Vísir Sunnudagsblað - 29.08.1937, Page 3
VISIR SUNNUDAGSBLAÐ
3
M a 11 e o
Bandello:
Djarfurj elskhugi
„Þú ert altaf að ala á því, sem
liryllilegt er,“ sagði Cornelio,
en lilýddu nú á mig dálitla
stund og vildi eg, að við atliug-
uðum i kyrð og næði livaða
stefnu mér ber að taka, og veit
eg, að þú munt ráðleg'gja mér,
að taka þá sem betri er. Þú
veist hversu mjög eg ann Cam-
illu og hversu mildar þjáningar
eg liefi orðið að þol'a vegna ást-
ar minnar og holluslu. En þrátt
fyrir allar tilraunir mínar til
þess að eiga nokkurar stundir
með henni, er við gætum verið
tvö ein saman, hefir tækifærið
til þess aldrei boðist. Nú er eig-
inmaður liennar á förum, og eg
get öðlast það, sem eg hefi mest
þráð. Ef þetta gengi alt að ósk-
um, mundi eg meta þann unað,
svo sleit samtali þeirra, að Jón
glói iofaði að sýna sýslumanni
siðar hvernig hann færi að
vekja upp. og magna þá dauðu.
Nokkuru síðar var Jón glói á
ferð í Kollafirði og gisti á Felli
hjá Halldóri sýslumanni og var
nú tekið til að vekja upp draug-
inn. Þeir gengu saman éit i
kirkjugarð, þegar farið var að
dimma. Glói var í skósíðri
livitri úlpu og gekk liann tafar-
laust að einu leiðinu og fór að
lauta þar eitthvað, en svo fór
að lokum, að draugsi kom upp
lir leiðinu og spurði: „Hvert
skal eg?“ Ekki leist Glóa á
þennan draug og þótti lianu of
magnaður. Svo gckk liann að
öðru minna leiði og lióf þar
særingar sínar og liélt þeim
áfram, þangað til gröfin opnað-
ist og draugsi spurði hvort hann
ætti að skunda upp úr gröf
sinni, en þá fór Ilalldóri sýslu-
manni ekki að lítast á blikuna
og kallaði til hans, að liann
skyldi liggja kyrr og hreyfa sig
hvergi. Þá lokaðist gröfin aftur.
Glói varð fokvondur og lcvað
sýslumann illa hafa gert, því að
sá draugur hafi verið líklegur
til stórræða, ef á hefði þurft að
halda. — Það er sagt að sýslu-
manni hafi þótt nóg um
„svartakúnstir“ Jóns glóa og
ekki þorað öðru en hætla þess-
um leilc, áður en lengra var
komið, en almenningur trúði
því, að ýms óhamingja, sem
steðjaði að sýslumanni siðar
væri Glóa gamla að kenna.1)
1) Heimildir, að mestu Lbs.
1029 4to.
sem eg á í vændum, meira en
alt annað, sem gæfan gæti lagt
mér í liendur síðar á æfinni.
Hvað segir þú nú, vinur minn?“
„Cornelio minn“, sagði vinur
lians, „þú vildir að við rædduin
málið i kyrð og næði og hita-
laust. En eg sé engan veg til
þess, þvi að svo lieitt elskarðu
konu þessa, að í blindni þmni
sérðu elcki dauðann, sem hlasir
við þér. Þess vegna verður þú að
fara að ráðum þeirra, sem liafa
opin augun. Þú veist hvern
hug eg her i hrjósti til þin, því
að margsinnis liefi eg fengið
tækifæri til að sýna ást mína
til þin í verki. Hugleiddu því
það, sem cg segi, og íarðu að
ráðum mínum. Upprættu allar
þessar heimskulegu hugleiðing-
ar, því að þær byggjast allar á
óljósri ímyndun. Eg ráðlegg
þér eins og eg vildi, að þú ráð-
legðir mér, ef eins væri ástatt
fyrir mér og þér nú: Farðu ekki
til Milano, undir neinum kring-
umstæðum. Gleymdu því ekki,
að því hefir verið yfir lýst, að
þú sért upj>reistarmaður, og
allar eigur þínar skuli upptækar
gerðar. Þú mundir varla verða
kominn af stað héðan, er óvinir
þínir í Milano fréttu það. Og nú
meðan vetrarhátíðin stendur
yfir, og allir ganga með grímur,
er gott tækifæri til þess að
njósna um háttu og fyrirætlanir
uppreistarmanna. Auk þess hef-
ir þú þegar verið aðvaraður frá
Milano um það, að það sé fylgst
með því þar livað þú liafir fyrir
stafni. Ef, og eg bið til guðs að til
þcss komi ekki, að þú farir til
Milano, og Frakkar fengi hand-
samað þig, mundi ekki verða
hægt að hjarga lifi þínu, þótt
unt væri að bjóða þeim alt gull,
sem til er í heiminum. Viltu
hætta lífi þínu fyrir fáeinar un-
aðarstundir? Og hvernig hugs-
arðu þér að komast þangað
heilu og höldnu? Þú yrðir að
fara um Cremona og Soncino
eða um Pizzighitone og Lodi. Á
öllum þessúm stöðum kannast
menn eins vel við þig og netl-
urnar, sem vaxa þar með vegum
fram. Gerum ráð fyrir, að þú
færir litt notaða vegi, til þess að
eigi fréltist um ferðir þinar,
hverja tryggingu liefir þú fyrir
því, er þú kemur til Milano, að
þú fáir það, sem liugur þinn
girnist?
Eg hvgg er eg liugleiði þetta
nánara að konan liafi vitað, að
þú gætir ekki — og áræddir
ekki að koma til Milano, og þess
vegna liafi liún skrifað þér svo
sem reynd ber vitni, til þess að
þú sjáir, að hún liugsar stöðugt
um þig og elskar þig af heilum
huga. Þvi að, ef liún liefði vitað,
að þú gætir komið án þess að
leggja þig í liættu hefði liún
liagað orðum sínum á annan
liátt. Nú skulum við gera ráð
fyrir því, er þú kemur þar, að
liún sé reiðubúin til þess að
veila þér hlíðu sína, en finst þér
nú ekki íhugandi, hversu ástatt
er á heimili hennar? Minstu
þess, að þótt eiginmaður hennar
sé fjarverandi, er alt þjónalið
lians heima. Manslu ekki eftir
Ijótu, gömlu kerlingunni, sem
alt af er í nálægð liennar heima
við? Hver veit, nema hún sofi
hjá henni, þegar maðurinn
liennar er að heiman. Viltu
hætta á, að alt komist upp, fyr-
ir eina unaðarstund? Og ef illa
færi, hvað mundi verða um þig
sagt? Þú ert ungur maður og
góðum gáfum gæddur, og ert
talinn þroskaðri og reyndari en
menn alment eru á þínum aldri.
Kiptu þvi ekki öllum stoðum
undan þvi áliti, scm þú liefir afl-
að þér. Ef þú værir til neyddur
að fara til Milano fyrir yfirhoð-
ara þinn og þótt illa færi, mund-
ir þú hljóta lof allra, jafnvel
fjandmanna þinna, fyrir holl-
uslu og hugrekki, en er þú ferð
i þeim tilgangi, sem liér er um
að ræða, muntu að eins upp
skera aðfinningar og vanvirðu.
Bróðir minn, þú metur lif þitt
lítils; eg vona, að þér lærist að
meta það meira. Ástundaðu að
lifa heiðarlegu lífi og setja
markið hærra en þú nú gerir.“
Þessar ræður Dclio’s liöfðu
þau áhrif á Cornelio, að liann
varð allur rórri, en mjög var
honum móti skapi að hætta við
þau áform, sem liann hafði í
huga. Ilann gat ekki borið fram
neinar mótbárur gegn röksemd-
um Delio’s og mintist hann nú
spakmælisins, að nóttin er móð-
ir hugsananna, og ákvað liann
að hugleiða málið á ný, áður
hann ræddi það frckara við vin
sinn. Þegar kvelda tók var liann
einn og sótli eigi á hann svefn.
Fór liann nú að liugleiða þelta
alt á ný og vega röksemdir
Delio’s. Þar sem nú enginn var
lil þess að mæla honum í móti
varð löngun hans eftir konunni
í Milano, sem liann unni svo
mjög, öllu yfirsterkari, og hann
tólc þá ákvörðun að liætta til lífi
sínu með því að fara til Milano.
Hann reis úr rekkju í dögun
og fór til húss Delio, sem lá enn
í rúmi sínu, og sagði við liann:
„Vinur minn, Delio! Eg hefi
tekið þá ákvörðun, hvað sem
af því kann að leiða, að leggja
af stað í leiðangur minn að
kveldlagi, fara beint sem leið
liggur til Cremona, og biða þar,
uns borgarhliðin eru opnuð.
Mun eg þá riða til liúss vinar
okkar, Girolamo, og dveljast
með honum allan daginn. Síðla
um kveldið verð eg að leggja af
stað á ný og hraða ferðum mín-
um eins og auðið er til Lodi í
Zurlezko. Þar mun mér verða
vel tekið af signor Oistarino og
mun eg gista að lionum með
leynd. Þar mun eg einnig dvelj-
ast lieilan dag og er kveldar legg
eg af stað áleiðis til Milano, og
lcem þar á þriðju stund að
nóttu. Eins og þú veist er Ti-
cinicene-hliðið opnað fyrir
hverjum, sem að því her að næt-
urlagi, hafi ferðalangurinn
nokkura skildinga til þess að
víkja að hliðargætinum. Þegar
eg er kominn inn í borgina, fer
eg rakleitt til húss Ambrogio’s“.
Þegar Delio sá hvað fyrir
vini sínum vakti reyndi hann
með öllu móti að fá liann ofan
af fyrirætlunum sínum. En þótt
hann léti einskis ófreistað hafði
það engin áhrif. Cornelio var
staðráðinn í að fara livað sem
öllum hættum leið, og sagði að
lokum við Delio:
„Fagnandi leita eg gæfu
minnar, og gangi alt vel, eins
og eg vona og þrái, livaða ást-
maður væri þá hamingjusam-
ari og sælli en eg? Og færi alt
á hinn veginn mundi mér þó
ávalt huggun í því, að kona sú,
sem eg elska, mun skilja það til
fullrar hlítar og sjá það, að trú-
festi mín í liennar garð var
sönn, en ekki á hlekkingum og
falsi bygð.“
Frh.
Ekki hattinum að kenna.
Iiún kom niður stigann
prúðhúin, þvi að þau ætluðu á
skemtun. Fjæirgefið, mælti
liún, að eg hefi látið yður bíða
eftir mér. Eg var óvenjulega
lengi að búa mig núna. — Seg-
ið mér nú lireinskilnislega —
alveg eins og yður finst: Er eg
ekki hreinasta ófreskja með
þennan hatt?
Piltinn langaði til að gleðja
stúlkuna, þvi að hann var góð-
hjartaður. En það var nú ein-
hvern veginn svo, að honum
datt ekki i liug neitt annað en
þetta:
Það er að minsta kosti ekki
liattinum að kenna. Hann er
ljómandi fallegur!