Morgunblaðið - 10.07.2003, Blaðsíða 8
)*++*,-. +*/0123)4*5*.)*+2627'+20 8*9')*+2 -''/.
. .. . // ... . ....
!4+= ! 8# "# "+7 5
# 0 5" " 678 7777 69:;<:
:8/386252. 0;*.7*<=
67= 67> 6?@ 77
'>.*/7/.
;=7
?'8*9')*+2 '*7;6.@2
GREININGARDEILDIR
Kaupþings Búnaðarbanka og Ís-
landsbanka mæla báðar með sölu á
bréfum Eimskipafélags Íslands en
þær hafa nýverið birt greiningu á
félaginu. Í báðum tilvikum er verð-
mat talsvert undir gengi félagsins í
Kauphöll Íslands eða 25%–33%
hærra en það gengi sem greining-
ardeildirnar telja að ætti að vera á
bréfunum.
Greiningardeild Kaupþings
Búnaðarbanka telur að hátt gengi
Eimskipafélagsins endurspegli
fyrst og fremst aukna samþjöppun
eignaraðildar í félaginu, en afkoma
og horfur hafi ekki gefið sérstakt
tilefni til þeirra gengishækkana
sem orðið hafi að undanförnu.
Í greiningu Kaupþings Búnað-
arbanka kemur fram að afkoma af
flutningastarfsemi Eimskips hafi
verið óviðunandi um langt skeið og
báðir bankarnir segja aukna sam-
keppni í flutningum geta haft nei-
kvæð áhrif á rekstur Eimskips. Ef
áætlanir varnarliðsins um umtals-
verða minnkun á umsvifum hér á
landi ganga eftir er ekki ólíklegt að
Atlantsskip, sem annast flutninga
fyrir varnarliðið, muni í auknum
mæli keppa við Eimskip og Sam-
skip í almennri flutningastarfsemi
til og frá landinu, að því er segir í
greiningu Kaupþings Búnaðar-
banka. Ekkert er hins vegar hægt
að fullyrða í þeim efnum enda á
eftir að koma í ljós hvort eða hve-
nær varnarliðið dregur úr starf-
semi á Íslandi. En fróðlegt verður
að fylgjast með þeim verðum sem
út- og innflytjendum verður boðið
upp á ef af verður.
Ein af þremur meginstoðum
Eimskipafélags Íslands er stærsta
sjávarútvegsfyrirtæki landsins,
Brim. Greiningardeild Kaupþings
Búnaðarbanka telur að Brim hafi
ekki náð fram viðunandi framlegð
en gert er ráð fyrir því að hún fari
batnandi á komandi árum með
meiri sérhæfingu vinnsluhúsa,
samnýtingu aflaheimilda og bættri
nýtingu afkastagetu.
Greiningardeild Íslandsbanka
segir að félögin sem mynda Brim,
HB, ÚA og Skagstrending, hafi
verið keypt þegar verð þeirra var
hátt.
Hins vegar verður að hafa í
huga að það er markaðurinn sem
ræður verðmati á skráðum fé-
lögum á markaði og í tilviki Eim-
skipafélags Íslands metur hann fé-
lagið hærra en viðkomandi
greiningardeildir. Það er hverjum
í sjálfsvald sett hvort hann vill
kaupa bréf í félaginu á því verði
sem í boði er.
Ef litið er til tveggja af megin-
stoðum Eimskipafélags Íslands,
sjávarútvegsstoðarinnar Brim og
flutningastoðarinnar Eimskip má
velta fyrir sér tengslum milli
stoða. Ljóst er að stór hluti ís-
lenskra sjávarútvegsfyrirtækja
kaupir af Eimskip flutning á fram-
leiðslu sinni á erlenda markaði. Því
má ætla að Eimskip hafi mikilvæg-
ar upplýsingar um hvað stór hluti
sjávarútvegsfyrirtækja í landinu
er að flytja út og hverjir séu kaup-
endurnir. Ekki er ósennilegt að
sjávarútvegsfyrirtækin velti því
fyrir sér hvort þeir eigi að kaupa
flutninga af sömu aðilum og þeir
eru í samkeppni við eða leita til
annarra flutningsaðila sem ekki
keppa á við þá um sölu á afurðum.
Þá ekki síst ef samkeppni um sjó-
flutninga fer harðnandi með til-
heyrandi tilboðum á komandi ár-
um.
Eðlilegt er að slíkar hugrenn-
ingar komi upp á jafnlitlum mark-
aði og sá íslenski er.
Markaðurinn og
meginstoðirnar
Innherji skrifar
innherji@mbl.is
BANDARÍSKA fyrirtækið Gen-
eral Electrics er stærsta fyrirtæki í
heimi sé tekið mið af markaðsverði,
en markaðsvirði félagsins er 286,1
milljarður Bandaríkjadala, eða
22.276 milljarðar íslenskra króna.
Markaðsvirði er fjöldi útistand-
andi hlutabréfa í félagi margfald-
aður með gengi bréfanna á markaði.
Þetta kemur fram í nýjasta hefti
bandaríska viðskiptatímaritsins
Business Week en tímaritið tekur
árlega saman lista 1.000 stærstu
fyrirtækja í heimi. Miðað er við
markaðsvirði fyrirtækjanna 30.
mars sl.
General Electrics var einnig efst
á þessum lista í fyrra.
Fyrirtækin sem lentu í öðru og
þriðja sæti, tölvufyrirtækið Micro-
soft og olíufyrirtækið Exxon Mobil,
halda sætum sínum frá því í fyrra
en lyfjafyrirtækið Pfizer fer úr
sjötta sæti í það fjórða. Wal Mart
verslanakeðjan fer úr fjórða í
fimmta sæti. Fyrirtækin í sætum
eitt til sjö eru öll bandarísk.
Séu aðrir mælikvarðar en mark-
aðsvirði skoðaðir kemur í ljós að
Wal Mart er tekjuhæst allra fyrir-
tækjanna með 244,52 milljarða
Bandaríkjadala í tekjur á síðasta
ári. Þar á eftir kemur Exxon með
204,51 milljarð og í þriðja sæti kem-
ur General Motors með 184,21 millj-
arð dala. General Electrics er ní-
unda tekjuhæsta fyrirtæki heims.
Sé fyrirtækjum raðað eftir hagn-
aði trónir fjármálafyrirtækið Citi-
group efst á lista með mestan hagn-
að fyrirtækja í heimi, eða 15,32
milljarða Bandaríkjadala á síðasta
ári. Þar næst kemur General
Electrics með 15,13 milljarða og þar
á eftir Altria Group með 11,10 millj-
arða.
Sé skoðað hvaða fyrirtæki hafa
vaxið mest að markaðsvirði á milli
ára er fjarskiptafyrirtækið banda-
ríska Nextel Communications lang-
efst, en markaðsvirði þess hefur
hækkað um 208%. Í öðru sæti er
Yahoo Japan með 117% hækkun og í
þriðja sæti Tele2 með 105% hækk-
un.
Íslensk fyrirtæki ná 692. sæti
Ekkert íslenskt fyrirtæki nær inn á
lista Business Week. Verðmætasta
fyrirtækið í Kauphöll Íslands er
Kaupþing Búnaðarbanki en mark-
aðsverðmæti þess er 64 milljarðar
króna. Til samanburðar er markaðs-
virði fyrirtækis númer 1.000 á lista
Business Week, Wendýs Inter-
national, 270 milljarðar króna.
Samanlagt markaðsvirði allra fé-
laga á aðallista Kauphallar Íslands
er 455,4 milljarðar króna og með
sameiginlegu átaki kæmust þau upp
í 658. sæti á lista Business Week.
Ef öll fyrirtækin 57 sem skráð eru
á lista í Kauphöll Íslands tækju
höndum saman næðu þau 692. sæti
á lista tímaritsins.
Í inngangi Business Week að upp-
talningunni er sérstaklega talað um
endurkomu fjarskiptafyrirtækja, en
þau hafa verið að sækja í sig veðrið
upp á síðkastið að sögn tímaritsins.
Sem dæmi er hástökkvari listans,
Nextel, sem bætti sig um 208% í
markaðsverðmæti milli ára og fór úr
988. sæti í það 244., á góðu róli.
Hagnaður þess er talinn fara vax-
andi á þessu ári en fyrirtækið sýndi
í fyrsta skipti hagnað á síðasta ári.
Helsta tekjulind fyrirtækisins er
farsímar með talstöðvareiginleika
sem aðilar í byggingariðnaði m.a.
hafa tekið opnum örmum.
Fjarskiptageirinn er þó enn, sam-
kvæmt Business Week, töluvert
verðminni en þegar hann reis hæst
fyrir þremur árum, en eins og segir
í greininin hafa mörg þessi fyrirtæki
minnkað skuldir og eru þar af leið-
andi betur í stakk búin til að sækja
fram.
Samanlagt markaðsvirði allra fyr-
irtækjanna 1.000 á listanum féll
þriðja árið í röð niður um 9,6%, eða
niður í 16,7 trilljónir Bandaríkjadala
( trilljón= milljón milljónir) en samt
segir í tímaritinu að teikn séu á lofti
um að niðursveiflan á hlutabréfa-
mörkuðum heimsins sé í rénun, hið
versta sé afstaðið.
!
"
#
$
5
%
&
!
"
#
$
5
%
&
!
"
6 07 871
0)) 91:
; 8
3-
< >? .-74@46-
9
,*7 A 6-
A
-8 74
B 16-
A
3 87
6 )*4 97=6 *+
37?*
37 3
1,*7
4 4 DD.7*
D B:3**-
@
<
'
5#E&
# E%%
!!E%
!!E5%
E
&E5#
#E #
"5E!5
" E!
"&E%$
!5E5&
!$E%%
#E&!
#E%$
!E5
5E%#
5E55
"E$
E&%
E%$
E&#
&5E%5
&"E
& E$5
& E""
#
$
5
%
&
!
"
#
$
5
%
!&
!
!
!
!!
!"
!#
!$
!5
!%
"&
D? , 6-
33**- ,*
; .3*
-
B 9
7
34) 7
*.
>?
17 6-
' >74 F9 77
, :7
,++( +
,G(D*;
G 7
F
3*7
0(?
<98 34
0 A
<
'
5#E
5#E&%
5"E!
5!E"
5 E%
5 E&&
5E$
5&E$&
5&E5
$#E !
$"E$%
$"E"#
$"E
$ E%
$E#
#%E%
#%E#$
#%E#
#5E #
#5E&
#$E#
#$E
#$E"
##E$
#!E"5
'?H
!
>
'?H
!
>
General Electrics
stærsta fyrirtækið
Ekkert íslenskt fyrirtæki á lista 1.000 stærstu hjá Business Week
NEFND sú sem er stjórn Internet
á Íslandi hf. til ráðuneytis um skrán-
ingar á lénum.is hefur hafnað beiðni
Apple Computer Inc. um að umskrá
lénið „apple.is“ af nafni AcoTækni-
vals hf. Byggist niðurstaðan á því að
AcoTæknival hafi verið í góðri trú
þegar félagið skráði lénið á sínum
tíma. Af þessum sökum bresti nefnd-
ina vald til að verða við kröfu Apple
og mæla fyrir um umskráningu léns-
ins. Í niðurstöðu nefndarinnar er tek-
ið fram að ekki sé tekin afstaða til
þess í úrskurðinum hvort AcoTækni-
val hafi glatað rétti yfir léninu eftir að
það var skráð á nafn þess, að sögn
Hróbjarts Jónatanssonar, lögmanns
Apple Computer Inc á Íslandi.
„Ljóst er af framangreindu að úr-
skurðarnefndin telur það vera utan
síns valdsviðs, eins og reglur Internet
á Íslandi hf. eru nú, að fjalla efnislega
um kröfu Apple og er kröfunni hafnað
á þeim forsendum eingöngu. Það vek-
ur hins vegar nokkra furðu að skrán-
ingarreglunum skuli ekki hafa verið
breytt til samræmis við gildandi meg-
inreglur í vörumerkjalöggjöf. Það er
væntanlega eitthvað sem Internet á
Íslandi hf. hlýtur að skoða ef úrskurð-
arnefndin á að hafa praktískan til-
gang,“ segir Hróbjartur.
Apple Computer Inc. mun nú höfða
mál á hendur AcoTæknival og gera
kröfu um að AcoTæknival verði bann-
að nota lénið apple.is.
„Ótvírætt er að vörumerkið
„Apple“ er skráð eign Apple Compu-
ter Inc.á Íslandi. Sömuleiðis er ljóst
að AcoTæknival á engin vörumerkja-
réttindi tengd heitinu „Apple“. Sam-
kvæmt l. 45/1997 um vörumerki felst í
vörumerkjarétti að aðrir en eigandi
vörumerkis mega ekki heimildarlaust
nota það í atvinnustarfsemi. Ágrein-
ingslaust er að Apple Computer Inc.
hefur ítrekað bannað AcoTæknivali
að nota vörumerkið Apple í skráningu
léns enda liggur fyrir að Apple hefur
sagt upp öllum samningum við Aco-
Tæknival. Það er því ekki vafi um að
notkun AcoTæknivals á vörumerkinu
„Apple“ í lénheiti er andstæð lögum,“
að sögn lögmanns Apple Computers
Inc. á Íslandi.
Reuters
Apple Computer Inc. hefur ákveðið að
höfða mál gegn AcoTæknivali.
Beiðni um umskráningu
lénsins apple.is hafnað
Fyrir utan valdsvið úrskurðarnefndar að fjalla efnislega um kröfu Apple
STJÓRN Lífeyrissjóðs Austur-
lands réð í gær Garðar Jón Bjarna-
son sem nýjan framkvæmdastjóra
Lífeyrissjóðs Austurlands og mun
hann hefja störf 1. ágúst næstkom-
andi.
Garðar Jón útskrifaðist úr við-
skiptafræðideild Háskóla Íslands ár-
ið 1989, varð löggiltur endurskoð-
andi árið 1993 og löggiltur verð-
bréfamiðlari árið 2001. Garðar Jón
hefur meðal annars starfað í lífeyris-
sjóðsdeild Kaupþings, hjá Lífeyris-
sjóði starfsmanna ríkisins, hjá Lög-
giltum endurskoðendum hf. (nú
Deloitte & Touche) og rak eigið ráð-
gjafafyrirtæki um árabil. Nýr fram-
kvæmdastjóri mun starfa á skrif-
stofu sjóðsins í Neskaupstað og
verða búsettur í Fjarðabyggð.
Nýr framkvæmdastjóri
Lífeyrissjóðs Austurlands