Tíminn - 16.11.1969, Blaðsíða 9

SUNNUDAGUR 16. íióvember 1969.
TÍMINN
25
Irmgard Kroner
gat af henni stafað og höfð-
um séð hana sfcemma fólk svo
mjög.
Hindenburg var hershöfð
ingi en hann sá ekki við stjórn
málamönnunum. Og þýzka
þjóðin var of iðin við sín
hversdagsstörf, hún var blind,
að þetta skyldi geta átt sér
stað.
Ég heyri sagt að nazista-
flokkur s'é til í Suður-Ameríku.
Mér finnst fáránlegt að menn
skuli láta sér detta í hug að
halda þessu áfram. Þáð gleym
ist ekki að atburðir sem þeir
er áttu sér stað í Þýzkalandi,
skuli hafa geta gerzt hjá
menntaþjóð. Það er barnalegt,
að halda því fram, að einhver
kynstofn sé betri en annar.
Svertingi getur verið góður
maður oða >& vondur. Ilvort
hann er, fer eftir því hvernig
hann hagar sér, hvernig hann
hlýðir lögmálum um gott og
illt, og þau eru söm hjá oær
öllum þjóðum. Lifi maður heið
arlegu lífi samkvæmt beztu
samvizku, skiptir ekki máli af
hvaða kynflokki hann er.
S.J.
Tániatgar - 12 smásögur
Táningar, tólf smásögur eftir
Stefán Júlíusson, er komin út hjá
Bókabúð Böðvars í Hafnarfirði.
Bókin er í litlu broti, 123 bls. að
Stefán Júlíusson
stærð. Káputeikningu gerði Bjarni |
Jónsson, en bókin er unnin i j
Prentsmiðju Hafnarfjarðar h.f.
Bókinni er skipt í tvo kafla. Sá
fyrri nefnist „Sex þættir um sama
iólk“ og sá síðari „Sex aðrir þætt
ir“. Sögurnar í fyiri kaflanum
heita Símtal, Síminn hringir, Bói
svarar í símann, Bíllinn, Boðið í
bíó, og Og enn hringir síminn. í
seinni kaflanum eru Þak málað,
Á fimmsýningu, Barn, Ég er hœtt,
Ökuferð og Baeh sigrar.
Þetta er sjötta bók Stefáns
Júlíussonar, sem ætluð er full-
orðnum, en auk þess hefur hann
skrifað átta bama- og unglinga-
bækur, sem flestar hafa verið
gefnar út hvað eftir annað, t. d.
Kári litli og Lappi sex sinnum
og Kári litli í skólanum 5 sinn
um.
Hvað er afstæöiskenningiii?
KATHMANDUS-ELDIVIÐ:
Nepal áætlar að klæða landið skógi
FB-Reykjavík, þriðjudag.
Hvað er afstæðiskenningin?
heitir nýútkomin bók hjá Stafa-
felli. Bókin er eftir Lev Landau
og Jurij Rumer. Landau lauk
námi við háskólann í Leningrad
1928, en síðan 1937 starfaði hann
við Eðlisfræðistofnun Vísindaaka-
demíunnar. Hann átti sæti í aka-
demíunni og var prófessor við
Moskvuháskóla. Hann lézt í bíl-
slysi árið 1968. Próf'ssor Jurij
Rumer' veitir forstöðu Síberíu-
deild stofnunarinnar fyrir útvarps
eðlisfræði og ra eindafræði rúss-
nesku Vísindaakade-'.íur.na-. Hann
er þekktur fyxir verk sín á þess-
um sviðum og rannsóknir á geim-
geislum.
í formála segja höfundar, að
nú séu liðin um sextíu og fimm
ár frá því Albert Einstein setti
fram afstæðiskenningu sína. Því
miður er afstæðiskenningin lítið
þekkt utan þröngs hóps sérfræð
inga. — Engu að síður álítum við
að aðalatriði og hugmynd afstæð-
iskenningarinnar sé hægt að fram
reiða fyrir töluvert breiðan hóp
almennra lesend_ í auðveldu,
mæltu máli, segja höfundarnir í
formálanum.
Bókin er 82 bls. með mörgum
teikningum til skýringar. Þýðand-
inn er Hjörtur Halldórsson.
stöku stað, miðlöndin og dal-
ina, í miili 3.000 og 5.000 feta
hæð, Hiimalayjafjöllin, hin
innri Himalayjafjöll og landa-
mærafjöll Tíbet. Flestir Nepal
búar búa þar sem landfoúnað-
ur er, í miðlöndum, sérstak-
lega í döiunutn og - í Terai.
Þetta eru svæðin þar sem
náttúruauðlindir eru mestar,
en jafnframt þar sem misbeit-
ing landsins er mest. Hið tak-
markaða ræktaða land foefur
verið svipt laufi sínu af kvi'k-
fénaði bænda í leiit að fæðu.
Framleiðni á ökrunum fer
minnikandi, smálækir þorna og
þar sem trén eru mskunnar-
laiust höggvin niður af fjalla-
búum fjarlægja skógar jarð-
veginn, sem geymir vatnið,
temprar flóðin og ver fjöllin
fyrir snjló, vindi og regni.
Ásamt hr. K. P. Prajapati,
nepölskum skógfræðinigi til-
nefndum af ríkissjórninni til að
vinna með FAO-liðinu, var far-
ið út úr Kathmandudalnum og
íerðazt upp til bygginga einn-
ar -ásetlunarst’öðivanna um
6.500 fet upp í hlíðunium.’ Á
mjóum moldarvegi, sem höggv
inn en út í h’íðarnar, þræddum
við á milli sillanna. Þú ættir
að sjá þær mílur, niður í hina
djiúpu dali, þar sem hinar
mörgu ár Nepals renna, niður
til suðurs, þar sem hinar bratt
ari hlíðar eru enn skógi vaxn-
ar, og til norðurs. til hinna
ógnandi hvítu hlíða á hæsta
og lengsta fjaligarði heimsins.
Á milli liggjia sérkennilegir
sfcikar, flatir og næstum trjá-
lausir: Ríkjandi láréttir lín-
ur sillanna voru hér og þar
brotnar af hrjúfum, lóðréttum
ristum af gráum skriðum.
„Mestur bluti hins ræktaða
lands var einu sinni skógi vax-
Framhald á bls 30
Algeng sjón á leið til Kath-
mandu er hið bogna vaxtarlag
hius nepalska burðanmanns,
þar sem hann þrammar sína
leið í áttina að basarnum und-
ir þunga tveggj-a vel saman-
bundinna trjábúlta. Það er vel
þess virði fyrir hann að
þramma í allt að sjö daga um
f.i'allatroðninga til þess að selja
tim'brið fyrir fáar rúbíur.
Þessi ömurlegi berfætti burðar
maður er táknmynd timbur-
sikortsins í Kathmandudalnum,
sem orsakast vegna hægrar út-
rýmingar skógarins í héraðinu,
útrýmingar, sem hraðbyri or-
sakar meiri skemmdir en skort
ur í eldsneyti og efniviði
krefst.
Búskapur í N^pal er ein-
kennilegur í sínum klunnaskap.
Þegar þú flýgur inn í dalinn
borfirðu niður á mllur af
hjallahæðum sem virðast hafa
verið byggðir hjall fyrir hjall,
ains og margar ósamstæðar
hrúgur af flöturn pappaköss-
um. Með undraverðu þolgæði
liafa nepalskir bændur grafið
sér lárétt ræktunarsvaéði í |hlííí
unum, sem samanstanda af þús
undum mjörra landræma.
Á þessum óaðgengilegu land
sfcifcum um allt landið, þar
sem aðeins einn maður hefur
nóg svigrúm til vinnu, rækta
bændurnir hrísgrjón, maís, og
hirsi og tekst að framleiða mat
væli, sem eru umfram þarfir
landsins. Þetta hefur verið
gert á kostnað skógarins. Trén
hafa verið höggvin niður árið
um kring til að sikapa rými fyr
ir landbúnað. til að útvega
eldsneyti og jiafnvel til að
útve«a dýrafóður.
Á sama tíma hefur sjálf jörð
ín, svipt stuðningi, verið að
renna niður dalinn. Því stigi
hefur nú verið náð, að rækt-
uðu landi, eins og skóginum,
sem það hefur rutt úr vegi, er
hætta búin. Maðurinn hefur
raskað náttúrujöfniuðinum,
skriður og flóð valdi tíSum al
varlegu raski íyrir búnað, sam-
göngur og þorpin.
Sérfræðingar á vegum FAO,
eftir að hafa kynnt sér þetta
vand'amál, vinna ásamt ríkis-
stjórninni við að skapa nýjan
aðdraganda að notkun skógar-
svæða. í einni sameiginlegri
áætlun, saminni og samræmdri
af FAO, vinna skógfræðingar
ásamt búfræðingum, félags-
fræðingum, sikipulegigjendum
og öðrum að áaatlun á óvenju-
lega breiðum grundvelli. Hún
innifelur gagnkvæm tengsl
milli allra náttúruanðlinda og
íðnaðar.
Mjög gróflega talið er Nepal
rétthyxnimgur, 500 mílna lang-
ur og 100 mílna breiður, sem
liggur í stefr.u norðvestur- suð-
austur með 9.5 milljónir íbúa.
Þegar íerðazt er frá suðri til
norðurs. frá Indlandi til Tíbet,
er farið yfir hitabeltisslétturn,-
ar í Terai, með blönduðum
deciduous skógum, fjallahéruð,
sem gnæfa allt að 9.000 fet á