Morgunblaðið - 04.02.2001, Page 10

10 B SUNNUDAGUR 4. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ
KONAN mín er tortryggin að eðl-
isfari og lætur því ekki glepjast um
of af hinum ævintýralegu nýjungum
tölvutækninnar. Þrátt fyrir það hef-
ir hún samt látið teyma sig, ásamt
mér, inn í þessa nýju tækninnar öld
og erum við farin að nota okkur af
undrum tölvunnar, þótt við séum
enn að þreifa okkur áfram eins og
blindar manneskjur í bókasafni. Ég
stríði henni stundum, og um daginn
sagði ég að hún tryði svo lítið á
þessa nýju fjarskiptatækni að ef
hún sendi einhverjum tölvupóst
myndi hún láta símbréf fylgja dag-
inn eftir til þess að finna út hvort
tölvan hefði skilað orðsendingunni.
Svo myndi hún skrifa bréf upp á
gamla mátann og setja í póst til þess
að finna út hvort símbréfið hefði
borist. Til að vera svo alveg viss,
myndi hún hringja nokkrum dögum
þar á eftir, til að grennslast fyrir um
það, hvort sendibréfið hefði komist
á leiðarenda. Oft sem endranær,
þegar hugurinn hvarflar til gömlu,
einföldu daganna, minnist ég þess
að einu vélrænu hljóðin á heimilinu
voru símhringingar og hringingar
vekjaraklukkunnar, en á mínu
æskuheimili var ekki einu sinni
dyrabjalla svo bank á hurð varð að
duga. Nú er öldin önnur og hér er
smá upptalning á framandi hljóð-
um, er heyrast frá þeim ýmsu tækj-
um sem nú finnast á mörgum heim-
ilum: Sími, farsími, vasaviðtæki,
tölva, tölvuprentari, þjófabjalla,
reykskynjari, örbylgjuofn, brauð-
gerðarvél, þvottavél, tauþurrkari,
símbréfsvél, lófatölva, armbands-
vekjaraúr, dyrasími og gleymi ég þá
eflaust einhverju. Farsímarnir eru
alveg sér á báti og syngja sumir
þeirra eða spila lag þegar einhver
vill ná tali af eigandanum. Fugla-
skoðarar gefa út bækur þar sem
kennt er að þekkja ýmis tíst og
söngva okkar kæru fiðruðu vina. Ég
er að hugsa um að gefa út slíkar
leiðbeiningar svo að fólk geti lært
að þekkja tíst, hringingar, tal eða
kurr hinna ýmsu nýju tækja, sem
hafa troðið sér inn í líf okkar.
Það er með eindæmum, hvernig
forsprakkar hinnar nýju tækni
demba framleiðslu sinni yfir okkur
neytendurna. Upplýsingar um tæki
og tól þeirra fylla næstum allt aug-
lýsingarúm fjölmiðlanna og allir
vita að tækninni miðar svo hratt
fram á við að það sem keypt er í dag
er næstum orðið úrelt á morgun.
Fyrir vikið halda margir að sér
höndum, sér í lagi þeir sem komnir
eru af léttasta skeiði og vita betur
en yngri kynslóðin, sem oft lætur
glepjast og finnst hún verða að eiga
allt það nýjasta og fullkomnasta.
Um daginn heyrði ég að ekki myndi
líða á löngu þar til fólk gæti hringt
úr farsímanum í heimasímann og
„talað“ við heimilistækin og gefið
þeim ýmsar skipanir. Þannig átti
útivinnandi húsmóðir t.d. að geta
hringt heim, sett ofninn í gang og
beðið ísskápinn um vörutalningu á
ýmsum nauðsynjum, eins og eggj-
um og mjólk, til að athuga hvað
kaupa þyrfti á leiðinni heim.
Við hinir þroskaðri höfum kunn-
að að tileinka okkur ýmislegt af
þeirri tækni sem okkur finnst að
geti gert líf okkar bærilegra hér á
jarðkringlunni. Sjónvarp, hljóm-
burðartæki, myndbandstæki og
hljómdiskaspilarar koma upp í hug-
ann. Við getum reyndar ekki skilið,
af hverju næstum öll þessi tæki eru
kolsvört á lit með örsmáum hvítum
stöfum og flóknum leiðbeiningum.
Til þess að stilla tækin þarf helzt að
nota vasaljós og stækkunargler og
getur samt orðið mikil orrahríð, sér
í lagi ef stilla þarf myndbandsvél til
þess að taka upp sjónvarpsþátt á
vissum tíma. Oft ræður því alger
hending á þessu heimili hvort slíkt
framtak skili árangri. Gagnrýni
maka er stundum stingandi þegar
uppáhalds sjónvarpsþátturinn hef-
ur sloppið framhjá upptökunni, sem
gerist ekki ósjaldan.
Farsímaæðið er heill kapítuli út
af fyrir sig. Ekki nóg með það, að
tækin haldi áfram að minnka, held-
ur eru þau nú orðin eins konar angi
eða útibú af tölvunni. Sumir virðast
ekki geta komist af án þess að vera
með farsímann í höndunum. Ég
undra mig stundum á því, hvað það
sé, sem fólk þurfi svona mikið að
tala hvert við annað í síma, sem ekki
var nauðsyn áður fyrr. Grunar mig
að það sé ekki allt mjög áríðandi tjá-
skipti. Þetta endar kannski með því,
að kísilflís eða tölvukubbur með
fylgjandi númeri verði græddur í
líkama allra nýfæddra barna. Núm-
erið verður bæði hans kennitala og
símanúmer það sem eftir er ævinn-
ar. Viðkomandi einstaklingur getur
svo í gegnum þráðlaus símtól talað
við allt og alla og líka verður alltaf
hægt að fylgjast með því hvar hann
er staddur.
Eftir að hafa notað tölvu til rit-
vinnslu í nokkur ár fengum við okk-
ur sterkara tæki og fórum í sam-
band við alheimsnetið. Eftir
skamma stund tókst okkur að kom-
ast upp á lagið með að senda og
meðtaka tölvupóst og kíkja á frétta-
vef Morgunblaðsins. Samt var
mörgum angistarkvöldum eytt í
svitabaði við að reyna að kalla fram
myndir sem tölvusnillingar á Ís-
landi hafa verið að senda okkur.
Augsýnilega gera þeir sér ekki
grein fyrir því að við hérna í henni
Ameríku erum ekki komin eins
langt í tölvutækninni og Íslands-
menn. Þar ofan á bætist, að við bú-
um í Flórída þar sem jafnvel talning
atkvæða í kosningum er okkur of-
viða.
Í borginni okkar hér starfar
tölvunotendafélag og eru haldnir
mánaðarlegir fundir á veturna.
Næstum 100 manns mæta og er
þarna eingöngu að finna eldri borg-
ara og marga þeirra allaldraða,
jafnvel svo, að okkur finnst við vera
með þeim allra yngstu! Allir eiga
það sameiginlegt að vera tölvu-
eigendur, sem vilja fræðast um
notkun þessa tækis, sem komið hef-
ir á vettvanginn eftir að langflestir
fundarmanna voru búnir að ljúka
starfsævinni. Kennarar og tölvusér-
fræðingar halda fyrirlestra og svo
skiptast fundarmenn á upplýsing-
um og miðla hver öðrum af reynslu
sinni. Kemur það ósjaldan fyrir að
einn eða annar gamlinginn vilji láta
ljós sitt skína og sýna hinum, hve
gífurlega þekkingu hann hafi á
leyndardómum tölvunnar. Allt í allt
eru þessir fundir af hinu góða og
alltaf er hægt eitthvað að læra.
Tölvan talar,
síminn syngur
Þórir S. Gröndal
skrifar frá
Flórída
ÞAÐ hefði mátt ætla að erfittgæti reynst að blanda sam-an japönskum mínímal-isma í innréttingum og
gömlu reykvísku timburhúsi. Að
minnsta kosti þangað til maður kem-
ur inn í nýgamla Ísafoldarhúsið er
öðlast hefur nýtt líf við Aðalstræti.
Hin austurlenska hönnun Sticks’n
Sushi fellur vandkvæðalaust að hús-
inu og útkoman er raunar einstak-
lega skemmtileg. Salurinn er bjart-
ur, umkringdur stórum gluggum, og
rautt gólfið og svört húsgögnin gefa
honum nútímalegan og austrænan
blæ.
Staður þessi er raunar danskur að
uppruna en fyrsti veitingastaðurinn
með þessu nafni var opnaður í Kaup-
mannahöfn fyrir einum sex árum.
Þeir eru nú orðnir fjórir í Kaup-
mannahöfn og sá fimmti var opnaður
í Reykjavík á síðasta ári.
Hugmyndin er í raun einföld; að
bjóða upp á blandaða japanska smá-
rétti: sushi, sashimi, yakitori og súp-
ur.
Japönsk matargerð er hins vegar
einungis einföld á yfirborðinu og öllu
máli skiptir hversu nákvæm hand-
brögðin eru, að ekki sé minnst á hrá-
efnið og ferskleika þess.
Sushi er jú í raun ekkert annað en
biti af hráum fiski og lítill hrísgrjóna-
koddi. Ef fiskurinn er hins vegar
ekki sá ferskasti í bænum og röng
hrísgrjón notuð eða eldun þeirra
ábótavant er betur heima setið en af
stað farið. Þá breytist sushi úr losta-
fullum munnbita í slepjulega klessu.
Sem betur fer reyndust sushi-bit-
arnir á Sticks’n Sushi falla í fyrri
flokkinn. Frábærlega vel gerðir,
jafnt fyrir augað sem bragðlaukana.
Handbragðið óaðfinnanlegt og hrá-
efnið fullkomið, hvort sem um var að
ræða lax eða tígrisrækju, humar eða
tofu.
Í raun er máltíð á Sticks’n Sushi
hin besta tilbreyting frá hinum hefð-
bundnu veitingastöðum. Hér getur
hver og einn sett saman sína eigin
máltíð, nánast bókstaflega niður í
hvern munnbita.
Úrvalið af sushi er mjög gott og er
jafnt boðið upp á hið hefðbundna
sushi, þar sem fiskurinn hvílir ofan á
hrísgrjónakúlunni (Nigiri-Sushi) eða
þá maki, sem er rúlla, þar sem þara
(á japönsku nori) hefur verið vafið ut-
an um hrísgrjónin, fiskinn og yfirleitt
grænmeti. Maki þýðir í raun ekkert
annað en rúlla og er þessi tegund af
sushi stundum kölluð Nori-Maki.
Einnig er í boði sashimi, sem segja
má að sé afbrigði af sushi, þar sem
hrísgrjónunum er sleppt og hráum
fisknum leyft að njóta sín einum og
sér.
Þarf ekki að hafa mörg orð um
hversu miklu máli ferskleikinn skipt-
ir þar. Við státum okkur hins vegar
gjarnan af ferskasta fiskmeti verald-
ar og ætti Ísland því að vera paradís
fyrir sushi-kokka.
En þarna er ekki einungis hrámeti
á boðstólum, staðurinn heitir jú
Sticks’n Sushi eða pinnar og sushi. Í
Japan er löng hefð fyrir því að grill-
pinnar eða yakitori séu seldir á götu-
hornum. Litlir trépinnar með kjöt-
og grænmetisbitum.
Þetta er ekki síður skemmtilegt
konsept og frábrugðið því sem yfir-
leitt gengur og gerist á íslenskum
veitingahúsum. Mér fannst staðnum
hins vegar ekki takast alveg eins vel
upp í þessu.
Raunar er ég snæddi á Sticks’n
Sushi í hádegi og tók mjög hagstætt
hádegistilboð, er samanstóð af
nokkrum sushi-bitum og pinnum
voru yakitori-pinnarnir ekki síðri en
sushi-bitarnir.
Þegar ég snæddi þar hins vegar
um kvöld og valdi mér úrval af pinn-
um fannst mér þeir of einsleitir og
daufir. Kjúklingabollur með lauk
voru bragðlitlar og í jafnt kjúklinga-
bringu með puru og andarbringu
með puru skorti stökka húðina.
Kjúklingur með chili var ágætur (það
er kannski óréttlát lýsing en mar-
ineringunni kannski best lýst sem
eins konar chili-kryddaðri ljósri
kokkteilsósu). Nautafilé var sömu-
leiðis bragðdauft en lambafilé-pinni
var mjög góður og það sama má
segja um svínakjöt með basil. Fyrir
minn smekk hefði marineringin mátt
vera aðeins meira afgerandi og hjúp-
urinn á kjötinu stökkari. Eldunin
innaní á t.d. nautinu var létt og fín en
það var eins og aðeins meiri hita
hefði mátt fá á hjúpinn.
Fyrir matinn var sett á borðið
stökkt grænmeti (hvítkál, sellerí,
gulrót og (kannski ekki mjög stökk)
gúrka) ásamt mjög bragðgóðri soja-
baunasósu, miso.
Með sushi er svo hægt að blanda
sér saman sojasósu og sterku wa-
sabi-sinnepi í lítilli skál og sem betur
fer er nú hætt að ganga með sojasós-
una í karöflum um salinn og hella á
þegar þarf. Kann að virka sem snið-
ug hugmynd en verður tilgerðarleg
þegar á reynir og yfirleitt til óþæg-
inda fyrir viðskiptavininn. Þá set ég
spurningamerki við það að láta menn
greiða aukalega ef bæta þarf við
klípu af wasabi. Upphæðin er ekki há
(180 kr.) en einmitt þess vegna spyr
ég mig af hverju verið er að pirra við-
skiptavini með svona smáatriðum.
Þeir sem þurfa ábót eru væntanlega
þeir sem borða marga, marga bita
(ég vænti þess ekki að margir Íslend-
ingar séu haldnir sjúklegri wasabi-
löngun) og ætti því að vera réttlæt-
anlegt að veita þeim klípu aukalega.
Vínlisti er stuttur en ágætur. Jap-
önsk matargerð er svo sem ekki
mjög vínvæn en hvítvín og sushi fer
vel saman. Við völdum Gewurztram-
iner frá Elsass sem smellpassaði við
allt.
Matseðill er skemmtilega uppsett-
ur, ekki einungis þurr upptalning á
því sem í boði er.
Þetta er vel þegin viðbót við veit-
ingahúsaflóruna hér á landi. Tilval-
inn staður til að koma við á í hádeg-
inu jafnt sem að snæða þar góðan
kvöldverð. Á matseðli er því haldið
fram að um tíu bita þurfi til að seðja
meðalmann og sýnist mér það mjög
nærri sannleikanum. Hver sushi-biti/
yakitori-pinni kostar 300–400 krón-
ur, allt eftir því hvaða hráefni er val-
ið. Eins og áður sagði er valfrelsið
mikill kostur á svona veitingastöðum
og séu nokkrir saman getur svona
máltíð orðið mjög skemmtileg, ekki
síður en góð.
Morgunblaðið/Jim Smart
Sticks’n Sushi
Sushi hefur notið hraðvaxandi vinsælda
á Íslandi og víða skotið upp kollinum.
Steingrímur Sigurgeirsson hreifst af fyrsta
staðnum sem sérhæfir sig í sushi-gerð og
raunar japönskum grillpinnum líka.
MATUR
OG VÍN
Sticks’n Sushi
Aðalstræti 12
Pöntunarsími: 5114440