðaðist til Moskvu og Len-in-grad í ágúst 1945, þar sem \ Staiin og aðr- ir leiðtogar veitbu honum konr umglegar m-óttökur. Eins og flestir Baindairíkjam-enn, bjóst harnn þá við að framundam væri tími áramgursriks og vin samlegs samstarfs milil-i Sovét- ríkja-n-na og Bandaríkja-nna. Hann var herráðsforingi til 1948, þegar hann sagði si-g úr hernum tál að tafca við sböðu rektors Coiumibia háskóla. Gegndi hanin því stamfi tii 1950 er Trumiam skipaði 'hanin yfir- hershöfðfcigj-a Atlantsbafshamda iaigsims. Hflutverk hans var að koma vörnum Evrópu í það homf, að hætta á ásælmii Rússa y-rði minni. Sýmdi hamm þarma, eims og í heimssty-rjölddinini, ó- venijuilega hæfiiieika tffl að fá memn af másmiumianidd þjóðern um til að vimna samam. Þó að Eisenhower hafi, hvað eftir annað, afþaklkað b-oð um þátbtökiu í stjórmimáilum, kom hanm heim tffl að taka við út- mefn-imgu fiiokksþimigs Repu-b-lik Framhald á bls. 10. 1968: Myndin er tekin 14. október, þegar Eisenhwver varð 78 ára. Hann veifar fimm stjörnu fána út um sjúkra- húsgluggann. Mamie er við hlið hans. Á þingpalli •ír Til umræðu var frumva-rp um aitvinnumiálastofun ríkisios, en við afigmei'ðsilu þesis frumvarps hafa stjóm'arsi-nniar viðurkennit nauðlsyn skipuliagis í fjárfestimigar mélum. V-ar firumvarpin-u vísað til ríkisstjómarinnar. Einniig var frumvarp um brey-tingu á iaiusiaiskuildium bæ-nda á d-agBkrá. Er það frumvarp fiutt af ríkisstjóminni, en frumva-rp svipaðs eðlis iögðu framsóknar- menn fram áður. Steinþór Gests son var framsögumaður meiri hluta nefindax þeirrar, sem fjiall aði um rnálið, en Ásgeir Bjarna son var framsögumaður minni hlutans. Ásgeir taldi ekki nóg að gert í þessum m'álum, frumvairp þeirra Framsóknarmanna hefði verið mun hag-stæðara fyrir bæn-d ur. Frumvarp þetba varð að lög um í gær. Við umræðu um aðgierðir í atviin-n'Umálum mællti Matthías Á. Miathi-esen fyrir áliti meiri hluta nefnda-r, en Skúli Guðmundsso-n fyrir áiiti min-ni hlutans. Eins og komið er mun mimni hlutinin ekki setja siig á móti samþykkt frumvarpsiins, en gaginrýni kom fram á sein-a-gang ríkisstjómar- innar í þessum efnum. Jón Eyjólfsson sextugur Jón Eyjólfsson, starfsm'aðúr Þjóðl'eikhú-ssins, er sextuigur í dag. Jón var lengi á árum áður starfandi hjá Leikfé'lagi Reykja víkur og lék þar í 1-eikriibum, en frá u-pphafi hefur hanm verið starfsmiað'ur Þjóðleikhússins. Jón kom eimnig allmikið við sögu í kvdkmyndinni um hernámisárin. Tímámm óskiar honum a-llra heiil'a í tálefmi aftnaaliisáins. Akranes Framsóknarfélag Akraness held ur fund Framsóknarhúsinu á Akranesi sunnudaginn 30. marz n. k. kl. 4 síðdegis. Dagskrá: 1. Fjárhagsáætlun Akraneskaup =t,aðar 196Í) oa hæjarmál almennt Framsögn hafa bæjarfulltrúar Framsóknarflokksins. 2. Önnur mar. Stuðningsfólk Framsóknarflokks ins á Akranesi er hvatt til að fjöl menna á fundinn og kynna sér málefni bæjarins.

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.