Vísir - 05.12.1978, Síða 11

VISIB Þribjudagur 5. desember 1978
studda greinargerB um skýrslu
Sjóslysanefndar, og sérstaklega
óskar ráöuneytiö eftir kostnaöar-
áætlun. Þessvegna var sllk
kostnaöaráætlun gerö, en ekki
„til aö hræöa ráöamenn frá úr-
bótum”. En þar sem segir i
skýrslu Sjóslysanefndar, aö hægt
skuli vera aö miöa þessar stöövar
„frá skipum”, hvernig er þá hægt
aö gera ráö fyrir þvi, aö sjóslysa-
nefnd eigi þar aöeins viö tak-
markaöan fjölda skipa? Þaö er
þvi enginn útúrsnúningur eins og
Sjóslysanefnd segir nú, aö
siglingamálastjóri gerir ráö fyrir
aö hægt skuli vera aö miöa þessar
flugvéla-neyöarstöövar frá öllum
islenzkum þilfarsskipum.
öll íslensk þilfarsskip
Ekki má gleyma þvl i þessu
sambandi, aösamkvæmt gildandi
islenzkum reglum eru öll islenzk
þilfarsskip nú þegar búin sérstök-
um neyöartalstöövum fyrir
gúmmibjörgunarbáta, á neyöar-
tiöni skipa 2182 kriö, og öll
þilfarsskip eru iika búin sérstöku
móttökutæki fyrir þessa neyöar-
tiöni skipa. Þaö er þvi rökrétt
ályktun aö þegar sjóslysanefnd
talar um aö hægt skuli vera aö
miöa þessa viöbótarneyöarsenda
á flugvélatiöninni „frá skipum”,
þá sé átt viö sömu skip og nú eru
búin móttökutækjum sérstaklega
fyrir neyöartiöni skipa 2182 kriö. 1
staö þess aö búa öll þilfarsskip
miöunarstöövum fyrir flugvéla-
-neyöartiönina, telur Sjóslysa-
nefnd nú aö nægilegt væri aö
varöskip, hafrannsóknarskip og
strandferöaskip rikisins yröu bú-
in slflciim miöunarstöövum. Þetta
var hins vegar ekki nefnt I upp-
haflegri skýrslu Sjóslýsanefndar,
og hafi þetta þá strax veriö hug-
mynd Sjóslysanefndar, heföi hún
þegar f upphafi átt aö geta þess.
Ekki er hægt aö gera ráö fýrir
þvf, aö lesandi geti lesiö hugsanir
nefndarinnar um þaö, aö þegar
nefnt er aö hægt skuli vera aö
miöa þessar stöövar „frá skip-
um”, þá eigi hún aöeins viö þessi
fáu skip, sem hún nú telur upp.
Þetta gerbreytir aö sjálfsögöu
kostnaöarliöunum viö aö koma
upp miöunarstöövum, en þaö er
einn dýrasti liöurinn i þessu máli
öllu.
Matarbirgðirnar
Þá segir Sjóslysanefndin nú, aö
ekki þurfi aö draga úr matar-
birgöum bátanna til aö koma
þessum neyöarsenditækjum
fyrir.
1 öllum gúmmíbátum er ákveö-
in stærö af pakka I sérstökum
umbúöum. Reynt hefur veriö aö
halda þyngd og stærö gúmmlbát^
anna eins niöri og hægt er, þvi aö
mesti kostur gúmmibátanna
fram yfir flest önnur björgunar-
tæki er litil plássþörf,' O'g hve
auövelt er fyrir tvo menn aö
koma þeim flestum I sjóinn. Þess-'
vegna var bent á aö ef stærö og
þyngd ekki á aö aukast, þáyröi aö
taka hluta vatns og/eöa matar úr
gúmmibátunum og þaö er þá
matsatriöi hvor ráöstöfunin er
hagstæöari til aukins öryggis
skipbrotsmanna.
Harður dómur
Rétt er aö lokum til fróöleiks aö
geta þess aö þótt ekki sé þess aö
jafnaöi getiö i fjölmiölum, þá er á
Siglingamálastofnun rfkisins
daglega unniö aö ýmsum málum
er varöa þróun björgunartækja
Islenzkra skipa. Þaö er því aö
okkar mati haröur dómur hjá
rannsóknarnefnd sjóslysa aö
halda því fram á opinberum vett-
vangi, aö siglingamálastjóri
hræöi ráöamenn frá úrbótum á
björgunartækjum.
1 umsögn siglingamálastjóra
um skýrslu sjóslysanefndar, sem
gerö var aö beiöni Samgöngu-
ráöuneytisins, og dagsett er
þegar 22. júnf 1978, segir svo um
aö innkalla beri alla
bómullarbáta: „Þykir sjálfsagt
aö fara aö ósk þessara aöiia og er
þvi lagt til aö ráöherra gefi út
reglugerö þar aö lútandi”.
Ekki veröur séö hvernig
Sjóslysanefnd getur taliö þetta
vera neikvæöa afstööu til tillögu
nefndarinnar um aö innkalla nú
alla gúmmíbáta úr bómullar-^
striga-gúmmi, jafnvel þótt gera
megi ráö fyrir aö innkalla þurTi
þá báta aftur fljótlega, vegna
breytinga og endurbóta á gerö
þeirra.
Reykjavfk 30. nóv. 1978,
Hjálmar R. Báröarson
HNEYKSLANLEG STYRKVEITING
kenningar andsnúnar kirkjunni
eöa svlviröingar.
Þetta snertir ekki einungis
hina æöstu sljórn, heldur einnig
minni háttar stjórnvaldsráö-
stafanir. Er t.d. óheimilt aö
veita starfsstyrki listamanna til
höfundar, sem hygöist skrifa
andkirkjulegt rit eöa róg um
Guös kristni I landinu, — og noti
rithöfundur styrkinn til slfks,
veröur almannayaldiö aö
endurkrefja styrkinn.
A sama hátt getur rlkisvaldiö
ekki lagt fé til sjóöa, sem leggja
fé til jguölasts, jafnvel þótt nor-
rænir séu.
Jeg föler skæpenen true...
Fyrir nokkrúítl árum kom út
ljóöakver eftir Þórarin Eld-
járn. Þetta kver varö vinsælt
enda lipurlega kveöiö og eftir is-
lenskum bragregæi,. Yrkis-
efnin voru nýstárleg, — og mér
er minnisstætt, aö eitt kvæö-
anna haföi aö viölagi þessar
dönsku hendingar:
„Jeg föler skæbnen true
for med sin pil og bue,
han sköd en albatros.”
Þessar hendingar þekkti ég
vel, þvl aö þær voru I Andrési
Ond fyrir mörgum árum.
Af kverinu var ekki hægt aö
sjá, aö Þórarinn heföi horn I
slðu Walt Disneys, enda óheyrt
aö menn hafi hendingar óvina
sinna aö viölögum I ljóöum
sinum.
Undrun mln varö þvl mikil
þegar ég las rlmur hans af Walt
Disney, þvf aö þar kveður Þór-
arinn nokkuö annan brag. 1
stuttu máli sagt eru rfmur Þór-
arins um Disney, vel kveöiö nlö
um látinn mann I fjarlægu landi,
orktar eftir ströngustu reglum
nfösins.
Menn geta svo haft sína skoö-
un á þvl, hvort útgáfa nlökvæöa
sé bókmenntaviöburöur.
Og jafnframt á styrk.
Svo mikiö hefur Þórarinn viö,
aö jafnframt þvl aö lesa Andrés
Ond vikulega, þá hefur hann
lesiö þrettán fræðirit um Walt
Disney til aö geta hataö hann
heitar og kveöiö betur. En jafn-
framt þessum mikla lestri þá
hefur Þórarinn gefiö sér tfma til
aö gerast styrkþegi hjá Nor-
rama þýöingarsjóönum til aö
þýöa sænskt niörit um Jesú
Krist. Þaö rit ber nafnið Félagi
Jesú og er gefiö út af Máli og
menningu.
Norræni þýöingarsjóöurinn er
ætlaöur til þess aö styrkja þýö-
ingar á bókmenntaverkum, —
til þess aö norrænar þjóöir geti
betur fylgst meö góöbókmennt-
um á Norðurlöndum. Félagi
Jesú uppfyllir e^ki þau skilyröi
aö kallast bókmenntir. Bókin er
ómerkileg og þýöanda til
skammar og útgáfufélaginu.
Styrkveiting Norræna þýöing-
arsjóösins til Þórarins er þó
ekki hneykslanleg vegna þess
aö mönnum hafi skotist til um
smekk. Um þaö má alltaf deila.
Styrkveitingin er hneykslanleg
vegna þess, aö sjóöur þessi var
stofnaöur til þess aö útbreiöa
menningu en ekki óþrif.
Of löng Svlþjóðardvöl.
Ekki veit ég, hvort Þórarinn
Eldjárn trúir. Ég efast stórlega
um það, aö hann hafi verið aö
þýöa nefnda bók meö sama
— Þórarinn Eldjárn
þjáist af meinfýsni og
illum áhrifum af langri
Sviþjóðardvöl. Sænskir
vinstri menn hafa tekið
upp márgar
óhugnaðarkenningar á
undanförnum árum
sameðlis gyðingahatri
kommúnista og nas-
ista.
hugarfari og Gissur Einarsson
þýddi guöspjöllin I Skálholts-
fjósi. Þvl siöur aö hann ætli hér
aö gerast forustumaöur um nýj-
an siö. Ég held aö Þórarinn þjá-
ist af meinfýsni og illum áhrif-
um af langri Svlþjóöardvöl.
Sænskir vinstrimenn hafa tekiö
upp margar óhugnaðarkenn-
ingar á undanförnum árum
sameölis gyöingahatri
kommúnista og nasista. Mér
finnst eins og þessar kenningar
hafi um of átt greiöan aögang
aö Þórarni.
Verið gerð fyrirspurn
út af minna.
Eins og ég gat um I upphafi,
eru I stjórnarskránni fyrirmæli
um aö styrkja skuli og vernda
þjóökirkjuna. Þess vegna má
ekki veita af opinberu fé til aö
smána þjóökirkjuna eöa kenn-
ingar hennar. Þar sem Norræni
þýöingarsjóöurinn er m.a.
styrktur fjárframlögum frá rfk-
issjóöi íslands, geta yfirvöld
ekki látiö hjá lfba aö óska skýr-
inga á þvi, hvers vegna Þórarni
Eldjárn var veittur styrkur til
trúamfös: einkanlega er nauö-
synlegt aö vita, hvort íslenskir
menn studdu umsókn Þórarins,
— þvf að þá menn er ekki hægt
aö kjósa aftur I sjóbsstjórn.
Hefur oft veriö gerö fyrir-
spurn út af minna.
Bera virðingu fyrir trú
annarra.
Þótt þjóökirkjan hafi hærri
sess en önnur trúfélög, þá hafa
menn stjórnarskrárvarinn rétt
til aö stofna félög til aö þjóna
guöi. Og þaö er til þess ætlast ab
menn viröi trú náunga slns.
Þess vegna eru I alm. hgl.
ákvæöi, — og ég tel rétt aö taka
þau orörétt upp: „125. gr. —
Hver sem opinberlega dregur
dár aö eöa sihánar trúarkenn-
ingar eba guösdýrkun löglegs
trúarbragöafélags, sem er hér á
landi, skal sæta sektum eöa
varöhaldi. Mál skal ekki höföa
nema aö fyrirlagi saksóknara.”
kvæmt fyrirskipun siglingamála-
stjóra eru hiklaust teknir úr notk-
un viö árlega skoöun
gúmmibjörgunarbáta hver ein-
asti gúmmibátur, sem viö skoöun
eöa prófun sýnir minnsta galla,
og þá gildir einu hvort um eldri
eöa nýrri gerö báta er aö ræða.
Þannig hverfur árlega fjöldi
gúmmlbáta úr notkun.
Þaö er llka rangt aö telja aö
siglingamálastjóri sé á móti þvl
aö settir séu sjálfvirkir neyðar-
sendar á flugvélatiöni i alla
gúmmlbátana, svo hægt sé aö
miöa þá frá flugvélum og skipum,
eins og sagt er I skýrslu
rannsóknarnefndar sjóslysa.
Kostnaðaráætlun að ósk
ráðuneytis
En Samgönguráöuneytiö fól
siglingamálastjóra aö semja rök-
r ' V —..........V
Haraldur Blöndal lög-
fræðingur skrifar: Þar
sem Norræni þýðing-
arsjóðurinn er m.a.
styrktur af fjárfram-
lögum frá ríkissjóði
Islands geta yfirvöld
ekki látið hjá liða að
óska skýringa á þvi,
hvers vegna Þórarni
Eldjárn var veittur
styrkur til trúarníðs.
-----------y------------
„Hin evangelfska lúterska
kirkja skal vera þjóökirkja á ís-
landi, og skal rikisvaldiö aö þvi
leyti styöja hana og vernda.”
Svo hljóöar 62. grein stjórnar-
skrárinnar. Meöan þessi grein
stendur, er rlkisvaldinu óheim-
iltáöleggja nokkuöþaö til, sem
er til þess falliö aö sverta þjóö-
kirkjuna og kenning hennar.
Þess vegna er þaö gegi.
stjórnarskránni, ef rfkisvaldiö
stuölar aö þvi, aö út séu gefin rit
á íslandi, sem hafa aö geýma
VISIR Flmmtudagur 39. nóvember 1978
Tillögur um betri björgunorbáta:
SIPUNGAMÁLASTJÓRI HRÆÐIR
RAÐAMENN FRÁ ÚRBÓTUM
— segir Rannsóknarnefnd sjóslysa
Ymnr fuUyrBlngar alglinga-
milattjóra I fjölmlfilum um »törf
Ranntóknarnefndar tjótlyta og
tllögur hennar verfia afi teljatt
rangtdlkanir og útúnnúnkigar afi
þvl er tegir f langrl grelnargerfi
tem Ranntóknarnefnd tjóalyta
og reknefnd hefur tent frá tér.
Rannsóknarnefnd sjótlysa
telur afi siglingamálastjóri sé aö
gera itfirf hennar torkennileg I
augum almennings. I greinar-
geröinni segir aö siglingamála-
stjórihafi oft veriö óþarflega nei-
kvæður og viökvemur gagnvart
störfum nefndarinnar.
1 tillögum slnum lagöi nefndin
til aöf gúmbáta veröi settir sjálf-
virkir neyöarsendar sem hefji
sendingar þegar gúmbátar koma
I sjó tU aö auövelda leit aö þeim.
Telur nefndin aö ekki þurfi aö
draga úr matarbirgöum bátanna
til aö koma þessum tækjum fyrir.
Siglingamálastjóri hefur lagt
fram kostnaöaráetlun um útgjöld
vegna tUIagna nefndarínnar um
úrbetur á gúmbátum. I þeim
áetkinum er gert ráö fyrir aö
miöunarstöövar veröl settar I
hvert þilfarsskip fyrlr þetsa
sjálfvirku neyöarsenda og kosti
þaö um 1,3 milljarö króna.
Rannsóknamefnd sjótlyta og
reknefnd telja hins vegar aö
kostnaöur vegna neyöarsendanna
sé aöeins um 170 mllljónir króna.
„Aö búa þurfi ÖU þUfarsskip fs-
lenska flotans 1000 aö tölu sUkum
miöunarstööum eins og gert er
ráö fyrir f framangreindum
kostnaöaráetlunum siglinga-
málastjóra telur nefndin nánast
út úrsnúning. Hvaöa tilgangi
þetta á aö þjóna veröur ekki séö
nema ef vera skyldi tU aö hreöa
ráöamenn og almenning tU úr-
bóta f þessum eínum."
I greinargerö nefndarinnar
segir aö fiugvélar Landhelgis-
geslunnar hafi sllk miöunarteki.
EÖIUegt veri ef framangreind
senditeki yröusett I gúmbáta, aö
búa varöskip, hafrannsóknartkip
og strandferöaskip rlkisins viö-
eigandi miöunarstöövum. Meö
þvl etti aö vera séö fyrlr góöu
miöunarkerfi sem tryggi
árangursrlka leit á skbmmum
tlma.
—K8
— Hjálmar R. Bárðarson segir: Á það hefur einmitt verið bent í greinar-
gerð siglingamálastjóra að nú er von á gerbreytingum á öllumgúmmi-
björgunarbátum vegna rannsókna ýmissa þjóða á þessari gerð björgunar-
tækja. í greinargerð siglingamálastjóra kemur einnig fram að af hans
hálfu er ekkert á móti þvi að skipt verði um alla gúmmibjörgunarbáta úr
bómullarstrigagúmiefni sem enn eru i notkun.